Üzeyir bəy deyirdi:

 

El mahnıları Azərbaycan xalqının əhval-ruhiyyəsini şərh, zövqi musiqini bəyan, şeir musiqidəki yaradıcılıq qabiliyyətinin dərəcəsini təyin edə bilən böyük bir material olduğundan onun istər musiqi, istər ədəbi, istər psixoloji, istər etnoqrafik əhəmiyyəti çox böyükdür.

***
Azərbaycan türkləri mövcud operalarını çox sevər bir dəfə tamaşaya qoyulduqda gedib təkrar-təkrar tamaşa edərlər. Bu xüsusda Azərbaycan türklərini italyan xalqına təşbeh tutarlar ki, onlar da öz operalarına təkrar-təkrar qulaq asmaqdan həmişə böyük zövq alırlar.

***
El mahnılarımız gələcəkdə opera yazanlar üçün musiqicə ən gözəl mövzular təşkil edir. Ustad bəstəkarlarımız bu mahnılarımızdan istifadə edib bədii zövqə müvafiq, elmi əsaslara müstəid gözəl operalar yarada bilərlər.

***
Şərq əhlindən olduğumuza görə, musiqi təhsili işində Şərq musiqisinə qarşı laqeyd qalarsaq, öz mədəni vəzifəmizi kamalınca ifa etməmiş olarıq.


***
Aşıqlar Azərbaycan bayatıları şikəstələrinin ən yaxşı ifaçılarıdır.
Azərbaycanda aşıqlar sazəndələrdən əvvəl meydana gəlmişdir.

***
R.M.Qliyer Azərbaycan mövzusunda opera yaradarkən folklorumuzun bütün melodiya zənginliyindən istifadə edə bilməmiş, Azərbaycan musiqisinin lad, vəzn nüanslarının bütün xarakterik xüsusiyyətlərini öyrənə bilməmişdir.
Bununla belə, bəstəkarın böyük ustalıqla yaratdığı "Şahsənəm" operası Azərbaycanda yeni opera mədəniyyətinin möhkəm təməlini qoydu.

***
Ən gözəl nəğmə rəqs melodiyalarının yaradıcısı xalq özüdür.
Xalq yalnız yaradıcı, yalnız kompozitor deyildir; xalq eyni zamanda misilsiz tənqidçi musiqi əsərlərinin ən yaxşı "istehlakçısıdır", xalq musiqi əsərlərinə diqqətlə yanaşır, yaxşını pisdən seçir hər çeşidli saxta gözəllikləri ideyasız dəbdəbələri amansızcasına rədd edir... Buna görə Azərbaycan incəsənəti, folklor stili səslər gözəllik cəhətdən tükənməz zənginliyə malikdir.

***
Öz işlərim məni bu qənaətə gətirmişdir ki, Azərbaycan xalq musiqisi bir sıra tarixi səbəblərə görə xüsusi sistemə malikdir tamamilə formalaşmış müstəqil bir incəsənətdir. Azərbaycan musiqisini öyrəndikdə, ondan istifadə etdikdə muğam sisteminə, Azərbaycan musiqisində olan çox böyük rol oynayan canlı muğamlara xüsusi diqqət verilməlidir. Çalışmaq lazımdır ki, bu muğamlar öz sərbəst əhəmiyyətini itirməsinlər.

 

Azərbaycan.-2006.-17 sentyabr.- S. 5.