Qaliboğlu E.

Azərbaycan haqqında yeni filmlər

II Milli Turizm Filmlərinə baxış yekunlaşdı

Dünən "İbrus" Teatrında II Milli Turizm Filmlərinə baxış yekunlaşdı. Festivalda nümayiş etdirilən filmlər maraqlı mövzularla diqqəti cəlb edirdi. Bu sıradan "Ən yaxşı televiziya verilişi" nominasiyası üzrə təqdim edilən filmlərdən biri - "Yol - İpək yolu" 28 dəqiqəlik olub, tarixi "İpək yolu" üzrə keçirilən beynəlxalq velosiped turunun Azərbaycan hissəsində xarici turistlərin yaşadıqları, başlarına gələn hadisələrdən bəhs edir. Prodüsser, direktor, rejissor Aynur Talıbova, rejissoru Mətin Niyazoğlu olan bu silsilədən digər bir film isə "Yol - Qax" adlanırdı. Filmdə Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşən və "turizm cənnəti" sayılan Qax rayonu ilə tanışlıq əsas mövzudur. Qaxbaş, Qahiugiloy, Gürcülügiloy, Taoqit, Oncallı kəndlərinə səyahət edən çəkiliş qrupu buranın tarixi folkloru, mətbəxi ilə tamaşaçıları tanış edir.
"Azərbaycanlılar-Talışlar-Cənub bölgəsi" (prodüsser Ramin Hüseynov, rejissor Elçin Həsrətov) filmi 28 dəqiqəlik olub, Azərbaycanın cənubunda yaşayan, azsaylı xalqların nümayəndələrindən olan talışlara həsr olunub: filmdə cənub bölgəsinin təbiətinin müxtəlifliyi, gözəlliyilə yanaşı, burada yaşayan talışların adət-ənənəsi, mədəniyyəti, təsərrüfat həyatı əks olunub.
Bu silsilədən "Azərbaycanlılar - Ahıska türkləri" yenə də eyni adlı müəlliflərin yaradıcılıq məhsuludur. Film ötən yüzildə iki dəfə deportasiyaya məruz qalan, vətən, yurd sevgisilə yaşayan Ahıska türklərinin Azərbaycanda məskunlaşmasına, onların mədəniyyətinə, adət-ənənələrinə, təsərrüfat həyatına və folkloruna həsr olunub. "Ən yaxşı reklam çarxı nominasiyası" üzrə "Azərbaycan otelləri" (prodüsseri və direktoru Elçin Əlibəyli, rejissor Fidan Abbasova) 3 çarxlı olub, müxtəlif bölgələrlə yerləşən 2, 3, 4, 5 ulduzlu otellər haqqında ətraflı məlumat verilir, Azərbaycana gələn turistlər üçün böyük seçim imkanları təqdim edilir. Fuad Əliyevin rejissorluğu, Elşən Əliyevin operatorluğu ilə başa gələn reklam çarxı "İçərişəhərin baharı" (1.9 dəqiqə) adlanırdı. Filmdə Azərbaycanın ən qədim abidələrindən biri, hər bir soydaşımız üçün Bakının rəmzi sayılan İçərişəhərdən danışılır. "Sahil" adlı (1.41 dəqiqə) reklam çarxında Bakının Xəzər dənizinə açılan mənzərəsi əks olunub.
"Bakı gecələri", "Bakıda qar" yenə də Fariz Əhmədorvun rejissorluğu, Tanrıverdi Tanrıverdiyevin operatorluğu ilə araya-ərsəyə gəlib. Birinci çarxda Bakının bənzərsiz gecə görüntüləri, digərində isə Bakıda yağan qarın görüntüləri gözəl əks olunub. Fuad Əliyevin rejissorluğu ilə çəkilən eyniadlı "Bakı gecələri" isə Bakımızın gözəlliyi haqqında qısa film-mənzərədir.
Mirsadıq Ağazadənin prodüsserliyi, direktorluğu, rejissorluğu ilə araya-ərsəyə gələn "Vətən" (8 dəqiqə) filmində Azərbaycanın bənzərsiz təbiəti tərənnüm edilir, onun əsas varlığı olan insanlardan bəhs edilir. Akif Arifoğlunun "Azərbaycan Respublikası" adlı filmində ölkəmizə qısamüddətli ekskursiya edilir. Prodüsser, direktor Pərvin Yusifov, rejissor Rövşən İsgəndərovla birgə festivala "Qala" adlı (1.05 dəqiqə) filmlə qatılmışdı. Filmdə Bakının Qala kəndinin qədimliyi çatdırılır, bir uşağın gözü ilə filmdə kənddə qorunub saxlanılan qədim məişət abidələri, sənət nümunələri göstərilir.
"Ən yaxşı sənədli mənzərə filmi" nominasiyası üzrə nümayiş etdirilən filmlər də özünün mövzu və süjet əlvanlığı ilə diqqəti cəlb edirdi. "Qobustana qayıdış" (prodüsser, direktor Nəriman Məmmədov, rejissor, operator İlqar Safat) filmində tamaşaçı Qobustanın bütün mərasim mağaralarından keçir, qəribə qayaüstü şəkillərlə, Günəş məbədinin xarabalıqları, Təbil daşı və digər xeyli abidələrlə tanış olur.
Rəhim Tarıverdiyev "Quş adasında bir gün" filminin həm prodüsseri, həm direktoru, həm rejissoru, həm də operatorudur. Bu filmdə Vəlvələçaydakı Quş adası barədə danışılır. Bura unikal yerdir. Çünki sahəsi yarım hektardarn az olan həmin adada "Qırmızı kitab"a düşən 5 növ quş yaşayır. 6,5 dəqiqəlik "Üç ovçu" filmində (prodüsser-direktor Xəqani Savalan, rejissor Elçin Quliyev) ova çıxan üç dostun gəzdikləri məkanlarda Azərbaycanın qış təbiəti, onun özünəməxsus gözəlliyi tamaşaçıya çatdırılır.
"Azərbaycana xoş gəlmisiniz" (prodüsser-direktor Elçin Əlibəyli, rejissor Rüfət Əsədov) 11 dəqiqəlik olub, tariximizin, təbiətimizin bütün dünyada tanıdılması məqsədinə xidmət edir.
Rejissor Şamil Nəcəfzadənin "Əmanət" filmi 35 dəqiqədir, Lahıc kəndindən bəhs edir. "Gəldim, gördüm, sevdim": bu, Əli İsa Cabbarovun filmidir. 10 dəqiqəlik filmdə Qubanın ilahi gözəlliyə malik mənzərələri təsvir olunur. Həmçinin "Azərbaycan Respublikasının mayakları" (rejissor Leyla Səfərova), "Azərbaycanın cənnət guşəsi" (rejissor Rüstəm Əhmədov, 15 dəqiqə), "Ölkəm" (prodüsserlər Yalçın Cabbarov, Ceyhun Kərəmov, rejissor Ülviyyə Könül) filmləri də "Sənədli mənzərə filmi" nominasiyasında festivala qatılmışdılar.
"Ən yaxşı etnoqrafiya filmi" nominasiyası üzrə 18 dəqiqəlik "Zəhmətlə yoğrulanlar" (rejissor İqbal Məmmədəliyev) filmi Azərbaycanın həm tarixi, həm də coğrafi baxımdın əhəmiyyətli bölgəsi olan Lənkəran zonasından bəhs edir. Filmdə lənkəranlıların yaşayış tərzi və adət-ənənələri əks olunur. "Zamanın sığalı" 12 dəqiqə olub, Qusarın Ləzə kəndinin bir günündən bəhs edir. Qədim Azərbaycan abidələri (rejissor Rafiq Quliyev 9 dəqiqəlikdir) Azərbaycanda yerləşən ilkin sivilizasiya qalıqlarından tutmuş müasir dövrümüzədək tarixi abidələr haqqında tanıtım filmidir.
"Ən yaxşı etonqrafiya filmi" nominasiyası üzrə, həmçinin festivalda "Aranda bir gün" (rejissor Nicat Qafuroğlu), "Məhsuldar otlaqlarda" (rejissor İlqar Safat), "Novruz bayramı" (rejissor İsmayıl Məmmədov), "Həyəcan təbili" (rejissor Əli İsa Cabbarov), "Küsnət" (rejissor Əlisa Cabbarov), "Ay duman gəl, get" (rejissor Akif Arifoğlu), "Köhnə... Yeni Naxçıvan" (rejissor İqbal Məmmədəliyev) filmləri nümayiş etdirildi.
Dünən "İbrus" Teatrında festival filmlərinə baxışın sonuncu günü idi. 12 film nümayiş etdirildi. Onlardan "Naxçıvan- tarixin daş yaddaşı" ən uzun müddətli - 44 dəqiqə çəkən film idi. Filmin prodüsseri, direktoru, rejissoru, həmçinin operatoru Xəqani Hüseynzadədir. Film 3 il qabaq çəkilib, Naxçıvan Muxtar Respublikasında dini və memarlıq abidələrindən bəhs edir.
"Xalq Cəbhəsi" qəzetinə müsahibəsində Xaqani Hüseynzadə filmin 3 aya çəkildiyini bildirdi. Bu film Azərbaycanın qədim, tarixi yaşayış bölgələrindən biri olan Naxçıvan diyarındakı əhəmiyyətli tarixi abidələr - qədim qala şəhərlər, yaşayış məntəqələri barədə, həmçinin dini və memarlıq abidələri haqqında məlumat verir. İlk dəfədir ki, bu filmdə Naxçıvanın sözügedən abidələri hərtərəfli şəkildə lentin yaddaşına köçürülüb: "3 il qabaq Naxçıvana tamam başqa bir mövzuda film çəkmək istəyilə getmişdim. Amma gördüm ki, Naxçıvanın hər dağı, daşı qədimliyimizdən bir soraqdır, başdan-ayağa sirrdir. Xüsusən erməni alimlərinin Naxçıvanla bağlı cəfəng iddialarına qarşı yaranan hiddətim məni bu mövzuda film çəkməyə sövq etdi. Ermənilər Gəmiqaya abidəsinin şəkillərini bütün dünyaya özlərininki kimi təqdim ediblər. Təbii ki, bu, məndə hiddət doğurmaya bilməzdi. Qəti qərar gəldim ki, belə bir film çəkim. Sağlıq olsun, gələn il Naxçıvanla bağlı bir neçə film ideyasını gerçəkləşdirmək üçün gedəcəyəm. Bu filmləri dünya festivallarına çıxaracağam".
X.Hüseynzadə festivala çıxarılan filmlərin bəzilərinin tələsik çəkildiyini qeyd etdi: "Hər halda bu sahədə bizdə yeni təcrübə formalaşır. Gələcəkdə bu sahədə çəkilən filmlər daha cəlbedici və mənalı olmalıdır ki, Azərbaycan haqqında dünyanın müxtəlif bölgələrində yaşayan insanların tam təəssüratı yaransın".
Qeyd edək ki, bu gün festivalın bağlanış mərasimi olacaq.

Xalq cəbhəsi.-2007.- 14 dekabr.- S. 14.