İsgəndərov T.

Rəhmanın Şəkiyə sığmayan sənət dünyası

Bu nadir sənət nümunələri adi saplarla adi iynələrin birgə işinin vəhdəti imiş. Təbii ki, onları bir araya gətirən Rəhman Yunusovun əlləri, barmaqlarıdır...

Bu günlərdə Şəkidə ötən ilin yekunlarına həsr edilmiş tədbir çərçivəsində Şəhər İcra Hakimiyyətinin inzibati binasının foyesində düzənlənən sərgidə sənaye, tikinti və kənd təsərrüfatı məhsulları ilə yanaşı, yerli sənətkarların əl işləri də nümayiş olunurdu. Onların arasında Rəhman Yunusovun dekorativ-tətbiqi sənətin tikmə növü ilə işlədiyi əsərləri daha çox diqqət mərkəzində idi. Hətta onun əl işlərinə baxanlar öz maraq və heyranlıqlarını da gizlədə bilmirdilər.
Bu tədbirdən sonra Rəhman Yunusovun sənət dünyası ilə daha ətraflı tanış olmaq məqsədilə onun şəhərin Qışlaq hissəsində - Gəray Əsədov küçəsində yerləşən 12 saylı evinə gəldik. Bəri başdan deyək ki, evin eyvanı, sözün həqiqi mənasında, əsl sərgi salonunu xatırladırdı: burada bir-birindən gözəl o qədər sənət nümunəsi var idi ki... Onlara tamaşa edərkən bizə elə gəldi ki, qollu-budaqlı ağacların altında, şır-şır axan bulaqların başındayıq, burada gül bülbülü, bülbül gülü çağırırdı. Bir sözlə, bayırda havanın qarlı-şaxtalı olmasına baxmayaraq, bu məkanda bahar tam hakim idi.
Bəs bu əsərlər necə yaranıb? Bu sualla Rəhmana müraciət etmək istəyərkən onun iş stolunun üstündəki bir neçə xovlu sap və bir neçə iynə gözümüzə sataşdı. Sən demə, yüzlərlə insanı özünə cəlb edən bu nadir sənət nümunələri adi saplarla adi iynələrin birgə işinin vəhdəti imiş. Təbii ki, onları bir araya gətirən Rəhman Yunusovun əlləri, barmaqlarıdır... Rəhman gəldiyimiz bu qənaəti təbəssümlə qarşıladı. Dediklərimizə nə isə əlavə etmək istədi, lakin zəif nitqi fikrini tam ifadə etməyə imkan vermədi. Sən demə, uşaqlıqdan onun dili... Odur ki, o, ürək sözlərini, əgər belə demək mümkünsə, elə bu lövhələrlə çatdırmağa çalışır və buna da nail olur. Bəs Rəhman bu sənətin incəliklərini necə mənimsəyib? Anası - II qrup əlil Gülçöhrə xanımla söhbətdən aydın oldu ki, Rəhman atasını erkən yaşlarında itirib. Həm maddi imkansızlıq, həm də öz səhhətində yaranmış problemlər Rəhmanın müalicəsi ilə sona qədər məşğul olmağa ona imkan verməyib. Elə bu səbəbdən Rəhman bir müddət dost-tanışları ilə, necə deyərlər, qaynayıb-qarışa bilməyib. Lakin onun cəmiyyətdən təcrid olması uzun çəkməyib. Belə ki, xeyirxah adamlar onu Əlillərin Dizayn Assosiasiyasının Şəkidəki mərkəzinə gətiriblər. Burada o, əməkdar rəssam Qüdrət Məmmədovdan rəsmin, nadir peşə ustası Güləndam xanımdan isə tikmənin sirlərini öyrənib.
Şəki Sənətkarlar Assosiasiyası İctimai Birliyinin üzvü Rəhman Yunusov artıq on ildir ki, bu sahə ilə məşğuldur. Bu müddətdə o, bir çox respublika və beynəlxalq səviyyəli sərgilərə qatılıb: əlillərin V və VI ümumrespublika yaradıcılıq sərgilərinin qalibi olub. Onun “Xan sarayı” adlı xovlu tikmə kompozisiyası isə Xalq Tətbiqi Muzeyinə nadir eksponat kimi qəbul edilib. Rəhmanın bizə anlatmaq istədiklərindən belə başa düşdük ki, o, əl işlərinin daha geniş yayılmasının, həm də satılmasının arzusundadır. O, məhz bu yolla anasının da maddi problemlərini çözmək istəyir.
...Otaqdan çıxarkən Rəhmanın Şəki ilə bağlı əl işləri ilə bir müddət baş-başa qaldıq. Şəkinin, demək olar ki, bütün tarixi binalarını, insana rahatlıq bəxş edən təbii mənzərələrini elə ustalıqla işləyib ki... Elə onlara baxmaqla Şəkini başdan-başa gəzdiyimizi zənn etdik. Bu mənada boya-başa çatdığı Şəkini, Azərbaycanı özünün sənət dünyası ilə dünyaya tanıtdırmağa çalışan Rəhmanın da qapısını açmağa dəyər... Bu addımı atanlar isə həm də Rəhmanın sınıq qəlbini ovutmuş olarlar.
...Şəkini gəzərkən bizə elə gəldi ki, Rəhmanın əsərləri daha Şəkiyə də sığmır. Odur ki, onları dünyaya da çıxarmaq lazımdır.

Zaman.- 2007.- 15-16 mart.- S. 8.