Şirinov E.

Tariximizin daş yaddaşı

Onu hər birimiz qorumalıyıq, ən azı tariximizin unudulmaması naminə

Qəzetimizin 8 may 2007-ci il tarixli sayında "Şamaxıda ustad Sabirin məqbərəsi nəzarətsiz qalıb" başlıqlı məqalə dərc olunmuşdu. Məqalədə ötən il istifadəyə verilmiş məqbərənin nəzarətsiz qalmasından və s. söhbət açılırdı. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Şamaxı rayon Mədəniyyət və Turizm şöbəsinin müfəttişi Rəfail Tağızadə redaksiyamıza zəng edərək məqalədə toxunulan məsələlərin araşdırılmasına zərurət olduğunu söylədi və əməkdaşlarımızdan birini Şamaxıya dəvət edib onların da fikirlərini öyrənməyimizi və rayonun mədəni həyatındakı yeniliklərlə yaxından tanış olmağımızı istədi. Dəvəti qəbul edib Şamaxı rayon Mədəniyyət və Turizm şöbəsində olduq. Şöbənin müdiri Məleykə xanım Kamilova və müfəttiş Rəfail Tağızadə ilə görüşdük. Söhbət zamanı Məleykə xanım rayonun mədəni həyatındakı yeniliklərdən danışdı və bunun da dövlət başçısının ölkədə apardığı islahatlarla bağlı olduğunu bildirdi. Mövcud problemlərin həllinə dair görülən işlərdən bəhs edən şöbə müdiri bu istiqamətdə onlara dəstək olan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinə və Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyətinə minnətdarlığını bildirdi.

Görüşdə bir sıra suallarımızı cavablandıran şöbənin müfəttişi Rəfail Tağızadə regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramının Şamaxı rayonunda yüksək səviyyədə həyata keçirildiyini qeyd etdi:
- Şamaxı rayon Mədəniyyət və Turizm şöbəsi həm memarlıq, həm də arxeoloji abidələrin mühafizəsini imkanları səviyyəsində təşkil edir. Rayonda turizmin inkişafı məqsədilə abidələrin bərpası nəzərdə tutulub. Bununla əlaqədar olaraq Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyəti və rayon Mədəniyyət və Turizm şöbəsinin mütəxəssisləri birgə üç ay müddətində rayon ərazisində olan abidələrin inventarlaşmasını və texniki aktlarının tərtib olunmasını, fotoşəkillərinin çəkilməsini təmin edib. Bərpaya ehtiyacı olan 7 memarlıq abidəsinin siyahısı Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinə təqdim olunub. Yeddi gümbəz abidəsinin isə bərpasına yaxınlarda başlanılacaq. Məlum olduğu kimi, ötən ilin may ayında şair-xeyriyyəçi Gülağa Tənhanın şəxsi vəsaiti hesabına M.Ə.Sabirin 14 metr hündürlüyündə olan məqbərəsinin inşası çox yüksək səviyyədə başa çatdırılaraq təntənəli şəkildə açılışı oldu. Və o vaxtdan da bu məqbərənin mühafizəsi şöbəmizin əməkdaşları tərəfindən lazımi səviyyədə həyata keçirilir. Ancaq təəssüf ki, məqbərənin mühafizəsinin təşkili "Təzadlar" qəzetində tənqidə məruz qalmışıdı. Yeri gəlmişkən, biz şamaxılılar Gülağa Tənhaya dərin minnətdarlığımızı bildirir, uzun ömür, cansağlı arzulayırıq. Qoy, Allah-Təala ona bol-bol ruzi bəxş eləsin ki, başqa şair və yazıçılarımıza da gözəl məqbərələr tikdirsin, heykəllərini qoydursun, əsərlərini çap etdirsin. O ki qaldı məqbərənin hazırkı durumu ilə bağlı qəzetinizdə dərc olunan məqaləyə, orada göstərilən bəzi məqamlara səmimi şəkildə etirazımızı bildiririk. çünki bizim böyük şairimizə təmənnasız və sonsuz sevgimiz var.
- Rəfail müəllim, hər hansı bir abidənin qoyulması nə qədər savabdırsa, qorunub-saxlanılması, gələcək nəslə ötürülməsi də bir o qədər məsuliyyətli və vacibdir. Bunun üçün şöbənizin gördüyü işlər yetərlidirmi?
- Təbii ki, biz üzərimizə düşən vəzifəni lazımi səviyyədə yerinə yetirməyə borcluyuq. Necə ki həmin abidələr ulularımız tərəfindən qorunub bizə çatdırılıb, biz də onları gələcək nəslə ötürməliyik, yoxsa onlar bizi topa tutar. M.Ə.Sabirin qəbirüstü abidəsi yalnız XXI əsr üçün tikilməyib, yüzilliklər, minilliklər boyu yaşamalıdır. Deməli, bizim birinci növbədə vəzifəmiz ondan ibarətdir ki, həmin abidənin mühafizəsini təşkil edək. Bununla əlaqədar olaraq artıq biz təkliflərimizi vermişik. Yəni rəzetdə toxunulan problemin müəyyən qismi həll olunub. Bu məqsəd üçün mühafizə ştatı veriləndən sonra problemlər bütünlüklə aradan qaldırılacaq. Ancaq onu da vurğulamaq istəyirəm ki, tarixi abidələri qorumaq hər bir azərbaycanlının, o cümlədən şamaxılıların da müqəddəs borcudur. Tutaq ki, 70-80 il öncə abidələrin mühafizəsi yox idisə, bəyəm onlar qorunmurdu? Yaxud 743-cü ildə inşa olunmuş Cümə məscidi, baxmayaraq ki, neçə dəfə zəlzələyə məruz qalıb, məgər onun mühafizəçiləri vardı? Eləcə də digər abidələrimiz. Onlar hamısı xalq tərəfindən qorunub saxlanılıb. Deməli, əhali arasında maarifləndirmə işini gücləndirməliyik ki, abidələrimizin mühafizəsi, səliqə-sahmanı lazımınca təmin olunsun. ümid edirəm ki, buna nail olacağıq, çünki şamaxılılar qədirbilən camaatdır.
- Məlum olduğu kimi, ötən il Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi 2007-2016-cı illərdə ölkədə turizmin inkişaf etdirilməsi haqqında Dövlət Proqramını hazırlamışdır. Turizmin inkişafı üçün hər cür şəraiti olan Şamaxıda bu sahədəki vəziyyət necədir?
- Qeyd edim ki, Şamaxıda çox böyük turizm potensialı var. Rayonda həmçinin 71 memarlıq-arxeoloji abidəsi, tarixi əhəmiyyətli, möhtəşəm Qaleyi Bəyqurt və Gülüstan qalaları mövcuddur. Bundan əlavə, 9 yeni tarixi abidə aşkar olunub. Bunlardan 6-sı tunc dövrünə və orta əsrlərə aid olan kurqanlardır, digər heykəltəraşlıq nümunələri də aşkar olunub. Zəngin flora və faunanın, buz bulaqların, eyni zamanda tarixi abidələrlə zəngin məkanların mövcudluğu rayonumuzun ərazisində turizmin inkişafına geniş imkanlar açır. Görülən işlərin nəticəsidir ki, son illərdə rayonumuza turistlərin gəlişində canlanma yaranmışdır. Onlara xidmət göstərmək üçün hazırda rayonumuzda 22 turizm istirahət mərkəzi fəaliyyət göstərir. Onlardan "Fortuna", "çənlibel", "Dədə Qorqud", "Babayurd", "Cənnət bağı"nın adlarını xüsusi çəkə bilərəm. Digər tərəfdən, ölkəmizin milli maraqlarının qorunması, yeni iş yerlərinin açılması, etibarlı büdcə siyasəti formalaşdırılmasına olan zərurət də respublikamızda turizmin inkişafını tələb edir. Bütün bunları nəzərə alaraq bu ildən Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin əmri ilə Şamaxıda Turizm İnformasiya Mərkəzi yaradılıb. Mərkəzdə rayonumuzun turizm potensialı barədə dolğun məlumatlar toplanacaq və hər bir turist təkcə Şamaxıda, yaxud Azərbaycanda deyil, dünyanın istənilən nöqtəsində lazımi məlumatı ala biləcək. Regionun turizm potensialının tədqiq və təbliğ olunması məqsədilə yaradılmış bu mərkəz yerlərdə sahə mütəxəssislərinin hazırlanması funksiyasını yerinə yetirərək, bölgədə mövcud olan kadr boşluğunun aradan qaldırılmasında da əhəmiyyətli rol oynayacaq. Bu layihənin reallaşmasındakı köməyə görə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi və Şamaxı Rayon İcra Hakimiyyətinin rəhbərliyinə minnətdarlığımızı bildiririk.
- Turizmin inkişafını şərtləndirən əsas amillərdən biri turistləri lazımi şəraitlə təmin etməkdir. Buna hazırsınızmı?
- Bu sahədə hələ ki, müəyyən qədər problemlər olsa da, bu iş çox sürətlə inkişaf etdirilir. Hazırda Şamaxı-Pirqulu yolu dövlət vəsaiti hesabına əsaslı şəkildə, çox yüksək səviyyədə təmir olunur. O ki qaldı turist obyektlərinin ətrafında təmizliyin, səliqə-sahmanın gözlənilməsinə, bunun üçün də lazımi şərait yaradılıb. Biz böyük yolun başlanğıcındayıq. Əminəm ki, qarşıda duran məsələləri uğurla həll edəcəyik.
- Rəfail müəllim, istərdim söhbətimizin istiqamətini bir az dəyişək. Rayonun mədəni həyatı ilə bağlı görülən tədbirlər barədə nə deyə bilərsiniz?
- Rayonumuzda bu yönümdə çox böyük layihələr həyata keçirilir. Əhalinin bədii özfəaliyyət yaradıcılığının inkişaf etdirilməsi, yeni bədii özfəaliyyət kollektivlərinin yaradılması, marağa görə klubların təkmilləşdirilməsi, yenilərinin yaradılması sahəsində çox böyük işlər görülür. Bununla əlaqədar mütəmadi olaraq müsabiqələr keçirilir. Bədii özfəaliyyət kollektivlərinə rayon baxışı belə müsabiqələrdəndir. Baxış-müsabiqədə 38 bədii özfəaliyyət kollektivi iştirak edirdi. Qaliblərə Mədəniyyət və Turizm şöbəsi tərəfindən fəxri fərman və qiymətli hədiyyələr təqdim olundu. Bundan əlavə, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi milli musiqi alətləri ifaçılarının III ümumrespublika müsabiqəsini keçirir. Belə ki, may ayının 15-də Əli Bayramlı şəhərində simli alətlər üzrə müsabiqə keçirilib, mayın 22-də isə Salyanda nəfəs və zərb alətləri üzrə müsabiqələr keçiriləcək. Bu müsabiqələrdə rayonumuzu istedadlı gənclərimizdən Cəmil Sadıqov, Cavid Mikayılov, Tural Pənahov və Babək Nağıyev təmsil edir. Eyni zamanda Heydər Əliyev və Mədəniyyətin Dostları fondlarının dəstəyi ilə muğam müsabiqəsi keçiriləcək. Bu müsabiqəyə isə 8 nümayəndəmiz qatılacaq. Azərbaycan xalqının bu günə qədər qoruyub saxladığı və gələcəyimiz üçün qorumağa borclu olduğumuz muğamlarımıza önəm verilməsində Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun Xoşməramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın xidmətləri danılmazdır. Fürsətdən istifadə edib Mehriban xanıma mədəniyyətimizə, muğamımıza göstərdiyi bu diqqətə görə təşəkkürümüzü bildiririk. Və biz də Mədəniyyət və Turizm şöbəsi olaraq çalışırıq ki, Şamaxıda mədəniyyət və incəsənətimizin inkişafı sahəsində bütün imkanlarımızı səfərbər edək.
İşimizin bir qolunu da kitabxanaların və klubların pasportlaşdırılması təşkil edir ki, bu iş də artıq başa çatdırılmışdır. Rayonumuzun mədəni həyatı yaddaqalan, maraqlı hadisələrlə zəngindir. İstər Şamaxıda, istərsə də qonşu bölgələrdə mədəniyyət sahəsində həyata keçirilən tədbirlərdə respublikanın Əməkdar Mədəniyyət işçisi Rasim Ələkbərovun rəhbərlik etdiyi "Şirvan" folklor ansamblı, Mehman Mikayılovun "Muğam" qrupu, Şirzad Fətəliyevin "Gülüstan" xalq çalğı alətləri ansamblı, Aşıq Ağamurad Şirvanlının "İncə tellər" aşıqlar ansamblı, İxtiyar Qocayevin "Ağrıdağ" aşıqlar ansamblı və digər özfəaliyyət kollektivlərinin çıxışları bu tədbirlərə bayram əhval ruhiyyəsi bəxş edir. Məlumdur ki, ölkədə mədəniyyət müəssisələrinin maddi-texniki bazasının günün tələbləri səviyyəsində olması üçün mühüm addımlar atılır. Azərbaycanın Prezidenti cənab İlham Əliyevin müvafiq sərəncamları əsasında mədəni-ədəbi irsin qorunub saxlanmasına böyük diqqət və qayğı göstərilir. O cümlədən Şamaxı Mədəniyyət və Turizm şöbəsinin tabeliyində olan mərkəzi kitabxanada, M.Ə.Sabirin ev-muzeyində, tarix muzeyində, musiqi-incəsənət məktəblərində, rayon mədəniyyət evində əsaslı təmir işlərinin aparılması nəzərdə tutulub. Təkcə onu qeyd etmək istəyirəm ki, rayon mədəniyyət evinin təmirinə və mebellə təchiz olunmasına 250 min manat büdcədənkənar vəsait ayrılıb. Bu, dövlətimizin yaradıcı insanlara, tarixi abidələrimizə böyük məhəbbət və hörmətin təzahürüdür. Bu diqqətə görə Prezidentimiz cənab İlham Əliyevə dərin minnətdarlığımızı bildiririk. RİH başçısı Nazim İsmayılovun təşəbbüsü və köməyi sayəsində millət atası, ulu öndər, Türk dünyasının böyük oğlu Heydər Əliyev muzeyi üçün yeni bina tikilməkdədir. Kitabxana fondlarının oxucuların tələbinə uyğun kompleksləşdirilməsi günün ən vacib məsələlərindəndir. 2005-ci ildən başlayaraq respublikamızın kitabxanalarına Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 12 yanvar 2004-cü il tarixli 56 saylı Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında sərəncamı ilə nəşr olunmuş ədəbiyyatlar daxil olur. Şamaxı rayon mərkəzləşmiş kitabxana sisteminə həmin müvafiq sərəncama əsasən hal-hazıra qədər 33 min kitab hədiyyə edilib. Həmin kitablar mərkəzləşmiş kitabxananın müvafiq şöbələrində qeydiyyata alınaraq şəhər və rayon filiallarına paylanıb. Daha önəmli olan odur ki, Şamaxı rayon mərkəzləşmiş kitabxanasında elektron kataloq yaradılıb.
Onu da qeyd edim ki, aprelin 23-də Şamaxı rayonunda Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Zərdab, Ucar, Ağdaş, Göyçay, İsmayıllı, Kürdəmir, Ağsu, Qobustan rayonlarının mədəniyyət şöbə müdirlərinin, icra başçılarının iştirakı ilə kollegiya iclası keçirildi. çıxışını əsasən nöqsanlar üzərində quran mədəniyyət və turixm naziri cənab Əbülfəz Qarayev razı qaldığı işlərdən də söz açdı. Bildirdi ki, Şamaxı rayonunun bir neçə müəssisəsinin təcrübəsini respublika miqyasında yaymaq olar, xüsusilə də kitabxananın. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi kollegiyasının qərarında Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi ilə bağlı dövlət başçısının məlum sərəncamı ilə nəşr olunan kitabların istifadə olunmasını nümunəvi təşkil etdiyinə, regionlarda ilk elektron kataloq yaradılmasında Şamaxı rayon MKS-nin direktoru Ərəstun Xələfovun vəzifə borcunu məsuliyyətlə yerinə yetirdiyinə, kənd sakinlərinin mütaliəyə cəlb olunmasını təmin etdiyinə görə Məlikçobanlı kənd kitabxana filialının müdiri Əfşan Aslanovanın işi müsbət qiymətləndirildi. Bundan əlavə, M.Ə.Sabirin ev-muzeyinin əsaslı təmir olunması və ekspozisiyasının yenidən qurulması da nazirliyin kollegiya qərarında müsbət hal kimi qeyd olundu.

Təzadlar.-2007.-22-29 may.-S.10.