Tağızadə Ş.
Onun hər
bir xalçada öz imzası var. Doğrudur, rəssamlardan fərqli olaraq xalçaçılar
öz əsərlərində
adlarını yazmırlar.
Lakin onların yaradıcılığına, dəst-xətlərinə
bələd olanlar ilk baxışdan bilirlər ki, bu ilmələr kimə məxsusdur. Bu gün sənətindən
söhbət açdığımız
Afaq xanım Kərimova düz 25 ildir ki, sehirli
barmaqları ilə əsl möcüzə yaradır. Onun xalçaları dünyanın neçə-neçə ölkəsində
nümayiş olunub, saysız-hesabsız sərgilərdə əlinin
izi olan sənət əsərləri
-xalçaları tərifə
layiq görülüb,
sənətkarlar tərəfindən
yüksək qiymətləndirilib.Mövzu palitrasına gəldikdə onu demək lazımdır ki, Afaq Kərimovanın işlədiyi xalçalar
rəngarəngdir. Rəssamın işlədiyi bütün
əsərlər - istər
dahilərin, dövlət
xadimlərinin portretləri,
istərsə də görkəmli ədəbiyyat
və incəsənət
adamlarının süjetli
və orijinal xalçaları həmişə
böyük rezonans doğurur. Onun xalçalarını nəzərdən
keçirdikcə oradakı
saysız-hesabsız miniatürlərə heyran
olmaya bilmirsən. Biri digərini tamamlayan, ancaq təkrar olunmayan yüzlərlə, minlərlə
miniatür süjetlər
sanki adamı ovsunlayır, bu sənət dünyasından
ayrıla bilmirsən.
2007-ci ilin təqvimini
vərəqləyərkən gözəl bir foto işi nəzərimi
cəlb etdi. Şəmkirdə açılmış
Heydər Əliyev adına muzey mərkəzində nümayiş
etdirilən böyük
ölçülü qələmkar
əsərdə ulu öndər Heydər Əliyevin orijinal portreti təsvir edilib. Bu, rəssamın
yeni işidir. Məhz Heydər Əliyev muzeyi üçün sifariş
edilmişdir. Əsərə
diqqət etdikcə öncə ümummilli liderimizin kəlamını
oxuyuruq: "Mənim əsərlərim şeir
deyil, roman deyil, musiqi əsəri
deyildir. Mənim əsərlərim xalqım
üçün qurduğum,
yaratdığım saraylar,
yaşayış evləri,
məktəb binaları,
yollar, körpülər,
su kəmərləridir".
Ulu öndərin bu sözləri ilə açılan batikin ana xəttinin
mərkəzində təsvir
edilən qollu-budaqlı ağac bizi sanki mədəniyyətimizin
keçmişinə aparır.
Burada xalqımızın
misilsiz sərvəti olan "Kitabi-Dədə Qorqud"dan söz açılır.
Nizami, Füzuli dühası ilə bağlı görüntülər
diqqətimizi çəkirE
Bütün bunlar elə bil ağac
kötüyünə qarışmışdır.
Heydər Əliyevin işıqlı
siması fonunda işlənmiş bu kötüyün güllü-çiçəkli qol-budaqları arasında bizlər üçün
yaratdıqları -Respublika
sarayı, Cavid məqbərəsi, kondisionerlər
zavodu, Gülüstan sarayı və digər möhtəşəm
binalar, heykəltəraşlıq
kompleksləri Azərbaycanın
bütöv bir siluetini xatırladır.
Ulu öndərin portreti isə sözünün qeyri-adiliyi
ilə seçilir.
Batikin yuxarı hissəsində "Dədə
Qorqud" boylarından
götürülmüş "Haqq yandıran çırağın daim
yansın" alqışları
da yerinə düşmüşdür. Rəssam
Afaq Kərimovanın bu silsiləsindən olan böyük ölçülü batikləri
Yevlaxda, Lənkəranda
və digər rayonlarda açılmış
Heydər Əliyev muzeylərinin əsas eksponatları arasındadır.
Bu günlərdə istedadlı rəssam yaradıcılığının 25 illiyini qeyd etməyə
hazırlaşır. Hələ
tələbə ikən
müəllimi, mahir xalça ustası Lətif Kərimova həsr etdiyi qeyri-adi portret xalçası ilk dəfə Bakıda keçirilən beynəlxalq
xalça simpoziumunda göstərilmiş, qonaqları
heyran etmişdi. Sırf ornamentlərlə
işlənmiş bu xalça ona böyük uğur gətirmişdir. Elə tələbəlik
illərindən başlayaraq
o, respublika əhəmiyyətli tədbirlərdə
öz xalçaları
ilə çıxış
etimşdir.Təsadüfi
deyil ki, bu gün Nizami
adına Ədəbiyyat,
R.Müstafayev adına
Azərbaycan Dövlət
İncəsənət muzeylərinin,
Səməd Vurğun,
Üzeyir Hacıbəyov,
Hüseyn Cavid ev-muzeylərində, Yesenin muzeyində onun süjetli xalçaları, batikləri
ekspozisiyalarda müvəffəqiyyətlə
nümayiş etdirilir.
Almaniyada,
Fransada Türkiyədə,
İspaniyadakı muzeylərdə
açılmış sərgilərdə
də onun özünəməxsusluğu ilə seçilən, fərqli xalçaları,
batikləri, qeyri-adi materiallardan hazırlanmış
bənzərsiz sənət
əsərləri barədə
gözəl fikirlər
söylənilmişdir.
"Kitabi-Dədə
Qorqud" xalqımızın
yüzilliklərə söykənən
tarixi salnaməsidir. Dastanın boylarında cərəyan
edən hadisələr
milli soykökümüzün
araşdırılmasında, kimliyimizin dərk edilməsində qiymətli
mənbə, düşmənlərimizin
önündə ən
qüdrətli mənəviyyat
qalxanımızdır. İlk
dəfə olaraq bu əsər bütünlüklə
ilmələrə hopmuşdur.
Dövlət sifarişi
ilə hazırlanan
"Kitabi-Dədə
Qorqud" triptixinin müəllifi Afaq Kərimovanın özünün
dediyi kimi, əsərdə məqsəd
qədim Oğuz eli ilə bu
günümüz arasında
vəhdət yaratmaqdır.
Dövlət sifarişi
ilə hazırlanmış
"Azərbaycan" xalçası
isə həm Səməd Vurğunun 100
illiyinə gözəl
töhfədir, həm
də bizim bu günümüzlə səsləşən əsərdir.
Qarabağ mövzusunda
yaratdığı bir-birindən gözəl süjetli portret xalçaları, xüsusilə
də Xan qızı Natəvana həsr etdiyi bir neçə süjetli xalçası müəllifinə böyük
şöhrət gətirmişdir.
Görkəmli dramaturq
Hüseyn Cavid və onun yadigarları
- ömür-gün yoldaşı
Müşkinaz xanım,
oğlu - istedadlı bəstəkar, həyatdan
çox erkən köçmüş şair
Ərtoğrul Afaq xanımın çoxsüjetli
xalçalarında əbədiləşmişdir.
Rəssamın işi
bununla bitmir. Hüseyn Cavidin ev-muzeyindən sifariş alan rəssam muzeyin bədii tərtibatı və dizaynını vermiş, orijinal ab-hava yaratmışdır.
Bu da təsadüfi deyil, Afaq xanım
uzun illər boyu böyük şairin yaradıcılığını
öyrənmiş, onun
yaşayıb-yaratdığı
dövrü, mühiti
tədqiq etmiş və yalnız bundan sonra ev-muzeyin
tərtibatını, eyni
vaxtda - Ərtoğrula
və Turan xanıma həsr etdiyi əsərlərini də işləmişdir.
Rəssamın yaradıcılığını
izləyərkən onun
Üzeyir Hacıbəyov
ev-muzeyi üçün
hazırladığı "Cıdır düzündə"
əsəri də diqqəti çəkir. Azərbaycançılığa həsr edilən bu əsərin cazibəsindən heç
cür ayrıla bilmirsən.
Afaq Kərimova yaradıcılığının 25 illiyi münasibətilə
özünün fərdi
sərgisinə hazırlaşır.
Ekspozisiyada haqqında söhbət
açdığımız xalçalarla yanaşı,
onun ümummilli liderimiz Heydər Əliyevə həsr etdiyi bir-birindən
fərqli ilmələrə
hopmuş, təbii dəri üzərində
qızılı şəbəkələrlə,
yağlı boya ilə işlənmiş gözəl sənət nümunələri də
nümayiş etdiriləcəkdir.
Azərbaycan.-2007.-22 may.-S.8.