Mehdixanlı T.
135 il yol gələn
milli teatrımızın, 109 yaşlı kino
sənətimizin fədailəri olub, hazırda da bu
sahədə həvəslə çalışanlar var. Vaxtilə səhnəyə
çıxmaq, müxtəlif
səhnəciklər göstərmək
heç də birmənalı qarşılanmırdı.
Ömür-günlərini
teatra bağlayanlar təhqir, təqib olunurdular. Lakin o insanlar amallarından
dönməyiblər. Ekran
əsərlərini araya-ərsəyə gətirmək
üçün minbir
zillətə qatlaşıb,
nəticədə zəhmətlərinin
bəhrəsindən seviniblər.
Bu gün həmin insanlar unudulmurlar. Adları tarixə düşür,
fəaliyyətləri barədə
monoqrafiyalar, tədqiqat
xarakterli məqalələr
yazılır. Həmkarımız
Mehdi Mükərrəmoğlunun
yenicə işıq üzü görmüş
"Ömrün çarpaz
rakursları" kitabı
da bu baxımdan
xarakterikdir.
Oxucular toplu ilə ilk tanışlığa
İlham Abbasovun ön söz əvəzi qeydləri ilə başlayır:
"Mehdi Mükərrəmoğlu
müxtəlif peşəli
kino sənətkarlarına
həsr olunmuş portret-oçerklərində
ümumi mülahizələrdən
daha çox özünün şəxsi
müşahidə və
təəssüratlarına əsaslanır". Müəllifin
bu fikrini oxucular tərəddüdsüz
qəbul edir. Çünki Mehdinin haqqında söz açdığı ifaçının
fototəsviri olmasa da, söhbətin kimdən getdiyi elə ilk cümlədən
duyulur. Məsələn,
"Qəlbində ölüm
ağrısıE" yazısında
əgər istedadlı
rejissor Lətif Səfərovun şəkli
olmasaydı da, oxucular hiss edərdilər
ki, söhbət kimin yaradıcılığından
gedir. M.Mükərrəmoğlu
vurğulayır ki, Lətif müəllim təkcə "Bəxtiyar"
bədii filmini ekranlaşdırsaydı, yenə
də adı kinomuzun tarixinə yazılardı. Ona görə ki, bu ekran əsəri
dünyanın əksər
ölkələrində uğurla
nümayiş etdirilib.
Unudulmaz ifaçı,
Bəxtiyar obrazını
bənzərsiz yaradan
Rəşid Behbudov isə deyərdi: "Qərib ölkələrə
səfərlərə gedən
zaman qeyri-rəsmi görüşdüyüm
adamlar mənə
"Bəxtiyar" deyə
müraciət edərdilər.
İnciməzdim, əksinə,
sevinərdim. Lətif müəllimə
qarşı istəyim
birə-beş qat artardıE"
Azərbaycan teatr, kino sənətində böyük xidmət göstərənlərdən biri
də xalq artisti, müəllif yazdığı kimi,
"Qəlblərdə yaşayan
sənətkar" Ələsgər
Ələkbərov olub:
"O, 50-dən artıq
obrazlar qalereyası yaradıb. Aktyorun səhnədə görünməsi
əslində tamaşanın
taleyini həll edərdiE" İstər-istəməz sual yaranır: bəs ekranda necə? Suala cavabı "Böyük dayaq",
"Fətəli xan",
"Uzaq sahillərdə"
və başqa filmlərdə axtarmaq, aktyorun necə məharətlə oynadığı
rolları xatırlamaq
kifayətdir.
"Ömrün çarpaz
rakursları" kitabında
"Öz havasına
oynayan adam" yazısı maraqla oxunur. Burada söhbət sevimli aktyor, rejissor, pedaqoq, təşkilatçı
Adil İsgəndərovdan
gedir. Onun Azərbaycan teatr, kino sahəsində xidmətləri bənzərsizdir.
Müəllif də görkəmli şəxsiyyətin
taleyinə, yaradıcılığına,
əziz xatirəsinə
işıq salır:
"Adil İsgəndərovun
yaradıcı irsi doğrudan da, əsil məktəbdir. Onun yetirmələri hələ çox-çox
illər kino-teatr sənətimizi yaşatmaq,
ucaltmaq qüdrətinə
malikdir". Adil İsgəndərov ömrünün
42 ilini sənətə,
sənətkarların yetişməsinə
sərf etmişdi. Onun adı, səriştəsi,
insani, yaradıcılıq
keyfiyyətləri dünən
də, bu gün də, sabah da milli
teatrımızın, kinomuzun
inkişafı uğrunda
hörmətlə çəkilib,
inanırıq ki, bundan sonra da
belə olacaq. Ümumiyyətlə, "Ömrün
çarpaz rakursları"
kitabında gərgin əməyi, axtarışları ilə şöhrət qazanmış
teatr-kino xadimlərimizin
fəaliyyətlərindən ətraflı məlumatlar
verilib. Müəllifin
"Lal çinar"
və "Bütün
bunlardan sonra..." ssenariləri də maraqla oxunur.
Azərbaycan.-2007.-20 may.-S.6.