Təyyar Bayramov:
Qarabağın işğalı həm də musiqimizə
böyük zərbə oldu
Deyirlər ki,
şöhrət uca qayadır, ilan o qayanı
sürünə-sürünə, qartal isə bir dəfə
qanad çalmaqla fəth edir. Televiziya muğam
müsabiqəsinin qalibi Təyyar Bayramov məhz qalib olmaqla bu
zirvəni qartal kimi fəth etmək iqtidarında olduğunu
sübuta yetirdi... Təyyar Bayramov gənc
xanəndə olmaqla yanaşı olduqca ziyalı, intellektual
səviyyəli, savadlı bir gəncdir. Əsl insani
keyfiyyətlər istedadla vəhdət təşkil edəndə
bütün bunların sahibi cəmiyyətinə daha çox
fayda verən bir insana, ümumxalq sevgisi qazanan şəxsə
çevrilir. İstedadlı xanəndə Təyyar Bayramov belələrindəndir.
Çox sadə, səmimi bir xanəndə olan Təyyarla
söhbətimizin səmimi alınmasında onun bütün
bu xüsusiyyətləri ilə yanaşı gözəl nitq
mədəniyyətinə sahib olması da önəmli rol
oynadı... Təyyar Bayramov 1976-cı ildə Ağdam rayonunda
anadan olub. Naxçıvan Universitetinin hüquq fakültəsini
və Asəf Zeynallı adına musiqi kollecini bitirib.
Hazırda Milli Konservatoriyanın 3-cü kurs
tələbəsidir. Muğama uşaq vaxtlarından maraq
göstərib. İlahi vergisi olan istedadı və muğama
böyük sevgisi onu bu sənətin sirlərinə daha
dərindən yiyələnməyə vadar edib. A.Zeynallı
adına musiqi kollecində təhsil alarkən peşəkar
ifaçılıqla məşğul olmağa başlayıb.
Kollecdə oxuduğu zaman keçirilən musiqi
müsabiqələrindən birinə qatılıb və
3-cü yeri tutub. 2005-ci ildə keçirilən Televiziya
Muğam Müsabiqəsi Təyyarın diqqətini
çəkib və həmin müsabiqəyə
qatılmağa qərar verib. Müsabiqənin
şərtlərinə görə, iştirakçıların
yaş həddi 25-ə qədər nəzərdə
tutulubmuş. T.Bayramov bu yaş həddini keçdiyindən
müsabiqəyə qatıla bilməyib. Həmsöhbətim
özü də söhbətə elə onu
muğamsevərlərə tanıdan və sevdirən
həmin müsabiqəyə necə qatılmağı
ilə başladı: "Həmin vaxt 28 yaşım var idi.
Seçimə qədər münsiflər heyəti tez-tez
müsabiqənin şərtləri ilə bağlı
xalqı məlumatlandırırdılar. Həmin
ərəfədə münsiflərdən birinin
müsahibəsindən oxudum ki, iştirakçıların
yaş həddi 30-a çatdırılıb. Beləliklə,
müsabiqəyə qatıldım." İfa etdiyi "Mirzə
Hüseyn segahı" və "Şahnaz" muğamı
ilə 20-liyə qatılan Təyyar Bayramovun həyatında
Televiziya Muğam Müsabiqəsi çox böyük
dəyişikliklər edib. Böyük əmək sərf
olunan və gözlənildiyindən artıq
tamaşaçı auditoriyası qazanan Televiziya Muğam
Müsabiqəsində 1-ci yeri tutan Təyyar Bayramov
müsabiqədən əvvəlki və sonrakı
həyatını belə müqayisə etdi: "Bu
müsabiqə mənimlə bərabər digər
iştirakçıların da həyatında böyük
dönüş yaratdı. Birdən-birə tanınmaq,
məşhurlaşmaq hətta bizim münsiflər
heyətində əyləşən böyük
sənətkarlarımıza da qismət olmamışdı.
Onlar nə qədər çətinliklə,
əziyyətlə bu sənətə gəliblər,
tanınıblar, seviliblər. Buna görə mən,
fürsətdən istifadə edib, bizim çox
hörmətli həmin sənətkarlarımıza və
müsabiqənin təşkilatçısı - Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevaya
minnətdarlığımı bildirirəm. Xalq artisti,
sənətinə çox böyük rəğbət
bəslədiyim aktyor Rasim Balayev bir dəfə məclislərin
birində mənə dedi ki, mən də sizin kimi meydana
partlayış edərək gəlmişəm. Bu meydan
hünər meydanıdı ki, hərəkətlərini
tənzimləyib duruş gətirə biləsən.
Mənə elə gəlir ki, populyar olsa da, sadəliyini
itirməməlidir. Ətrafındakı insanlara qarşı
qayğı, sadəlik deyərdim ki, populyar insanları xalqa
sevdirmək üçün tələb olunan zəruri
şərtlərdəndir". Həmsöhbətim sənətə
bir az gec gəlməyinin səbəbini xarakterindəki
müəyyən komplekslərlə izah etdi: "Ağır
təbiətli olmağım, çəkingənliyim məni
çox sevdiyim bu sənətə bir az gec gəlməyə
məcbur etdi. Ümumiyyətlə, bir işi
görməzdən əvvəl həmişə çox
götür-qoy edirəm. Sevinirəm ki, Televiziya Muğam
Müsabiqəsinə qatılmaqla uduzmadım, əksinə
çox ağır zəhmətim hesabına 1-ci yerə
çıxdım. Bu, mənim həyatımda ən böyük
uğurum idi. Muğam sənəti çox qiymətlidir,
xalqımızın ən zəngin mədəni
xəzinəsidir. Eyni zamanda muğam ağır bir musiqi janrı
olduğundan ifaçıdan da ağır təbiət,
ağayanalıq tələb edir". Təyyar deyir ki,
istedadlı olmasına rəğmən, o təbiəti
etibarı ilə yalnız muğam
ifaçılığını seçə bilərdi:
"Muğam ifaçısı geyiminə, oturuşuna,
danışığına, ifa zamanı mimik
hərəkətlərinə diqqətlə fikir
verməlidir. Muğam ifaçıları
cəmiyyətdə ən nümunəvi sənət
adamlarıdır. Müsabiqə zamanı, Opera və Balet
Teatrında sınaq müddəti keçdiyimiz vaxt
mənə "Leyli və Məcnun" operasında İbn
Səlam rolu verilmişdi. Həmin rolu uğurla ifa etdiyimə
görə müsabiqədən sonra məni Opera və Balet
Teatrına solist kimi qəbul etdilər. Eyni
zamanda müsabiqədən sonra Milli Konservatoriyanın
rəhbərliyi mənim həmin təhsil ocağında
ikinci musiqi təhsili almağıma şərait yaratdı.
Bütün bu nailiyyətlərimdə mənə yaxından
köməklik göstərmiş hər kəsə, o
cümlədən hörmətli Səyavuş
Kərimiyə dərin təşəkkürümü
bildirirəm. Öz uğurumu da, digər
iştirakçıların əldə etdiyi uğurları
da dövlətimizin muğama qayğısı kimi
qiymətləndirirəm". Təyyarın səsindəki
məlahət, şirinlik muğamsevərləri öz
sehrinə sala bildi. Doğma
Qarabağımızın yetirdiyi
möcüzələrdən olan bu ecazkar səs
neçə-neçə dinləyicini ovsunladı.
Tamaşaçılar məhz bu səsin, bu ecazkar sənət
nümunəsinin sehrinə düşdüyü
üçün Təyyarı müsabiqənin birincisi
etdilər. Bəs, Təyyar özü hansı
sənətkarın səsinin sehrinə düşür,
kimləri daha çox dinləyir, hansı
sənətkarın sənətindən bəhrələnir?
Özü bu barədə bunları dedi: "Daha çox
dinlədiyim, səsinin, sənətinin vurğunu olduğum
xanəndələr Şahmalı Kürdoğlu, Arif Babayev,
Cabbar Qaryağdıoğlu, Keçəçi oğlu
Məhəmməd, Mənsum İbrahimov və
digərləridir. Ağdamda yaşayarkən babam
həmişə böyük muğam ustadlarının
vallarına qulaq asardı. O zamanlar uşaq olsam da, mən
də həmin valları, kasetləri böyük maraqla
dinləyirdim. Yeri gəlmişkən, məndə muğama
həvəs elə həmin vaxtlardan yaranıb. Bu
sənətlə məşğul olmağımda isə xalq
artisti, istedadlı xanəndəmiz Mənsum İbrahimovun
çox böyük rolu olub. Muğamın sirlərini
Mənsum İbrahimovdan öyrənmişəm.
Sənətə gəlişimi, opera ifaçısı olmağımı
müəllimim Mənsum İbrahimovun adı ilə
bağlayıram". İndi qarabağlı olmaq həm
xoşbəxtlikdir, həm də bədbəxtlik.
Xoşbəxtlikdir ona görə ki, Qarabağ kimi
səfalı, yurdumuzun dilbər bir guşəsinin havası,
suyu ilə böyümüsən. Bədbəxtlikdir ona
görə ki, doğulub boya-başa çatdığın
doğma torpağın indi düşmən tapdağı
altındadır. Təbii ki, bu, hər birimizin dərdi,
yaşadığı ağrı-acıdır. Amma etiraf
edək ki, nə qədər bu ağrını yaşasaq da,
bu dərdi çəksək də öz yurd-yuvasından
didərgin düşmüş soydaşlarımız kimi bu yükün
ağırlığını çiynimizdə
daşıya bilmərik. Təyyar da öz doğma
yurd-yuvasından didərgin düşüb. Təyyarın
digər gənc muğam ifaçılarından fərqli bir
özəlliyi də ondadır ki, ona Qarabağın
havasını udub, suyunu içmək qismət olub.
Deyərdim ki, səsindəki qeyri-adi şirinlik,
məlahət də burdan qaynaqlanır. Bəs, gənc
xanəndə özü qarabağlı olmağın
xoşbəxtliyini və bədbəxtliyini necə
yaşayır? "Təbii ki, biz hər birimiz
gördüyümüz işlərlə,
sənətimizlə, dövlətimizə
vətənimizə xidmət edirik. Lakin hər kəsin
doğulub boya-başa çatdığı bir məkan var. O
məkan ona bir az da yaxındır, doğmadır. Vətənimə hədsiz bağlı,
yurd-yuvasının, el-obasının
təəssübünü çəkən, sevən bir
insan olduğumdan Qarabağ itkisinin, Ağdam həsrətinin mənimçün
necə bir itki olduğunu sözlə təsəvvür
etməyə çətinlik çəkirəm.
Qarabağ düşmən tapdağında olmasaydı musiqi
mədəniyyətimiz də daha gözəl inkişaf
edərdi. Kim bilir, necə istedadlı uşaqlar
yetişərdi. Qarabağın işğalı həm də
musiqimizə böyük zərbə oldu",- bunları da
həmsöhbətim dedi. Maraqlıdır, Təyyar Bayramov
gənc xanəndə kimi özünü bu sənətin
hansı pilləsində görür? O, bu sualımızı
belə cavablandırdı: "Bir dəfə mənə
belə bir sual verdilər ki, hansı sənətkar
gələndə mən məclisi tərk edirəm? Cavab
verdim ki, elə bir xanəndə yoxdur ki, o gələndə
durum gedim. Əgər bu, meydandırsa, meydandan qaçmaq
kişi işi deyil. Bu əzmkarlıq bəlkə də
idmançı olmağımdan irəli gəlir. Əgər
həmin xanəndə əsl sənətkardırsa, oturub ona
diqqətlə qulaq asıb, ondan nəsə
öyrənməliyəm. Həmişə ustad
sənətkarlarımızla bir məclisdə, tədbirdə
olarkən sevinirəm ki, onlardan nəsə
öyrənirəm. Amma getməklə heç nə qazanmaq
olmaz... Sənətdə özümü hələ çox
aşağı pillələrdə görürəm.
Zirvəyə qalxmaq üçün öz üzərimdə
daim çalışmalı, muğamlarımızın
sirlərinə daha yaxından bələd olmalı və
pillələrdən zirvəyə qalxmalıyam".
525-ci qəzet.- 2007.- 16 noyabr.- S. 7.