Kinomuzun dirçələcəyi gün uzaq deyil

Həmyerlimiz, tanınmış kinorejissor, "Şən və hazırcavablar klubu" (KVN) hərəkatının təşəbbüsçülərindən biri, özü də çox şən və hazırcavab bir insan olan, bu yaxınlarda başa çatmış IX Bakı Beynəlxalq "Şərq-Qərb" kinofestivalının qonağı Yuli Qusman belə hesab edir.

Müxbirimizin "Sizin fikrinizcə, Azərbaycanda və Azərbaycan kinosunda nə dəyişikliklər olmuşdur?" sualını məşhur həmyerlimiz belə cavablandırmışdır: "İllər keçsə də, əncirin, şanı üzümünün dadı, qonaqpərvər azərbaycanlıların mehriban xarakteri dəyişmir. Hətta siyasi kataklizmlər, sosial narahatlıqlar, müharibə və qaçqınlar da bu məziyyətlərə xələl gətirə bilməmişdir".

- Amma gəlin əsas mövzuya - Azərbaycan kinosuna qayıdaq, - deyə Yuli Solomonoviç sözünə davam etmişdir. Vaxtilə Azərbaycan kinosu büdcədən maliyyələşdirilirdi. Sonra hər şey alt-üst oldu, keçmiş böyük ölkə dağıldı, kinoprokat da keçmişdə qaldı. Cəmi bir neçə il bundan əvvəl "Azərbaycanfilm" kinostudiyasını görəndə adamın ürəyi ağrıyırdı - pavilyonlarda boşluq və cansıxıcı bir sükut hökm sürürdü. İndi isə mən əminəm ki, kinomuzun dirçələcəyi günü görəcəyik.

Artıq bu gün yeni Azərbaycan kinosunun təşəkkülünün birinci mərhələsi barədə danışmağa əsas var. "Azərbaycanfilm"də yeni filmlər çəkilir, burada, necə deyərlər, ikinci nəfəs duyulur. Kinostudiyada, "Nizami" kinoteatrında, Heydər Əliyev adına sarayda təmir işləri aparılır və tezliklə onlar ən yeni avadanlıqla təchiz olunacaqdır.

Azərbaycanda istedadlı kinematoqrafçılar əvvəl də vardı, indi də var. Əlbəttə, bir şeyi başa düşməliyik ki, Azərbaycan filmləri təkcə Azərbaycan üçün çəkilə bilməz, onlar elə səviyyədə olmalıdır ki, respublikanın hüdudlarından kənarda da onlara maraqla baxılsın. Bir məsələ də var ki, kinoprokat təkcə respublikanın 8 milyonluq əhalisi üçün nəzərdə tutulsa, o, heç öz xərcini çıxara bilməz.

Y.Qusmanın fikrincə, Avrasiya məkanı bizdən ötrü böyük üstünlükdür. Düzdür, Sovet İttifaqı daha yoxdur, lakin o dövrdə yaranmış mənəvi əlaqələr qalır.

Müsahibim sözünə davam edir:

- Mən nikbin adamam və mənə elə gəlir ki, vəziyyətdə aydınlıq yaranmağa başlamışdır. Çünki biz postsovet məkanında fikir ayrılığından, əmlak bölgüsündən qarşılıqlı razılığa və mehriban qonşuluğa doğru irəliləyirik. Rüstəm İbrahimbəyovun təşəbbüsü ilə təşkil edilən festival bu məsələdə böyük rol oynayacaqdır. 12 il bundan əvvəl bu söhbət fantastika təsiri bağışlayırdı, çünki o vaxt bütün postsovet məkanı bərbad vəziyyətdə idi və sadəcə olaraq, kino ilə məşğul olmaq vaxtı deyildi. Lakin festival təsis olundu, yaşamağa başladı, indi o inkişaf edir və daha da inkişaf edəcəkdir. Paralel olaraq "İbrus", "Azərbaycan" kinoteatrları, uşaq kino məktəbi və uşaq kinofestivalı yaranmışdır.

- Sehrli günəş, sehrli meyvələr və sehrli insanlar - bütün bunlar kino ilə birləşsə, əla olar! - rejissor Yuli Qusman əsl Şərq şairi kimi xəyala dalır, - Bu gün mən təkcə kinonun yox, bütövlükdə bu bənzərsiz diyarın dirçəlməsinin şahidiyəm. Yeni estakadalar, yeni evlər ucaldılır. Neft təkcə 2-3 nəfər biznesmenə yox, bütün xalqa mənfəət gətirir. Ümidvaram ki, haqqında söhbət gedən planlar həyata keçiriləcəkdir. O ki qaldı bizim festivala, burada çox maraqlı hadisələrin şahidi oldum. Uşaq kinosu proqramı çox xoşuma gəldi. Azərbaycan kinematoqrafçılarının filmləri də çox maraqlıdır. Əlbəttə, bu gün Azərbaycan kinosunda coşğun inkişaf, sıçrayış, güclü tərəqqi barədə danışmaq hələ tezdir, lakin qəti deyə bilərik ki, bu sahədə böhran artıq arxada qalmışdır və necə deyərlər, xəstə sağalmağa başlamışdır.

Respublika.- 2007.- 12 sentyabr.- S. 5.