Avropa Şurasının üzvü olan dövlətlərin mədəniyyət nazirlərininMədəniyyətlərarası dialoq Avropa onun qonşu regionlarında davamlı inkişafın sülhün əsasıdırmövzusunda Bakı konfransı bəyannamənin qəbulu ilə başa çatmışdır

 

Azərbaycan hökumətinin və Avropa Şurasının birgə təşkilatçılığı ilə Bakıda keçirilən Avropa Şurasının üzvü olan dövlətlərin mədəniyyət nazirlərinin “Mədəniyyətlərarası dialoq Avropa və onun qonşu regionlarında davamlı inkişafın və sülhün əsasıdır” mövzusunda konfransı dekabrın 3-də başa çatmışdır.

Avropa Şurasının üzvü olan, habelə müşahidəçi ölkələrin, Avropa Mədəniyyət Konvensiyasını imzalamış dövlətlərin, Avropanın qonşu regionlarını təmsil edən ölkələrin, Avropa Komissiyasının və YUNESKO-nun, İSESKO-nun, Ərəb Dövlətləri Liqası ölkələrinin Elm, Mədəniyyət və Təhsil Təşkilatının (ALEKSO) yüksək vəzifəli rəsmilərinin, müxtəlif fondların və qeyri-hökumət təşkilatlarının təmsilçilərinin, ümumən 250-dən çox nümayəndənin iştirak etdikləri konfransın ikinci iş günündə Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun və İSESKO- nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın iştirakçılara müraciəti çatdırıldı.

Müraciətdə vurğulanır ki, Şərqlə Qərbin qovuşuğunda yerləşən bir ölkə kimi çoxmədəniyyətli Azərbaycan mədəniyyətlərarası dialoqun inkisafına daim öz töhfəsini vermişdir. Fondun prezidenti əmin olduğunu bildirir ki, ölkəmizdə keçirilən konfrans mədəniyyətlərarası dialoqun təşviq olunmasında yeni bir mərhələnin başlanmasına, habelə Avropa onun qonşu regionlarını təmsil edən dövlətlərin bu əməkdaşlıq prosesinə yaxından cəlb edilməsinə səbəb olacaqdır. Bu proses dialoq sahəsində daha çox praktik fəaliyyətləri özündə əks etdirəcək, həm dövlətlər, həm beynəlxalq təşkilatlar arasında daha konstruktiv əməkdaşlığın yaranmasına inkişafına gətirib çıxaracaqdır.

Konfransda tədbirin birinci gününün yekunları müzakirə olunmuşdur.

Bildirilmişdir ki, Avropa Şurasının üzvü olan dövlətlərin mədəniyyət nazirlərinin bu toplantısı yekun deyil, yeni əməkdaşlıq prosesinin başlanğıcıdır. Avropa və onun qonşu regionlarının mədəni inteqrasiyasına əsaslanan Bakı prosesi ölkələrarası dialoqun praktik inkişafı, yeni, real və səmərəli fəaliyyət mexanizminin müəyyənləşdirilməsi, müxtəlif sivilizasiyalar arasında dialoqun təşviqinə yönələn tədbirlərin həyata keçirilməsi sahəsində geniş imkanlara malikdir.

Bildirilmişdir ki, konfrans mövzusuna, iştirakçıların tərkibinə, əhatə etdiyi regionlara və miqyasına görə Avropa və müsəlman ölkələrinin tarixində mədəniyyətlərarası dialoq mövzusunda ilk belə beynəlxalq tədbirdir. Konfransda müxtəlif qitələrin dinlərin nümayəndələrinin təmsil olunması dövlətlərarası təşkilatlararası mədəni əməkdaşlıq münasibətlərinin yeni mexanizmini formalaşdırır.
Avropa Şurasının Mədəniyyət, mədəni təbii irs üzrə direktorluğunun rəhbəri Robert Palmer vurğulamışdır ki, dialoq digərini dinləmək bacarığıdır. Bu konfrans real dialoq nümunəsidir.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin təşəbbüsü və dəstəyi ilə keçirilən konfransda beynəlxalq mədəni əməkdaşlığın müxtəlif aspektlərinə nəzər salınmış, Avropa və onun qonşu regionlarında davamlı inkişafın və sülhün təmin edilməsində mədəniyyətlərarası münasibətlərin imkanları araşdırılmışdır.

Respublika mədəniyyət və turizm nazirinin müavini Sevda Məmmədəliyeva Azərbaycan tərəfindən əsası qoyulan “Sənətçilər dialoq naminə” layihəsi haqqında məlumat vermiş, digər dövlət və beynəlxalq təşkilatları bu təşəbbüsə qoşulmağa çağırmışdır.

S.Məmmədəliyeva demişdir ki, müxtəlif ölkələrin sənətçiləri arasında mübadilənin aparılması məqsədi daşıyan layihə ilə bağlı xüsusi işçi qrupu da yaradılacaqdır. O, konfransda təmsil olunan dövlətləri Bakıda keçirilən beynəlxalq mədəni tədbirlərə, o cümlədənSərq-Qərb caz festivallarında iştiraka dəvət etmişdir.

Mədəniyyət layihələrinin bəşəriyyət üçün əhəmiyyətini vurğulayan İordaniyanın mədəniyyət naziri Nensi Bəkir Bakı toplantısının insan dəyərlərinin açıqlanmasında böyük rol oynadığını bildirmişdir. O demişdir ki, əgər hamı səyləri birləşdirsə, sivilizasiyalararası toqquşmaların qarşısı alınar.

Malayziyanın mədəniyyət nazirinin müavini Bun Sun Tenq ölkəsinin mədəniyyətlərarası dialoqa verdiyi töhfələrdən danışmış, bu işdə tolerantlığa və təhsilə xüsusi önəm verildiyini bildirmişdir.
Mədəniyyətlərarası dialoq vasitəsi kimi təhsilə diqqətin vacibliyini vurğulayan Niderland təmsilçisi Yan Kornelis Henenman Bakı konfransının sivilizasiyalararası dialoqun inkişafına töhfəsini vurğulamış, tədbirin yüksək səviyyədə təşkilinə qonaqpərvərliyə görə Azərbaycan hökumətinə təşəkkür etmişdir.

Avstriyanin federal təhsil, incəsənət və mədəniyyət naziri Norbert Ridl isə konfransın əhəmiyyətini vurğulayaraq demişdir ki, biz “Bakı prosesi”ni" artıq əməli işlərlə davam etdirə bilərik.

Avropa Şurasının “Aralıq dənizində mədəniyyət” proqramının direktoru Fifi Benaboud konfransda təmsil olunan dövlətləri Aralıq dənizinin şimal və cənubu ilə əməkdaşlığa dəvət etmişdir.

Böyük Britaniya parlamentində Azərbaycan dostluq qrupunun sədri olan Corc Bryus ümumi dəyərlərdən söhbət açmış, ölkəmizə tez-tez səfər etdiyini və hər dəfə müsbət dəyişikliklərin şahidi olduğunu söyləmişdir.

Ölkəsində mədəniyyətlərarası dialoq prosesindən bəhs edən Rusiya Federasiyası Prezidentinin beynəlxalq mədəni əməkdaşlıq üzrə xüsusi nümayəndəsi Mixail Şvıdkoy Bakı konfransını mehribanlıq vahəsi adlandırmışdır. Dünyada müxtəlifliyin mövcudluğunu xatırladan M.Şvıdkoyun fikrincə, əsas çətinlik bu müxtəliflik şəraitində insanların bir-birini anlamasına nail olmaqdır.

Avropa Şurasının təmsilçisi xanım Qabriella Battaini-Draqoni mədəniyyətlərarası dialoqla bağlı Avropa Şurasının nəşr etdiyi “Ağ kitab”ın artıq 11 dilə, o cümlədən Azərbaycan dilinə tərcümə edildiyini, bu kitabdakı tövsiyələrin icrasının vacibliyini bildirmişdir.

Sonra o, konfransın yekunu kimi qəbul edilməsi nəzərdə tutulan Bakı bəyannaməsi haqqında məlumat vermişdir.

Mədəniyyətlərarası dialoqa dair yekdilliklə qəbul edilmiş Bakı bəyannaməsi ilk sənəddir ki, konkret mövzuya həsr olunur və gələcəkdə belə tədbirlərdə ona istinad ediləcəyi gözlənilir.

Sənəd nəzəri cəhətdən Avropa Şurasının əvvəlki təcrübələrinə əsaslansa da, ilk dəfə olaraq, burada Avropa və ona qonşu regionlar arasında dialoqun praktik vasitələrlə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuş, bu əməkdaşlıq prosesinin əsasının Bakıda qoyulması xüsusi vurğulanmışdır.

Bakı konfransının iştirakçıları mədəniyyət müxtəlifliyinin bəşəriyyətin ümumi irsi olduğunu bəyan edərək, mədəniyyətlərarası dialoqun davamlılığına tərəfdar çıxırlar. Bəyannamədə bildirilir ki, Bakı konfransı Avropa ona qonşu regionlar arasında mədəni əməkdaşlığın gücləndirilməsinə şərait yaradır.

Avropa Şurasının təmsilçisi xanım Qabriella Battaini-Draqoni demişdir ki, Bakı bəyannaməsi üzv ölkələr, habelə tərəfdaş ölkələr arasında mədəniyyətlərarası dialoq sahəsində fəaliyyəti əlaqələndirməyə imkan verəcəkdir.

Tədbirin yüksək səviyyədə təşkilinə görə Azərbaycan hökumətinə minnətdarlığını bildirən Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin İspaniyadan olan rəhbəri Gilyermo Koral Van Damm demişdir ki, Bakı konfransı mədəniyyətlərarası dialoqla bağlı ideyaların irəli sürülməsi və müzakirəsi baxımından mühüm mərhələ olacaqdır. Bəyannamənin ən mühüm cəhətlərindən biri odur ki, sənəddə mədəniyyətlərarası dialoqun genişləndirilməsi üçün əlaqələrin əhəmiyyəti xüsusi vurğulanmışdır. Sənəddə mədəni irsin qorunmasına da xüsusi diqqət yetirilmişdir.
Konfransa yekun vuran Azərbaycanın mədəniyyət turizm naziri Əbülfəs Qarayev bəyannamənin qəbul edilməsi münasibətilə iştirakçıları təbrik etmiş, bu sənədin Avropada ona qonşu regionlarda əməkdaşlığın genişləndirilməsində mühüm sənəd olacağını demişdir.
Nazir konfransın təşkilinə göstərdikləri köməyə dəstəyə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO-nun İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevaya təşəkkür etmişdir.

 

Xalq qəzeti.- 2008.- 4 dekabr.- S. 3.