Bibiheybət
ziyarətgah kompleksinin yenidən istifadəyə verilməsi
mərasimində Prezident İlham Əliyevin nitqi
-
Hörmətli xanımlar və cənablar!
Hörmətli din xadimləri!
Əziz dostlar!
Bu gün Azərbaycan
xalqının həyatında çox əlamətdar və
tarixi bir gündür. Bu gün Bibiheybət
məscidində təmir-bərpa işləri və
genişləndirmə işləri tam başa
çatmışdır. Bu münasibətlə mən
bütün Azərbaycan xalqını ürəkdən
təbrik edirəm.
VII əsrin yadigarı
olan Bibiheybət ziyarətgahı əsrlər boyu
insanların inanc və ibadət yeri olmuşdur və
Azərbaycan xalqı tərəfindən qorunmuşdur. Bibiheybət
ziyarətgahının böyük tarixi vardır və XIII
əsrdə burada Şirvanşahlar tərəfindən
məscid tikilmişdir. Bütün dövrlərdə bu
müqəddəs ocaq insanları özünə cəlb
edib. Bildiyiniz kimi, keçən əsrin 30-cu illərində
məscid dağıdılmışdır.
Bütövlükdə, Sovet İttifaqı zamanında
dinə qadağa qoyulmuşdur və məscidin
dağılmasını əks etdirən o acı kadrlar bizim
gözümüzün qabağındadır.
Dəfələrlə biz bu dəhşətli hadisəni kinokadrlar
vasitəsilə görmüşük.
Azərbaycan öz
dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra
müstəqil ölkə kimi yaşamağa
başlamışdır. Ancaq müstəqilliyimizin ilk
illəri ölkəmiz üçün çox ağır
keçirdi. Demək olar ki, ölkəmizdə
bütün istiqamətlərdə geriləmə
müşahidə olunurdu. İqtisadiyyat
çökmüşdü, sənaye istehsalı
tənəzzülə uğrayırdı, ölkədə
xaos və böhran hökm sürürdü. Deyə
bilərəm ki, 1991-93-cü illərdə milli mənəvi
dəyərlərə də o qədər də
böyük fikir verilmirdi. O vaxtkı iqtidar
nümayəndələri özlərini elə
aparırdılar ki, sanki onlardan əvvəl heç tarix
də olmamışdır. Milli mənəvi
dəyərlərin təbliğ olunması, bizim milli
ənənələrimizə qayıdış prosesi ulu
öndər Heydər Əliyevin siyasi hakimiyyətə
qayıdışından sonra başlamışdır. Məhz 1993-cü ildə xalqın tələbi
ilə Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlməsi
Azərbaycanda bütün istiqamətlərdə
xoşagəlməz proseslərin dayanmasına gətirib
çıxardı. Eyni zamanda mənəviyyat sahəsində
də Azərbaycan xalqı öz mənəvi və dini
köklərinə qayıtdı.
Bildiyiniz kimi, o illər Azərbaycan iqtisadiyyatı
üçün böyük sınaq illəri olmuşdur.
Demək olar ki, iqtisadi inkişaf sıfır
dərəcəsində idi, ölkədə çoxlu sosial
problemlər mövcud idi. Sovet İttifaqının
dağılması nəticəsində və 1991-93-cü
illərdə müşahidə olunan böhran
nəticəsində, demək olar ki, hər hansı bir
iqtisadi dirçəlişdən söhbət gedə bilməzdi.
Ulu öndərin
səyləri nəticəsində ölkədə sabitlik
yarandı, quruculuq, inkişaf dövrü başladı və
baxmayaraq ki, o illərdə - 1993-94-cü illərdə bizim
dövlət büdcəmiz də çox məhdud idi,
əlavə imkanlarımız da yox idi, xəzinədə 1
manat vəsait də yox idi. Buna baxmayaraq, Bibiheybət
məscidinin bərpası üçün 1994-cü ildə
Heydər Əliyevin qərarı işıq üzü
gördü. 1994-cü ildə Qurban bayramında Heydər Əliyev
buranı ziyarət etmişdi və göstəriş
vermişdi ki, burada məscidin binası tikilsin. Ondan sonra
layihələndirmə işləri başlamışdır,
layihə hazırlanmışdır və 1997-ci ildə
həzrəti Məhəmməd Peyğəmbərin
mövludu günündə Heydər Əliyevin iştirakı
ilə məscidin bünövrəsi qoyulmuşdur.
Mən xüsusilə
iqtisadi çətinliklərə diqqəti
yönəltmək istəyirəm. Çünki
Azərbaycanın indiki şəraitində əlbəttə
ki, bütün böyük layihələri icra etmək olar.
İnfrastruktur layihələrinin, sosial proqramların
həlli, iqtisadi və sənaye potensialının möhkəmlənməsi
üçün müxtəlif tədbirlər
görülür və siz bunların hamısını
yaxşı bilirsiniz. Ancaq o dövrdə ki,
Azərbaycan tamamilə, demək olar ki, iqtisadi
cəhətdən iflic vəziyyətdə idi, Azərbaycanda
sənaye istehsalı üçün, ümumiyyətlə,
heç bir vasitə yox idi. 1994-cü ilin yazında ki ulu
öndər bu müqəddəs yeri ziyarət etmişdi, o
vaxt bizim perspektivlərimiz də çox müəmmalı
idi. Bizim heç neft müqaviləmiz də
imzalanmamışdı. Ancaq milli mənəvi
dəyərlərə ulu öndərin verdiyi önəm
və qiymət imkan yaratdı ki, hətta məhdud iqtisadi
imkanlar şəraitində məscidin tikintisi başlansın.
1997-ci ildə başlanmış tikinti 1998-ci ildə başa
çatmışdır və Heydər Əliyevin iştirakı
ilə məscidin əsas korpusunun, əsas hissəsinin
açılışı olmuşdur.
Bu gün Azərbaycanda bütün sahələrdə
Heydər Əliyevin siyasəti davam etdirilir. Biz bu
siyasətə sadiqik və Azərbaycan onun qoyduğu yolla
gedir.
Azərbaycanın son
illər ərzində əldə etdiyi uğurların
təməlində ulu öndər Heydər Əliyevin
qoyduğu siyasi xətt dayanır. Biz bu xəttə
sadiqik, biz Azərbaycanı onun göstərdiyi yolla inkişaf
etdiririk və Azərbaycanın hərtərəfli
inkişafı üçün əlimizdən gələni
əsirgəmirik. Bu gün istər iqtisadi sahədə, sosial
məsələlərin həlli istiqamətində,
nəhəng infrastruktur layihələrinin icrası
sahəsində - bütün istiqamətlərdə biz
uğurlardan qürur hissi ilə danışa bilərik.
Azərbaycan doğrudan
da, çox yüksək dərəcədə inkişaf
edibdir. Biz öz siyasi və iqtisadi mövqelərimizi
möhkəmləndirmişik. Biz bölgədə söz
sahibiyik. Azərbaycan müasirləşir, yeniləşir,
Azərbaycanın bölgədəki imkanları və
mövqeləri güclənir, artır. Biz
ölkəmizi hərtərəfli inkişaf etdiririk və bu
gün istər iqtisadi inkişaf baxımından, sənaye
istehsalı artımı baxımından, istərsə
ölkədə ictimai-siyasi vəziyyətin sabit olması
baxımından Azərbaycan haqlı olaraq bu bölgənin
lideri adını qazanmışdır.
Biz nəinki iqtisadi
islahatlara üstünlük veririk, eyni zamanda siyasi islahatları
da uğurla icra edirik və demokratik inkişaf baxımından
Azərbaycan bölgə üçün nümunə ola
bilər və biz bunu yaxşı bilirik. Azərbaycan
xalqının yaxşı yaşaması üçün,
rahat yaşaması üçün biz bütün imkanlardan
istifadə edirik.
Bu gün bizim
ölkəmiz bölgədə gedən proseslərə
çox böyük təsir imkanlarına malikdir. Azərbaycan
dünyada gözəl imic əldə edibdir. Bizimlə
əməkdaşlıq etmək istəyən
ölkələrin sayı artır. Bizimlə bərabər
layihələrdə iştirak etmək istəyən
ölkələrin sayı artır və Azərbaycan öz
böyük imkanlarından bölgədə
əməkdaşlığın inkişafı
üçün məharətlə istifadə edir. Biz
ölkəmizi gələcəyə aparırıq. Biz milli
mənəvi dəyərlər əsasında, bizim zəngin
mədəni və tarixi irsimiz əsasında müasir
ölkə yaradırıq və bu istiqamətdə artıq
böyük uğurlara nail olmuşuq.
Bu gün elə
məsələ tapmaq çətindir ki, biz bunu edə
bilməyək. Bax, bu müqəddəs ocağa
gələrkən mən yolda maşını saxladım
və yuxarıdan Bibiheybət buxtasına baxdım. Bir
müddət bundan əvvəl mənim tərəfimdən
göstəriş verilmişdi ki, bütün bu ərazi
neftlə çirklənmiş
gölməçələrdən təmizlənsin. Bu
ərazidə uzun illər – bir əsrdən çoxdur ki, neft
hasil edilir və ekoloji vəziyyət çox acınacaqlı
idi. Bu gün yuxarıdan bu əraziyə baxarkən
gördüm ki, həqiqətən də elə
məsələ yoxdur ki, biz bunu həll edə
bilməyək. Artıq köhnədən qalan neft
dirəkləri yığışdırılıb,
Bibiheybət buxtasının ətrafında 30 mindən
çox ağac əkilibdir. Ekoloji
vəziyyət böyük dərəcədə
yaxşılaşıbdır və vaxtilə ekoloji
fəlakət sahəsi kimi tanınan bu ərazi bu gün
artıq ekoloji cəhətdən ən təmiz
yerlərdən birinə çevrilib və bu, hələ
başlanğıcdır. Bir ildən, iki ildən sonra o
ağaclar böyüyəcək, o gözəl parklar
böyüyəcək, orada insanların istirahəti
üçün, yaşaması üçün çox gözəl
imkanlar yaranacaqdır. Nə üçün
mən bunu deyirəm, ona görə ki, bir daha qeyd etmək
istəyirəm ki, müasir Azərbaycanın
qarşısında elə problem yoxdur ki, biz bunu uğurla
həll etməyək və bütün
istiqamətlərdə bizim proqramlarımız uğurla icra edilir.
Həyatımızın hər bir sahəsi üçün
müvafiq proqramlar var və onların konkret icra mexanizmləri
var, maliyyə resursları var. Ölkəmizdə gedən
quruculuq-abadlıq işləri hər bir Azərbaycan
vətəndaşını sevindirir. Biz
nəinki transmilli enerji və nəqliyyat layihələrini
icra edirik, biz ölkəmiz üçün, ölkə
daxilində çox böyük infrastruktur və sosial
obyektlərin tikintisi ilə məşğuluq - təhsil
sahəsində, səhiyyə sahəsində, yollar
çəkilişi sahəsində - bütün
sahələrdə.
Azərbaycanın artan
iqtisadi imkanları və artan nüfuzu, yenə də
deyirəm, ulu öndərin 1990-cı illərin ortalarında
başlanmış uğurlu neft strategiyasına
əsaslanır. Əgər o vaxt o cəsarətli
addım atılmasaydı, bu gün Azərbaycan
əlbəttə ki, müstəqil siyasət apara bilməzdi.
Biz müstəqil siyasət aparırıq, Azərbaycan
xalqının maraqları əsasında bu siyasəti
aparırıq və bundan sonra da bu siyasətə sadiq
olacağıq. Mən çox şadam ki,
Azərbaycan cəmiyyətində ümummilli ideya
ətrafında bütün cəmiyyət səfərbər
olunub, cəmiyyət Azərbaycançılıq ideyası
uğrunda, dövlətçilik ideyası uğrunda,
müstəqillik ideyası uğrunda və müstəqil
həyat ideyası uğrunda birləşibdir. Budur bizim
əsas siyasi prinsiplərimiz və bu prinsiplər
əsasında biz öz siyasətimizi qururuq - istər
ikitərəfli formatda, istər bölgədə gedən
əməkdaşlıq prizmasından. Bizim
əsas sütun prinsiplərimiz bunlardır və bütün
sahələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda gedən
ictimai-siyasi proseslər elə müsbət istiqamətdə
inkişaf edir ki, Azərbaycanda yaşayan bütün
dinlərin nümayəndələri özlərini çox
rahat hiss edirlər. Azərbaycan bu
baxımdan bir nümunə ölkə ola bilər və
artıq dünya birliyi bunu daha da dərindən dərk
etməyə başlamışdır. Ölkəmizdə
keçirilən çoxsaylı dialoqlar, forumlar
əsasında sivilizasiyalararası dialoqun
möhkəmlənməsi, dinlərarası münasibətlərin
tənzimlənməsi işində Azərbaycan
nəinki bölgədə, dünyada əvəzolunmaz
funksiyasını yerinə yetirir.
Biz çox şadıq
ki, Azərbaycanda bütün millətlər, bütün
dinlərin nümayəndələri bir ailə kimi
yaşayırlar, öz doğma vətəninin
inkişafına töhfələrini verirlər. Bu, bizim
böyük üstünlüyümüzdür, böyük
sərvətimizdir. Azərbaycan çoxmillətli
ölkədir, çoxkonfessiyalı ölkədir. Bizim təcrübəmiz, mən bunu tam
qətiyyətlə deyirəm, bizim təcrübəmiz
artıq başqa ölkələrdə öyrənilir,
beynəlxalq təşkilatlarda diskussiyalar mövzusuna
çevrilir və gələcəkdə əlbəttə
ki, Azərbaycanın tolerantlıq məkanı kimi rolu
dünya işlərində, dünyada gedən
proseslərdə artacaqdır. Biz öz milli
köklərimizə, dini köklərimizə
qayıtmışıq. Azərbaycan xalqını,
azərbaycanlıları bütün dövrlərdə,
müstəqil olmadığımız dövrlərdə bir
millət kimi qoruyub saxlayan bizim ənənələrimiz
olubdur, milli mənəvi dəyərlərimiz olubdur, ana
dilimiz olubdur, bizim dinimiz olubdur. Biz bütün başqa
dinlərə hörmətlə yanaşırıq və
hesab edirik ki, dünyada bütün dinlərə
hörmətlə yanaşılmalıdır.
İslam dini
Azərbaycan xalqının formalaşmasında çox
mühüm rol oynamışdır və bu gün bizim dini abidələrimiz
bərpa olunur. Bibiheybət məscidinin ərazisi xeyli
genişləndirilmişdir. Mən qeyd etdim ki, 1998-ci ilin iyulun
12-də məscidin əsas hissəsi istismara verilmişdir.
Düz 10 il sonra 2008-ci ilin iyulun 12-də biz Bibiheybət
məscid-ziyarətgahına yeni həyat veririk və bu
gözəl salon yenidən tikilmişdir. Məscidin yuxarı
hissəsində təmir-bərpa işləri
aparılmışdır - əminəm ki, buraya toplaşan
dostlarımız imkan tapıb vəziyyətlə
tanış olacaqlar - ən yüksək səviyyədə
təmir-bərpa işləri aparılmışdır.
Mən dəfələrlə müxtəlif müsəlman
ölkələrində olmuşam. Orada olarkən
məscidləri ziyarət etmişəm. Deyə
bilərəm ki, biz Bibiheybət məscidində mövcud olan
vəziyyətlə fəxr edə bilərik. Burada ən
keyfiyyətli materiallardan istifadə olunubdur, ən
gözəl ustalar burada işləyiblər,
fədakarcasına işləyiblər. Bu məscidin
tikintisində və tikintinin başa çatmasında
iştirak etmiş bütün insanlara mən öz
minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm.
Mən çox şadam ki, bu gözəl, müqəddəs
yerdə əzəmətli məscid tikilib. 2005-ci ildə
mən burada olarkən məscidin genişlənməsi
üçün və ərazinin böyüməsi
üçün müvafiq göstərişlər
vermişdim. Ondan sonra burada praktiki işlər başlanmışdır.
Ərazi genişləndirildi, yadınızdadır, burada
məscidə bitişik çoxsaylı fərdi evlər var
idi. Biz orada yaşayan insanları köçürdük,
onlara yüksək səviyyədə kompensasiya verildi. Söz düşmüşkən, qeyd etmək
istəyirəm ki, indi Azərbaycanda, Bakıda və digər
yerlərdə çox böyük quruculuq-abadlıq
işləri aparılır, infrastruktur layihələri icra
olunur və bəzi hallarda
köçürülmələrlə bağlı
problemlər yaradılır. Mən
bütün müvafiq qurumlara ciddi göstəriş
vermişdim ki, bütün köçürülən
ailələrə lazımi səviyyədə kompensasiya
verilsin, onlar ya yeni yerlərlə təmin olunsunlar, ya maddi
kompensasiya verilsin ki, onlar daha da yaxşı şəraiti o
vəsait hesabına əldə edə bilsinlər.
Burada yeni salonlar
tikilibdir və bu gün qürur hissi ilə deyə
bilərəm ki, Bibiheybət məscidi bir memarlıq
abidəsidir. Həm bunun xarici
görünüşü, həm də daxili tərtibatı
ən yüksək standartlara cavab verir. Ondan sonra, tikinti
zamanı mən işin gedişi ilə tanış olmaq
üçün burada olmuşam, baxmışam, öz
fikirlərimi bildirmişəm. Biz tikintinin aparılması
üçün bütün lazımi tədbirləri
gördük. Dövlət hesabına böyük vəsait
ayrılıbdır və bu gün biz yenə də
böyük qürur hissi ilə deyə bilərik ki, bu
müqəddəs ocaq dünyanın ən yüksək
standartlarına cavab verir.
Bütövlükdə
Azərbaycanda dini abidələrə, onların qorunmasına,
onların bərpasına çox böyük diqqət
göstərilir. Bildiyiniz kimi, Təzəpir
məscidində çox böyük quruculuq işləri
aparılır. Əgər biz desək ki, Təzəpir
məscidində təmir işləri aparırıq, səhv
edərik. Faktiki olaraq, yenidən qurulur. Orada da ərazi
böyük dərəcədə genişləndirilib,
çox gözəl memarlıq üslubunda inzibati binalar
tikilir, həm xarici görünüşü tamamilə
yeniləşdirilir, həm də daxildə dizayn işləri
çox yüksək səviyyədədir. Mən bir daha
demək istəyirəm ki, əlbəttə, hər bir
təmiri etmək olar və bunun keyfiyyəti də
müxtəlif səviyyədə ola bilər. Amma
mənim istəyim ondan ibarətdir ki, bizim üçün,
Azərbaycan xalqı üçün, Azərbaycan
müsəlmanları üçün müqəddəs olan
yerlərdə dünyanın ən yüksək
texnologiyaları tətbiq olunsun, ən gözəl ustalar
işləsin və ən gözəl materiallardan istifadə
olunsun. Bu gün Təzəpir məscidində də
sürətlə tikinti gedir və yəqin ki, yaxın
zamanlarda biz orada da açılışa
toplaşacağıq.
Əjdərbəy
məscidində də təmir-bərpa işləri gedir. Bildiyiniz
kimi, bu yaxınlarda Bakıda katolik kilsəsinin
açılışını biz bərabər qeyd
etmişdik. Bütün bunlar Azərbaycanın
reallıqlarıdır. Bütün bunlar bizim siyasətimizin
təzahürüdür, eyni zamanda, Azərbaycan
vətəndaşlarının mənəvi vəziyyətini
göstərir. Azərbaycan vətəndaşları çox
dözümlüdürlər, çox tolerantdırlar.
Azərbaycanda yaşayan bütün xalqlar, bütün
dinlərin nümayəndələri özlərini çox
rahat hiss edirlər.
Mən bunu bilirəm, çünki milli
azlıqların yaşadıqları bölgələrdə
tez-tez oluram, onların vəziyyəti ilə maraqlanıram,
lazımi göstərişləri verirəm və elə
etmək istəyirəm ki, Azərbaycanda yaşayan
bütün insanlar millətindən, dinindən asılı
olmayaraq, özlərini yaxşı, rahat hiss etsinlər.
Bunu etmək üçün bizim imkanlarımız var və
Azərbaycanın ildən-ilə artan iqtisadi gücü
və potensialı burada yaşayan bütün insanların
həyat səviyyəsinə müsbət təsir
göstərir.
Mən, əziz dostlar,
bu gözəl gündə sizi bir daha salamlamaq istəyirəm
və bütün Azərbaycan xalqını Bibiheybət
məscidinin tikintisinin başa çatması və
istifadəyə verilməsi münasibətilə
ürəkdən təbrik etmək istəyirəm.
Sağ olun.
Azərbaycan.- 2008.- 13 iyul.- S. 1.