Məhərrəmova T.

Heç vaxt heç nəyi planlaşdırmıram

Mələk Abaszadə, aktrisa: "Məndə həmişə həyəcan

sabah üçün qeyri-müəyyənlikdən yaranır"

Rus Dram Teatrının binası bu yaxınlarda əsaslı təmirdən sonra istifadəyə verildi. Ancaq teatrın yenidən istifadəsi yay mövsümü dövrünə təsadüf etdi. Yəni kollektiv yeni repertuar üçün planlaşdırdığı tamaşaları yalnız gələn mövsümdə oynaya biləcək. Binanın təmiri dövründə Dənizçilərin Mədəniyyət Evində yerləşən kollektiv əvvəlki kimi tamaşaçıları başına toplaya bilməsə də, bundan sonra hər şeyin yaxşı olacağına əmindir.

Teatrın aparıcı aktrisalarından olan Mələk Abaszadə də yaradıcılıq arzularını reallaşdırmaq ümidiylə yaşayır:

- Siz Türkiyə podiumunda məşhurluq zirvəsini yaşamısınız. Azərbaycandakı eyni səhnə sizin üçün fərqli idimi?

- Əlbəttə, bunları müqayisə etmək heç mümkün deyil. Peşəkarlıq baxımından Bakı Türkiyəni əvəzləmirdi. Ancaq həmişə demişəm ki, Azərbaycanda uğurun 15-20 faizini yaşamaq Türkiyədə uğurun 100 faizini yaşamaqdan yaxşıdır. Çünki bura Vətənin olduğu üçün sənə daha çox zövq verir. Həmin vaxtlar - 1999-cu il podium baxımından Bakıda fəallıq vardı. Modelyer Raf Sardarov Bakıya ilk dəfə gəlmişdi. Mən onun işinə qatıldım. Podiumda qızğın fəaliyyətim iki il bundan əvvələ qədər davam etdi.

- Hazırda podiumda bir müəllim, yoxsa sadəcə maniken kimi çalışırsınız?

- Maniken kimi çalışıram. Çox qəribədir, yanımda işləyən qızların çoxu məndən gəncdir. Yaşımı soruşanda həmişə bu sualdan qaçıram. Bəlkə də yaşımı vermədikləri və indiki gənclər yaşlarından çox böyük göründükləri üçün bu fərq arada itir. Məndə manikenliyi öyrətmək hissi hələ başlamayıb. Bir də ki, podiumlara dəvət almaq məndən asılı deyil. Bakıda 3-4 peşəkar modelyer var. Onlar hamısı məni tanıyır və işləməyə dəvət edirlər. Mən onların kolleksiyalarını nümayiş etdirirəm. Onların geyimlərini, parçalarını hər hansı bir verilişdə təqdim etmək lazım olanda, sırf moda nümayişində, reklam çəkilişlərində və ya hər hansı bir tədbirdə iştirak edirəm. Bu, modelyerlərin istəyi ilə bağlıdır, dəvət etməsələr, yəqin ki, işləməyəcəyəm.

- Sizin üçün daha çox aktrisalıq əhəmiyyətlidir, yoxsa podium?

- Hər ikisini sevirəm. İlk dəfə Türkiyədə model kimi işləməyə təklif alanda, adi bir iş təsiri bağışladı. Bunu ciddi qəbul eləmədim. Aktrisalıqdan sonra belə bir işlə məşğul olmaq mənə çox bəsit göründü. Bəlkə də ilk dəfə Bakıda olsaydı, bu işə başlamazdım. Bu, Türkiyədə çox yüksək səviyyədə olduğu üçün qatıldım. Şansım elə gətirdi ki, ən məşhur modellərin və işləyən qrupun içərisində olduğum üçün maraqlı oldu. Avropadan özgə bir modelyer gələndə daha çox onlarla işləyir və yüksək səviyyədə iş təklifləri alırdım. Podiumdakı dekorasiya, quruluş, işıq, musiqi, bir sözlə, texniki hazırlaşma mənə teatrı xatırladırdı. Hərdən özümdən də soruşuram: hansından daha çox zövq alıram? Əlbəttə ki, teatrdan. Çünki onun dramaturgiyası var - teatr tamamilə başqa bir həyatdır. Orda başqa bir insanın həyatını oynayırsan. Podiumda isə daha çox estetik cəhətdən zövq alıram. Nümayiş ilə musiqi bir-birinə uyğunlaşır, hər şey bir-birini tamamlayırsa - geyindiyin kostyum, musiqi, içindəki ruh uyğunlaşırsa, estetik tərəfdən zövq alırsan.

- Siz həmçinin "İbRus" Teatrında çalışırsınız. Peşəkar və tanınmış səhnəyə malik Rus Draması ilə bu səhnənin hansı fərqini hiss edirsiniz?

- Bunlar mənim üçün tamam ayrı teatrlardır. Birini daha çox xalq teatrı adlandırardım. Çünki ora gələn tamaşaçıların sayı çoxdur. Aralarında çox gənc və yaşlı olanlar var. Rus Dramasını sevib onun repertuarının pərəstişkarı olanlar da çoxdur. Ümumiyyətlə, Rus Dramasının çox qarışıq bir seyrçi toplumu var. İndi gələn gənclər isə çox təəssüf ki, komediyanı sevir və teatrda əyləncə axtarırlar. Onlar teatra əylənməyə gəlirlər. Bakıda tək-tük qalan intelligentlər də bu teatrın pərəstişkarlarıdır. Rus Dramasına Azərbaycandilli camaatdan gələn yoxdur, rusca danışıb-başa düşən insanlar gəlir. Orda zalın böyüklüyü də rol oynayır. Ancaq "İbRus"a gələnlər daha çox teatral seyrçilər, əsasən teatra daha yaxın olan çevrədir. Biz "İbRus"da reklamla məşğul deyilik. Ona görə də Bakıda elə insanlar var ki, "İbRus"un haqqında heç nə bilmirlər. Bilənlər də daha çox intelligent toplumdur. Həmin adamlar tərəfindən teatrın xəbəri yayılaraq zamanla seyrçilərin sayı artır. Bununla belə, yenə də "İbRus"un çox eksklüziv tamaşaçası var. "İbRus"dan zövq alıram. Oradakı tərəf-müqabillərim Fərhad Manafov, Şükufə Yusifova, Fuad Poladov kimi peşəkar sənətkarlardır.

- Siz teatrdan çox həvəslə danışırsınız. Amma ixtisasınız kinoaktrisalıqdır. Bəs Batalov kursu - bu, həyata keçməyən arzulardır?

- Uşaqlıqda insan teatr haqqında fikirləşmir. Uşaqlıqda aktrisalığı kino ilə bağlayırsan. Sonra başa düşürsən ki, aktrisalıq üçün əsas məkan teatrdır, orada işləyirsən, arabir kinoya çəkilirsən. Əvvəllər nədənsə daha çox küsürdüm. Bu mənim içimdə qalan bir inciklik idi. İndi isə bu arzuya daha çox ironiya və gülümsəməklə yanaşıram. Məni indi kino ilə bağlayan heç nə yoxdur. 1992-99-cu illərdə Bakıda olmamışam. Həmin illər filmlər daha çox çəkilirdi. İndi isə dövlət filmləri ildə bir-iki dəfə çəkilir, ya çəkilmir. Artıq Bakıda olduğum 8 ildir və bu illər ərzində yalnız Hüseyn Mehdiyevin "Boş məkanın melodiyası" filminin çəkilişi zamanı ciddi bir kinosınağım olub. Ondan sonra heç bir fotosınaq da olmayıb. Kinostudiya ümumiyyətlə, məni heç yada salmır. Həm də təkcə məni yox, mənimlə bir kursu qurtaranları. Biz fikirləşirdik ki, çox ciddi təhsil almışıq və lazımıq. Onu da başa düşürük ki, ölkəmizdə çəkilən filmlərin sayında artım yoxdur. Əgər az da olsa çəkilən filmlərin foto və kinosınaqlarına dəvət alsaydıq, ancaq bu sınaqlardan keçməsəydik, deyərdik ki, təklif aldıq, keçmədik. Amma çoxumuz heç təklif də almırıq.

- Əgər sizi yada salmırlarsa, niyə özünüz buna cəhd eləmirsiniz?

- Şəxsən mən həyatımda heç vaxt heç nəyi planlaşdırmıram. Hər şeyi - birinci və ikinci plana nə çıxacağını tale özü qurur. Məsələn, model olmaq heç vaxt arzularımda olmayıb. Planımda olmadığı halda bu iş neçə ilimi aldı. Bakıya qayıtdıqda Rus Dramasında çalışıb-çalışmayacağım haqqında fikirləşirdim ki, dərhal rol aldım. Həmin rolu almaqla da "İbRus"a dəvət olundum. Heç vaxt gedib özümü xatırlatmıram. Əslində, bu mənim sənətim üçün xarakterik deyil. Bilirəm ki, bu xarakterim mənə mane olur. Bəzən mənə deyirlər ki, kinostudiyaya get, özünü xatırlat. Ancaq deyirəm ki, ola bilməz ki, onlar məni görməsinlər. Reklamlarla da, kliplərdə də olsa, ekranlara çıxıram, onlar görürlər. İstəsələr, dəvət edəcəklər. Üzlü olmaqdan çəkinirəm.

- Geridə qalan illəri xatırlayıb fikirləşəndə yaradıcılıq mərhələlərinin hansı dövrü sizi daha yaxındır?

- Ən çox yaxın olan Türkiyədə teatrda işlədiyim vaxtlardır. Bu dövr cəmi iki ilə yaxın çəkdi. Podiumda işlədiyim müddət çox uğurlu dövrüm idi. Mən model kimi məşhurluq zirvəsində idim və birdən-birə teatr təklifi gəldi. Almaniyadan gələn bir türk reyissoru həmin tamaşada oynamağımı təklif elədi. Uğurlu, ya uğursuz olacağı bilinmirdi. Heç fikirləşmədən podiumu yaddan çıxartdım. Özümü teatra verdim. Bu, özəl teatr idi və monotamaşa mənim üzərimdə qurulmuşdu. Vaxtilə küçə teatrı tamaşaları var idi. Binamız İstanbulun mərkəzində, Bəyoğlunda olsa da, biz bunun sevincini yaşadıq. 6 nəfərlik kollektiv o tamaşanı bir ailə kimi yaradırdı. Gecə-gündüz işləyirdik ki, tamaşa ortaya çıxsın. Mən teatra bir iş kimi yanaşmırdım. Deyə bilərəm ki, işim yox, həyatım teatr idi. Tamaşa hazır olandan sonra insanlar bizi ayaq üstə alqışlayır, getmək istəmirdilər. Onda mən teatrın bütün sevgisini yaşamışdım. O dövr həyatımın rəngli bir bölümü idi. Fəlsəfi olaraq da o bölümdə çox şeyi başa düşdüm. Model kimi işləməyim mənə yaxşı qazanc gətirirdi. Bilərəkdən bir ayın içində hər şeyi birdən-biri dəyişdim, maddi olaraq aşağı enməyə başladım. Çünki rol üçün qabaqcadan aldığım pulu artıq xərcləmişdim. Ancaq pulun yoxluğunu hiss eləmirdim. Bu, dəli və dolu bir sənət sevgisi olmaqla bərabər, həyatımın coşğulu bir dövrü idi. Onda başa düşdüm ki, sənəti həqiqətən təbiətim özü seçir, mən heç nəyi seçməmişəm.

- Bəs həyatınızın indiki dövrünü necə adlandırırsınız?

- İndi fərq ondadır ki, teatra iş kimi gedirsən. Gedib oynunu oynayır və qayıdırsan. Sən öz aktrisalıq vəzifəni yerinə yetirirsən. Bəzən məndən "maaşın nə qədərdir?" - deyə soruşanda, bu rəqəmi qəsdən böyüdüb deyirəm, ya da cavab verməkdən qaçıram. Çünki insanlar "indiki dövrdə belə bir maaşa işləməyin nə mənası var?" deyə bilərlər. Ancaq bununla belə, mən öz işimi sevərək edirəm. Fərq həm də onda idi ki, orda öz şəhərində deyilsən, yanında əzizlərin yoxdur, kirayə evdə qalırsan. Bir yandan gələcəyi bilməmək, həyəcan, qorxu... Bütün bu hisslər bir-birinə qarışmışdı. Məndə həmişə həyəcan sabah üçün qeyri-müəyyənlikdən yaranır. Sabahı bilsəm də, o biri günü bilmirəm.

- İndi artıq bütün həyəcanlarınız ötüşübmü?

- İndi azalıb. Bəzən fikirləşirəm ki, köçüb başqa bir ölkədə yaşamağı sınaqdan keçirə bilərəm. Bu ölkə Hollandiya və ya hər hansı başqa bir ölkə ola bilər. İkinci uşağımın doğuluşundan əvvəl belə fikirləşirdim. Ancaq ailə böyüməklə elə bil daha oturaqlı olursan. Bu hisslər məni daha çox qorxudur. Çünki bu hisslər mənim təbiətimə zidd hisslərdir.

- Bu qeyri-müəyyənlik daha çox sizin karyera istəyinizlə bağlıdır?

- Bəli, sənət axtarışı istəyimlə bağlıdır. Bunu artıq özüm seçmirəm, təbiətimlə bağlıdır. Hərdən mənimlə eyni kursda oxuyan qızlarla söhbət edəndə biri: "Mənim üçün ailə birincidir. Sənətdə özümü yaşatmasam da, fərqi yoxdur. Özümü ailə həyatımda xoşbəxt hiss edirəmsə, mənim üçün hər şey tamamdır" - deyir. Mən ailədə xoşbəxt olsam da, yaradıcılıq arzumu reallaşdırmaq istəyimi heç nə ilə tamamlaya bilmirəm. Tam xoşbəxt olmağım üçün tələbkar olmalıyam. Artıq mən bunu başqalarının qərarı ilə ölçməməli, öz içimdə hiss etməliyəm. İçimdə olan sənət ruhumu yaşadıramsa, başqalarının necə qiymət verməsi də mənim üçün müəyyən qədər önəmlidir. Onu tamamlamasam, elə bil ki, ailə həyatımda bir əskiklik olacaq. Bu əskikliyi də daha çox yaxınlarım hiss edəcək.

Kaspi.- 2008.- 2 iyul.- S. 11.