Mehdiyev R.

 

Görkəmli qrafika ustası

 

Onu təqdim etmək üçün təkcə bir faktı qeyd etmək kifayətdir. Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin birinci siniflər üçün nəzərdə tutduğu 1982-ci ildə nəşr olunmuş "Əlifba" kitabının üz qabığının və bəzi səhifələrinin rəssamı. Bu iş üçün o vaxt SSRİ xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin qızıl medalı məhz onun adına yazılmışdı: Elmas Hüseynov... Azərbaycanın məşhur qrafika ustalarından biri.

Əməkdar incəsənət xadimi Elmas Hüseynov 1937-ci ildə anadan olub, 1955-ci ildə Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbinə daxil olub, 1960-cı ildə həmin məktəbi bitirib. Elə həmin ildə o, Belarus Dövlət İncəsənət Universitetinin qrafika bölməsinə qəbul olunmuş, oranı bitirdikdən sonra Bakıya dönərək yaradıcılıq fəaliyyətinə başlamışdır. Bir çox qrafik üslubdan: qravür, ofort, qarışıq texnikadan məharətlə istifadə edən rəssam onun daha da mükəmməl olmasına daim çalışmışdır.

Milli təsviri sənətimizin formalaşmasında, qrafika əsərlərinin yaranmasında Elmas Hüseynovun rolu böyükdür. İndi dünyanın bir çox muzeylərində, incəsənət mərkəzlərində azərbaycanlı rəssamların qrafika, rəngkarlıq əsərləri qorunub saxlanılır. Məşhur qrafika ustası Ələkbər Rzaquliyevdən başlayaraq bu janrda yaradıcılıqla məşğul olan böyük bir nəsil yetişmişdir. Kazım Kazımzadə, Qəzənfər Xalıqov, İsmayıl Axundov, Maral Rəhmanzadə kimi qrafika ustaları dünya miqyasında tanınırdı və bundan bu gün hər birimiz böyük qürur duyuruq.

Elmas Hüseynov onların yaradıcılıq ənənələrini davam etdirir, eyni zamanda öz orijinal əsərləri ilə seçilirdi. Məsələn, onun "Neftçi" adlı linoqravürü çox canlı və yaddaqalandır. Burada müəllif incə xətlərlə, ağ və qara rəngin bütövlüyü ilə ifadəli bir obraz yaratmışdır, arxa planda təsvir olunmuş quşların ritmi əsərə bir təravət gətirir. Əsərdəki insan obrazı, gözlərdəki səmimi ifadə, geyim forması, sadəlik, yenə də arxadakı buruq rəmzi rəssamın uğurudur.

Rəssam "Şair və obrazlar" adlı qravüründə canlı, ifadəli bir səhnə qurmuş, qeyri-adi üsulda əsər yaratmaqla Azərbaycan qrafika sənətinin inkişafında yeni söz deyə bilmişdir.

Elmas Hüseynov vətənpərvər rəssamdır. O, tez-tez müharibə bölgələrində olur, mərd əsgərlərimizin obrazlarını yaradır. Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətinə həsr etdiyi silsilə rəsmləri dünyanın müxtəlif sərgilərində nümayiş etdirilib. Azərbaycanı qarış-qarış gəzib, Şuşanın, Qubanın, Laçının, Lerikin əsrarəngiz gözəlliklərini görüb, hiss və duyğularını rənglərin köməyi ilə kətana köçürüb.

Onun Nizamiyə, Füzuliyə həsr etdiyi rəsmləri, "Əlifba" kitabına çəkdiyi rəngli şəkilləri də həyəcansız seyr etmək qeyri-mümkündür. Təsvir olunan obrazların baxışları, gözləri o qədər dinamik, mənalı, inandırıcıdır ki, sanki dil açıb danışacaqdır. Bu cür yaradıcılıq nüansları hər fırça sahibinə nəsib olmur. Tamaşaçını düşündürən, ona mənəvi, ruhi qida verən sənət əsərləri yaratmaq çox çətin işdir. Onun dəfələrlə fərdi sərgilərinin iştirakçısı olmuş və belə bir qənaətə gəlmişəm: Elmas Hüseynovun əsərləri insanı düşündürür, xəyallara daldırır, özünü dərk etməyə kömək edir. "Şəlalə", "Mənzərə", "Leyli", "Məcnun", "Fərhad Bisütun dağında", "Dünya sevənlərindir" və s. rəsmlərində olduğu kimi. Mozaik əsərlərində də, illüstrasiyalarında da belədir...

Dahi Nizaminin "Xəmsə"sinə dəfələrlə müraciət edən E.Hüseynovun "Xosrov və Şirin" poemasına çəkdiyi tablo maraqlı, bədii cəhətdən yüksək professionallıqla işlənmişdir. O, Şirin obrazını ön plana çəkərək onu ideallaşdırmağa müvəffəq olmuşdur. Ümumiyyətlə, rəssamın yaddaqalan əsərləri çoxdur: "Ağaclar" mənzərəsi sanki gözəl musiqi  sədaları  altında  işlənib;  rənglər də, xətlər də incədir. "Gül" natürmortu  nə qədər gözəl və mənalıdır. Çəkdiyi "Dağ", "Lerik", "Quba",  "Abşeron"  mənzərələri, "Meyvələr", "Çöl çiçəkləri", "Qarpız" kimi bədii əsərlər Elmas Hüseynovun yaradıcılığının zirvəsi  sayılır. Rəssamın Nizaminin "Sirlər xəzinəsi", Nəbi Xəzrinin "Arzu" poemalarına   çəkdiyi   qeyri-adi  rəsmlər göz oxşayır və onların hər biri incəsənət tarixinin yeni-yeni səhifələrini təşkil edir.

Ömrünün yetmiş ilini arxada  qoyan sənətkar bu gün də böyük   həvəs və enerji ilə çalışır, dolğun, məzmunlu sənət əsərləri yaradır. Mənalı ömür yaşamış, milli təsviri sənətimizin tarixində öz şərəfli imzasını qoymuş, şəxsiyyəti və sənəti ilə  qürur duyduğum  həmkarıma bundan sonra da yaradıcılıq uğurları arzulayıram.

 

Respublika.- 2008.- 7 iyun.- S. 7.