Azərbaycanın ilk
qadın reiissorunun 100 illiyi qeyd olundu
Mədəniyyət va
Turizm Nazirliyinin və Dövlət Film Fondunun birgə
təşkilatçılığı ilə
Azərbaycanın ilk qadın kinorejissoru və
ölkəmizdə ilk uşaq filminin yaradıcısı,
rejissor Qəmər Salamzadənin 100 illik yubileyi qeyd edildi.
Mədəniyyət
ictimaiyyətinin iştirakı ilə keçirilən
tədbirdə fondun direktoru, Əməkdar incəsənət
xadimi Cəmil Quliyev yubilyar haqqında ətraflı məlumat
vermişdir. O, qeyd etmişdir ki, hələ körpə
ikən evlərində qırmızı cildli, qızıl
xətli "Molla Nəsrəddin" jurnalını
görən, Naxçıvanın, Tiflisin ədəbi
mühitlərində böyüyən Qəmər xanım
kinorejissorluq sənətini Azərbaycanda hələ də
qadınların köhnəlik buxovundan
bütövlükdə xilas ola bilmədikləri bir vaxtda
özünə peşə seçmişdir.
Qeyd edim ki, Qəmər
Salamzadə Moskvada Ali Kinematoqrafiya İnstitutunu bitirmişdir.
Arzusu milli kinomuzun inkişafına xidmət olsa da, 30-cu
illərin repressiyaları onun geniş fəaliyyət
göstərməsinə imkan verməmişdir. Çox vaxt
azərbaycanlı xanımı yeni çəkiləcək
filmə rejissor təyin etsələr də, son anda bu alınmamışdır.
Qəmər
Salamzadənin əsas yaradıcılıq fəaliyyəti
"Azərbaycanfilm" kinostudiyasından
başlamışdır. Mehdi Hüseynin "Səhər"
romanının motivləri əsasında çəkilən
filmdə, nəhayət ki, azərbaycanlı qadın -
Qəmər Salamzadə kino sənətinə öz
töhfəsini verə bilmişdir.
Kinoşünas Aydın
Kazımzadə və başqaları Qəmər
Salamzadənin olduqca çətin şəraitdə
fəatiyyət göstərdiyini diqqətə
çatdırmış və qeyd etmişlər ki, məhz
bu səbəbdən rejissor, arzu və istəklərini reallaşdıra
bilməmişdir. Amma bununla belə, o öz sənəti
ilə Azərbaycan kinematoqrafiyasının tarixində
silinməz izlər qoymuşdur.
Tədbirin sonunda
Qəmər Salamzadənin 1936-cı ildə çəkdiyi
və elə həmin ildə də it-bata düşən
"Dəcəl dəstə" filmi Azərbaycan
tamaşaçılarına itk dəfə təqdim
olunmuşdur.
Çıxışlar
zamanı diqqətə çatdırılmışdır
ki, etinasızlıq üzündən yoxa
çıxmış film Dövlət Film Fondunun uzun
axtarışlarından sonra Rusiya Dövlət Film Fondundan
tapılaraq, bu yaxınlarda ölkəmizə
gətirilmişdir.
Səs.- 2008.- 4 mart.- S. 12.