Sarıyeva İ.

Əbülfəs Qarayev arxeoloji abidələrin satılması faktlarına aydınlıq gətirdi

Martın 14-də Mədəniyyət və Turizm naziri Əbülfəs Qarayev jurnalistlər üçün mətbuat konfransı keçirdi. Media mənsubları qarşısında 2008-ci ildə nazirliyin gördüyü işlər, keçirdiyi görüşlər və s. barədə hesabatla çıxış edən nazir bildirdi ki, 2009-cu ildə Bakı İslam mədəniyyətinin paytaxtı elan edilib.

Ə.Qarayevin bildirdiyinə görə, Avropa dövlətlərinin mədəniyyət nazirləri Bakıda toplantı keçirəcək və bu toplantıda Azərbaycan tərəf ermənilərin xalqımızın maddi, mədəni, arxeoloji abidələrinə qarşı etdiyi zorakılıq aktlarını da müzakirəyə çıxaracaq. Azərbaycanda turizm sahəsinin inkişaf etdiyini deyən nazir bildirdi ki, Qusar rayonunun Şahdağ ərazisində qış-yay idman turizm sağlamlıq kompleksi inşa ediləcək. Onun tikintisi isə Almaniya və Avstriya ekspert və mütəxəsisləri tərəfindən həyata keçiriləcək.

Nazir onu da bildirdi ki, hazırda kompleksin inşa ediləcəyi ərazidə araşdırmalar aparılır: «Layihə mövcuddur, inkişaf proqramını təsdiq etmişik. Hazırda ərazidə tədqiqatlar aparılır. Yayda burada qazıntı işlərinin başlaması nəzərdə tutulub. Çünki bura seysmik bir zonadır. Biz insanların həyatını təhlükədə qoya bilmərik. Ona görə də çox ciddi tədbirlər görür, tədqiqatlar aparırıq. Bu ərazi min metr yüksəklikdə yerləşir və orada nə əməlli-başlı yol, nə də su mənbəyi var. Yəni orada ciddi infrastruktur islahatlarına ehtiyac var». Nazir kompleksin 2009-2010 illərdə istifadəyə veriləcəyinə ümid bəslədiyini dedi. Onun sözlərinə görə, kompleksin birinci korpusu 1 milyard yarım, 2 milyarda başa gələcək. Qeyd edək ki, son vaxtlar arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan materialların satılması, məhv edilməsi barədə KİV-də müxtəlif yazılar dərc edilir. Həmkarımızdan biri də nazirə bu məsələ ilə bağlı sual verdi. Nazir sualı cavablandıraraq bildirdi ki, tapılan nümunələrin satışa çıxarılması haqda məlumatı yoxdur, amma ötən il iki dəfə dağıdılma faktı aşkar edilib. «Bizim mütəxəssislər dərhal ora gedib və yerindəcə araşdırma aparıblar. Yalnız bir dəfə tikinti dayandırıldı. Bizim əməkdaşlar da arxeoloji qazıntılarda Akademiyanın Arxeologiya və Etnoqrafiya institutunun əməkdaşları ilə birgə iştirak edir. Tapılan arxeoloji materiallar ya akademiyanın sözügedən institutuna, ya da ki, ərazilərdəki tarix diyarşünaslıq muzeylərinə təhvil verilir. Əgər sizdə arxeoloji materialların satılması ilə bağlı faktlar varsa, çəkinmədən nazirliyə müraciət edin və biz də tədbir görək». Digər bir sual isə Azərbaycanda fəaliyyət göstərən kinoteatrlarda baş alıb gedən antisanitariya, bu obyektlərin restorana, bilyardxanalara çevrilməsi və bunun qarşısını almaq üçün görülən tədbirlərlə bağlı oldu. «Nazirliyin balansında olan kinoteatrlar, hansılar ki, özəlləşməyə getməyib və orada baş alıb gedən biabırçılıqların qarşısının alınması üçün tədbirlər görülüb, bir neçə zalı bağlatmışıq. Bundan sonra da tədbirlər davam etdiriləcək. Buradakı antisanitariya, bizim gəncələrimizə və onların mənəviyyatına xələl gətirən hallar, sözsüz ki, yolverilməzdir. Bizim proqramımız üç istiqamətlidir. Birinci piratçılıqla mübarizədir. Buna görə də nazirlikdə Filmlərin Dövlət Reystri sektoru yaradılıb və ölkəyə gətirilən bütün filmlər bu sektorda qeydiyyatdan keçir» deyən nazirin bildirdiyinə görə, artıq kinoprokat və kinoyayımı haqda müyyən addımlar atılır. «Mən bir neçə rusiyalı kino mütəxəssisilə görüşlər keçirmişəm. Artıq Rusiyada kinoteatr məsələsi özəl biznes kimi qəbul edilib. Bizim teatrları özəlləşməsinə gəldikdə, artıq buna maraq göstərən sərmayəçilər var». Onun bildirdiyinə görə, nazirliyin nəzdində rayonlarda 1-2, paytaxtda isə 3-4 kinoteatr saxlanacaq ki, vəsait ayrılan kimi nazirlik bu kinoteatrların yenidənqurulmasına başlayacaq.

Nazir dedi ki, onun göstərişilə «Bakı» və «Vətən» kinoteatrları bağlanıb: «Özəlləşdirilən digər kirtoteatrlara gəldikdə, biz yalnız onlara tövsiyə verə bilərik». Nazir yerli bələdiyyələr və icra sturkturları tərəfindən zəbt edilən qoruq ərazilərilə bağlı verilən suallara da cavab verdi. Nazirin bildirdiyinə görə, ölkə başçısı İlham Əliyev Atəşgah, Yanardağ, Xınalıq və Ağstafada yerləşən Keşiş dağda xüsusi qoruqların yaradılması ilə bağlı sərəncam verib,: «Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsilə birgə artıq bu qoruqların ərazisi müəyyənləşdirilir, tamamlanır bu müəyyənləşdirilib təsdiq edildikdən sonra burada heç bir torpağın satılmasından söhbət gedə bilməz». Ölkədə kitab çapının qənaətbəxş olmadığını deyən nazir qeyd etdi ki, kitab satış bazarının olmaması bu problemi daha da dərinləşdirir. Nazirin sözlərinə görə, dövlət, digər sahələr kimi, kitab nəşri sahəsinə də nəzarət etməlidir. «Bu gün poliqrafiya sahəsindəki problemlər məni də narahat edir, «Nəşriyyat Haqqında» Qanuna uyğun olaraq, bu sahə tamamilə sərbəstdir. biz də əziyyət çəkirik ki, nəşriyyatlar heç də həmişə Azərbaycan kitabxanalarına kitab vermək qaydalarına riayət etmir. Biz bu məsələni qaldırırıq və inanmaq istərdim ki, bu məsələ öz həllini tapacaq. Əfsuslar olsun ki, bəzən Bakının özündə nəşr olunan xəritələr, kitablar da səhvlərlə çıxır. Heç olmasa ölkə daxilində buna ciddi nəzarət edilməlidir.

Azərbaycanda xarici filmlərin ölkəyə gətirilməsi, bu nümunələrin prokatı tfə satışı ilə məşğul olan distribütor şirkətinin yaradılması ilə bağlı nazirə ünvanladığımız sualı isə o, belə cavablandırdı: «Sizin bu gün qaldırdığınız məsələnin, artıq iki ildir ki, üzərində iş gedir. Azərbaycana gətirilən filmlərin artıq reyestrdən keçməsi reallaşdırılır». Nazirin sözlərinə görə, ölkə telekanallarının nümayiş etdirdiyi bütün xarici filmlər dövlət reyestrindən keçib, buna görə telekanallara minnətdarlıq edən nazir onu da bildirdi ki, ölkəyə gətirilən filmlər distribütorlardan əldə edilib və buna nəzarət gömrük xidmətləri antimonopoliya komitəsilə birlikdə həyata keçirilib. Nazir, bununla yanaşı, hələ də audiovizual məhsulların satış bazarında pirat xarakterli məhsullara təsadif edildiyini və buna qarşı mübarizənin gücləndiriləcəyini də dedi. Telekanallarda nümayiş olunan xarici bədii filmlərin dublyajına gəldikdə, nazir bu işdən razı qaldığını bildirməklə yanaşı, bu sahədə müəyyən qüsurların olduğunu da bildirdi. «Bilirsiz ki, onlar bu işə yeni başlayıblar və işlərində müəyyən qüsurlar da var. Hesab edirəm ki, bu, aradan qaldırılacaq». Nazir dublyaj probleminin aradan qaldırılması və filmlərin yüksək səviyyədə dublyaj edilməsi üçün «Azərbaycanfilm» Kinostudiyasında geniş şəraitin olduğunu da bildirdi.

Bakı xəbər.- 2008.- 15-16 mart.- S. 16.