Toğrul

Biz niyə Kann festivalında iştirak edə bilmirik?

Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının katibi, Şərq-Qərb kinofestivalının direktoru Abbas Əliyevin fikirlərini oxuculara təqdim etməyi münasib bildim

"Azərbaycan yeganə böyük Şərq-Qərb festivalı olan Kann festivalında hər-hansı böyük filmlərin təqdimatı imkanından məhrumdur". Kann festivalında Bakıdan köçən ermənilərdən bəhs edən "Qata" filminin nümayişinə və festival çərçivəsində ermənilərin "Qızıl ərik" kinofestivallarının təqdimetmə mərasiminin keçirilməsinə münasibət bildirən Abbas Əliyev deyib ki, ermənilərin öz festivallarını Kann festivalında və digər dövlətlərin keçirdiyi müxtəlif forumlarda təbliğ etmək imkanları var: "Maliyyə imkanları varsa, deməli, həmin dövlət və yaxud da həmin işlərlə məşğul olan qurumlar daha effektiv çalışırlar və kinonun təbliğat imkanlarını daha dəqiq qiymətləndirirlər. Və ondan daha yaxşı istifadə edirlər. Biz isə bu imkandan məhrumuq. Şəxsən Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı dövlətin dəstəyi ilə keçirdiyi Azərbaycanda yeganə böyük Şərq-Qərb festivalı Kann festivalında hər-hansı böyük filmlərin təqdimatı imkanından məhrumdur".
Abbas müəllimin sözlərinə görə, bütün dünyada festivallarda nümayişdən əlavə həm də bazarlar keçirilir. Hər bir ölkə öz filmlərini o bazarda satır: "Buna bir növ kino yarmarkası demək olar. Məsələn, Rusiyanın Kinotavrında belə bir bazar var və s. Kino bir məhsuldur. Hər kəs çalışır ki, bu məhsulu çox sayda geniş ölkəyə satsın. Bu, birinci növbədə maliyyə artımıdır, ikinci növbədə isə təbliğat vasitəsidir. Məsələn, ötən il Berlin festivalı çərçivəsində keçirilən bazarda erməni filmi satılırdı. O bazarda ermənilər iştirak ediblər. Amma biz iştirak etməmişik. "Nəyə görə iştirak etməmişik?" sualı isə Azərbaycanda kino siyasətini həyata keçirən adamlara yönəldilməlidir. Hələ də gec deyil. Ola bilər ki, biz inkişafımıza təzə başlayırıq. Ora dəyərli-dəyərsiz film aparmaq olmaz. Hazırda Azərbaycanda xeyli filmlər çəkilib. Gələn yarmarkalarda yəqin ki, biz də inkişaf edəcəyik. Mən bilirəm ki, bu məqsəd bizim qarşımızda durur. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi bu sahəyə fikir verir və görünür, həmin yarmarkalarda iştirak edəcəklər".
"Yarmarkalarda iştirak etmək üçün pulu kim ayırmalıdır?" sualına cavab verərkən isə A. Əliyev bildirib ki, yarmarkada iştirak etmək istəyən filmin sahibkarı dövlətdirsə, öz filmlərini göndərməlidir, iştirakçı üçün müəyyən maliyyə ilə yer icarəyə götürməlidir. Şəxsi filmdirsə, bu işi filmi çəkən prodüser mərkəzi etməlidir.
Bundan başqa, Ermənistan mətbuatının yazdığına görə, rus kinoşünası, incəsənət elmləri doktoru Kiril Razloqov hesab edir ki, hər il ənənəvi olaraq Ermənistanda keçirilən "Qızıl ərik" kinofestivalı regionda daha nüfuzludur. "Əgər regionda keçirilən kinofestivallardan danışsaq, Tiflis və Bakı festivalları formatlarına görə seçilirlər", deyə Razloqov qeyd edib. Verilən məlumata görə, kinoşünas bildirib ki, Bakı festivalı müəyyən "Şərq-Qərb" şüarı altında keçirilir və lokal xarakter daşıyır, festivalda cəmi bir neçə kino nümayiş olunur. "Bu festivalın rəhbərliyi festivalın genişlənməsi və onun regional və yaxud da beynəlxalq miqyasda olmasını qarşılarına məqsəd kimi qoymayıblar", deyə kinoşünas bildirib. K. Razloqovun sözlərinə görə, Bakıdan fərqli olaraq Tiflis festivalı bütün bu məsələləri qarşısına məqsəd kimi qoyub. Razloqov "Qızıl ərik"dən danışarkən isə qeyd edib ki, İrəvan festivalı düzgün strategiya seçib.
   A. Əliyev isə K. Razloqovun dediklərini şərh edərkən bildirib ki, Şərq-Qərb festivalı lokal xarakter daşımır. Burda Şərq və Qərb sivilizasiyasından söhbət gedir. Şərq və Qərb sivilizasiyası bütün yer kürəsini əhatə edir. Ona görə də əgər Razloqov belə bir fikir söyləyibsə, görünür, onun təsəvvüründə bizim festival lokal xarakter daşıyır. Amma mən onun yazdıqlarını oxumamışam ona görə də bu barədə dəqiq bir şey deyə bilmirəm", deyə A. Əliyev qeyd edib.
Abbas Əliyevin sözlərinə görə, Şərq-Qərb festivalının qarşısına qoyduğu əsas məqsəd bir-birinə zidd problemlərin filmlər vasitəsilə müzakirə edilməsi və araşdırılmasıdır: "Bu isə bəşəri məqsəddir, ona görə də lokal xarakterdən söhbət gedə bilməz. Bu, ümumbəşəri problemlərə həsr edilən bir festivaldır".
   A. Əliyevin sözlərinə görə, Azərbaycan Kann kimi festivallara kiminsə çəkdiyi filmin qarşısına cavab olaraq film çıxarmamalıdır. "Dövlət tərəfindən kino çəkilişinə bu il 6 milyon manat vəsait ayrılıb. Vətənpərvər filmlər də çəkilir. Azərbaycan yaradıcı şəxslərdən istifadə etməlidir. Azərbaycanda da dövlət maliyyə vəsaiti ayırır və deyir ki, film çəkin. Amma filmi çəkən yaradıcı adamlardır. Azərbaycanlılar günahkar deyil ki, hər bir erməni yalnız millətçilik ruhunda köklənib və ancaq millətçiliklə məşğuldurlar. İkinci bir tərəfdən isə uzun illərdir ki, onlar yüz illərnən ürəklərində yaşatdıqları təbliğat problemini həmişə qabardırlar, üzə çıxardırlar. Fransada, Kanadada, başqa-başqa ölkələrdə yaşayan erməni rejissorların çəkdikləri filmlər də guya ermənilərin azərbaycanlılarla olan problemlərinə, Qarabağ probleminə həsr olunur. Ermənilər bu xislətnən yaşayırlar. Buna cavab vermək üçün bizim yaradıcı şəxslərimiz də var. Həqiqətləri çəkmək və dünyaya çatdırmaq lazımdır. Ona görə də belə forumlarda Azərbaycan kinematoqrafçılarını dəstəkləyən dövlət və qeyri-dövlət təşkilatları mütləq iştirak etməlidirlər. Bu filmləri çəkdirən və ya qəbul edən qurumlar əvvəlcədən filmləri nə məqsədlə çəkdiklərini qarşılarına məqsəd kimi qoymalıdırlar". "Azərbaycan" kinoteatrının direktoru Rafiq Hüseynov isə erməni mətbuatının yazdığına cavab olaraq bildirib ki, K. Razloqov dəfələrlə Azərbaycanda keçirilən festivallarda iştirak edib və onun belə fikirlər söyləməsinə inanmır: "Məncə bu, erməni mətbuatının yazdığı uydurmadır. K. Razloqov özü də bilir ki, Şərq-Qərb simvolik xarakter daşıyır və Bakının Şərqlə Qərbin kəsişməsində yerləşməsi anlamını verir. Bu baxımdam K. Razloqovun bu fikirləri söyləməsinə inanmıram".


Yeri gəlmişkən, sözardı:

Bakıda ənənəvi Şərq-Qərb kinofestivalına hazırlıq görülür

   1-7 iyun tarixlərində Azərbaycanda ənənəvi Şərq-Qərb kinofestivalı keçiriləcək. Bu barədə Azərbaycan Kinematoqrafçılar ittifaqının katibi, "Şərq-Qərb" kinofestivalının direktoru Abbas Əliyev məlumat verib. Festival çərçivəsində gün ərzində iki film göstəriləcək. Polşanın çox məşhur rejissoru, klassiki Kşıştov Zanussinin retrospektivi çərçivəsində 3 klassik film göstəriləcək. Bundan əlavə Azərbaycanın gənc rejissoru Lalə Axundovanın "Dost" filminə xüsusi baxış keçiriləcək. Beləliklə, festivalda 18 film göstəriləcək.
Bundan başqa, kino və kinonun nümayişi problemlərinə, milli kinonun dünya bazarına çıxarılması problemlərinə həsr edilmiş "dəyirmi masa" keçiriləcək. Festival çərçivəsində həmişə olduğu kimi, bütün dünyada tanınmış kinematoqrafçılar, kino prodüserlər, aktyorlar və rejissorlar Azərbaycanın qonağı olacaq. Festivalda Azərbaycan filmləri ilə yanaşı, İran, Fransa, Polşa, Qazaxıstan, Rusiya və digər ölkələrdə istehsal edilən filmlər də nümayiş olunacaq.

Ədalət.- 2008.- 15 may.- S. 6.