Nizamiqızı G.

“Eurovision-2008”də Azərbaycan

Azərbaycanlıların çox yaşadığı və bizə qonşu dövlətlər səslərini bizdən əsirgədilər

"Eurovision"un final həyəcanını yaşamaq bizə də nəsib oldu və buna görə də "Allaha şükür" deyə bilərik. Üstəlik müsabiqənin onluğuna düşdük və 8-ci olduq. Buna görə də sevinməyə dəyər. Həm də çox. Azərbaycan müsabiqədə ilk dəfəydi iştirak edirdi. Nəzərə alsaq ki, illərlə müsabiqəyə qatılanların bir çoxu heç finala belə keçə bilmədi, o zaman bizim öyünməyə səbəbimiz var. Müsabiqədə iştirak etdik, finala vəsiqə qazandıq və finalda 8-ci olduq. Əslində bunu da gözləyirdik. Azərbaycan demək olar ki, bir ilini bu müsabiqəyə həsr etdi. iştirakçıları seçdi, onları hazırlaşdırdı və promoturlarını keçirdi. Baxmayaraq ki, bu promoturların bizə bir xeyri olmadı. Yəni nə Elnurla Samirin turlar zamanı konsert verdikləri ölkələrdən, nə də azərbaycanlıların çox yaşadığı, o cümlədən Azərbaycanın kifayət qədər diaspora təşkilatı olduğu ölkələrdən səs ala bilmədik. Müsabiqədə bizi kədərləndirən iki amil oldusa, bu, birincisidi.

 Əvvəlcədən məlum olan nəticə

 Azərbaycana kimlər səs verdiğ Əslində müsabiqənin bu məqamı hər birimizi bir qədər qüssələndirdi desək, yəqin yanılmarıq. Müsabiqənin necə olacağı əvvəlcədən bəlli idi. Dima Bilan birinci, ukraynalı Anni Lorak ikinci, yunanıstanlı Kalomiro isə üçüncü oldu. Nəticə heç kimi təəccübləndirmədi də. D.Bilan artıq ikinci dəfədir ki, "Eurovision"da ölkəsini təmsil edir. Yenidən təmsil edəcəyi də istisna edilmir. Hər halda Qərb jurnalistləri belə fikirləşir. Onu bütün Avropa tanıyır və sevir. Buna görə də bütün ölkələr səslərinin böyük faizini ona verdilər. Ukraynalı ifaçı də kifayət qədər tanınan müğənni idi. Həm də onun həm ifası, geyimi, təqdim etdiyi kompozisiyası möhtəşəm idi. Ukraynalı yaraşıqlı xanım həm ifası, həm də gözəlliyi ilə "Eurovision"un sevimlilərindən idi. Yunan Kalomiraya uğur gətirən onun şən, şıltaq üslubu oldu ki, bununla da finala qədər özünə kifayət qədər fanat toplaya bilmişdi. "Eurovision"un nəticəsi göstərdi ki, iştirakçılardan özünü təbliğ etmək və sevdirmək tələb olunur. Ən vacib olan bu element isə bizimkilərdə qətiyyən yox idi.

Elnurla-Samir ifadan sonra hara yoxa çıxırdı?

  Elnurla Samir yaxşı oxudular və hesab etdilər ki, oxumaqla da iş bitir. Əvvəlcə yarımfinal mərhələsindən sonra düzənlənən mətbuat konfransında iştirak etməməklə, Azərbaycanı gülünc vəziyyətə qoydular. Onların əvəzində konfransda "Eurovision"un Azərbaycan üzrə təşkilat komitəsinin rəhbəri Adil Kərimli ilə Gövhər Həsənzadə oturdular. Jurnalistlər təmsilçilərimizin harada olduğunu soruşarkən "onlar ingilis dilini yaxşı bilmədiklərindən burada deyillər" deməklə, Azərbaycanı əməlli-başlı güldürdülər. Əvvəla, ingilis dilini örənmək o qədər də çətin iş deyildi. Konfransı izləyən hər bir insan düşünəcək ki, müğənniyə ingilis dilini öyrətmək nə çətin işdi ki, Azərbaycan bunun öhdəsindən gələ bilmədiğ Həm də illərdir ki, "Eurovision" keçirilir və hamıya bəllidi ki, iştirakçılardan ingilis dilini bilmək tələb olunur. G.Həsənzadənin yerinə ya Elnur, ya da Samir otura bilərdi. A.Kərimli də onların dediklərini tərcümə edərdi. D.Bilan da ingilis dilini çox zəif bilir. Uzun-uzadı fikirləşdikdən sonra sözləri bir-birinə qatışdıraraq danışsa da, onda qüsur kimi qəbul olunmadı. Amma Azərbaycanın təmsilçilərinin vacib məqamlarda yox olması və ingilis dilini bilməmələrinin bəhanə gətirilməsi, bu həqiqətən də gülüncdü. Bunun əvəzində daha yaxşı bəhanə fikirləşmək də olardı. Bu bir yana qalsın. İştirakçılar nəinki mətbuat konfransında, heç başqa vaxtlarda da görünmədilər. Səsvermə zamanı 12 xala layiq görülən bütün ölkələrin təmsilçiləri canlı efirdə üzünü ekrana tutub aldıqları səsə görə çox şirin görünüş və mehribanlıqla "çox sağ ol" deyirdilər. Azərbaycana vaxt çatanda isə yenə Elnurla Samir görünmədi. Onların əvəzinə yenə Gövhər Həsənzadə, Adil Kərimli və İTV-nin digər işçiləri göründülər. Elə bil ki, "Eurovision"da oxuyan G.Həsənzadə ilə A.Kərimli olub. Bəlkə heç "Eurovision"un tarixində belə qəribə hal olmamışdı ki, bunu biz etdik. Əslində Samirlə Elnurun niyə yox olmasının əsas səbəbini biz də bilmirik. Yalnız onu bilirik ki, onların özlərini passiv aparması bir çox səslərdən məhrum edilmələrinə səbəb oldu. Təmsilçilərimizin çıxışına gəlincə isə, onlara yalnız təşəkkür edə bilərik. Müəyyən qüsurlar olsa da çıxışları qənəətbəxş idi və başqalarından seçilə bildilər.

Verilən səslərə gəlincə, qeyd edək ki, Azərbaycana yüksək xal yalnız Türkiyə və gözləmədiyimiz ölkə Macarıstandan gəldi. Makedoniya təmsilçilərimizə 10, Ukrayna 10, Belçika 7, Bolqarıstan 3, İsrail 3, Moldova 8, Rumıniya 2, Andorra 7, Polşa 7, Sloveniya cəmi 1, Çexiya 10, Yunanıstan 3, Litva 7 səs göndərdi. Azərbaycandan hər şeyi ucuz qiymətə alan və Azərbaycanın qazı ilə dolanan Gürcüstandan isə cəmi 7 səs aldıq. Gürcüstan Azərbaycanın yaxşılığının 12 səsi Ermənistana verməklə necə qiymətləndirdiyini bəyan etdi. Yəqin hamı prezident Mixail Saakaşvilinin Azərbaycanın Gürcüstana köməyindən danışmağını, onu çox "qiymətləndirdiyini" deməsini xatırlayır. Prezident Gürcüstanın çətin vəziyyətində Azərbaycandan böyük kömək aldığına görə, dəfələrlə təşəkkür etmişdi. Ümumiyyətlə "Eurovision"da gözlədiyimiz ölkələrdən səs ala bilmədik. Gürcüstandakı azərbaycanlılardan, İsveçdən və Azərbaycanın diaspora təşkilatlarının çox olduğu başqa ölkələrdən səs gözləsək də, bu istək nəticəsiz oldu. Azərbaycanlıların çox olduğu ölkələrdən deyil, az olduğu ölkələrdən səs aldıq. Onu da deyək ki, bir çox ölkələrdəki azərbaycanlılar müsabiqəyə bir-iki saat qalmış Azərbaycanın da layihədə təmsil olunmasından xəbər tutmuşdular. Azərbaycan isə Rusiyaya 8, Ukraynaya 10, Türkiyəyə 12 xal verdi. Bu dəfə də "Eurovision"da siyasətin, diasporanın böyük rol oynadığını gördük. Belçika, Fransa, San-Marino, Bolqarıstan, İsrail, Kipr, Polşa, Çexiya, Niderland, Yunanıstan, Rusiya, Gürcüstanın dəstəklədiyi erməni müğənnisi Siruşo güclü diaspora siyasəti nəticəsində müsabiqənin dördüncüsü oldu. Onun çıxışını uğurlu da saymaq olar. Baxmayaraq ki, Siruşonun səsi mahnı üçün kifayət deyildi, pis oxumadı. Gözəl rəqs hərəkətləri ilə maraqlı kompozisiya yaratdı. Ümumiyyətlə Ukrayna, Yunanıstan və Ermənistan təmsilçiləri demək olar ki, eyni kompozisiya ilə çıxış etdilər. Hər üçü də Şərq üslubuna üstünlük verməklə ağıllı addım atmış oldular. Demək yerinə düşər ki, mahnıda rok və Şərq elementləri həmişə iştirakçılara uğur gətirib.

 Siruşonun sevgisi

   Azərbaycanın ifasında bu elementlərin olması mahnının daha effektli alnımasına səbəb ola bilərdi. Tək çox qısa muğam parçası yetərli deyildi. Siruşo Şrq elementlərini, Ukrayna mahnısını və Azərbaycanın balaban, nağara və tütəyini oğurlayıb, gözəl çıxış etdi. Hələ onun tütək çalınarkən guya öz milli musiqisiylə fərəhlənməyini demirəm. Bacarana can qurban. Bunu biz də edə bilərik və hələ etməyə, səhvlərimizi düzəltməyə vaxtımız var. Azərbaycan 2009-cu ildə Rusiyada keçiriləcək "Eurovision"da da iştirak edəcək. Rusiya artıq "Eurovision"a ev sahibliyi etməyə hazırlığa başlayıb. D.Bilanın "Believe" mahnısını ifa etməsi nəticəsində Rusiya belə bir şərəfə nail oldu və Rusiya D.Bilanı buna görə çox qiymətləndirir. Qeyd edək ki, D.Bilanın mahnısını uğurlu edən tanınmış skripkaçı Edvin Marton oldu. E.Martonun canlı ifası həqiqətən də möhtəşəm idi. Final gecəsi hətta Rusiya prezidenti Dmitri Medvedyev, baş nazir Vladimir Putin Bilana zəng vuraraq, şəxsən təbrik ediblər. Onu da deyək ki, Rusiya mətbuatı D.Bilana rəqib ölkələr sırasında Azərbaycanı da görürdü.

   Rusiya mətbuatı Ermənistandan "bəh-bəh"lə danışdı

Rusiya mətbuatı həmçinin yazılarında Ermənistanın çıxışından "bəh-bəh"lə danışıblar. Onlar hesab edirlər ki, Surişonun Şərq stilində rəqsi, ifası və Şərq çalğı elementləri möhtəşəm alınıb. Azərbaycanlıların çıxışı haqqında isə mətbuat Siruşo qədər gözəl sözlər yazmayıb. Mətbuatın ironiya ilə yazdığı sətirlərdə diqqəti cəlb edən yalnız Samirlə Elnurun duetinin dostluğu tərənnüm etməsidi. "Day after day"in rokla balladanın qatışığı olduğunu yazan mətbuat mahnıda qarışıq hərəkətlərin olduğunu yazaraq, kompozisiyadan bir şey anlamadıqlarını göstəriblər. Rusiyanın kompozisiyanı belə yozması onlar tərəfindən gözlənilən idi. Belə çıxır ki, Avropanın anlayaraq bəyəndiyi muğamı hələ Rusiya eşitməyib. Rusiyaya səs verən ölkələrin adlarının siyahısında isə Azərbaycandan aldıqları 8 səsin kifayət olmadığını və bizdən daha çox səs gözlədiklərini qeyd ediblər.

   "Eurovision-2009"un Moskvada keçirməsi planlaşdırılıb

  Rusiya mətbuatı onu da yazır ki, əcnəbilərin "Eurovision-2009"un Sankt-Peterburqda keçirilməsini istəməsinə baxmayaraq, yarışmanın Moskvada keçiriləcəyi gözlənilir.

 Qeyd edək ki, gələn il müsabiqənin birinci yarımfinalı mayın 12-də, ikinci yarımfinalı 14-də, finalı isə 16-da keçiriləcək.

Olaylar.- 2008.- 27 may.- S. 16.