Ziya Z.

Eurovision-2008başladı

Dünən Bakı vaxtıyla gecə saat 12- Serbiyanın paytaxtı Belqrad şəhərində "Eurovision-2008" mahnı müsabiqəsi start götürdü.
"Belqrad Arena"dakı açılış mərasimi uşaq xorunun "Eurovision" himnini oxunması ilə başladı. Təntənəli giriş mərasimlərindən sonra aparıcılar- serbiyalı müğənni Jelko Yoksimoviç teleapar
ıcı Yovana Yankoviç uzatmadan müsabiqənin startını verdilər birinci yarımfinalçıların çıxışları başlandı.

Müsabiqəsinin ilk yarımfinalında 19 ölkə çıxış edirdi.
Yarımfinalçılardan ən birinci səhnəyə Çernoqoriyadan olan Stefan Filipoviç çıxdı. İsrail, Estoniya, Moldova, San-Marino, Belçika nümayəndələrindən sonra növbə "7 nömrə" -ilk dəfə "Eurovision" yarışına qatılan yarımfinalın favoritlərindən sayılan Azərbaycan təmsilçilərinə çatdı. " qanadlı mələk" Elnur Hüseynov "oturan şeytan" Samir Cavadzadə səhnələşdirdikləri "Day after day" (söz: Zəhra Bədəlbəyli, musiqi: Gövhər Həsənzadə) kompozisiyasını elə bir həyəcan keçirmədən ifa etdilər. Hər halda, yarışı İctimai TV-nin ekranından izləyən bəndənizin təəssüratı belə oldu. 15 min nəfərlik "Belqrad Arena" da "şeytan"la "mələy"i az alqışlamadı. Lakin bu, bizimkiləri finala çıxaracaqdımı?..
Burada qısa bir haşiyə çıxaraq qeyd edək ki, APA-nın əməkdaşları müsabiqə ərəfəsində "Azərbaycan təmsilçiləri mayın 24- keçiriləcək finala vəsiqə qazana biləcəklərmi" sualı ilə paytaxt əhalisi arasında sorğu keçirmişdilər. Sorğu iştirakçılarının 70 faizi Azərbaycanın finala vəsiqə qazanacağına inandıqlarını bildirmişdilər. Respondentlərin əksəriyyəti Azərbaycanın ilk onluğa daxil olacağını da əminliklə vurğulamışdılar. Qalan 30 faiz isə Azərbaycanın finala vəsiqə qazana bilməyəcəyini düşünürdü.
Daha sonra növbə ilə Sloveniya, Нorveç, Polşa, İrlandiya, Andorra, Bosniya Herseqovina təmçilçiləri ildırım sürəti ilə öz çıxışlarını başa vurdular. növbə yetişdi Ermənistana - Siruşonun ərəb-ispan ladındakı "likör"ü erotik ifası ilə yadda qaldı. Нiderland təmsilçisinin çıxışı yadda qalan olmadı. Finnlərin rok qrupu iki il əvvəl qalib gələn "Lordi" rok qrupundan pis oxumadı.
Rumıniyalıların tənbəl ifasından sonra növbə bütünlükdə "Eurovision-2008"in favoritlərindən sayılan rusiyalı Dima Bilana çatdı. Çox güman ki, "Eurovision"u qazanan ilk rus olmaq şərəfi Bilana nəsib olmayacaq. Konkisürmə üzrə dünya çempionu Plyuşenko havaya yerə özünü əziyyətə saldı...
Yunanıstan nümayəndəsinin çıxışı ilə yarımfinal bitdi.
Yeri gəlmişkən, müsabiqə ərəfəsində BBC telekanalı da "Eurovision-2008" mahnı müsabiqəsində iştirak edən ölkələrin tuta biləcəyi yeri proqnozlaşdırmaq üçün sorğu keçirib. Sorğunun nəticələrinə görə, 1-ci yeri İsveç tutacaq. İlk onluqda Ukrayna (2-ci ), Rusiya (3-cü), Serbiya (4-cü) Ermənistan da (7-ci) var. Sorğuya görə, Türkiyə 14-cü, Azərbaycan isə 20-ci yerdə qərarlaşacaq. Yəni BBC-nin proqnozuna görə, ən azından təmsilçilərimiz finala çıxmalı idilər...
Elnur Samirin kompoziyası rəqibləri ilə müqayisədə pis deyildi. Bəlkə daha effektli idi- ən azından dekorasiya, nisbətən oriжinal bədii tərtibat, məzmun, habelə qanad taxmış mələklə qırmızı gözlü şeytanın dueti baxımından. Səsləri yetərincə diqqəti cəlb edəcək səviyyədə idi. Avropa tamaşaçısı bundan təsirlənəcəkdimi?..
19 təmsilçinin çıxışları başa çatdıqdan sonra gərgin dəqiqələr başladı: Nədənsə qoltuğunda futbol topu boyda tennis topu tutan serbiyalı tennisçi Novak Cokoviç səslərin sayılmasının startını verdi. Xatırladaq ki, Azərbaycan vətəndaşları mayın 20- yarımfinalda, 24- isə final mərhələsində (əgər bu mərhələyə çıxarıqsa) səs vermək hüququna malikdirlər. Vətəndaşlarımızın təmsilçilərimizə səs göndərməyi qeyri-mümkündür. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən bütün mobil operatorlarının abunəçiləri səsvermədə iştirak edə hər nömrədən 20 SMS (Bir SMS-in qiyməti 50 qəpikdir) göndərə bilərdilər. Azərbaycan vətəndaşları öz təmsilçimizdən başqa ilk yarımfinalda çıxış edən 18 ölkəyə 8440 SMS kodu ilə səs verə bilərlər.
Qeyd edək ki, yarımfinal mərhələsində səslər gizli toplandığı üçün 19 ölkədən hansının necə səs verdiyi bəlli olmadı - finala çıxan 10 dövlətin təmsilçilərinin adları çoxdan-aza doğru elan edildi. Azərbaycanilk cəhddən finala çıxdı!!!
Beləliklə, finala çıxan ilk onluq: Yunanıstan, Rumıniya, Bosniya Hersoqovina, Finlandiya, Rusiya, İsrail, AZƏRBAYCAN, Ermənistan, Polşa Norveç.
Xatırladaq ki, ikinci yarımfinal mayın 22-, final isə mayın 24- Bakı vaxtıyla gecə saat 12- keçiriləcək. Müsabiqənin digər yarımfinalından da 10 ölkə finala vəsiqə qazanır. Serbiya müsabiqənin təşkilatçısı, Fransa, Böyük Britaniya, Almaniya İspaniya isə təsisçisi kimi birbaşa finalda çıxış etmək hüququ qazanıblar.
Finalda necə olacaq? Təbii ki, çətin olacaq. Yarımfinaldakı sıralanma (elə fərqlənməyən yunan təmsilçinin adının birinci səslənməsi) göstərdi ki, hamı eyni şeyi görür, amma hər kəsin fərqli fikri olur. Məsələ yalnız sadəcə zövqdə deyil. Baxmayaraq ki, bu da əsas şərtdir. Məsələn, ekspert Vüsal Məmmədova görə, Avropa tamaşaçısını təəccübləndirmək lazımdır, bunu isə bütün radiodalğaları dolduran orta səviyyəli rokla etmək çətin ki, mümkün olsun. Bu, Çexovun sözü olmasın, Parisə öz arvadınla getmək kimi bir şeydir...
Digər tərəfdən, "hamının gördüyü eyni şey"ə "siyasi eynək" ya dini prizmadan baxmaq da var. Bir çox ekspertlərə görə, son illər "Eurovision" mahnı müsabiqəsi siyasiləşib, mədəniyyət işi olmaqdan çıxıb. Adətən bu müsabiqədə son illər qonşu qonşuya səs verir ya Avropada diasporu güclü ölkə fərqlənə bilir. Diasporumuz isə Avropada sayca o qədər çox deyil ya mütəşəkkil deyil. Ystəlik, bununla bağlı bildiyimizə görə, aparılmayıb.
Bundan başqa, müsabiqədə son illər bir xristian təəssübkeşliyi özünü göstərir. İndiyədək bir dəfə müsəlman ölkənin - Türkiyənin təmsilçisi Sərtab Erener bu yarışda qalib çıxıb. Burada onun səsinin payı qədər Avropadakı türk diasporunun dəstəyi öz sözünü demişdi. Əksər hallarda isə xristian ölkələri öz məzhəblərindən olan müğənninin qalib gəlməsinə daha çox meyl edirlər.

Ekspress.- 2008.- 21 may.- S. 3.