Böyük
Britaniyanın York hersoqu, şahzadə Endryu noyabrın
23-də Bakının yaxınlığında Qala
Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksində olmuşdur.
Hörmətli qonağa
məlumat verildi ki, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,
YUNESKO-nun və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri,
Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü
ilə həyata keçirilən bu layihə
Azərbaycanın tarixi keçmişinin qorunub saxlanması
ilə yanaşı, ölkəmizin turizm
mərkəzlərindən birinə çevrilməsinə də
xidmət edir. Burada hələ
1988-ci ildə Qala Dövlət Tarix Etnoqrafiya Qoruğu yaradılmışdır. Qoruğun
156 hektar sahəni əhatə edən ərazisində eramızdan
əvvəl III minillikdən
XX əsrə qədər
dövrə aid kurqanlar, sərdabalar, evlər, 4 ovdan, qədim qəsrin qalıqları, 5 məscid,
3 hamam və s. vardır. Bu abidələrin qorunması,
eləcə də Abşeronda aşkar edilən arxeoloji tapıntılar hesabına
qoruğun daha da zənginləşdirilməsi
üçün 2008-ci ildə
Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə burada açıq səma altında ilk arxeoloji-etnoqrafik muzey kompleksi yaradılmışdır.
İki hektar ərazisi olan muzey kompleksdə Abşeron yarımadasında tapılmış və eramızdan əvvəl
III-II minilliklərdən orta
əsrlərə qədər
dövrü əhatə
edən qayaüstü
rəsmlər, keramika,
məişət və
bəzək əşyaları,
silah və sikkələr, qədim yaşayış kompleksinin
konservasiya olunmuş qalıqları və sair yerləşdirilmişdir.
York hersoqu,
şahzadə Endryu muzey kompleksini gəzdi, buradakı
eksponatlarla tanış oldu.
Qala Dövlət
Tarix-Etnoqrafiya Qoruğunun direktoru Fikrət Abdullayev məlumat
verdi ki, dünyanın ən qədim insan
məskənlərindən olan Azərbaycan ərazisi arxeoloji
abidələrlə, maddi-mədəniyyət
nümunələri ilə zəngindir. Tarixi
abidələr baxımından
Abşeron yarımadasının
da xüsusi yeri vardır. Abşeron yarımadasının
şimal-şərqində
yerləşən Qala
qəsəbəsində və
ona bitişik ərazidə 215 memarlıq
və arxeoloji abidə mövcuddur. Abidələrin öyrənilməsinə
ötən əsrin
60-cı illərində
başlanılmışdır. Qayaüstü rəsmlər
mövzusu və süjetlərinə görə
çox rəngarəngdir.
Burada ov, insanı qurban vermə, nikah, astronomik rəmzlər və sair səhnələr
təsvir olunmuşdur.
Muzey komplekslə
tanışlıq zamanı Azərbaycanın ən qədim
sənətkarlıq növlərindən sayılan
dulusçuluq, nalbənd emalatxanaları da maraq doğurdu.
Hörmətli qonaq
qədim abidələrdən olan Qavaldaşa,
Şüvəlan, Ağdaş düzü, Xaşaxuna,
Zirə yaşayış məskənlərinin planına,
qədim toyxana yerinə, tacir evinin maketinə,
dəvələrə, Dübəndi və digər
ərazilərdə arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar
olunmuş tapıntılara, qədim qəbiristanlıqdakı
abidələrə də baxdı, muzeyin xatirə kitabına
ürək sözlərini yazdı
Xalq qəzeti.- 2008.- 25 noyabr.- S. 3.