Ağaoğlu T.

“Ögey ana”dan başlayan ömür yolu...

"Ögey ana" kino əsəri 50 il öncə lentə alınıb. Onda Ceyhunun cəmi 12 yaşı olub. Bu ekran əsərinin əsas qəhrəmanı İsmayıl - Ceyhun Mirzəyev yaşına uyğun olmayan fəlsəfi-psixoloji məqamları - düşüncələri, davranışı, sorğu-sualı, ifadələrinin dərin məntiqi ilə adını, ifaçılıq bacarığını milli kino sənətimizin tarixinə yazıb. Anadan yetim qalmış İsmayıl nənəsinin himayəsi altında yaşayır. O, adi kənd uşağıdır. Anası erkən dünyasını dəyişib. Günlərin birində atası ona ögey ana da gətirir. Əsl məram da elə buradan başlayır.

Ceyhunla 40 il əvvəl tanış olmuşduq. Çox qayğıkeş insan idi. Dövrün ən populyar "Mozalan" satirik kinojurnalının vaxtaşırı işıq üzü görməsində onun da xidmətləri olmuşdur. Lakin işinin bu sahəsi onu qane etmirdi. O elə bir rol oynamaq, obraz yaratmaq istəyirdi ki, sənət zirvəsinə ucala bilsin. Dövlət Film Fondunun direktoru, əməkdar incəsənət xadimi Cəmil Quliyev dostunun anım tədbirində dedi:

- Ceyhun çox cəfakeş idi. Arzusuna çatmaq üçün müəyyən məqamı gözləyirdi. Xatırlamaq nə qədər ağır, sarsıntılı olsa da, belə bir imkan yarandı. Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ilk günlərindən tez-tez Qarabağa gedərdi. Yurd-yuvalarından vəhşicəsinə qovulan, didərgin düşən soydaşlarımızı görəndə için-için ağlayardı.

Onun Qarabağa, cəbhə bölgələrinə gəlişi təsadüfi deyildi. Baş verən qanlı hadisələri, günahsız insanların düçar olduqları dözülməz dərdləri yerində izləmək, görmək istəyirdi. Yoxsa quruluşçu rejissoru olduğu, əsas qəhrəmanın taleyini oynadığı "Fəryad" bədii filmi belə inandırıcı yaranmazdı. Bütövlükdə bu ekran əsəri - "Fəryad" filmi, deyərdim ki, son on beş ildə xalqımızın qismətinə çıxan, əsir düşənlərin, girov götürülənlərin çəkdikləri zülmün salnaməsidir! Bu ekran əsərində mənəvi yanğı, torpağa sevgi, düşmənə nifrət çox böyük məharətlə, ustalıqla təsvir olunmuşdur. "Fəryad"ın montajı, səsləndirilməsi ərəfəsində onunla tez-tez görüşərdim. "Sıroy" kadrlara baxanda dözə bilməyib soruşardım: "Sənə dəyən təpiklərə, yumruqlara necə dözürdün?" O da cavab verərdi: "Əsir düşən soydaşlarımız kimi".

"Ögey ana"da İsmayılı, "Fəryad"da əsir düşmüş azərbaycanlıların ümumiləşmiş obrazını yaradan Ceyhun Mirzəyev ruhən həmişə bizimlədir. Onun anım gününü qədirbilən tamaşaçılar, sənətsevərlər sevgiylə qeyd edirlər.

Azərbaycan.- 2008.- 23 noyabr.- S. 6.