Bizim
dirijor-bəstəkar
Yaşar İmanov istedadının
yetirmələri əvəzsiz yaradıcılıq
nümunələridir
Bu
il dirijor, bəstəkar, Azərbaycanın xalq artisti, professor,
Azərbaycan və Gürcüstan Bəstəkarlar
İttifaqının üzvü, pedaqoq Yaşar İmanovun 75
yaşı tamam oldu.
Əlamətdar
bir hadisədir ki, eyni zamanda maestronun dirijorluq
fəaliyyətinin də 50 ili tamam olur.
Qısa
olaraq dirijorun həyat və yaradıcılığına
nəzər salaq. Yaşar Əbdül Xaliq
oğlu İmanov
1933-cü il martın
21-də Bakıda anadan olub. 1944-cü ildə Suvorov adına hərbi-musiqiçi yeniyetmələr
hazırlayan məktəbə
daxil olub. 1947-ci ildə oranı bitirib və təhsilindəki uğurlarına
görə məktəbdə
təlimatçı-müəllim
vəzifəsində saxlanılıb. Asəf Zeynallı adına Musiqi Texnikumunu bitirdikdən sonra isə təhsilini artırmaq üçün
Moskvaya yollanıb.
1958-ci
ildə Y.İmanov P.İ.Çaykovski adına Moskva
Dövlət Konservatoriyasının hərbi dirijorlar
fakültəsini bitirərək Suxumi şəhərinə
təyinat alır. O, konservatoriyada oxuduğu illərdə D.D.Şostakoviçin sinfində
fakultativ bəstəkarlıq
kursu keçib. Hərbi dirijorluğu ilə yanaşı,
1967-ci ildə Y.İmanov
Suxumi Opera və Balet Teatrında
P.İ.Çaykovskinin "Yevgeni Onegin" və S.Raxmaninovun "Aleko" operalarını,
daha sonra - 1969-da Z.Paliaşvilinin "Daisi"
operasını tamaşaya
qoyur.
Elə
həmin ildə həmyerlimiz yenicə yaradılmış
Abxaziya Dövlət Simfonik Orkestrinin bədii rəhbəri
və baş dirijoru təyin olunur.
1972-ci ildə Azərbaycan bəstəkarlarının
əsərlərindən ibarət
konsertlər təşkil
etmiş, 1974-cü ildə
isə maestro Niyazi tərəfindən Bakıya qastrola dəvət olunmuşdur. Abxaziyada işlədiyi illər boyu Y.İmanov abxaz folklorundan faydalanaraq "Hilal gecəsi" operasını yazmış,
simfoniya, simfonik poema, instrumental konsertlər (fortepiano, skripka, avaz), eləcə də müxtəlif kamera janrlarında qələmini
sınayıb. O, həm
də geniş pedaqoji fəaliyyətlə
də məşğul
olub.
1992-ci
ildə Abxaziyada baş qaldıran vətəndaş
müharibəsi ilə əlaqədar olaraq Y.İmanov
ailəsi ilə birlikdə Bakıya gəlir. Bakıda yaradıcı fəaliyyətə başlayan
dirijor konservatoriyada müəllimliklə yanaşı,
Niyazi adına Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri
Şirkətinin Simfonik
Orkestrinə dirijorluq edir.
1994
- 98-ci illərdə Y.İmanov Qara Qrayev adına Dövlət
Kamera Orkestrinin bədii rəhbəri və baş dirijoru
vəzifəsində çalışır. Nəhayət, 1998-ci ildən
başlayaraq Dövlət
Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətinin Niyazi adına simfonik orkestrinə başçılıq
edir. Bu vəzifədə Azərbaycan
bəstəkarlarının bir sıra yeni
əsərlərinin ilk
ifaçısı kimi
tanınır.
Bakıya
gəldiyi ilk günlərdən o, Müdafiə Nazirliyinin
Nümunəvi Nəfəs Alətləri Orkestrinin
məsləhətçisi vəzifəsində
çalışır və həmin orkestrin, eləcə
də digər hərbi kollektivlərin repertuarlarının
yaradılması və getdikcə genişlənməsi yolunda
əlindən gələni əsirgəmir.
Y.İmanovun
75 illik yubileyi münasibətilə noyabrın 1-də
M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında
konsert keçirildi. Bütün tədbir boyu Üzeyir
Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik
Orkestri bəstəkarın öz qələminə aid
əsərlərini ifa etdi.
Y.İmanov
növbəti dəfə dirijor pultu arxasında dayanaraq
həmin orkestrə dirijorluq edirdi.
Ön
sözlə Bəstəkarlar İttifaqının sədri
Firəngiz Əlizadə çıxış etdi. O, səbəbkarın həyat
və yaradıcılığı
haqqında dinləyicilərə
qısa məlumat verdi. Konsertin birinci şöbəsində
müəllifin 4 hissədən
ibarət 2 saylı simfoniyası ifa olundu. Əsər 2007-ci ildə bəstələnib.
Simfoniyaya ümumi nəzər saldıqda, ilk növbədə diqqəti cəlb edən orkestr dilidir. Zəngin orkestr texnikasına malik bəstəkar daha çox tutti yazı üsuluna müraciət edib. Əsər boyu müxtəlif obrazlar, xarakterlər növbələşirdi: marşavarilik,
mahnıvarilik, vals ritmli, sınıq ritmlər, lirika.
Təkcə
simfoniyadan ibarət olan birinci şöbədən fərqli
olaraq konsertin ikinci şöbəsində Y.İmanovun daha 4
əsəri dinləyicilərə təqdimləndi. İlk
əsər fortepiano və orkestr üçün konsert-ballada
oldu. Bu əsər bəstəkar tərəfindən Suxumi
şəhərində yaşadığı illərdə
yazılıb.
Respublikanın
əməkdar artisti, pianoçu Yeganə Axundova əsərin
solisti kimi çıxış etdi. Nəfəslilərin
təntənəli çağırış
səsləri ilə başlayan konsert-ballada dərhal diqqəti kökləməyə kömək
edir. Əsər boyu polifonik epizodlar da diqqəti
cəlb edir.
Növbəti
əsər "Lirik vals" oldu. O, Yaşar
İmanovun 2008-ci ildə
bəstələnmiş əsərləri
sırasına daxildir.
"Geri qaytar" mahnı-odası müəllifin ən yeni əsərlərindən
biridir. Mahnı-oda yubiley konsertindən
1 ay əvvəl yazılıb. Əməkdar
artist Əvəz Abdullayev solist kimi çıxış etdi. Konsert müəllifin
"Təntənəli marş"ının elə təntənəli musiqisi
ilə sona yetdi. Marş 2004-cü ildə, yəni bəstəkarın Niyazi adına simfonik orkestrə başçılıq
etdiyi illərdə yazılıb.
Göründüyü
kimi, Y.İmanov böyük məharətlə dirijorluq və
bəstəkarlıq fəaliyyəti ilə bir arada
məşğul olmağa nail olmuşdur. Onu yubiley münasibətilə
təbrik edir, gələcəkdə də
yaradıcı qüvvə
arzulayırıq.
Həftə içi.- 2008.- 13 noyabr.- S. 6.