Sənət
və teatr zamanın barometridir
Rəzzaq
Məmmədov-60
Azərbaycanın tanınmış aktyorlarından
biri olan Rəzzaq Məmmədov ömrünün 60-cı
baharını səhnədə
yaradaraq yaşayır.
Onun illərin məsafəsində yaratdığı
rollar Rəzzaq Məmmədov sənətinin
daim inkişafda olduğunu göstərir.
Sənətkar ömrün
illərinin nə zaman keçdiyinin fərqinə varmadan sənət üçün
obraz axtarışında
olub, insan taleylərini bir ömrün yaradıcılıq
tərcümeyi-halına
daxil edir. Bəli, mübaliğəsiz
Rəzzaq Məmmədovda
belə simalar sırasındadır.
1948-ci
ilin noyabr ayında anadan olan sənətkar orta məktəbi
bitirdikdən sonra teatra böyük maraq hissi və fitri
istedadını nəzərə alıb Hüseyn
Ərəblinski adına Sumqayıt Dövlət Dram
Teatrında fəaliyyətə başlayır. Onun ilk yaradıcılıq
uğurları da bu sənət məkanından başlayıb.
Rəzzaq Məmmədovun maraqlı
aktyor ola biləcəyinə böyük
inam bəsləyən
yaradıcı şəxslər,
eləcə də teatrın rəhbərliyi
xalq artisti rejissor Ağakişi Kazımov və Arif Ağayev ona Sabit Rəhmanın
"Toy" komediyasında
və Nəcəf bəy Vəzirovun "Müsibəti-Fəxrəddin" tamaşasında
epizodik rolları yaratmağı həvalə
edirlər. Bu sənət aləminə
uğurla çıxan
Rəzzaq Məmmədova
böyük etimad göstərib Aleksandr Xmelikinə "Milyonçu
Laptev" tamaşasında
baş rolu yaratmağı həvalə
edirlər. Hər üç tamaşada maraqlı rollar oynayan Rəzzağa teatrda inam çox
artır. On doqquz yaşlı
Rəzzaq bu teatrda respublikanın görkəmli sənətkarları
Barat Şəkinskaya,
Rza Əfqanlı, Əliağa Ağayev, Həsən Qara yaradıcılığından bəhrələnir və
ali təhsil alaraq, təyinatla bu teatra işləməyə
gəlir. Zəngin
təcrübəyə malik
ən istedadlı gənc aktyorlardan teatr sənətinin bəzi sirlərini də mənimsəməyə
başlayıb.
1971-ci
ildə Mirzə Ağa Əliyev adına Azərbaycan
Dövlət İncəsənət İnstitutunun (indiki
Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti)
Dram və Kino Aktyorluğu fakültəsinə qəbul olunan
Rəzzaq, həmin ildə ordu sıralarına xidmətə
çağırılıb. İki
il ordu sıralarında
xidmət edəndən
sonra yenidən təhsilini davam etdirib. Beləliklə,
1978-ci ildə ali təhsilini başa vuran Rəzzaq Məmmədovu Azərbaycan
Dövlət İncəsənət
İnstitutunun Tədris
Teatrında aktyor vəzifəsinə işə
qəbul edirlər. O,
bu teatrın səhnəsində biri-birindən maraqlı rollar oynayıb. Bu rollar sırasında Mirzə Fətəli Axundovun "Sərgüzəşti
- Vəziri-xani Lənkəran" komediyasında
Vəzir Həbib,
"Müsyo Æordan
və Dərvişi Məstəli şah" komediyasında Hatəmxan ağa, Vasili Şukşinin "Diribaş
adamlar" satirik komediyasında Yekəpər,
Əbdürrəhim bəy
Haqverdiyevin "Ac
həriflər" əsərindo
Həsən dayı, Sent- Ekzüperinin "Balaca şahzadə" nağıl-tamaşasında
Coğrafiyaşünas, Anarın
"Qaravəlli" tamaşasında
Qulu Quliyev və Şair obrazlarını, E. Labişinin "Mizantrop" əsərində
Kəndçi, Bernard
Şounun "Avqust iş başında" tamaşasında Katib, Nəcəf bəy Vəzirovun "Hacı Qənbər" komediyasında
Cəbi və başqa rolları məharətlə ifa edərək, tamaşaçı
məhəbbətini qazanıb.
1989-cu
ildə Dövlət Gənclər Teatrını yaradan və
Azərbaycan rejissorluğunda öz dəsti-xətti olan,
əməkdar incəsənət xadimi, "Qızıl
Dərviş" mükafatı laureatı Hüseynağa
Atakişiyev Rəzzaq Məmmədovu teatra aktyor
vəzifəsinə dəvət edib. Elə
həmin ildən də Rəzzaq Məmmədov taleyini Dövlət Gənclər
Teatrı ilə bağlayıb. O, artıq
20 ildir ki, bu teatrın səhnəsində çıxış
edərək, biri-birindən maraqlı obrazlar yaradır. 20 ildə tamaşaya hazırlanan yüzə yaxın əsərlərin,
demək olar ki, 60-dan çoxunda biri-birindən maraqlı rollar oynayıb.
Rəzzaq
Məmmədov yüksək professional aktyor olduğuna
görə, onun üçün janr problemi yoxdur. Başqa sözlə desək, səhnə üçün yazılmış
bütün janrlardan olan əsərlərdə
oynamaq məharəti bu aktyorun xislətindədir.
O, komediyada da, dramda da, faciədə
də özünün
böyük potensial gücə, dərin aktyor zəkasına və ən əsası isə yüksək fitri istedadada malik olduğunu sübut edir. Oynadığı hər bir rolu
obraz səviyyəsinə
qaldıra bilir. Böyüklüyündən və kiçikliyindən
asılı olmayaraq, Rəzzaq Məmmədov hər bir rolu
obraz səviyyəsinə
qaldırdığına görə
rejissorlar həmişə
ondan razılıq edirlər. Çünki o, bir aktyor
kimi, özü rollarının rejissoruna çevrilir. Oynadığı
rolların xarakterik cizgilərini ən kiçik ştrixlərinə
qədər tapıb,
səhnədə ustalıqla
göstərə bilir.
Hər
bir akytora isə öz rolunun rejissoru olmaq və
səhnədə düşünməyi bacarmaq heç
də nəsib olmur. Bunu yalnız böyük
erudisiyaya, yüksək
elmi-nəzəri-praktik hazırlığa,
dərin düşüncəyə,
həyati müşahidəyə
malik, dünya teatrları ilə yaxından tanış olan, müasir zamanın tələblərini
dərindən bilən
aktyorlar bacarır.
Məhz ona görə də, belə aktyorlarla əsil yaradıcı iş aparmaq rejissora da böyük
ruh verir. Antik teatrlarda aktyoru böyük filosoflarla, diplomatlarla müqayisə edirlər. Əslində, bu gün yüksək fitri istedadlı aktyorlara biz də belə yanaşmalıyıq, onlara
layiq olduğu mükafatları verməliyik.
Çünki aktyor və teatr zamanın
barometri hesab olunur. Aktyor bizim yaxşı və pis cəhətlərimizi
səhnədən və
ekrandan bizə göstərən ülvi
və müqəddəs
varlıq, sənət
sahibidir. Bu müqəddəs varlıqlar,
sənət sahibləri
isə həyatda heç bir var-dövlət ardınca qaçmayıb,
şöhrətə uymayıb,
teatr adlı məbəddə təmənnasız
xidmət ediblər. Rəzzaq Məmmədov da bu ali
məqsədə xidmət
edən aktyorlardandır.
Aktyor
Rəzzaq Məmmədovun sənət epopeyasını
səciyyələndirən daha geniş informasiya bolluğunu
təqdim etmək mümkündür. Onun
Dövlət Gənclər
Teatrında oynadığı
rolların hər birində böyük ustad və fitri
istedadlı aktyor Rəzzaq Məmmədovun sənət uğurlarını
görürük. Bu rollar onun sənətkarlıq
xüsusiyyətlərini səciyyələndirən
əsas amillərdir.
Səs.- 2008.- 6 noyabr.- S. 12.