Ağaoğlu T.
Xatirəsi ehtiramla yad
olunan rəssam Baba Əliyev Bakı Rəssamlıq Texnikumunu
bitirəndən sonra Moskva Təsviri Sənət
İnstitutunda oxumuşdu. Ali təhsilini başa vurub vətənə qayıtmış, rəssamlıq
məktəbində pedaqoji
fəaliyyət göstərmişdi.
İkinci Dünya müharibəsi zamanı cəbhə bölgələrində
olmuşdu. Həmin dövrün təəssüratından
yaratdığı monumental
tablolarda Azərbaycan döyüşçülərinin hünəri, cəsarəti,
qələbə arzuları
bu gün də maraqla qarşılanır.
B.Əliyev 1946-cı
ildə Rəssamlar İttifaqının üzvü, beş il
sonra həmin qurumun sədri olmuşdur. 1964-cü
ildə əməkdar
incəsənət xadimi, 1982-ci ildə
isə təsviri sənətin inkişafındakı
xidmətlərinə görə
ona respublikaının
xalq rəssamı fəxri adı verilmişdir. Unudulmaz
fırça ustasının
anım günü ərəfəsində mərhumun
həmkarı, respublika
Rəssamlar İttifaqının
qrafika bölməsinin
sədri, xalq rəssamı, professor Rafiq Mehdiyevlə görüşüb onun ürək sözlərini
eşitdik:
- Babanı ilk
dəfə 1947-ci ildə Bakı Rəssamlıq
Məktəbində görmüşdüm. Olduqca səmimi, istiqanlı insan idi. Hər bir
tələbənin kefini,
əhvalını soruşar,
imkanı daxilində onlara maddi yardım
göstərər, yaradıcılıq
uğurları qazanmaq
üçün məsləhətini,
qayğısını əsirgəməzdi.
Tale elə gətirdi ki, sonralar onunla
emalatxanamız da qonşu oldu. Həddən artıq zərif qəlbli, kövrək ürəkli insan idi. Həmkarlarının yaradıcılıq nailiyyətinə elə sevinər, fərəhlənərdi
ki, sanki özü arzularına yetişərdi. Bir dəfə
olsun onun bəxtindən, qismətindən
gileyləndiyini eşitmədim.
Üç il
fırçasını, rəngləri,
molberti kənara qoyub, əlinə silah götürüb ön cəbhəyə getmiş, düşmənə
qarşı ölüm-dirim
mübarizəsinə qoşulmuş,
dəfələrlə yaralanmışdı.
Amma heç vaxt gördüyü müsibətləri,
faciələri dilinə
gətirməzdi. Yalnız "Allah şeytana lənət eləsin!" deyərdi.
Baba Əliyev 1940-1950-ci illərin
bədii sərgilərində
"Yeni neft yatağı axtaranlar",
"İş növbəsindən
əvvəl", "Neftçilərin
istirahəti", "Xalq
ustası", sonralar
isə "Çobanlar",
"Yeni qüvvə",
"Bizim qonaqlar",
"Üzüm bağları",
"Ana səadəti" və
başqa əsərləri
ilə iştirak etmişdi. Onun heç kimdən
təmənnası, umacağı
olmazdı. Ancaq əsərləri
önündə dayanıb
baxanlara qarşı ürəyindən minnətdarlıq
hissi keçərdi.
Deyərdi ki, əsərlərim
xoş qarşılananda
sanki yuxusuz gecələrimin yorğunluğu
canımdan çıxır.
1955-ci ildə xalq şairi, unudulmaz Səməd Vurğunun onun "Ana ürəyi" tablosunu görüb necə kövrəlməsinin şahidiyəm.
O/, yaxınlaşıb Baba Əliyevi təbrik edib dedi: "Bu əllərin qızıldan
heykəlini qoymaq gərəkdir. Sən iki qız övladının arasında
əyləşən anaya
ikinci ömür bəxş etmisən.
Ana varlığını, ucalığını boyaların
qüdrəti ilə yaşatmısan, tanıtdırmısan,
sevdirmisən". Gərgin əməyinə
verilən dəyərli
qiymət sənətkarı
kövrəltdi. Xalq şairinin
təbrikindən sonra
onun axan göz yaşlarını
unutmaq olmur.
Emalatxanasında gərgin, maraqlı yaradıcılıqla məşğul
olan fırça ustası eyni zamaqda mütəmadi ezamiyyətə gedər, doğma vətənimizi oba-oba gəzərdi. 1962-ci ildə
o, həmkarları Salam Salamzadə
və Əbdulxalıq
ilə birlikdə ezamiyyətdən qayıtdıqdan
sonra "Təbiət
və insanlar" mövzusunda unikal, təsviri sənət tarixinə yazılan maraqlı sərgi təşkil etdilər.
Baba Əliyev həmin
sərgidə Zaqatala,
Qax və Balakən rayonlarının
əmək adamlarının,
qabaqcıl təsərrüfat
işçilə\rinin portretlərini,
eyni zamanda incə zövqlə işlədiyi "Qarlı
dağlar", "Aylı
gecə", "Balakəndə
bir küçə"
mənzərə tablolarını
nümayiş etdirdi. Sərgi başa çatandan sonra hər üç rəssam həmin əsərləri
Zaqatala rayon muzeyinə\
hədiyyə verdilər.
Baba Əliyevin
tematik tablolarının,
portretlərinin və
mənzərələrinin hamısını sadalamaq
xoş olduğu qədər də çətindir. Çünki son dərəcə məhsuldar işləyər,
baxımlı əsərlər
yaradardı. Müasir mövzuya
həvəsli olduğu
kimi, tarixi mövzuda da tamaşaçı zövqünü
oxşayan tabloları
ilə tanınırdı.
Onun
"Koroğlu Qıratın
belində", "Üzeyir
Hacıbəyov dühası",
"Qız" portretləri
bu gün də təsviri sənətimizin professional nümunələri
kimi qarşılanır,
maraqla baxılır.
Aylar, illər ötüb keçəcək, lakin
o, heç vaxt yaddan çıxmayacaq.
Necə indi, gələcəkdə
də onun adı Qəzənfər Xalıqov, Nadir Qasımov,
Səttar Bəhlulzadə
və başqaları
ilə birgə hörmətlə çəkiləcək.
...Milli təsviri sənətimizin
inkişafında xidmətləri,
yaradıcılığı gənc nəslə nümunə olan, əsərləri yaxın-uzaq
ellərdə tanınan,
pedaqoji fəaliyyəti
ilə şöhrət
qazanan Baba Əliyev 17
ildir dünyasını
dəyişib. Lakin tələbələri,
dostları tərəfindən
daim xatırlanır.
Yaradıcılığı bugünkü, gələcək
nəsillərə nümunə
olaraq qalır. Anım günündə dünya şöhrətli
fırça ustası
Tahir Salahovun bu fikrini də
oxucuların diqqətinə
çatdırırıq: "Baba Əliyev doğma xalqını, el-obamızı
çox sevirdi. Onun əsərləri daha xoşbəxt gələcəyimizə
töhfə, yadigardır".
Azərbaycan.- 2008.- 15 oktyabr.-
S. 7.