Sabutay

Dörd ünsürün musiqisi

Onlar repçilərdir. Özləri mətn yazıb, özləri musiqi bəstələyən bir qrup gənc "H.O.S.T" adıyla meydana çıxdı. Az vaxt içində pərəstişkarlarının sevgisini qazanan bu 19-20 yaşlı gənclər həm də öz dünyalarını yaratdıqları fikrindədirlər. Görəsən, musiqi aləminə replə daxil olmuş bu gənclərin mənəvi dünyası hansı elementlərdən yaranıb, bu dünyanın mənzərəsi necədir? Bu və digər suallara cavab almaq üçün "H.O.S.T"un üzvü, gənc repçi Elxan Qaraqandır.

- Yaratdığınız rep qrupunun – “H.O.S.T”un hərfi açması oxucularımız üçün maraqlı olardı.

- Bu, hava, od, su, torpaq sözlərinin başlanğıc hərflərindən düzəlmiş bir addır. Sadaladığım ünsürlər əslində birlik simvoludur. Eyni zamanda bir-birilərindən asılı olmayan ünsürlərdir. Biz də bir yerdəyik, lakin fərdi azadlıqlarımızla ayrılıqdayıq.

- Maraqlıdır, o dörd ünsürü dünyanın yaradıcı elementləri sayırlar. Siz yeni dünya yaratmaq istəyirsiniz?

- İnsan hər gün yeni dünya yaratmaq barədə düşünsə, yeniləşdirmə aparsa, bu gözəl olmazmı? Axı zaman keçir, həyat inkişafdadır.

- Adətən, rep qruplarının özünəməxsus “manifest”i olur. Siz nə demək istəyırsınız?

- Hələlik manifestimiz hazır deyil. Lakin deyim ki, biz daxilimizin dəyişikliyini istəyirik. Gündəlik həyat insanı robotlaşdırır. İstəyirik ki, insan içindəki arzularını boğmasın. Hətta xeyirxah bir işi belə "hamı edir" deyə etmək olmaz. İnsanın öz dünyasında bişən bir istək olmalıdır. Bu mexaniki hərəkətlər - sabah insanı qatilə çevirər və o, özünə haqq qazandırar ki, "hamı belə edir". Olduğun kimi görünmək daha yaxşıdır. Hər bir insanın iç dünyası olmalıdır. Həmin iç dünya öz qapılarını bu dünyanın üzünə bağlamalıdır. İnsanın özü ola biləcəyi bir dünyası olmalıdır.

- Yeri gəlmişkən, təxəllüsünüz "Qaraqan"dır. Hardan qaynaqlanır bu təxəllüs?

- Qaraqan çöl bitkisidir, heç bir xeyri olmayan bitkidir. Dözümlüdür və tək bitir. Qədim mifologiyada "qaraqan" sözü "güclü" mənasını verir. Eyni zamanda həm də "torpaqdan yoğrulmuş insan" mənasını daşıyır. Mənim də bütün fikirlərim bu adın üstündə toplanıb.

- Necə hesab edirsiniz, şou-biznesin tüğyan etdiyi bir vaxtda “H.O.S.T”un səsini gənclik eşidirmi?

- Hansı dərəcədə eşitdiyini deyə bilmərəm. Bizim pərəstişkarlarımız bu qrupun ətrafındadır. Oynamaq və ya atılıb-düşmək üçün yox, düşünmək və fikirlərini bölüşmək üçün yanımızdadırlar. Çünki "H.O.S.T" həm də həyat tərzidir.

- Bu nədir, sizlər fərqlənmək istəyirsiniz?

- Əslində biz yalançı fərqlənmənin əleyhinəyik. "Müasirlik" adıyla qaçan ata baxın. Telekanallarda reklamlar belə təqlid edir ki, fərqli düşün, fərqli geyin, fərqli dost tap... Hamımız da bu yolla fərqlənə-fərqlənə baxıb görürük ki, əslində eyni geyimə, dosta, düşüncəyə sahib olmuşuq. Fərqlənmək yox, özün olmaq yolu düzgündür. Əgər sənin xoşuna qalstuk taxmaq gəlirsə tax, yoxsa dəb və ya reklam xatirinə belə etmə.

- Sizi əvvəlki repdən nə fərqləndirir?

- Studiyaların və texniki şəraitin dəyişməsidir. Anar Nağılbazın və "Dəyirman"ın mövcudluğu ilə rep mövcud oldu. Onların öz mövzuları var idi.

- Mətnləriniz necə yaranır?

- Kimsə bir parça yazır, sonra o biri ardını davam etdirir, beləcə davam edir, hamımız bir-birimizin fikrinə toxunmadan eyni bir mətni yaradırıq.

- Mövzunuzun əhatə dairəsinə nələr daxildir?

- Bizim üçün bağlı mövzular var. Əvvəlki repçilərdən fərqli olaraq qızdan, maşından, puldan oxumuruq. Mövzumuz düşünmək və düşündürmək prinsiplərinə əsaslanır. Öz yaşamımızı repə çevirmişik desək, daha düzgün olar. Ancaq düzüb-qoşduqlarımız sırf sevgi albomları deyil. Bu gün onsuz da hamı şablon sözlərlə sevgidən oxuyur. Biz isə bu mövzunun özünə belə alternativlər axtarırıq.

- İki audioalbomunuz var. Bəs klip çəkdirməyi planlaşdırmırsınız?

- Bu gün klip hansısa müğənninin sənətini yox, özünü göstərmək, öz evini nümayiş etdirmək, "maşınım var" demək vasitəsinə çevrilib. Yeri gəlmişkən, çox adam hesab edir ki, əgər rep küçə mədəniyyətinin formalaşdırdığı bir mahnıdırsa, onun daxilində mütləq söyüş və əxlaqsız sözlər olmalıdır. Amma belə deyil. Əgər intellekt varsa və daxili mənəviyyat varsa, rep də yuxarı səviyyədə olur. Bu yoxdursa, bizdə çəkilən əksər kliplər kimi, rep də aşağı səviyyədə qalacaq.

- Rep öz yerində, hansı musiqi janrında əsərlərə qulaq asırsınız?

- Janra bölmürəm. Qulağa xoş olan hər bir musiqini dinləyirəm. Tutaq ki, lap elə yüngül mahnı olsun. Qulaq asmaq olar. Lakin bu o demək deyil ki, bu mahnılar bütün teleməkanı tutmalıdır. Mütləq tənzimləmə yaranmalıdır. Əlbəttə, mənim qoca nənəm intellektual bədii filmə baxa bilməz. Lakin bu da telekanallara ancaq serial nümayiş etdirməyə əsas vermir.

- Bu yaxınlarda mədəniyyətlərin mübadiləsi proqramı çərçivəsində ABŞ-da olmusunuz. Sözügedən ölkə sizə necə təsir bağışladı?

- Təəssüratlardan uzun-uzadı danışmaq olar. Onu deyim ki, bizdə ap'arılan təbliğat elədir ki, guya ABŞ tamam başqa bir dünyadır. Amma elə deyil, tanış olduqda görürşən ki, o dünyanın bir parçasıdır.

İnsan insandır, sadəcə olaraq fərqli mədəniyyətlər mövcuddur. Orada treninqlərdə iştirak edirdik. Bizim oğlanlar ABŞ-da olduqdan sonra qulaqlarında sırğa gəzdirməklə, guya ki, oradan mədəniyyət gətirdiklərini düşünürlər. Bu, gülüncdür. Mən bu cəmiyyəti açıq-aydın görmək üçün proqramdan kənar olaraq tanışlıqlar qurdum. Orada da çatışmazlıqlar kifayət qədərdir. Cəmiyyətdə uçurumlar mövcuddur. Hətta rahat həyatın özü belə insana problemlər yaradır.

- Bəs hansı hal xoşuna gəldi?

- Bir fakt deyim. Karuseldə təhlükəsizliyi dönə-dönə elə yoxlayırlar ki, adamın gülməyi tutur. Hətta boş yerlərin belə kəmərlərini bağlayırlar. insan həyatına bu münasibət diqqətimi çəkdi.

- Sonuncu sual, nə vaxtsa "H.O.S.T." qrupu dağılacaqmı?

- Mümkündür. Qrup olmaya bilər, amma onun ideyaları həmişə aktual olaraq qalacaq.

Mədəniyyət.- 2008.- 9 oktyabr.- S. 14.