Məhərrəmova T.

“Bu teatrda əvəzolunmaz aktrisayam”

Ötən ay Fransanın Tuluza şəhərində 47-ci peşəkar Opera Sənətçiləri Müsabiqəsində ölkəmizi Musiqili Komediya Teatrının və Opera Teatrının solisti İnara Babayeva təmsil edib. Beynəlxalq müsabiqədə ölkəmiz ilk dəfə təmsil olunmasa da, budəfəki nəticə nisbətən uğurlu olub. Yəni İ.Babayeva finala çıxan 7 ən yaxşı ifaçıdan biri olub:

- Fransada keçirilən bu müsabiqə kifayət qədər nüfuzludur. Demək olar ki, dünyanın əksər ölkələrindən musiqiçilər orada iştirak edir. Eşitdiyimə görə, 10 il bundan əvvəl bu müsabiqəyə Azərbaycandan ifaçı qatılıb. Həmin ifaçının kimliyini bilmirəm. Təkcə onu bilirəm ki, o, birinci turdan keçməyib.

- Bəs necə oldu ki, bu dəfə müsabiqəyə məhz siz qatıldınız?

- Əvvəlcədən Zaqafqaziya ölkələri üzrə sınaq keçirilib. Zaqafqaziyanı yaxşı təmsil edə biləcək vokalçı Tuluza şəhərinə göndərilmişdi. Mən bu müsabiqədən internet vasitəsilə xəbər tutdum. Onu da deyim ki, indiyə qədər belə böyük müsabiqələrə qatılmamışdım. Opera Teatrında məşhur partiyaların ifaçısıyam və eyni zamanda, Musiqili Komediya Teatrında çalışıram. Sadəcə, mənə bugünkü Avropa ifaçılarının necə oxuması və öz repertuarlarında hansı bəstəkarlara üstünlük vermələri maraqlı idi. İnternet vasitəsilə sənədlərimi göndərdim və qəbul olundum. Demək olar ki, yol xərclərini də özüm çəkdim. Sonradan öyrəndim ki, ölkəmizdən bir çox ifaçı həmin müsabiqəyə sənəd göndərib.

- Sizin qazandığınız nəticə necə oldu?

- Müsabiqə 3 turdan ibarət idi. Finala çıxan 7 ən yaxşı ifaçı arasında mən də vardım. Əlbəttə, qaliblər 1-3-cü yerləri bölüşdürdü, digər 4 ifaçıya isə diplom verildi. Dünyanın bir çox ölkəsində belə nüfuzlu müsabiqələr keçirilir. Ancaq bizim ifaçılar maliyyə çətinliyi üzündən həmin müsabiqələrə qatıla bilmirlər. Bizim yaxşı ifaçılarımız və müəllimlərimiz var. Onlara sadəcə, maddi dəstək və özünəinam yaratmaq lazımdır.

- Bu müsabiqəyə qədər ölkə daxilində necə, hansısa bir yarışmaya qatılmışdınızmı?

- Bakıda peşəkar opera ifaçıları arasında respublika müsabiqəsində iştirak etmişəm. Ancaq Azərbaycanı Türkiyə, Yaponiya, Gürcüstan və Rusiyada Opera Teatrı adından təmsil etmişəm. TÜRKSOY-um müsabiqəsində Opera Teatrında milli musiqimizi ifa etmişdim. Daha sonra italyan operalarından ariyaları oxudum. Yaponiyada keçirilən EKSPO-2006 sərgisində ariyalar, mahnılar oxudum. Yaponlar üçün bizim milli musiqimiz çox maraqlı idi. Rusiya və Gürcüstanda isə Azərbaycan Mədəniyyət Günləri çərçivəsində Azərbaycan musiqilərini ifa etmişəm.

- İnstitutu qurtarandan sonra ilk dəfə çıxdığınız səhnə hansı oldu: Opera Teatrı, yoxsa Musiqili Komediya Teatrı?

- İnstitutun magistr pilləsini qurtarandan sonra aspiranturaya daxil olmaq istədim. Ancaq bunun üçün mənim ikiillik təcrübəm olmalı idi. Mən Opera Teatrına getmək istədim, ancaq qorxdum ki, orada mənə yer olmasın. Ona görə də özümü Musiqili Komediya Teatrında sınamalı oldum. O vaxt "Muskomediya"da baş rolları oynamaq üçün aktrisa axtarırdılar. Mən sınaqdan keçdim. Artıq 9 ildir ki, bu teatrda işləyirəm. İki il işləyəndən sonra aspiranturaya daxil oldum. Həmçinin Opera Teatrında çalışmağa başladım.

- Daha Opera Teatrına getməyə qorxmadınızmı?

- Musiqili Komediya Teatrı artıq mənim üçün məktəb idi. Operetta çox çətin yanrdır. Oxumaq, səhnə hərəkətləri, rəqslər, səs diapazonu və aktyorluq vəhdət təşkil etməlidir ki, rolu tamaşaçıya səviyyəli şəkildə çatdıra biləsən. Düzdür, mən Opera Teatrının səhnəsinə tələbə ikən çıxmış, imtahanımı o səhnədə vermişdim. "Sevilya bərbəri" tamaşası mənim diplom işim oldu. Fidan və Xuraman Qasımova bacıları dövlət imtahanımı orada qəbul etdilər. Artıq Opera Teatrında "Sevilya bərbəri"ndə Rozinanın, "Riqoletto" operasında Cindanın, "Karmen"də Mikaellanın, "O olmasın, bu olsun"da Gülnazın partiyalarını ifa etmişəm. Hal-hazırda "Bohema" operasına hazırlaşırıq.

- Aspiranturaya daxil olmaqda məqsədiniz bu sənətin nəzəriyyəsinə daha yaxından yiyələnmək, yoxsa tədrisi ilə məşğul olmaq idi?

- Mənə elə gəlir ki, nə qədər şərait imkan verirsə, insan oxumalı, daha çox öyrənməlidir. Mən İncəsənət İnstitutunda müəllim də işləyirəm. Həm öyrənir, həm də öyrədirəm.

- "Muskomediya"dakı axırıncı tamaşadan danışaq. "O olmasın, bu olsun"da Gülnaz rolu sizə nə qədər yaxın idi?

- Teatrda mövsümün bağlanışını və Milli Musiqi Günündə yeni mövsümün açılışını bu tamaşa ilə etdik. Bu obraz mənə çox yaxın idi. Çünki hər bir azərbaycanlı aktrisa o obrazı oynamaq istəyər. İndiyə qədər bir neçə belə rol oynamışam. Ona görə bu cür rolları oynamaq mənim üçün çətin deyil. Hələ 10 il bundan əvvəl rəhmətlik Hacıbaba Bağırovla birlikdə bu tamaşada oynamışdım. Həm onunla, həm də Afaq Bəşirqızı ilə bir səhnədə oynamaq mənim üçün gözəl bir məktəb idi. Həmin tamaşa çox yaxşı alınmışdı. Növbəti tamaşanı isə Cənnət xanım yeni quruluşda təqdim etdi. Mən onda başa düşdüm ki, operetta yanrı çox çətindir.

- Hazırda "Muskomediya"da "Arşın mal alan" operettasının məşqləri gedir. Bu tamaşada da rol almısınızmı?

- Bu operettada mənə Gülçöhrənin rolu tapşırılıb. O biri operettadan fərqli olaraq, bu tamaşada musiqi nömrələri daha çoxdur.

- Vaxtınızı necə bölüşdürürsünüz - məşqlər, tamaşalar, dərs, ailə...

- Düz deyirsiniz, çox çətindir. Evə çatanda çox yorğun oluram. Musiqili Komediya Teatrında həm rus, həm də Azərbaycan bölməsində çalışıram. Hər gün burada və Opera Teatrında məşq keçirilir. Təbii ki, institutdakı tələbələrimə də vaxt çatdırmalıyam. Ailə də öz yerində. Evdə qızım böyüyür. Onun qayğısı ilə də məşğul olmalıyam. Mən bu sənətin dəlisiyəm. Övladım dünyaya gələndə 3 il analıq məzuniyyətində oldum. Övladımın qayğısı ilə məşğul olmağı hər şeydən üstün tutdum. Bu üç il ərzində demək olar ki, dörd divar arasında qaldım. Düzdür, həmin ərəfələrdə yalnız tamaşalarda oynamaq üçün teatra gəlirdim. Bu müddətdə inanın ki, yalnız musiqi haqqında düşünürdüm. Başa düşdüm ki, musiqidən kənar qala bilmərəm. Onu da deyim ki, mən bu teatrda əvəzolunmaz aktrisayam.

- Nə mənada əvəzolunmaz aktrisa?

- Yəni yeni bir aktrisanı mənim oynadığım rollara hazırlamaq çox çətin idi. Repertuarda olan tamaşalar isə oynanmalı idi.

- Deyə bilərsinizmi, nə üçün Opera Teatrının səhnəsində həmişə eyni klassik operalar oynanılır? Məsələn, "Trubadur", "Traviata" və s. kimi. Klassiklərin digər və müasir bəstəkarların yeni əsərləri niyə səhnələşdirilmir?

- Teatrda yeni əsərlərə müraciət olunması üçün hər cür şərait var. Bizim teatrda çox istedadlı gənc ifaçılar çılışır. Ancaq teatrımız təmirə dayanacaq. Dekorasiyaları başqa bir səhnəyə köçürmək böyük problemdir. Ona görə də yeni tamaşaları qoymağa bir az ehtiyat edirlər.

- Opera Teatrının və "Muskomediya"nın səhnəsi musiqiyə olan tələbatınızı tamamilə ödəyirmi?

- O qədər yox... Fransaya gedəndən sonra gördüm ki, onların repertuarları çox zəngindir. Elə musiqilərə qulaq asdım ki, onları heç vaxt eşitməmişəm. İstərdim ki, bizim də repertuara Ştraus, Vaqner və b. bəstəkarların əsərləri daxil edilsin. Ona görə də məni tam qane etmir. Dünyada çox gözəl musiqilər var və bizim onlardan xəbərimiz yoxdur. Çünki bizdə notlar tapılmır. Həm də müasir amerikalı, fransız bəstəkarlardan bizim xəbərimiz yoxdur.

- Bu gün klassik musiqiyə gənc nəslin münasibəti necə, sizi qane edirmi?

- Tələbələr klassik yanrdan daha çox estradaya və pop yanrına meyil göstərirlər. Ancaq son vaxtlar cavanlar da operaya gəlirlər. Adətən, biz yaşlı və orta nəslin operaya gəlməsinə daha çox alışmışıq. Eləcə də tələbələr Konservatoriyada klassik yanrda oxumağa çalışırlar. Televizoru açan kimi estrada və başqa yanrları görürsən. Ancaq klassik musiqi də təbliğ olunmalıdır ki, insanların zövqü bu istiqamətdə formalaşsın.

Kaspi.- 2008.- 7 oktyabr.- S. 11.