Ber­lində Azər­bay­can - Od­lar Yur­du sər­gi­si­nin açı­lı­şı ol­ub

 

Sər­gi no­yabr ayı­na­dək da­vam edə­cək

 

Mə­dəi­iy­yət və Tu­rizm Na­zir­li­yi­nin mət­bu­at xid­mə­tin­dən al­dı­ğı­mız mə­lu­ma­ta is­ti­na­dən, av­qust ayı­nın 26-da Al­ma­ni­ya­da Azər­bay­can İli çər­çi­və­sin­də Ber­lin Et­no­lo­gi­ya Mu­ze­yin­də Azər­bay­ca­nın mad­di-mə­də­niy­yət nü­mu­nə­lə­rin­dən iba­rət "Azər­bay­can - Od­lar Yur­du" ad­la­nan və bu ilin no­yabr ayı­na­dək pay­taxt­da, da­ha son­ra isə 2009-cu ilin mart ayı­na­dək Drez­den Et­no­lo­gi­ya Mu­ze­yin­də nü­ma­yiş et­di­ri­lə­cək sər­gi­nin açı­lış mə­ra­si­mi ol­du.

Mə­də­niy­yət və Tu­rizm Na­zir­li­yi­nin mu­zey işi sek­to­ru­nun mü­di­ri Aza­də Hü­sey­no­va­nın, Ber­lin Et­no­lo­gi­ya Mu­ze­yi­nin di­rek­to­ru Vio­la Kö­nik­hin və mu­ze­yin İs­lam Şər­qi De­par­ta­men­ti­nin mü­di­ri İnq­rid Şin­del­ber­qin dol­ğun, ge­niş məz­mun­lu çı­xış­la­rı ol­duq­ca bö­yük ma­raq­la qar­şı­lan­dı. Bu çı­xış­lar Azər­bay­ca­na, onun ta­ri­xi­nə və mə­də­niy­yə­ti­nə bö­yük sev­gi və mə­həb­bət­lə ha­zır­lan­mış­dı. Ge­niş miq­yas­da qeyd edi­lən təd­bir, di­gər­lə­rin­dən fərq­li xa­rak­ter da­şı­yır­dı. Ber­lin Et­no­lo­gi­ya mu­ze­yi­nin möh­tə­şəm fo­ye­si te­atr sa­lo­nu­nu xa­tır­la­dır­dı. Də­vət­li­lər ara­sın­da Azər­bay­ca­nın Al­ma­ni­ya­da­kı sə­fir­li­yi­nin nü­ma­yən­də­lə­ri, Al­ma­ni­ya­da Azər­bay­can ili­nin ke­çi­ril­mə­si­nə mə­sul "Qab­ri­el­la Mints" Şir­kə­ti­nin rəh­bə­ri xa­nım Qab­rie­la Mints, Ber­lin­də­ki "Ber­lin - Ba­kı" qa­le­re­ya­sı­nın sa­hib­lə­ri məş­hur rəs­sam İb­ra­him Əh­ra­ri və Emin Məm­mə­dov, Al­ma­ni­ya­da­kı Tür­ki­yə və baş­qa döv­lət­lə­rin sə­fir­lik­lə­ri­nin əmək­daş­la­rı, Al­ma­ni­ya­nın di­gər mu­zey­lə­rin­dən və qa­le­re­ya­la­rın­dan ça­ğı­rıl­mış pe­şə­kar mu­zey iş­çi­lə­ri, alim­lər, ta­rix­çi­lər, mu­si­qi­çi­lər, Al­ma­ni­ya­da "Azər­bay­can evi­nin" səd­ri To­fiq Qa­ra­yev və baş­qa soy­daş­la­rı­mız var­dı. Sa­lon­da so­yuq al­man tə­biə­ti­nə yad bir əh­va­li-ru­hiy­yə hökm sü­rür­dü: hət­ta hə­min gü­nün sə­hə­ri sər­gi ilə bağ­lı mət­bu­at konf­ran­sı­na gə­lən­lər və əsa­sən, eks­po­nat­la­rı gö­rən­lər be­lə ye­ni­dən sər­gi­yə bax­maq üçün tə­lə­sir­di. Al­man jur­na­list­lə­ri həm mət­bu­at konf­ran­sın­da, həm də sər­gi ön­cə­si Aza­də xa­nı­mı, İnq­rid xa­nı­mı və Vio­la xa­nı­mı mü­sa­hi­bə al­maq üçün, de­mək olar ki, iz­lə­yir­di­lər. Al­ma­ni­ya­da Azər­bay­can ili çər­çi­və­sin­də ke­çən 40-a ya­xın çap olu­nan ki­tab­lar, ve­ri­lən kon­sert­lər, müx­tə­lif dövr­lə­ri və möv­zu­la­rı əha­tə edən sər­gi­lər, bir söz­lə, bu gü­nə qə­dər gö­rü­lən bü­tün iş­lər ar­tıq al­man ta­ma­şa­çı­sı­nı "Azər­bay­can-Od­lar yur­du" sər­gi­si­ni qə­bul et­mə­yə, Azər­bay­ca­nı ya­xın­dan ta­nı­ma­ğa və sev­mə­yə sövq et­miş­di. Am­ma bu də­fə gör­dük­lə­ri, on­la­rın öz tə­bi­ri ilə de­sək, ta­ri­xi­mi­zin, mə­də­niy­yə­ti­mi­zin qə­dim­li­yi­nə, zən­gin­li­yi­nə əya­ni su­rət­də şa­hid ola­raq hər şe­yə inan­ma­yan al­man ta­ma­şa­çı­sı­nı ta­ma­mi­lə "tərk­si­lah" et­di. Çı­xış­la­ra­ra­sı tar­da ifa olu­nan mu­ğam­lar isə təd­bi­rə xü­su­si röv­nəq ver­di. Sər­gi­yə gə­lən­lə­rin diq­qə­ti­ni da­ha bir mən­bə-eks­po­zi­si­ya­nın ka­ta­lo­qu cəlb edir­di. Azər­bay­ca­na bö­yük mə­həb­bət­lə ha­zır­la­nan bu ki­tab hər bir jur­na­list və mü­tə­xəs­sis üçün öl­kə­miz haq­qın­da də­yər­li ma­te­ri­al­dır. Azər­bay­can­dan gə­ti­ri­lən 300 eks­po­nat mu­ze­yin 1000 kvm-ə ya­xın əra­zi­sin­də yer­ləş­di­ri­lib. Sər­gi san­ki yed­di möv­zu­ya bö­lü­nə­rək ta­ri­xi­mi­zin müx­tə­lif dö­nəm­lə­ri­ni əha­tə edir. Eks­po­zi­si­ya­ya me­mar Gün­ter Hü­ger tə­rə­fin­dən ve­ri­lən bə­dii tər­ti­bat isə ay­rı­ca söh­bə­tin möv­zu­su­dur. Sər­gi­ni möh­tə­şəm edən da­ha bir mə­qam Al­ma­ni­ya mu­zey­lə­rin­dən gə­ti­ri­lən 20 eks­po­nat­dır. Drez­den Mil­li Ki­tab­xa­na­sın­da əsr­lər bo­yu qo­ru­nub sax­la­nan "Ki­ta­bi Də­də Qor­qud"un XVI əs­rə aid na­dir nüs­xə­si, Azər­bay­can­da nü­cum (ast­ro­lo­gi­ya) el­mi­nin in­ki­şa­fın­dan xə­bər ve­rən 13-cü əs­rə aid me­tal qlo­bus və s. ki­mi ta­ri­xi­mi­zin əvəz­siz in­ci­lə­ri ta­ma­şa­çıy­la öz-özü­nə da­nı­şır. Azər­bay­ca­nın ta­ri­xi­ni, mad­di-mə­də­ni ir­si­ni al­man ta­ma­şa­çı­sı­na ət­raf­lı təq­dim et­mək məq­sə­di­lə eks­po­zi­si­ya­ya Döv­lət İn­cə­sə­nət Mu­ze­yi, Azər­bay­can Xal­ça­sı və Xalq Tət­bi­qi Sə­nə­ti Döv­lət Mu­ze­yi, Döv­lət Te­atr Mu­ze­yi, Mu­si­qi Mə­də­niy­yə­ti Döv­lət Mu­ze­yi, Azər­bay­can İs­tiq­lal Mu­ze­yi, "Şir­van­şah­lar Sa­ray-komp­lek­si" Döv­lət Ta­rix-Me­mar­lıq Qo­ruq-Mu­ze­yi, Za­qa­ta­la Ta­rix-Di­yar­şü­nas­lıq Mu­ze­yi, Min­gə­çe­vir şə­hə­ri­nin ta­ri­xi mu­zey­lə­rin­dən eks­po­nat­lar da­xil edil­miş­dir. Mil­li Ta­rix Mu­ze­yi, Ni­za­mi adı­na Ədə­biy­yat Mu­ze­yi, Əl­yaz­ma­lar İns­ti­tu­tu, Döv­lət Ar­xiv İda­rə­si və Mil­li Ki­tab­xa­na­dan da eks­po­nat­lar nü­ma­yiş olu­nur. Sər­gi­də öl­kə­mi­zin əra­zi­sin­də apa­rıl­mış ar­xeo­lo­ji qa­zın­tı­lar za­ma­nı ta­pıl­mış və əvəz­siz ta­ri­xi-mə­də­ni də­yər kəsb edən eks­po­nat­lar­dan "Şü­şə qab" (b.e.ə. 11 əsr), "Tunc qol­baq" (b.e.ə. V-1V əsr­lər), "Tunc bo­yun­ba­ğı" (b.e.ə. V-1V əsr­lər), "Tunc xən­cər" (b.e.ə. 1X-V111 əsr­lər), "Gil qab" (b.e.ə. 1V-1 əsr­lər), "Tunc ma­ral fi­qu­ru" (b.e.ə. V-1V əsr­lər), "Küp" (b.e.ə. V111 əsr), ey­ni za­man­da, era­mı­zın X111 əs­ri­nə aid edi­lən müx­tə­lif öl­çü­lü daş ki­ta­bə­lər­lə ya­na­şı xalq sə­nət­kar­lı­ğı­nın nü­mu­nə­si olan "Sa­tıl" (X1X əsr), "Dol­ça" (X1X əsr), "Məc­mə­yi" (X1X əsr), "Man­qal" (X1X əsr), elə­cə də, çağ­daş döv­rü­mü­zə qə­dər ya­şa­yan, adı YU­NES­KO-nun "Bə­şə­riy­yə­tin şi­fa­hi və qey­ri-mad­di ir­si­nin şah əsər­lə­ri" si­ya­hı­sı­na da­xil edi­lən mu­ğa­mın at­ri­but­la­rı - tar, ka­man, qa­val, ha­be­lə, zur­na, ney, qo­şa­na­ğa­ra ki­mi xalq mu­si­qi alət­lə­ri də sər­gi­də özü­nə­məx­sus yer tu­tur. "Azər­bay­can - Od­lar Yur­du" sər­gi­sin­də mil­li mad­di-mə­də­ni ir­sin çox­lu baş­qa nü­mu­nə­lə­ri - qə­dim əl­yaz­ma­lar, mi­nia­tür, de­ko­ra­tiv tət­bi­qi və təs­vi­ri sə­nət əsər­lə­ri də sər­gi­lə­nir. Klas­sik Azər­bay­can poe­zi­ya­sı­nın ko­ri­fey­lə­rin­dən Ni­za­mi Gən­cə­vi­nin "Xəm­sə"si (XII əsr), Nə­si­mi­nin "Di­van"ı (XV1 əsr), Şeyx Mah­mud Şə­büs­tə­ri­nin "Gül­şə­ni-Raz" (XV əsr), Mə­həm­məd Fü­zu­li­nin "Ley­li və Məc­nun" əsər­lə­ri (XV1 əsr) ilə ya­na­şı, ibn Si­na­nın "Əl-Qa­nun fit-tibb", Əb­ri ibn Adi­lin ast­ro­lo­gi­ya­ya aid ki­tab­la­rı, əl­yaz­ma­la­rı sər­gi­nin eks­po­nat­la­rı sı­ra­sı­na da­xil edil­miş­dir. Sər­gi­də "Əkin­çi" qə­ze­ti­nin ilk sa­yı, Şər­qin mi­nia­tür mək­tə­bi­nə aid əsər­lər də xü­su­si ma­raq do­ğu­rur. Sər­gi­də qə­dim ta­ri­xə, zən­gin ənə­nə­lə­rə ma­lik olan Azər­bay­can de­ko­ra­tiv tət­bi­qi sə­nə­ti­nin tik­mə, xal­ça­çı­lıq, mil­li ge­yim ki­mi nü­mu­nə­lə­ri də təq­dim olu­nub. Mil­li ge­yim­lər­dən "Qa­dın köy­nə­yi" (X1X əsr), "Tu­man" (X1X əsr), "Araq­çın" (X1X əsr)," Çəp­kən " qa­dın üst ge­yi­mi (X1X əsr), "Ar­xa­lıq "- yay qa­dın ge­yi­mi (X1X əsr), "Kü­ləd­cə"- qa­dın üst ge­yi­mi (X1X əsr), "Ləb­ba­də" (X1X əsr) və Azər­bay­can sə­nət­kar­la­rı­nın zə­rif duy­ğu­la­rı­nı, in­cə zöv­qü­nü ya­şa­dan baş­qa li­bas­lar da gös­tə­ri­lir. Tə­bii ki, eks­po­zi­si­ya­da­kı xal­ça­la­ra da bö­yük ma­ra­ğın şa­hi­di ol­duq. Bu­ra­da nü­ma­yiş et­di­ri­lən xal­ça­lar ara­sın­da "Tik­mə" (X1X əsr), "Xal­ça - Vər­ni" (X1X əsr), "Xal­ça -Ba­kı" (X1X əsr), "Xal­ça - Ər­ci­man" (X1X əsr), "Xal­ça - Buy­nuz" (X1X əsr), "Xal­ça - Gən­cə" (X1X əsr) və di­gər iş­lər diq­qə­tə­la­yiq sə­nət əsər­lə­ri­dir. "Qız Qa­la­sı" qa­le­re­ya­sın­dan sər­gi­yə təq­dim olu­nan 23 əsər isə Azər­bay­ca­nın çağ­daş təs­vi­ri sə­nət dün­ya­sı­nın nə qə­dər bö­yük is­te­dad­lar­la zən­gin ol­du­ğu­nu bir da­ha vur­ğu­la­yır. Be­lə­lik­lə, təx­mi­nən bir il ər­zin­də al­man ta­ma­şa­çı­sı­nın Azər­bay­ca­nın qə­dim mə­də­niy­yə­ti ilə ya­xın­dan ta­nış ol­ma­sı üçün da­ha bir im­kan ya­ra­nıb. Azər­bay­can İli ki­mi çox­mər­hə­lə­li mə­də­ni ak­si­ya­nın bir his­sə­si olan "Azər­bay­can -Od­lar Yur­du" sər­gi­si Ber­lin­də hə­lə no­yabr ayı­na­dək nü­ma­yiş olu­na­caq, o üz­dən bu ha­di­sə haq­qın­da ki­çi­cik bir tə­əs­sü­rat ya­zı­sı ilə çı­xış et­mək, Spa­se TV-nin əmək­daş­la­rı re­jis­sor İman Mə­ci­dov və ope­ra­tor Ra­min Cə­fə­ro­vun ka­me­ra­nın gö­züy­lə əbə­di­ləş­dir­dik­lə­ri kadr­lar­dan isə Azər­bay­can te­le­vi­zi­ya mə­ka­nı üçün proq­ram­lar ha­zır­la­maq niy­yə­ti­miz var.

Səs.- 2008.- 2 sentyabr.- S. 12.