Niyazov X.
Böyük yolun sirdaşı
Yol anlayışı hər bir
millətin təfəkküründə məxsusi ictimai
mahiyyəti, siqlət və ehtivası
nöqteyi-nəzərindən fəlsəfi dərinliyi olan
bir məfhumdur. Onun əhəmiyyət və məna
əlvanlığı birbaşa təyinatını, yəni
ilk öncə, bir kommunikasiya vasitəsi olduğunu çoxdan
arxa plana çəkib. - Qardaşın necə adamdır? -
Bilmirəm, yoldaşlığım olmayıb! - Bu, bir el
məsəlidir və yol yoldaşlığının
necə məhrəm, müstəsna münasibət
olduğunu, insan xarakter və davranışının ən
dərin laylarına "artezian vuran" bir meyar olduğunu
isbatlayır. Doğrudan da, hədəfdəki məqsədin
böyük ya kiçikliyindən, görüləcək
işlərin vəzn və sanbalından asılı olmayaraq
yolçusuna çevrildiyin yolda məhz kiminlə
yoldaşlıq edəcəyinin bəlkə də
taleyüklü əhəmiyyəti vardır.
Qələbənin rəhni
Azərbaycan tarixin dan yerindən
boy götürüb üzü bəri gələn,
yaşı minilliklərlə ölçülən,
qəzavü-qədərlə dolu keşməkeşli bir
yolun yolçusudur. Bu çətin yolda Tanrı
xalqımıza bolluca qeyrət, təpər, səbrlə
yanaşı, cəsur sərkərdələr, müdrik
hökmdarlar, bugünün lüğəvi söz
imkanları ilə ifadə etsək, liderlər,
öndərlər bəxş edib. Və bütöv bir
millətin, dövlətin tarixlə paralel addımlaması,
ona yoldaşlıq etməsi, hardasa, həmin liderlərin
də xidməti sayıla bilər. Ən yeni tariximizin ulu
öndər Heydər Əliyevdən sonra adını
dövlətin və vətəndaşların
yaddaşına həkk etmiş lideri Azərbaycan Prezidenti
İlham Əliyevdir.
15 oktyabr prezident
seçkilərində layiqli və şərafətli bir
qələbəyə imza atmış cənab İlham
Əliyev tək məqsədinin xalqının rifah
halının yüksəldilməsi, vətəndaşı
və rəhbəri olduğu dövlətin
möhkəmlənməsi, ölkəsinin iqtisadi və siyasi
qüdrətinin artması olduğunu ötən beş
ildə cahanşümul sayıla biləcək
əməlləri, titanik zəhmətinin bəhrələri
ilə sübut etdi. Tarixin bu son dərəcə
mürəkkəb və məsuliyyətli zaman kəsiyi
ölkənin tərcümeyi-halında tükənməz
əzm, iradə və qətiyyətin, eləcə də
coşqun quruculuq və yaradıcılıq
şövqünün real və qürurverici
bəhrələri ilə yadda qaldı. İctimai
həyatın elə bir sahəsini tapmaq,
mənəvi-intellektual sferanın elə bir istiqamətini
göstərmək, iqtisadi infrastrukturun elə bir prioritetini
nişan vermək mümkün deyil ki,
bütövlükdə cəmiyyətin bütün
sferalarını çulğamış ümumi inkişaf
ahəngindən kənarda qalmış olsun.
Daxili və xarici siyasət,
sənaye və aqrar sektor, sosial-mədəni həyat, iqtisadi
islahatlar, informasiya texnologiyaları, idman və olimpiya
hərəkatı, gənclik və gender problemləri,
uşaq siyasəti, enerji və ərzaq
təhlükəsizliyi məsələləri, beynəlxalq
miqyaslı nəqliyyat-kommunikasiya dəhlizləri,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, işsizlik,
yoxsulluq, kadr və intellektual kapital qayğıları,
vətəndaş cəmiyyətinin qurulması,
demokratiyanın inkişafı, cəmiyyətin
modernləşməsi, siyasi konsolidasiya və sair - cənab
İlham Əliyevin prezident kimi məşğul olduğu
işlərin əhatəsini və ünvanlarını ehtiva
edən, belə demək mümkünsə, siyasi-coğrafi
xəritədir. Və bir dövlət başçısı
kimi onun ötən beş ildə həyata keçirdiyi
işlərin miqdar, miqyas və çəkisinə
nəzər salanda, bir adamın təkbaşına bunca
işin öhdəsindən necə gəldiyi
rəğbət qarışıq heyrət doğurur.
Müasir idarəçilik elminin
lider tipi ilə bağlı irəli sürdüyü və
qətiyyətlə müdafiə etdiyi tələblər
sırasında özünü daha qabarıq
şəkildə anons edən və Azərbaycan Prezidentinin
iş üslubunda təcəssümünü tapmış
üç məqam var: dövlət həyatı
üçün taleyüklü prioritetlərin
müəyyənləşdirilməsi, onların
ümumiləşdirilərək vəzifə
şəklində qarşıya qoyulması və bu
vəzifələrin icrasına nəzarət. Hər bir
fəaliyyətin əlifbası olmağa iddia edə
biləcək bu üçbucağın cənab İlham
Əliyevin iş prinsipinə çevrilməsi ölkə həyatında
con beş ildə həyata keçirilmiş bütün
irili-xırdalı layihələrin universal açarına
çevrilmişdir.
Heç şübhəsiz, hər
bir iqtisadi, siyasi, ictimai və mədəni
təşəbbüsün arxasında insan əməyi,
konkret fərdlərin əzmi, kollektiv şücaət durur.
Bu baxımdan ölkə prezidenti mobil, zirək, intizamlı
komandaya malik olsa da, dövlət hakimiyyəti, iqtisadi və
siyasi sferaları əhatə edən bütün ideya və
təşəbbüslərin müəllifi kimi məhz
özü çıxış edir. Lakin cəmiyyət
həyatı, bəllidir ki, yalnız bu sahələrin
varlığı ilə məhdudlaşmır. Humanitar
sahədə də çox böyük problemlər layı
mövcuddur ki, onların həlli, təbii ki, hər bir
ölkədə rifah və inkişafın birbaşa göstəricisi,
indikatoru sayılır. Artıq beşinci ildir ki, bu sferada
yaşanan problemləri ulu öndər Heydər Əliyevin
adını daşıyan Fond həll etməklə
məşğuldur.
Xeyirxahlığa
bələnmiş yol
2003-cü il dekabrın 12-si.
Çoxları üçün həmin gün saatın
əqrəbləri dayanıb durdu. Kamanından
çıxmış zaman qınındaca donub qaldı. Vaxt öz
hesabını xatirələrə köçürdü,
yaddaşlardakı ən həzin, ən ülvi, bol
işığı ilə içimizi nura boyayan
xatirələr oldu həmdəmimiz. Həmin gün
bütöv bir tarixə, epoxaya yoldaşlıq etmiş, yeni
Azərbaycana həqiqi müstəqilliyinin dadını,
barını tamsındırmış, kəsalət və
rəzillik girdabına yuvarlanmış bir məmləkəti
çiçəklənən, qüdrətli, beynəlxalq
aləmdə sözünün sanbalı, özünün
prinsipial mövqeyi olan dövlətə çevirmiş
siyasət və hakimiyyət ustadı, vətəndaşlıq
və şəxsiyyət etalonu Heydər Əliyev
əbədiyyətə qovuşdu. Ulu öndər
Azərbaycan üçün bütöv bir ömrə
bəs edəcək qədər iş görmüşdü.
Fəqət, görəcəyi işlər daha çoxdu.
Həmin arzuları, planları ölkə
başçısı ilə birlikdə çinləyib
həyata keçirəcək bir şəxsə
əşhədü-ehtiyac vardı. Elə bir
şəxsə ki, Heydər Əliyevə munis olmuş olsun,
həyatın bütün ağrı-acılarında yanında
olmuş olsun, onun fenomenal məziyyətlərinin ən
yaxın şahidinə çevrilsin, bu insanın
Vətənlə, Millətlə, Xalqla bağlı
arzularının adi tərcümanına deyil, alovlu tərənnümçüsünə
çevrilməyi bacarsın. Həmin məsuliyyətli,
şərəfli, eyni zamanda ağır vəzifəni öz
üzərinə Mehriban xanım Əliyeva götürdü.
Ölkə Prezidentinin ömür-gün yoldaşı,
ölkənin Birinci ledisi, timsalında bütün
dünyanın Şərq gözəlliyi haqqında təsəvvürlərini
yerbəyer edən xanım.
- XX əsrdə Azərbaycan
tarixinin önəmli, əlamətdar bir mərhələsi
var: 60-cı illərin sonundan başlanan və XXI əsrə
adlayan tarixi zaman. İlk baxışda quru statistika və
faktlarla dolu, möhtəşəm, ziddiyyətli,
enişli-yoxuşlu bir dövrün mənzərəsi
yaranacaq. Lakin ikicə kəlmə söz tarix
səhifələrini canlandırıb uğurları,
itkiləri, tərəqqi və inkişafı onlarca
müfəssəl cədvəldən, araşdırmalardan
qat-qat tutumlu əks etdirə bilər - Heydər Əliyev.
Tarix səhifəsinin XX əsr üçün
taleyüklü səhifələrinin
iştirakçısı, yaradıcısı,
aparıcısı. 30 ildən artıq Azərbaycanın
məsuliyyətini öz çiyinlərində
daşıyan, onu bir dövlət və millət kimi tarixin
sınaqlarından çıxaran Vətəndaş,
Şəxsiyyət, Lider.
Heydər Əliyev dühasına
belə bir tarixi-fəlsəfi yanaşma Mehriban xanım
Əliyevaya məxsusdur. O, ulu öndərin məhz Tanrı
və Tarix tərəfindən missiyalandırıldığını,
miras qoyduğu zəngin irsin araşdırılmağa
ehtiyacının olduğunu dərk edirdi. Birinci xanımın
rəhbərliyi ilə 2004-cü il mayın 10-da
fəaliyyətə başlayan Heydər Əliyev Fondu
öncə humanitar və sosial sahədə layihələrin
həyata keçirilməsi ilə məşğul olmağa
başladı. Heydər Əliyevin yarımçıq
qalmış məram və arzularının davamı kimi
dəyərləndirmə də bu fəaliyyətin ictimai
mündəricə və mahiyyətini tam əhatə
etməkdə acizdir. Mehriban xanım Əliyevanın
rəhbərliyi ilə Fondun fəaliyyətinin bir
məqsədi də məhz 2003-cü ilin prezident seçkilərində
qalib gələrək Vətənə, Dövlətə,
Xalqa sədaqət andı içən cənab İlham
Əliyevə ulu öndərin başlamış olduğu işləri
davan etdirməkdə yardımçı olmaqdı.
Çünki qarşıdakı beş ildə Prezidentin
hər gün, hər an etıbarlı, zərif olduğu
qədər də möhkəm, vəfalı bir
çiyinə ehtiyacı olacaqdı.
Zaman sınaq, mənzilbaşı
imtahandır. Və 2008-ci ilin prezident seçkilərinin
yüksəkliyindən üzü aşağı - beş
ildə qazanılmış uğurların xronologiyasına
nəzər atdıqda, iki məqama həm
təəccüblənir, həm də
heyrətlənirsən: bir Heydər Əliyev Fondunun
dəstək, iştirak və müəllifliyi ilə
görülmüş işlərin miqyas, əhəmiyyət
və sanbalına, digər tərəfdən isə həyata
vəsiqə qazanmış bütün bu işlərin
həqiqi memarının - Mehriban xanım Əliyevanın
tükənməz enerjisi və quruculuq şövqünə,
nəciblik və xeyirxahlığının,
mərhəmət və şəfqətinin
hüdudsuzluğuna. Hər biri ayrılıqda ünvan
tapmış sosial proqramlar, humanitar layihələr,
beynəlxalq tədbirlər bütövlükdə
Azərbaycana, onun vətəndaşına
məhəbbətdən rişələnib, bu ölkənin
müsbət imicinin formalaşmasına xidmət edir.
Böyük əməllərin
sadə fəlsəfəsi
Əgər sənin əməyin
yüzlərlə, minlərlə həmvətəninin
ailəsinə sevinc bəxş edir, kimlərinsə
sönmüş çırağına qığılcım
tutur, kimlərinsə bağlı qapısına açar
salır, ümidlərini pöhrələndirirsə, bundan
ali, bundan faydalı işmi var?! Belə bir imkanı olan və
onu tam dəyərləndirən insan isə ikiqat
xoşbəxtdir. - Mən konkret iş görmək, konkret
adamlara kömək etmək istəyirəm - Heydər
Əliyev Fondunun prezidenti, Milli Məclisin deputatı, YUNESKO
və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban
xanım Əliyevanın bu istəyi ölkə Prezidenti
zati-aliləri İlham Əliyevin - Əsil siyasət - real,
konkret iş görməkdən ibarətdir - tezisi ilə
səsləşir. Hər iki çağırışın
kökündə, mayasında qərar tutan başlıca
qayə isə xalqın, insanların rifahı naminə
faydalı iş görməkdən ibarətdir.
Fond fəaliyyətə
başladığı ilk gündən sosial proqramların
həlli ilə məşğul olmağa başladı. Zira,
bu sahə dövlət başçısının özünün
də bəyan etdiyi kimi, qarşıdakı beş il
üçün fəaliyyətinin əsas prioritetini
təşkil edirdi. Həmin dövrdə cəmiyyətin
sosial qayğıları şumlanmamış, fəqət
qayğıkeş və şəfalı ələ möhtac
bir tarlanı xatırladırdı. Qaçqın və
məcburi köçkünlərin, internat və uşaq
evlərinin, müxtəlif xəstəliklərdən
əziyyət çəkən insanların problemləri
radikal müdaxilə tələb edirdi. Belə ki,
cəmiyyət həyatındakı sosial patologiyalar öz
bətnlərində insanlara xas bioloji mənşəli
patalogiyalardan dah çox və fərqli neqativlər
daşıyırlar. Və birinci ledi ixtisasca həkim
olduğuna, alim kimi isə sosial mərəzlərin məhz
tibbi-fəlsəfi mahiyyəti ilə maraqlandığına
görə həmin problemlərin həlli ilə ciddi və
məhsuldar şəkildə məşğul olmağa
başladı.
Heydər Əliyev Fondunun
hesabına ötən dövrdə Şamaxı
şəhərində məskunlaşmış
müvəqqəti köçkün ailələri
üçün 16 mənzilli bina əsaslı təmir
olunaraq ev əşyaları və avadanlıqla təmin
edilmiş, Qaradağ rayonunun Lökbatan
qəsəbəsində 20 min sakinin su təminatını
yaxşılaşdırmağa imkan verən boru kəməri
çəkilmişdir. Hər il kimsəsiz, qaçqın
və məcburi köçkün ailələrindən olan
uşaqlar üçün möhtəşəm Yeni il və
Novruz şənlikləri təşkil edilir. Mehriban xanım
Əliyeva Milli Məclisin deputatı kimi namizədliyinin
irəli sürüldüyü Əzizbəyov rayonunda
çox böyük işlər görmüşdür.
Əzizbəyov rayonu Bakı kəndlərindən ibarətdir
və sirr deyil ki, paytaxtın, necə deyərlər, bir
addımlığında yerləşsələr də, bu
yaşayış məskənlərinin problemləri
respublikanın hər hansı bir kənd rayonundakından az
deyildi. Üç il ərzində həmin
kəndlərdə həyata keçirilən infrastruktur
layihələri, tikilən tibb müəssisələri,
istifadəyə verilən mədəni obyektlər, yeni
təhsil ocaqları, açılan iş yerləri
istənilən şəhərin qibtə və nümunə
örnəyi olmağa layiqdir.
Ulu öndərin
yaşıllığa, ağaclara, paytaxtın zümrüd
libasına qısqanc və məhrəmanə
münasibəti hamıya yaxşı məlumdur. Bu sevgiyə
bir vəfa nümunəsi olaraq inişil Novruz
ərəfəsində Fondun təşəbbüsü
ilə Bakı ətrafında 20 min ədəd
həmişəyaşıl tingin əkilməsi ilə
"Hərəmiz bir ağac əkək!" layihəsi
respublikanın bütün bölgələrinə
yayıldı və hamı tərəfindən Heydər
Əliyevin xatirəsinə şükranlıq kimi dəyərləndirildi.
Cənab İlham Əliyev
hakimiyyətin fəaliyyətinin sosial yönümlü
olduğunu, vətəndaşların rifah və
güzəranının dövlətin diqqət
ayırdığı prioritet məsələlər
cərgəsində dayandığını həmişə
bəyan etmiş və bu
çağırışını hökumətin konkret
addımları ilə əyaniləşdirmişdir.
Ötən beş ildə cəmiyyətin ən
müxtəlif təbəqələrini ehtiva edən
insanların pensiya və müavinətlərinin,
maaşlarının, imtiyaz və güzəştlərinin
artırılması sahəsində konkret işlər
görülmüşdür. Uşaqların keyfiyyətli
təhsil, böyüklərin peşəkar tibbi yardım
alması üçün 1600 məktəb, 240 tibb
müəssisəsi tikilərək istifadəyə
verilmişdir.
Millətin gələcəyinin
təhsildə, elmdə olduğunu bilən Mehriban xanım
Əliyeva bu sahədə ulu öndərin nəsihət,
tövsiyə və bütövlükdə irsinə
dəyər əlaməti olaraq "Yeniləşən
Azərbaycana yeni məktəb proqramı" və
"Təhsilə dəstək" adlı
möhtəşəm layihələri cəmiyyətə
təqdim etdi. Həmin layihələrin pillə-pillə
həyata keçirilməsi bir tərəfdən Prezident
İlham Əliyevin bu sahə ilə bağlı qayğı
yükünün əhəmiyyətli dərəcədə
azaldılması, dövlət başçısının
humanitar siyasətinə fəal dəstək demək
idisə, digər tərəfdən də sivil qurumların
konkret infrastrukturların inkişafına yardım etməklə
bilavasitə xalqa xidmət göstərdikləri barədə
ictimaiyyətə ünvanlanmış mesaj idi. Layihənin
əsas məqsədi müasir dövrdə tədrisin
keyfiyyətinin yüksəldilməsində məxsusi
əhəmiyyət kəsb edən müasir məktəb
binalarının tikintisi, təmirə ehtiyacı olanların
yenidənqurulması idi. Respublikanın demək olar ki,
bütün coğrafiyasını əhatə edən proqram
çərçıvəsində 200-dən artıq məktəb
tikilərək müasir avadanlıq və ləvazimatlarla
təchiz edilmiş, darısqallığın hiss olunduğu
tədris müəssisələrində laboratoriya və
kompüter otaqları, idman zalı, yeməkxana və sairə
inşa olunmuşdur. Ötən müddət ərzində
820 yerlik beş internat məktəbi, 6138 yerlik səkkiz
ümumtəhsil məktəbi, 230 yerlik üç uşaq
bağçası və bir yay düşərgəsi
yenidən qurularaq şagirdlərin istifadəsinə
verilmişdir. Artıq hər il birinci sinfə gedən 100
mindən artıq şagird məktəbə Heydər
Əliyev Fondunun hədiyyəsi olan çanta ilə gedir.
Sosial sferanın mühüm
sahə olduğunu xanım Mehriban Əliyevanın özü
bu cür ifadə edir: "...Müasir Azərbaycan sosial
dövlətdir, onun siyasəti vətəndaşların
layiqli həyatını və sərbəst
inkişafını təmin edən şərait
yaradılmasına yönəlmişdir. Azərbaycan
dövləti qəti şəkildə bazar iqtisadiyyatının
daha da inkişaf etməsinə yönəlmiş istiqaməti
saxlamaqla yanaşı, sosial siyasətin prioritetliyini təmin
etməyə çalışır. İndi dövlət
sosial yönümlü proqramlara və layihələrə
getdikcə daha çox maliyyə vəsaitləri sərf
edir".
Şəfqət ilahəsi
Fondun "Uşaq evləri və
internat məktəblərinin inkişafı proqramı"
layihəsi çərçivəsində gördüyü
işlər Mehriban xanım Əliyevanın bir azərbaycanlı
qadın, millətini sevən vətəndaş,
nəhayət, ana kimi necə böyük və çətin
bir mənəvi-ictimai missiyanı üzərinə
götürdüyündən soraq verir. Taleyin hökmü
ilə valideyn himayəsindən, ana nəvazişindən, ata
nəsihətindən uzaq düşmüş binəsib
uşaqların böyüyərək ulu öndər
Heydər Əliyevin təbirincə desək, vətənə
oğul, cəmiyyətə vətəndaş kimi
yetişməsi üçün görülən
işlərin maddi tərəfi bir yana, mənəvi
ödəncini ifadə etmək, savabını
müəyyənləşdirmək hər hansı
rəqəmin belə çətinlik çəkəcəyi
bir işdir. Məgər insanın içindən, qəlbinin
ən mübhəm hücrələrində qərar
tutmuş Tanrı sevgisindən süzülüb gələn
xeyirxahlığın, əliaçıqlığın bir
formulu, yaxud hüdudları mövcuddurmu?
Proqram
çərçivəsində indiyədək 30-dan artıq
uşaq evi və internat məktəbində təmir və
yenidənqurma işləri aparılmış, bu
müəssisələrin kimsəsiz uşaqlara doğma
ocağı, böyük və mehriban bir ailəni
xatırlada bilməsi üçün hər cür
şərait yaradılmışdır. Üç ildir ki,
Fond qarşısına nəcib bir məqsəd qoymuşdur -
ailə qayğısından məhrum uşaqların
ailələrə verilməsi ilə onların
müdafiəsi sahəsində pozitiv islahatların həyata
keçirilməsi. Bu təşəbbüs artıq
institusional təsbitini də tapmışdır. Belə ki,
Prezident İlham Əliyevin 29 mart 2006-cı il tarixli
sərəncamı ilə "Azərbaycan Respublikasında
dövlət uşaq müəssisələrindən
uşaqların ailələrə verilməsi
(deinstitusionalizasiya) və alternativ qayğı Dövlət
Proqramı (2006-2015-ci illər)" təsdiq edilmiş və
həmin sənəddə dövlətin bu sahədəki
məqsəd və strategiyası
açıqlanmışdır.
Yaxın günlərimizdə
"Hər uşağın ailəyə ehtiyacı var"
milli məlumatlandırma kampaniyasına çevrilmiş
və müxtəlif dövlət, qeyri-hökumət,
eləcə də beynəlxalq təşkilatlar
tərəfindən dəstəklənən həmin
layihə milli-strateji maraqlar kəsb edən
məsələlərdə Fondla rəsmi hakimiyyətin eyni
məxrəclərdən çıxış etdiyini göstərir.
Ümummilli liderin adını
daşıyan Fond, bütövlükdə, uşaq
səhiyyəsi problemləri ilə də sıx
məşğul olur. 2004-cü il dekabrın 4-də bu
qəbildən ilk "Diabetli uşaqlara ən yüksək
qayğı" layihəsi Azərbaycan Diabet Cəmiyyəti
və Danimarkanın "Novo Nordisk" dərman preparatları
şirkəti ilə birgə əməkdaşlıq
çərçivəsində həyata keçirilir.
Məqsəd beynəlxalq səhiyyə
təşkilatlarının diqqətini ölkəmizdəki
bu problemə cəlb etmək və onların
dəstəyinə nail olmaqdır.
2005-ci ilin fevralında isə Fondun
ikinci - "Talassemiyasız həyat uğrunda" layihəsi
ölkə və dünya səhiyyə ictimaiyyətinin
diqqətinə çatdırıldı. Azərbaycanda qan
azlığından əziyyət çəkən uşaqlar
az deyil və zəruri müdaxilə olmazsa, onların sayı
daha da arta bilər. Ölkə səhiyyəsi
üçün aktual olan bu problemi həll etmək məqsədilə
Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüs və
dəstəyi ilə Bakıda ən müasir tibbi
avadanlıqlarla təchiz edilmiş Talassemiya Diaqnostika
Mərkəzi inşa olunmuşdur.
Uşaqlara qayğı hər bir
cəmiyyətin nəticə etibarilə öz
gələcəyinə qayğısıdır. Potensial
intellektual kapitala qoyulan etibarlı sərmayədir. Azərbaycanda
dövlət uşaq siyasətinin əsası ulu öndər
Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş, bu vacib
sosial seqmentdəki fəaliyyətin hüquqi
tənzimlənməsi məqsədilə müvafiq qanunlar
qəbul edilmişdir. Ölkə Prezidenti cənab İlham
Əliyev də xüsusi istedada malik, qayğıya ehtiyacı
olan, habelə aztəminatlı ailələrdə yaşayan
uşaqlara himayəsini əsirgəməmiş, bu
məsələni dövlətin strateji prioritetləri
siyahısına daxil etmişdir. Əlamətdardır ki,
dövlətin uşaq siyasətinin həyata keçirilməsi
ilə yenə də ölkənin Birinci xanımı Mehriban
Əliyevanın rəhbərliyi altında Heydər Əliyev
Fondu yaxından məşğul olur. Nəticə göz
qabağındadır - Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
sərəncamı ilə 2009-cu il "Uşaq ili" elan
olunmuşdur.
Mədəni irsin himayədarı
Hər bir xalqı dünya
xalqları içərisində fərqləndirən, iqtisadi
göstərici və urbanist nailiyyətlərin birtipli və
bıqdırıcı kakafoniyasında əriyib itməyə
qoymayan bütöv bir amillər, yaxud nəsnələr
məcmuyu mövcuddur. Və həmin səbəblər şəridində,
heç şübhəsiz, millətin milli-mənəvi
dəyərlərindən su içən, etik-əxlaqi və
fəlsəfi-estetik düşüncə və görüşləri
üzərində pərvəriş tapan mədəni irsi,
incəsənəti, əqli-intellektual sərvəti
mühüm yer tutur. Azərbaycan bu sarıdan bəxti
gətirmiş ölkələr sırasındadır,
desək, yanılmarıq. Mədəni sərvəti hardasa
mineral sərvətlərlə də müqayisə etmək
mümkündür. Biri yerin təkində, əlçatmaz
qatlarında gizlənibsə, digəri millətin
təfəkküründə, təxəyyülündə,
gen yaddaşında süxurlaşıb. "İstehlakçısına",
xiridarına qismət olmaq üçün hər ikisinin
onları üzə çıxaracaq, cılalayıb
təqdim edəcək bir insana ehtiyacları var. Zaman-zaman
hər millətin içindən belə bir mesenatlığa
çiyin verəcək şəxslər yetişib.
Azərbaycan timsalında ötən əsrin
əvvəllərində bu cür adamlar barmaqla sayılacaq
qədər olsalar da, yüzilin sonunda bu sıra tam
seyrəlmişdi.
1995-ci ildə Mehriban xanım
Əliyevanın yaratdığı "Azərbaycan
Mədəniyyətinin dostları" Fondu mövcud
boşluğu dolduran ilk qaranquş oldu. Fondun məqsədi
Azərbaycan mədəniyyətini dünyaya tanıtmaq və
təbliğ etmək idi. Sirr deyil ki,
siyasətçilərin, diplomatların aça
bilmədikləri qapılara mədəni
əməkdaşlıq, bu məxrəcdə
ərsəyə gələn təmaslar çox tez açar
tapa bilir. Bu mənada ölkənin Birinci xanımı
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti və Milli Məclisin deputatı
kimi Mehriban xanım Əliyeva cənab İlham Əliyevin
siyasi-diplomatik cəbhədə əldə etdiyi
uğurların sırasına özünün beynəlxalq
mədəni-humanitar əməkdaşlıq sahəsində
əldə etdiyi sanballı nailiyyətləri əlavə
etdi. Rəsmi və qeyri-rəsmi statuslu iki nəfərin
fəaliyyətinin məhsuldar tandemi kimi ortaya çıxan
belə bir əməkdaşlıq örnəyi nəticə
etibarilə Azərbaycanın müsbət imicinə, pozitiv
renomesinə işləyən çox tutarlı və
təkzibedilməz zəmindir.
Tarixən qısa müddət
ərzində Mehriban xanım Əliyeva milli musiqimizin tacı
sayılan muğamın dirçəldilməsinə, onun
dünya mədəni irsləri ailəsinə qəbul
edilməsinə nail oldu. Fond muğama dəstək olan bir
neçə diqqətəlayiq layihə-
"Muğam-İrs", "Muğam-Dəstgah",
"Muğam dünyası", "Muğam
ensiklopediyası", "Muğam-internet",
Muğam-antologiya" layihələrini həyata keçirdi.
Fondun prezidentinin təşəbbüsü ilə YUNESKO
tərəfindən Azərbaycan muğamının
bəşəriyyətin şifahi və qeyri-maddi irsinin
şah əsərləri siyahısına daxil edilməsi,
muğamın təbliği, inkişafı və qorunması
məqsədilə paytaxtımızın ən
gözəgəlimli bir guşəsində Beynəlxalq
Muğam Mərkəzinin inşa olunması Mehriban
xanımın adını milli musiqi mədəniyyətimizin
hamisi və xeyirxahları siyahısının
önünə yazmışdır.
Məhz belə bir geniş
diapozonlu və məqsədyönlü fəaliyyət,
çağlayan enerji Mehriban xanım Əliyevanın YUNESKO
kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatın Xoşməramlı
səfiri təyin edilməsini səbəbləndirmişdir.
2006-cı ildə isə o, 51 müsəlman dövlətinin
təmsil olunduğu nüfuzlu İSESKO - İslam
Ölkələri Elm, Təhsil və Mədəniyyət
Təşkilatının ilk qadın xoşməramlı
səfiri seçilmişdir. Bununla da Heydər Əliyev
Fondunun prezidentinin fəaliyyət miqyası, bu fəaliyyətin
coğrafiyası genişlənmiş, təbiri caizsə,
planetar xarakter almışdır. Tanrının cismani və
mənəvi gözəlliyin yeganə nüsxədə
xəlq etdiyi bu xeyirxahlıq və mərhəmət
elçisini artıq başqa ölkələrdə də
səbirsizliklə gözləyirlər. Bir sıra xarici
ölkələrdə həyata keçirdiyi layihələr
Fondun beynəlxalq aləmdə artan nüfuzunun bariz
göstəricisidir. Belə bir sayğı nümunəsi kimi
Pakistan İslam Respublikasının zəlzələdən
zərər çəkmiş Müzəffərabad
şəhərində inşa olunmuş müasir
məktəb binasını, Fransanın Versal sarayında
dünya mədəni irsi siyahısına salınmış
iki nadir heykəlin bərpasını, Gürcüstan
paytaxtında yaşayıb yaratmış görkəmli
Azərbaycan şair, mütəfəkkir və siyasi
xadimləri Mirzə Şəfi Vazeh, Mirzə Fətəli
Axundov və Fətəli xan Xoyskiyə aid xatirə
abidələrinin yenidən qurulmasını
göstərmək olar.
Son illər iqtisadiyyatın
sürətli inkişafı, ictimai-siyasi sabitlik,
ölkənin artan nüfuzu Azərbaycanı bir sıra
regional və beynəlxalq əhəmiyyətli
tədbirlərin paytaxtına çevirmişdir. Gələn
qonaqlar rəsmi tədbirlərdə iştirak etməklə
yanaşı, ölkədəki inkişaf proseslərini
yaxından izləmək imkanı əldə edirlər.
Heydər Əliyev Fondunun beynəlxalq əməkdaşlıq
çərçivəsində ev sahibliyi etdiyi
tədbirlər də bu sıradan istisna deyil. Fondun
dəstəyi ilə Bakıda və Parisdə dahi
bəstəkar Üzeyir Hacıbəyovun 120 illik,
kimyaçı alim, akademik Yusif Məmmədəliyev və
görkəmli ədəbiyyatşünas alim,
yazıçı Mir Cəlal Paşayevin 100 illik yubileyləri
böyük təntənə ilə qeyd olunmuşdur.
Dünya şöhrətli musiqiçilər Mstislav
Rostropoviç və Dmitri Şostakoviçin yubileyinə
həsr olunmuş beynəlxalq festivallar keçirilmişdir.
"YUNESKO-Azərbaycan:
gələcəyə körpü", "Avrasiyada
mədəniyyət müxtəlifliyi:
Azərbaycan-sivilizasiyalararası dialoqun keçmişi və
bu günü", "Orta əsr əlyazmalarında tibb
və əczaçılıq" və digər tədbirlərdə
ölkəmizin təhsil sistemində aparılan islahatlar,
tarixi və mədəni ənənələri,
tolerantlıq, dini etiqad azadlığı, irsə
münasibət məsələləri müzakirə
predmetinə çevrilmişdir.
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti,
Milli Məclisin deputatı, YUNESKO və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri, eyni zamanda Birinci xanım kimi
ölkə Prezidentini müşayiət edərkən
qatıldığı bütün tədbir və
mərasimlərdə, keçirdiyi yüksək
səviyyəli görüşlərdə Mehriban xanım
Əliyevanın kifayət qədər ciddi ictimai xadim kimi
qəbul edilməsi onun artıq beynəlxalq hüdudları
fəth etməkdə olan ictimai fəaliyyətinə və
şəxsi personasına verilən yüksək qiymətin
təzahürüdür. Əlamətdar, eyni zamanda
qürurverici faktdır ki, belə bir ali qiymət təkcə
elə isimləri bir dünyaya yetə bıləcək siyasi
liderlərin, ictimai xadimlərin, görkəmli elm,
sənət adamları və beynəlxalq
təşkilatların rəhbərlərinin dilindən
səslənir. Auditoriya və formatından asılı olmayaraq
iştirak etdiyi bütün tədbirlərdə Mehriban
xanım Əliyeva Azərbaycan həqiqətlərini,
Dağlıq Qarabağ problemi ilə bağlı Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin birmənalı və
qətiyyətli mövqeyini dünya ictimaiyyətinə
çatdırmaq üçün xitabət kürsüsündən
siyasətçi fəhmi, diplomat məharəti ilə
istifadə edir.
Ölkəmizdə, eləcə
də onun hüdudlarından çox-çox uzaqlarda apardığı
səmərəli xeyriyyəçilik fəaliyyətinə
görə Mehriban xanım Əliyeva "Əsrin
xeyriyyəçiləri" beynəlxalq fondunun "Yaqut
xaç" ordeninə layiq görülmüş,
bəşəriyyətin ali ideallarına xidmətdə
qazandığı görkəmli nailiyyətlərə
görə isə beynəlxalq "Qızıl
ürək" mükafatı ilə təltif olunmuşdur.
İnsan qəlblərinin
mühəndisi
Mərhəmət olmayan yerdə
şəfqət, nəcabət olmayan yerdə nəciblik,
kübarlıq olmayan yerdə alicənablıq arama. Bu
dəyərlər toxum deyil ki, yerə atasan, cücərə.
İrsən keçməlidir, genetik yaddaşda
kodlaşdırılmalıdır, insanın amalı,
məramı ilə diktə olunan gündəlik mənəvi
ehtiyaca, ali olduğu qədər də adi davranış
normasına çevrilməlidir. Məhz belə bir ruhani
harmoniya yarandıqda fərdin ən ali və ülvi
mənəvi-əxlaqi çağırışlarla
müşayiət olunan xeyirxahlığı konkret konturlar
kəsb edir, istəkdən bir addım önə keçib
ünvanlaşır.
Xeyirxahlığı heç
vəchlə səxavət və maddi zənginliklə
bağlamaq olmaz. Məgər Azərbaycanda milyonlara sahib olsa da
üç çəpər o yana məhrumiyyət
girdabında çabalayan qonşusuna bir abbası qıymayan
adamlar azdırmı?! Belələrinin zatı, mayası
natamam olduğu üçün maddi
ölçüsündə zənginliyi mənəvi
zənginliyə çevirə, mərhəmətin,
yaxşılığın, xeyirxahlığın
bəxş etdiyi ruhani zövqü yaşaya bilmirlər.
Bu prizmadan yanaşanda Heydər
Əliyev Fondu böyük xeyirxahlıq məbədidir.
Niyyəti, məramı, amalı insanlara, Azərbaycana
təmənnasız sevgidən yoğrulmuş ümid
qapısıdır. Bu qapını döyənlər, bu ocağa
pənah gətirənlər heç vaxt naümid
qayıtmayıblar. Fondun yaradılmasında ümdə
məqsəd Heydər Əliyev irsinin yaşadılması idi.
Əgər ulu öndərin siyasi-dövlətçilik
irsinin tək varisi cənab İlham Əliyevdirsə,
zəngin mənəvi irsinin sadiq daşıyıcısı
və qoruyucusu Mehriban xanım Əliyevadır. Birinci
xanımın gördüyü işlər ona görə
əzəmətlidir, möhtəşəmdir ki,
daxilindəki mərhəmət və şəfqət
ziyası ilə Azərbaycanın ümummilli liderinin arzu
və istəklərinin
gerçəkləşdirilməsinə, Prezident İlham
Əliyevin xalqına verdiyi vədlərin həyata
keçirilməsinə xidmət edir.
Birinci xanımın
qənaətincə, xeyriyyəçilik
fəlsəfəsinin əsası, ilk növbədə, insanların
yaxşılıq etməyə çalışması,
başqasının dərdinə şərik olmaq, onun
halına yanmaq, altruizm, ehtiyacı olanlara kömək əli
uzatmaq istəyi kimi insani keyfiyyətlərin və
qabiliyyətlərin fundamental xarakterinin qəbul edilməsidir.
Elə buradaca kübar və ziyalı
bir ailənin, çevrənin tərbiyəsinin
təzahürü kimi təvazökar və alicənab bir
mövqe, həyat prinsipi ilə baş-başa qalırıq:
"Mənəviyyatın ali qanunlarına görə,
xeyriyyəçilik fəaliyyətinin əsas motivi
şəxsən özün üçün hər hansı
dividendlər və ya səmərə gözləmək
deyil, məhz insanlara sevgi və təmənnasız olaraq
xeyirxah işlər görmək arzusundan ibarət
olmalıdır". Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Milli
Məclisin deputatı, YUNESKO və İSESKO-nun
xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva bu
cür düşünür və bu ali ideallara
söykənərək çalışır. Həmin
çalışmalarınsa bircə ünvanı var -
Azərbaycan!
Azərbaycan.- 2009.- 24 yanvar.- S. 1-2.