Mehdixanlı Telman
Milli
teatrımızın inkişafında xidmətləri
olanlardan biri də xarakterik rolların mahir
ifaçısı, xalq artisti Ramiz Ağarza oğlu
Məlikovdur. O, klassik və çağdaş dramaturqların əsərlərində
yaratdığı obrazların
müxtəlif etik münasibətlərini, insanlarla
ünsiyyətlərini reallıqla
canlandırır. Professor
İlham Rəhimlinin dediyi kimi, bəzən
onun ekranda, səhnə görünüşündə,
biganəlik, soyuqluq duyulur. Lakin bu elementlər ötəri olur. Həqiqətdə isə
o, romantik, realist, lirik səciyyəli psixoloji obrazları ustalıqla təqdim edir. Oynadığı rolların
taleyini səmimi, inandırıcı formada
seyirçilərə çatdırır.
Ramiz İkinci Dünya müharibəsinin
dəhşətli günlərində
dünyaya göz açıb. Bu, elə bir ərəfə idi ki, qorxudan insanların
bir gözü gülür, digəri ağlayırdı. Valideynləri
ilə birgə o da zülm,
zillət gördü.
İllər ötüb
keçdi. İndiki Yasamal rayonundakı 31 saylı orta məktəbi bitirdi. İki il həmin
təhsil ocağında
pioner baş dəstə rəhbəri işlədi.
Sonra Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitutunun dram və kino aktyorluğu
fakültəsinə daxil
oldu. Kino-səhnə sənətimizin
korifeyləri Rza Təhmasibdən, Tofiq Kazımovdan, Məlik Dadaşovdan dərs aldı, sənətin incəliklərini öyrəndi.
Ali təhsilini başa vurmaq ərəfəsində - 1967-ci ilin əvvəllərində
onu tələbə yoldaşları ilə birgə İrəvan Dövlət Azərbaycan Dram Teatrına göndərdilər. Bu teatr ermənilərin vəhşi xislətindən
uzun illər didərgin taleyi yaşayıb. Teatr yenidən fəaliyyətə
başlayanda ilk dəfə C.Cabbarlının
"Sevil" pyesi oynanıldı. Ramiz də Balaş obrazında səhnəyə
çıxdı.
Bir neçə aydan sonra Bakıya
qayıdanda ona etimad göstərib Akademik Milli Dram Teatrında işə qəbul etdilər. Müxtəlif rollarda səhnəyə
çıxdı, eyni
zamanda, rejissor köməkçisi kimi Əkrəm Əylislinin
"Yastı təpə",
İlyas Əfəndiyevin
"Xurşud banu Natəvan" və başqa tamaşalarda quruluşçu rejissorlar
T.Kazımov, M.Fərzəlibəyovla
birgə çalışdı.
R.Məlikovun yaratdığı
obrazlar qalereyası yaxşı mənada sənətsevərləri
heyrətləndirir. O, teatrda
70-ə yaxın rol oynayıb. Təbii ki, onların biri digərinə bənzəmir.
Elə bunun üçün də tamaşaçı düşünür:
axı aktyor bu qədər xarakterlərin açılmasına,
sevilməsinə necə
nail olur? Sualın cavabı birmənalıdır: zəhmət
çəkir, bəhrəsini
də görür. O,
səhnəyə ürəkdən,
qəlbən bağlandığı
üçün əzablara,
əziyyətlərə qatlaşır,
axtarışlar aparır,
mövzuya uyğun çoxlu mütaliə edir. Məşqlər zamanı özünün
də təkliflərini,
arzularını bildirir.
Nəticədə isə
oynadağı rollar istər məna-məzmununa, istərsə
də səs tembrinə, sifət mimikalarına, səhnə
jestlərinə görə
maraqla baxılır, yaddaşlarda qalır. Onun yaratdığı Barat
("Almaz"- C.Cabbarlı),
Dəyanət ("Fərhad"
-B.Vahabzadə), Toğrul
("Atabəylər" - N.Həsənzadə), Katib
("Gecə döyülən
qapılar" - N.Xəzri),
Don Juan ("Heç nədən hay-küy" - V.Şekspir),
Teymur ("Yastı təpə" - Ə.Əylisli) və onlarla başqa obrazlar milli teatrımızın tarixinə
yazılıb. Əməyi də vaxtaşırı qiymətləndirilib.
24 il əvvəl respublikanın əməkdar
artisti fəxri adını alıb. Görkəmli teatr xadimi, pedaqoq, rejissor Mehdi Məmmədovun quruluş
verdiyi "İblis"
tamaşasında Arif roluna görə respublika Dövlət mükafatına layiq görülüb.
Ramiz unudulmaz dramaturq, xalq yazıçısı
İlyas Əfəndiyevin
"Mahnı dağlarda
qaldı" (leytenant),
"Qəribə oğlan"
(Barat), "Xurşud banu Natəvan" (Mikaylov), "Sevgililərin
cəhənnəmdə vüsalı"
(Mayis) səhnə əsərlərində elə
məharətlə, həvəslə
oynayıb ki, onun ifa etdiyi
rollar barədə teatrşünaslar xeyli müddət müzakirələr aparıblar.
Onlar aktyorun fəaliyyətini yüksək
qiymətləndiriblər.
İstedadlı aktyor teatrdan ayrılmadan xeyli ekran əsərlərinə
çəkilib. Onun Azərbaycan Dövlət Televiziyasında lentə alınan Bəhruz (Ə.Məmmədxanlı
-"Şərqin səhəri"),
Ədalət (N.Həsənzadə
- "Kimin sualı var?"), Adil (Ə.Hacızadə -"İnanmırsansa..."), gürcü
dramaturqu M.Cavaxaşvilinin
"Günahsız Mustafa"
teletamaşasındakı Şakro
rolları yaddaqalımlıdır.
Səkkiz il əvvəl xalq artisti fəxri adına layiq görülmüş R.Məlikov
yaşının ixtiyar
çağına çatsa
da, yenə gənclik həvəsi ilə səhnəyə çıxır, müxtəlif
ekran çəkilişlərində
fəal iştirak edir.
Azərbaycan.-2006.-14 dekabr.-S.7.