Sultanov Z.

Goranboy: mədəni yüksəliş yeni uğurlara təkan verir

Alimlər, sosioloqlar, tarixçilər son illər Azərbaycanda həyatın bütün sahələrində əldə edilmiş aşkar sıçrayışı təhlil edərkən, bu inkişafın mahiyyəti və nəticələri barədə danışarkən belə bir yekdil nəticəyə gəlirlər: irəliləyiş, hər şeydən əvvəl, iqtisadi, sosial və mədəni sahələrə kompleks münasibətlə xarakterizə olunur. Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin son vaxtlar tarixi keçmişimizlə, dövlətçiliyimizlə, mənəvi dəyərlərimizlə, teatr, muzey və kitabxanaların işini daha da təkmilləşdirməklə bağlı imzaladığı sərəncamlar dediklərimizə əyani sübutdur. Artıq iqtisadi və sosial inkişaf insanların mənəvi yetkinliyinə, geniş və hərtərəfli dünyagörüşünə, zəngin daxili aləminə xidmət edir.
Goranboy rayonunda bu cəhətdən son dövrdə zəngin və maraqlı təcrübə toplanmışdır. Hələ iki il bundan əvvəl rayon icra hakimiyyəti başçısının xüsusi sərəncamı ilə 2005-ci il “Mədəniyyətimizə və mənəviyyatımıza qayğı ili” elan olunmuşdur. Ümumiyyətlə, Goranboy Rayon İcra Hakimiyyəti, onun yerli strukturları milli-mənəvi dəyərlərimizlə, xalqımızın keçdiyi böyük və şanlı tarixi yolla bağlı məsələləri daim diqqət mərkəzində saxlayır. Bu məqsədlə rayonda fəaliyyət göstərən mədəni-maarif ocaqlarının, kitabxanaların, təhsil müəssisələrinin fəaliyyətinə diqqət və qayğı daha da artırılmış, əslində onların fəaliyyəti yenidən qurulmuşdur.
...Goranboy Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri Gündüz Hacıyevlə söhbət edirik. Müsahibimin məlumatında bir fakt diqqətimizi cəlb edir: Son 1 ildə rayon üzrə kitabxanalara gələn oxucuların sayı 3 dəfə artmışdır. Bu da səbəbsiz deyil. Sosial-iqtisadi inkişaf adamların rifahını yüksəltdikcə onların mənəvi tələbatı da artır. Müasir insan ruhi-mədəni ehtiyacını, informasiya və zəruri biliklərə gündəlik tələbatını ödəmək üçün ilk növbədə məlumat şəbəkəsinə – dövri nəşrlərə, kitablara üz tutur. Çağdaş kitabxana sistemi bu mənada elektron informasiya vasitələrinə qoşulmaqla belə bir tələbatı cavablandırmağa çalışır.
Respublika Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Goranboy Rayon İcra Hakimiyyəti ilə birlikdə ölkənin regionları içərisində burada yaratdığı ilk kitabxana məlumat mərkəzi bölgə oxucularını birbaşa dünya informasiya məkanına qovuşdurmuşdur. Rayonun əksər kitabxanalarının da işi yenidən qurulmuş, onların fondu latın qrafikası ilə çap olunmuş yeni kitablarla, digər zəruri ədəbiyyatla komplektləşdirilmişdir və bu iş davam edir. Hazırda kitab fondunda 555 mindən çox ədəbiyyat var. Oxucu salonlarında dövri mətbuatla da ardıcıl tanış olmaq imkanı yaradılır. İndi kitabxana-informasiya mərkəzi vasitəsilə oxucular dünyanın istənilən kitabxana və məlumat mərkəzinin çap məhsulundan istifadə edə bilir, digər informasiya kanallarına qoşulur.
Müsahibim bildirir ki, bu gün rayonda 96 kitabxana fəaliyyət göstərir, bu şəbəkədə oxuculara 227 nəfər xidmət göstərir. 35 mədəniyyət evi və 31 klubun 289 işçisi də adamların gündəlik mədəni tələbatını dolğun ödəməyə çalışır. Rayonun mədəni-maarif müəssisələri şəbəkəsində Heydər Əliyev Muzeyi, 2 tarix diyarşünaslıq muzeyi, dövlət rəsm qalereyası, 1 uşaq incəsənət və 7 uşaq musiqi məktəbi, şəhər mədəniyyət və istirahət parkı aparıcı yer tutur. 7 respublika əhəmiyyətli tarixi abidəni də mədəniyyət və turizm şöbəsi mühafizə və təbliğ edir. Şöbənin xətti ilə rayon əhalisinə 908 işçi mədəni xidmət edir.
Goranboyda 2005-ci ilin mədəniyyətimizə və mənəviyyatımıza qayğı ili elan edilməsi bölgədə mədəni həyatın yüksəlişinə, məzmunca yeniləşməsinə güclü təkan vermişdir. Mövcud mədəni-maarif müəssisələrinin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi, şəbəkənin genişləndirilməsi ilə bağlı son 2 ildə əsaslı və ardıcıl işlər görülmüşdür. Həyata keçirilmiş irimiqyaslı tədbirləri əks etdirən geniş hesabatda bütün bunlar aydın görünür.
Hazırda rayonun mədəni-maarif müəssisələrinin maddi-texniki bazası qənaətbəxşdir. Ötən il bu məqsədlə rayon mədəniyyət evində və Heydər Əliyev adına Mədəniyyət və İstirahət Parkında, klub müəssisələrində, kitabxanalarda, uşaq musiqi məktəblərində əsaslı təmir və yenidənqurma işləri aparılmış, zəruri avadanlıq və vəsait alınmışdır.
Heydər Əliyev Muzeyi, Uşaq İntellekt Mərkəzi, Ağsaqqallar evi, Kitabxana İnformasiya Mərkəzi də son 1 ildə tikilib istifadəyə verilmişdir. Dəliməmmədli şəhərində və Qızılhacılı qəsəbəsində yeni mədəniyyət və istirahət parklarının tikintisinə başlanmışdır. İl ərzində mədəniyyət müəssisələrində 20 Yanvar Ümumxalq hüzn günü, 25 fevral Xocalı Soyqırımı günü ilə bağlı ədəbi-bədii kompozisiyalar, gecələr keçirilmiş, mərasim tamaşaları göstərilmişdir. Yaşayış yerlərində 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar günü, Novruz bayramı, 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı günü, 9 May faşizm üzərində qələbə günü, 28 May Respublika günü, 15 iyun Milli Qurtuluş günü, 18 oktyabr Dövlət Mustəqilliyi günü, 12 noyabr Konstitusiya günü, 17 noyabr Milli Dirçəliş günü, 31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi günü el şənlikləri və milli təntənə kimi qeyd edilmiş, silsilə tədbirlər, konfranslar və mühazirələr keçirilmişdir.
Ötən il Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə S.Vurğunun, S.Rüstəmin və “Molla Nəsrəddin” jurnalının 100 illik yubileyləri rayonda təntənə ilə qeyd edilmişdir. Qurban və Ramazan bayramları, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin doğum və anım günü, 22 iyunda Bülbül və 18 sentyabrda Üzeyir bəy musiqi günləri münasibətilə də mədəni-kütləvi tədbirlər həyata keçirilmişdir.
Xalq yaradıcılığının inkişafı və təbliği də mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyətinin mühüm bir hissəsini təşkil edir. Klub müəssisələrində yaradılan biçmə-tikmə dərnəklərində qədim milli ornamentlərlə bəzədilmiş tikmələrin, toxumaların sirləri öyrədilir, əl işlərindən ibarət sərgilər təşkil edilir. Səfikürd kənd sakini, 72 yaşlı Həmid Məmmədovun ağac üzərində oyma üsulu ilə əl işlərindən ibarət zəngin sərgi Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi tamaşalarının böyük marağına səbəb olmuşdur.
Rayonda 20 ilə yaxındır ki, “Xalq kollektivi” adını daşıyan ansambl və “Xalq teatrı” fəaliyyət göstərir. İl ərzində onların müxtəlif konsert repertuarları, çıxışları olmuş, tamaşalar göstərilmişdir. Novruz bayramı şənliklərində və Dünya Azərbaycanlılarının həmrəyliyi günündə məhsəti türklərinin və rusların xalq yaradıcılığını nümayiş etdirən tamaşalar göstərilmişdir. Klub müəssisələrində fəaliyyət göstərən 95 bədii özfəaliyyət kollektivi, dərnək və birliyin əsas vəzifəsi milli-mənəvi dəyərlərimizi qoruyub saxlamaqdan, xalq yaradıcılığını əhali arasında təbliğ etməkdən ibarətdir. Onlar ölkəmizdə və xaricdə keçirilən bir sıra festival və müsabiqələrdə rayonu yüksək səviyyədə təmsil edirlər.
Hazırda rayon ərazisində bir nəfər də baxımsız və küçə uşağı, səfil yoxdur. Narkomaniya, uşaq zorakılığının qarşısının alınması, tütün məmulatlarının və alkoqollu içkilərin yayımı kimi neqativ halların qarşısının alınması məqsədilə klub müəssisələrində, kitabxanalarda, uşaq musiqi məktəblərində müxtəlif görüşlər, sərgilər, idman yarışları təşkil olunmuş, yaşayış məntəqələrində təbliğat xarakterli tədbirlər həyata keçirilmişdir. Uşaq və məktəblilərin tarixi abidələrə — Qızılhacılı qəsəbə məscidinə, Rəhimli kənd türbələrinə, Borsunlu, Qarqucaq — Hacallı kurqanlarına, Goran nekropoluna muzeylərə və rəsm qalereyasına ekskursiyaları təşkil edilmişdir. 15 valideynsiz və himayədə olan uşaq bədii özfəaliyyət dərnəyinə və maraq klublarına cəlb olunmuşdur.
Valideynlərini itirmiş 22 uşağın 1 ay yay tətili müddətində internat məktəbində təşkil edilmiş düşərgədə mənalı istirahətləri üçün hər cür şərait yaradılmış, onların Gəncə, Şəki, Naftalan, Qazax şəhərinə səyahətləri təşkil olunmuşdur. Rayon Dövlət Rəsm Qalereyasında “Mən də dünyanın sakiniyəm”, “Yer kürəsi hamımızın evidir”, “Dünya uşaqları dostlaşmalıdırlar” və “Açıq səma altında” mövzularına həsr olunmuş rəsm əsərlərindən ibarət sərgi, hüquq-mühafizə orqanları işçiləri ilə uşaq kollektivlərinin görüşləri, internat məktəbində, mədəniyyət evində keçirilən “Breyn-rinq” yarışları mədəni həyatı daha maraqlı və rəngarəng etmişdir.
Təhsil Şöbəsi, Gənclər və İdman İdarəsi ilə birgə böyük yaşayış məntəqələri olan Qızılhacılı qəsəbəsində, Dəliməmmədli şəhər, Səfikürd, Borsunlu, Xoylu kəndlərində məktəbli uşaqlarla görüşlər keçirilmiş, onların arzu və istəkləri, problemləri öyrənilmişdir. Rayon texniki-yaradıcılıq birliyinin Dəliməmmədli şəhərində təşkil etdiyi baxış-müsabiqədə 30 nəfərdən çox uşaq iştirak etmişdir. Belə tədbirlərdə musiqi kollektivlərinin fəal iştirakı təmin olunmuşdur. Böyük mədəniyyət evlərində hüquqi mövzuda keçirilən disputlar maraqla qarşılanmışdır. Rayon uşaq təşkilatı ilə birlikdə Ağsaqqallar evində uşaq və yeniyetmələrlə keçirilən “Sənin hüquqların — 100 sual” dəyirmi masası faydalı olmuş, qaliblərə mükafatlar verilmişdir.
İstedadlı gənclərlə aparılan müsbət işin nəticəsidir ki, Ağamalıoğlu kənd uşaq musiqi məktəbinin rəssamlıq sinfinin şagirdlərindən Ramil Əliyev respublika baxış-müsabiqəsində II yeri tutaraq diploma, Kəmalə Qasımova isə xüsusi diploma layiq görülmüşdür. Bu məktəbin şagirdləri Astara şəhərində muğam ifaçılarının ümumrespublika müsabiqəsində fəal iştirak etmişlər. Məktəb şagirdlərinin 2 rəsm əsəri “Azərbaycan mədəniyyətinin dostları” albom-kataloquna daxil edilmişdir.
Mədəniyyət və Turizm Şöbəsi xüsusi tədbirlər planı hazırlayıb həyata keçirir. Ümummilli lider Heydər Əliyevin zəngin dövlətçilik ideyalarının gənclər arasında təbliği məqsədilə “Gülüstan” ədəbi birliyi və “Mübariz” qəzeti redaksiyası ilə birgə dəyirmi masa, Tarix muzeyində isə “Heydər Əliyev Azərbaycan gənclərinin ən böyük himayədarıdır” mövzusunda elmi konfrans keçirilmişdir. Vətənpərvərlik mövzusunda keçirilən mahnı və şeir musabiqəsində Dəliməmmədli şəhər uşaq musiqi məktəbinin xor kollektivi və Nadirkənd orta məktəbinin şagirdi Şəhriyar Ələsgərov qalib olmuş və mükafatlandırılmışdır.
Milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunması və təbliği məqsədilə “Bahar” şadlıq sarayında Mədəniyyət və “Ağsaqqallar” evlərində ziyalılarla, görkəmli şəxsiyyətlər və tarixçi alimlərlə görüşlər təşkil olunmuşdur.
Gənclər arasında “Azərbaycan gəncləri narkotiklər əleyhinə” mövzusunda ümumrayon rəsm müsabiqəsi keçirilmişdir.
İstedadlı gənclərin əl və rəsm əsərlərindən ibarət Dövlət Rəsm Qalereyasında il ərzində 2 dəfə sərgi keçirilmişdir. Uşaqlar və yeniyetmələr arasında folklor musiqi müsabiqələrinin keçirilməsi üçün klub və mədəniyyət müəssisələrində təşkilati işlər aparılmışdır. Azərbaycan tarixinin gənclər arasında daha geniş öyrədilməsi məqsədilə Heydər Əliyev və Ana dili abidələri, Nizaminin “Xəmsə” barelyefi önündə, Borsunlu və Səfikürd kurqanlarında, Rəhimli türbələrində, “Soyqırım”ı abidəsi və Şəhidlər xatirə kompleksində açıq dərslər keçirilmişdir.
Mədəniyyət müəssisələri iş planlarına əsasən ekoloji məsələlərə də geniş yer ayırmış, bu istiqamətdə tədbirlər həyata keçirmişlər. Rayon və Xoylu kənd Tarix-Diyarşünaslıq Muzeylərində təbii sərvətlər və ekologiya ilə bağlı guşələr təşkil edilmişdir. Rayon muzeyinin həyətində nadir ağac kolleksiyalarından ibarət təbiət muzeyi yaradılmışdır. Rəsm Qalareyasında “Ekoloji sərvətlərimiz” adlı sərgi təşkil edilmiş, muzeylərə və Rəsm Qalereyasına məktəblilərin kollektiv gedişləri təşkil olunmuşdur. Hər həftə keçirilən iməciliklər də bilavasitə ağaclara və yaşıllıqlara qulluq məqsədi daşıyır. Qarqucaq, Şəfəq, Qaradağlı kənd mədəniyyət evlərində, Meşəli, Qırıxlı kənd klublarında xüsusi maraq klubları təşkil olunmuşdur. Həmin klublara təbiəti sevənlər, əsasən məktəblilər və gənclər cəlb edilmişlər. Ekologiyaya dair Milli Proqramın tələblərinə uyğun olaraq Heydər Əliyev adına Mədəniyyət və İstirahət Parkında nadir ağac və bitki kolları əkilmişdir. Beləliklə parkda əsl ekoloji tarazlıq yaradılmışdır. Bu istiqamətdə aparılan işlər gələcəkdə də davam etdiriləcəkdir.
Rayonun ərazisindən keçən Kürəkçay çayı ərazisində suyun çirklənməsi və onun fəsadları ilə bağlı məktəblərlə birlikdə monitorinq keçirilmiş və nəticəsi uğurlu olmuşdur. Mütəmadi olaraq seminar-müşavirələrdə Korçay dövlət yasadlığının qorunması və təbliği haqqında geniş məlumatlar verilir. Mədəniyyət müəssisələrində təbiətin qorunması haqqında plakat və şüarlar asılmış, “Nə bir budaq sındır, nə bir quşa daş at! Budağı da yaşat, quşu da yaşat!” mövzusunda rəsm müsabiqəsi keçirilmişdir.
21 fevral – Beynəlxalq Ana dili günü münasibətilə mədəniyyət müəssisələrində görüşlər, disputlar, kitab sərgiləri təşkil olunmuş, ədəbi-bədii kompozisiyalar göstərilmişdir. B.Vahabzadənin, T.Bayramın ana dilinə həsr olunmuş şeirləri səsləndirilmiş, “Ana dili milli varlığımızdır”, “Heydər Əliyev ana dilinin keşiyində”, “Anam mənim – dilim mənim!”, “Dilimizin dünəni, bu günü və sabahı” və s. mövzularda məruzələr dinlənilmişdir. Həmin gün mədəniyyət işçilərinin təhsil və gənclər idarələrinin işçiləri ilə birgə orta məktəblərə kollektiv gedişləri təşkil olunmuş, söhbətlər keçirilmiş, ədəbi-bədii nümunələr göstərilmişdir. “Ana dili” abidəsi önündə açıq dərslər keçirilmiş, bədii kompozisiyalar səsləndirilmiş, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin “Mən həmişə fəxr etmişəm ki, azərbaycanlıyam”, “Milləti millət,xalqı xalq edən onun ana dilidir” mövzularında klub və digər müəssisələrdə konfranslar keçirilmişdir.
Klub müəssisələrində, kitabxanalarda, muzeylərdə və uşaq musiqi məktəblərində “Gənclərdə vətənpərvərlik və vətəndaşlıq hisslərinin yüksəldilməsi” Proqramının icrası ilə bağlı foto-stendlər və guşələr yaradılmış, kitab sərgiləri düzəldilmişdir. Novruz bayramı, Respublika günü, Qurtuluş günü tədbirlərində Azərbaycanın tarixi, adət və ənənələri haqqında hərbi hissələrdə maraqlı çıxışlar təşkil olunmuşdur. “Vətənim mənim — qibləgahım mənim”, “Vətən mənə oğul desə...”, “Vətəni sevməyən insan olmaz”, “Vətən — vətəndaşlıq” mövzularındakı diskussiyalar maraqla qarşılanmışdır.
Şəhər “Veteranlar klubu”nda keçirilən görüşlər və disputlar da gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsində, vətəndaşlıq hisslərinin aşılanmasında müsbət rol oynamışdır. Hərbi hissələrdə görüşlər keçirilmiş, xalqımızın başına gətirilmiş faciələri əks etdirən 20 Yanvar, soyqırım abidələri önündə müxtəlif məzmunda tədbirlər keçirilmişdir. Rayonun ərazisindəki hərbi hissələr mədəni hamiliyə götürülərək bütün tarixi günlərdə və bayramlarda əsgərlərə sovqat aparılmış, konsert proqramları nümayiş etdirilmişdir. Hərbi xidmətə yola salınan gənclərin Heydər Əliyev abidəsi önündə andiçmə mərasimi təşkil olunmuşdur. Rayonun ərazisində yerləşən hərbi hissələrin komandir heyəti ilə birgə mədəni-kütləvi iş planı tərtib olunmuş və icrası daimi nəzarətdə saxlanılmışdır.
Gündüz Hacıyev sonda bildirdi ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramının icrası ilə əlaqədar mədəni quruculuğa dair tədbirlər planında mədəniyyət üzrə 7 bənddən ibarət maddənin icrası təmin olunmuşdur. Kitabxana İnformasiya Mərkəzi binası tikilmiş, qarşısında abadlıq işləri başa çatdırılmışdır. Heydər Əliyevin Xatirə Muzeyinin və şəhər uşaq kitabxanasının tikintisi, Xanqərvənd, Səfikürd, Qızılhacılı uşaq musiqi məktəblərinin genişləndirilməsi və əsaslı təmiri başa çatdırılmışdır. Tədbirlər planında nəzərdə tutulmuş Qızılhacılı qəsəbəsində Heydər Əliyev adına parkın salınması, Dəliməmmədli şəhərində istirahət parkının tikintisinin başa çatdırılması, Balakürd kəndində mədəniyyət evi üçün yeni binanın tikintisi, Quşçular və Yenikənd kəndlərində klubların açılması ilə əlaqədar təşkilatı işlər davam etdirilir.
Mədəniyyət şöbəsi müəssisələrin inkişafı ilə bağlı humanitar və qeyri-hökumət təşkilatları ilə fəal əməkdaşlıq qurulub. Bakı—Tbilisi—Ceyhan neft kəmərinin inşası zamanı rayonun Borsunlu kəndi ərazisində “Dərə baxça” adlanan yerdə eramızdan əvvələ aid olan kurqanlar aşkar edilmişdi. bp şirkətinin maliyyə dəstəyi ilə kurqanda əlavə qazıntı işləri aparılmış, əldə olunan maddi-mədəniyyət nümunələrinin qorunub saxlanması və uzunömürlülüyünün təmin edilməsi məqsədilə muzey tikilib istifadəyə verilmişdir.
Bu il də mədəni quruculuq işləri uğurla davam etdirilir. Hazırda üzgüçülük hovuzu tikilir və ilin sonunda istifadəyə veriləcək. Goranboy şəhərində ulu Dədə Qorqudun böyük barelyefi hazırlanır, yeni istirahət parkı salınır. Rayon mərkəzinə bütün tərəflərdən girəcəklərdə alaqapılar tikilir.
Xoylu kənd tarix-diyarşünaslıq muzeyi üçün əlavə 5 otağın tikilməsi üçün layihə-smeta sənədləri hazırlanıb. Bu günlərdə tikintiyə başlanacaq. Dəliməmmədli şəhərində mədəniyyət evi əsaslı təmir olunur, uşaq kitabxanası tikilir. Bu şəhərdə uşaq-musiqi məktəbi üçün 7 otaqdan ibarət əlavə korpus da inşa olunur. Qızılhacılı qəsəbəsində də mədəniyyət evi və kitabxananın əsaslı təmiri gedir. Goranboy şəhərində və Xanqərvənd kəndində uşaq-incəsənət musiqi məktəbinin binası üçün layihə-smeta sənədləri hazırlanıb, yaxın vaxtlarda tikintiyə başlanacaq. Borsunlu, Xanqərvənd, Səfikürd kənd kitabxanalarında təmir işləri aparılır.
Göründüyü kimi, ölkəmizin yeni tarixində yüksəlişi və tərəqqini təmin edən mühüm quruculuq proqramları, xüsusən regional inkişaf proqramı Goranboy rayonunun da hərtərəfli inkişafına zəmin yaratmış, bölgənin mədəni həyatı yeniləşmiş və zənginləşmişdir. Hər yerdə, hər addımda duyulan mədəni yüksəliş adamları mənəvi cəhətdən kamilləşdirir, onları daha böyük əməllərə, həyatı daha da gözəlləşdirməyə ruhlandırır.

Xalq qəzeti.- 2007.- 8 iyun.- S. 5.