Türkiyə, Avropa Birliyi və müsəlman dünyasının intibahı

Dünyada Türkiyə qədər ictimai- siyasi arenasında qızğın və canlı proseslər gedən, antoqonist qüvvələrin daim mübarizədə olduğu çox az ölkə göstərmək olar. Deyəsən, beynəlxalq kuluarlardakı dərin proseslərin gedişatına hökm etmək, dəyişən dünyanın yeni nizamını bərqərar etmək istəyən qlobal aktyorların da toqquşan maraqlarının mərkəzində Türkiyə dayanmaqdadır. Çünki bu ölkə cahanın üç qitəsinə yön verə biləcək tarixi və milli-ideoloji potensiala, ən önəmlisi də geostratejik imkanlara malikdir. Bu mənada Türkiyənin Avropa İttifaqına üzvlük məsələsi həm də dünyanın siyasi arenasında yeni dəngələrin meydana gəlməsi deməkdir. Bu gün Avropa əslində dilemma qarşısındadır. Ya Türkiyəni üzvlüyə qəbul etməməklə Avropa İttifaqının bir xristian kulubu olması haqdakı iddiaları haqlı çıxaracaq, ya da bu ölkəni sıralarına qatmaqla, Türkiyənin qərblə şərq arasında strateji körpü mövqeyine yüksəlməsiylə razılaşacaq. Türkiyənin Avropa İttifaqına yaxın buraxılmaması ehtimalı eyni zamanda Hanqtintonun mədəniyyətlər və dinlər arasındakı mübarizələrin yenidən qızışacağı barədəki proqnozunu da doğru çıxaracaq. Anadolu türkləri çox da uzaq olmayan bir tarixdə, bir əşirətdən 600 ilə yaxın dünyada hakim olan bir imperiya çıxarmış, Fateh Soltan Məhmət isə hələ 25 yaşında dərin zəkası, inancı və qətiyyətiylə xristian dünyasının dini, siyasi və ideoloji mərkəzi olan Konstantinapolu fəth edə bilmişdi. Osmanlıların “ilahi kəlimətullah davası” adlanan əqidəsinin təməlində türk-İslam əxlaqını yer üzünə yaymaq vardı. Onlar Allahın dinini yaymaq, dünyanın pozulan nizamına İslamın ədalətini gətirmək üçün Viyana qapılarına qədər gedib çıxdılar. İndi Avropadakı əksər müsəlman olan millətlər Osmanlı dönəmində İslamiyyəti qəbul etdilər. Fransada açılan bir diskotekanı insanların əxlaqını pozacaq deyə oraya göndərilən bir fərmanla Osmanlı soltanının bağlatdırması faktı bu gün İslam dünyasının içinə düşmüş olduğu bu acınacaqlı durumda müsəlmanlar üçün ibrətvericidir. Bəli, indi uzun illərdi Türkiyəni qapısında gözlədən Avropa Birliyi də bu tarixi yaxşı xatırlamaqdadır. Türkiyənin Avropa Birliyi üzvlüyünə ən çox qarşı çıxan Sarkozi bilməmiş deyil ki , Fransanın Almaniyaya hücumları zamanı bu ölkə Osmanlıya hərbi yardım üçün müraciət etdiyində Osmanlı öz əsgərlərinin mündirlərini Almaniyaya göndərərək “Bunları əsgərlərinizə geydirin və sərhədlərə göndərin. Fransızlar onları bizim əsgərlər zənn edib bir daha sizə hücum etməzlər” demişdi. Və belə də olmuşdu. Avropanı idarə edənlər bilməmiş deyil ki, Osmanılar hökm etdikləri yerlərdə bənzərsiz bir tolerantlıq nümunəsi sərgiləyərək qeyri-müsəlman xalqların dilinə, dininə toxunmadılar. Onları qoruma altına aldılar. Kimsəni əzmədilər. Türk-İslam əqidəsinin ədalətli, insancıl üzünü insanlara göstərdilər. Osmanlının tabeçiliyi altındakı yerlərdə bu qədər qan, göz yaşı, terror və s. varmıydı? Avropa bilməlidir ki, dünyanın ən mürəkkəb və çoxmiillətli bölgələrindən biri olan Yaxın Şərqdə yaşayan xalqlar da bu gün Osmanlının ədalətinin və idarəçiliyinin xiffətini çəkməkdədir. Türkiyə baş naziri Davosta İsrail prezidentini susdurmağa çalışanda Ərəb küçələrini “padişah Ərdoğan” ,“kişi burdadı, bəs Ərəb kişiləri hardadı” kimi bilbordlar bəzəmişti. Malayziya baş nazirinin Türkiyəyə xitabən “biz Osmanlının xiffətini çəkirik” deməsinə, başqa müsəlman ölkələrindən yüksələn buna bənzər çıxışlara Avropa diqqət etməlidir. Müsəlmanlar dünyadakı ikili standartlara, əzilmişliyə etiraz olaraq Türkiyənin liderliyində yenidən böyük bir güc mərkəzi qurmanın arzusundadır. Türkiyənin Qafqaz və Asiyayla da tarixdən gələn, dini-milli etnik bağları vardır. Azərbaycan başda olmaqla Türk Cümhuriyyətləri artıq ciddi iqtisadi və stratejik imkanlarıyla beynəlxalq arenada və regionda söz sahibinə çevrilməkdədirlər. Adı çəkilən geniş bölgələrə dini-mədəni və tarixi baxımdan təsir imkanı olan dünyada ikinci belə bir ölkə yoxdur. Məhz buna görə də Türkiyədə neçə illərdi ictimai-siyasi çalxantılar səngimək bilmir. Türkiyə bu avantajlarından yola çıxaraq yeni bir güc mərkəzi halına gəlməyə çalışmaqda, dünyanın dərin güc mərkəzlərinin kəşfiyat qrupları, iqtisadi uzantıları isə Türkiyənin potensial daxili güc mərkəzlərində daha təsirli bir mövqə əldə etmək üçün mübarizələrini sürdürməkdədir. Təsadüfi deyil ki, Türkiyənin məhz bu istiqamətdəki çalışmalarının sürətləndiyi bir vaxtda terror, etnik zəmində bölünmə təhlükəsi bu ölkəni daha ciddi bir şəkildə təhdid etməkdədir. Türkiyənin daxili siyasətdə buraxmış olduğu bəzi səhvlərdən ustalıqla yararlanan beynəlxalq güclər, bölgədə yeni bir kürd dövləti qurmaq projesi altında həm İsrailin təhlükəsizliyini daha da gücləndirməyi planlamaqla, həm də Tükiyədə min illərdir davam edən qardaşlıq iqlimini pozmaq yoluyla bu ölkəyə öz şərtlərini diqtə etməyə çalışmaqdadır. Artıq kürd ziyalıları da kürdləri İslam dünyasının ümidlərinə balta vuran bu təhlükəli oyunda yer almamağa çağırmaqdadır. “WikiLeaks” hadisəsindən sonra daha da şəffaflaşan dünya siyasətində Anadolu türklərinin deyimiylə cidanı çuvalda gizləmək mümkün deyil. Bu terror məsələsinin gizli və ya açıq xristian təəssübkeşliyi və ikili standartlarla qarşılaşan Türkiyənin, İslam dünyasının önünü kəsmək niyyətlərinə xidmət etdiyi aşkardır. İndi Amerika, Avropa və İsrailin əsas gündəmində İran yer alsa da yenə də əsas təziqlər Türkiyəyə edilməkdə, oyunlar Türkiyə üstündə oynanmaqdadır. Çünki Türkiyə İslam ölkələrini də öz ətrafında cəmləşdirərək İrana qarşı hərbi müdaxiləyə və sanksiyalara qarşı çıxmaqdadır. Çünki, Türkiyə İrandan sonra sıranın ona gələcəyini, ölkə ətrafındakı qısqacın daralacağını yaxşı anlamaqda, İranın ona rəqib olmasına baxmayaraq indi onu daha güclü ortaq düşmənə qarşı qorumağın lazım olduğunu anlamaqdadır. Türkiyə bu addımlarıyla eyni zamanda onu üzv qəbul etməyən Avropa Birliyinə, bu birliyə alternativin mövcud olduğu mesajını veməkdədir. Avropanın xristian kulubu olmaqdan yaxa qurtara bilməməsi halında dünyanın dini zəmində qütbləşməsi də qaçılmaz olacaq. Avropa Birliyi çətin seçim qarşısındadır. Almaniydan sonra ən çox və üstəlik ən gənc əhalisi olan, dünyanın qüdrətli ordularından birinə və dinamik inkişaf edən iqtisadiyyatına sahib bu ölkənin birliyə üzv qəbul edilməsiylə dünyanın söz sahiblərindən birisinə çevriləcəyi Avropanı narahat etməkdədir. Hələ üstəlik bütün İslam dünyasının Türkiyə vasitəsiylə Avropaya sərbəst çıxış əldə edə bilməsi Birlik ölkələrini ürkütməkdədir. Türkiyənin Avropa Birliyindən kənarda qalması da dünyanın güc mərkəzləri üçün təhlükəli gələcək vəd etməkdədir. İslam dünyası artıq oynanan oyunlardan qafil, cəhalət içindəki o köhnə İslam dünyası deyil. Müxtəlif mərkəzlərin açıqladığı statistik rəqəmlərə görə Avropa məkanında ən sürətlə yayılan din də İslam dinidir. Deyəsən həqiqətən də müsəlmanlar intibah dövrünə qədəm qoymaqdadırlar. Əfqanıstandan İraqa bütün müsəlman ölkələrində edilən zülmlər və işğallar müsəlmanları oyatmaqdadır. İndi müxtəlif bəlalar,qarşıdurmalar və ədalətsizliklər məngənəsində inləyən dünyanın da belə bir intibahla gələcək şüur, əxlaq və inanca ehtiyacı var.

Telman NÜSRƏTOĞLU

525-ci qəzet.- 2010.- 23 dekabr.- S.2.