Yolayrıcında qaçış

(Çaşmış insanlar haqqında çaşqın bir roman)

(romandan parça)

(Əvvəli ötən şənbə sayımızda)

Tanınmış yazıçı Elçin Hüseynbəylinin (Qaraçuxanın) yeni “Yolayrıcında qaçış” romanı tamamlanıb və bütöv nəşri “Azərbaycan” dərgisinin sentyabr sayı üçün nəzərdə tutulub. İndilikdə isə əsərdən bəzi parçaları oxuculara təqdim edirik.

“Çaşmış insanlar haqqında çaşqın bir roman” kimi dəyərləndirilən əsərdə qloballaşan dünyanın adamlar üçün yaratdığı problemlər və onun fəsadları qabardılıb. Romanda əkiz bacılar – Fatimə və Züleyxanın timsalında şərq-qərb ziddiyyəti, şərq-qərb əxlaqının qarşıdurması öz əksini tapıb.

Dekabrın 9-da, günorta saatlarında azəri gözəli, 34 yaşlı Züleyxa Göyçək Beşiktaşda, öz malikanəsində qətlə yetirilib.

“Hürriyyət+” qəzeti, 10 dekabr 2009.

Züleyxa danışdıqca keçmişin xiffəti məni bürüyürdü. Bu xiffəti Boğaziçindən qopan külək də dağıda bilmirdi. Və indinin özündə də ətrafa qəribə ətir saçan bu xanımın cazibəsini hər an hiss edirdim. O, həyatı bütövlükdə yaşamağa alışmış adamıydı. Bu cür qadınlar haqqında ən xoşagəlməz fikirləri söyləməkdən çəkinmirlər. Bəziləri onu kişiləri bədbəxt edən cadugərə, bəzilərisə göz qamaşdıran və tez xərclənən var-dövlətə bənzədirlər. Mənsə onu xəzinəyə oxşadırdım. Çünki mənimçün yenə də cəlbedici və sirliydi.

O, boş-boş şeylərdən danışırdı, istanbulluların qəribə məxluq olmalarından, addımbaşı para güdmələrindən, xəsisliklərindən söz açırdı. Dil qəfəsə qoymurdu. Elə ürəkdən gülürdü ki, ağzında ağappaq dişlərini saymaq olardı. Kövrələndə gözləri qəribə və sirli görünürdü, seksuallığı birə beş artırdı...Amma nədənsə o, sözünün canını deməyə, söhbətinin məğzini anlatmağa tələsmirdi. Bizə gətirilən yeməyə də əl vurmamışdıq. Onun fikri öz macəraları ilə məni valeh eləməyin yanında, mənim düşüncələrim isə Züleyxanın ağzında, burnunda, dodaqlarında, jestlərində, əlçatmaz, gündəyməz yerlərindəydi. O çox gözəl idi. Qınamasalar deyərdim ki, İstanbul onun gözəlliyinin yanında solğun görünürdü. Mən Züleyxanın balaca, yupyumru döşlərinin arasını, ağappaq budlarını xatırlayırdım və hələ də özümü nakam bir növcavan kimi hiss edirdim. Biz, yəni mən və uşaqlıq dostlarım dəfələrlə onu xəyallarımızda soyundurmuşduq, çəhrayı məmələrini öpmüşdük, amma sirli “zonaya” əl vurmamışdıq, onu intim anlar üçün saxlamışdıq. Çünki müsəlmançılıq bizim qanımızdaydı və ən intim səhnəni zifaf gecəsi üçün saxlayırdıq.

lll

Züleyxanın qəfil səsi məni fikirdən ayırdı:

– O uzaqdakı qayığı görürsən?! Sanki qayığın yox günəşin yelkəni var,-deyə şıltaq qızlar kimi sevincini gizlətmədi.

Mən o, göstərən tərəfə baxdım. Günəş qürub edirdi və onun fonunda qayığın yelkəni günəşin yelkəni kimi görünürdü. Qayığın yelkəni qürub edən günəşin dalğalanan örpəyinə bənzəyirdi. “Qürub edən günəş talesiz gəlinlərə bənzəyir”. Bu Züleyxanın fikriydi və qürub edən günəşi mənə havayı yerə göstərmirdi.

Nə qayığıdı elə? Anlaya bilmədim. Sanki dəniz sularında azmış kimiydi, hara gedəcəyini bilmirdi.

– Həmişə gün batanda Boğaz içinə baxmağı xoşlayıram. Yelkənli günəşi görmək üçün. Ağ yelkənli, – deyə əlavə elədi. Sonra nədənsə gözləri doldu və başını stolun üstünə qoyub ağladı.

Mən onun başını sığalladım. Bu, mənim çoxdankı arzum idi.

O, başını qaldırdı və qızarmış, amma gözəlliyini hələ də itirməmiş gözlərini yana döndərib dedi:

– Hər şeyə nifrət eləyirəm. Özümdən zəhləm gedir.

Bu sözləri deyən hamının həsəd apardığı Azərbaycan gözəliydi.

Mən ona uşaqlığımızı xatırlatdım. O isə:

– Olmaya mənim yanıma uşaqlıq xəyallarını gerçəkləşdirmək üçün gəlmisən?

– Yox, dedim,- o hisslər indi tamam başqalaşıb, onlar mənə xəyallarımdan daha əzizdir.

– Mən yox, mənim erkəyim var və sənə yenə də həmin uşaq kimi baxıram.

– Mən uşaq deyiləm, 32 yaşım var.

– Amma yenə də uşaq kimi qalmısan...- Bu sözlərdən sonra o üzümə zəndlə baxdı, sanki nəsə axtarırdı. Sonra, – istəsən, sənə təşkil edərəm,- dedi.

Mən də eyni qayda ilə onun üzünə baxdım və:

– Pis təklif deyil,- dedim...

Onun sonradan mənə göndərdiyi qız yaraşıqlıydı...

“Quş ağzı”ndan çıxdıq. O, sürücüsünə işarə elədi ki, bizim arxamızca gəlsin. Biz piyada Boğaziçi sahiliylə xeyli dinməzcə addımladıq. Onun əlində çörək qırıntıları vardı, bayaq restorandan çıxanda stolun üstündən götürmüşdü. O zaman onu başa düşməsəm də, indi anlayırdım. Züleyxa çörək qırıntılarını az qala başımızın üstündə uçuşan qağayılara atırdı. Onlardan ən fərasətlisi suya baş vurur və çörək qırıntılarını udurdu.

Dənizə sallanmış köhnə qalanın yanına kimi piyada gəldik və bir kəlmə də olsun kəsmədik. Qalalar mənə əzəmətli, vüqarını itirməyən cəngavərləri xatırladır. Onlarda güclü bir enerji və heç zaman ölməyən ruh var.

Bir müddət dinməz-söyləməz qalanın ətrafını fırlandıq. Züleyxa qalanın divarlarını sığallayırdı. Mən düz tapmışdım. Qalalar vüqarlı erkəklərdəndirlər və bunu gözəl qadınlar hamıdan tez duyur.

Yolumuza davam elədik. Danışmağa sözümüz yox idi. Züleyxa məni mehmanxanaya qədər ötürmək istədi, razı olmadım.

– Tək qalmaq istəyirəm, – dedim.

– Yoruldun, demək? – Züleyxa dedi və gözəl gözlərini mənə yox, Boğaziçinə tərəf süzdürdü.

– Heç səndən doymaq olarmı!?- dedim.

O güldü. Elə ürəkdən qəhqəhə çəkdi ki, sanki sonuncu dəfə gülürdü...

Ayrılanda söz verdim ki, İstanbula hər gəlişimdə mütləq ona baş çəkəcəm. Amma bu bizə nəsib olmadı...

lll

Portye otağıma zəng vurub dedi ki, yanıma gələn var. Özü də gözəl bir bayandır. Şübhəsiz, Züleyxanın göndərdiyi hədiyyəydi. Allah eləsin, onun kimi gözəl və yaraşıqlı olsun. İstanbulun ortasında gözəl bir xanım və mən. Özümüzünkülərdən olmasa yaxşıdır.

– Buraxın gəlsin,- dedim.

Hamamdan təzə çıxmışdım, təzə bəylərə oxşayırdım. Çənəmin altını azca kəssəm də, zərəri yoxuydu, əksinə, bu görkəmim mənə “krutoy” (asıb-kəsən) oğlanları xatırladırdı. Avqust küləyi köhnə damlara açılan pəncərəmin ağ pərdələrini yellədirdi.

Həyəcanımdan mahnı oxumağa başladım. Gələn bayanla hardan başlayıb, harda qurtaracağımı götür-qoy elədim. Amma bir tərəfə gedib çıxa bilmədim...

Nəhayət, həmin an gəlib çatdı. Qapı döyüldü. “Gəlin” sözündən sonra içəri gözəl bir xanım girdi. Özündən öncə gözəl ətir qoxusu burnumun pərlərini oxşadı.

Boyasız-filansız bir gözəl. Əynində cins şalvarı, yerliyi ağ, qabağı yazılı koftası vardı. 20-21 yaş ancaq vermək olardı. O, heç nə demədi, ayaqqabılarını çıxarmadan keçib, iki nəfərlik çarpayımın qırağında oturdu. Mehmanxanada iki nəfərlik çarpayılar kişiləri özündən çıxardır. Ona görə də tək kişiləri tək çarpayılı otaqlarda yerləşdirmək lazımdır ki, səhərə kimi yuxularını qarışdırmasınlar, subaylar sevgilərinə, evlilər arvadlarına xəyanət eləməsinlər, ya heç olmasa, o barədə düşünməsinlər. Görünür, Adəmi yoldan çıxaran nə buğda dənəsi, nə də qırmızıyanaq alma olub. Gərək bundan sonra , ikiadamlıq çarpayı məsələsini gündəmə gətirək...

Otağımın müvəqqəti sahibəsi özümü itirdiyimi görüb, ayaqqabılarını yavaş-yavaş çıxarmağa başladı, sanki məndən nəsə bir hərəkət gözləyirdi. Mənsə yerimdən tərpənmirdim və ayaq üstə dayanıb boş küncə baxırdım. Sonra gözlərimi qonağıma zillədim, nəhayətdə pəncərədən çölə baxmağa başladım. Çöldə maraqlı heç nə yoxuydu. Evlərin damında göyərçinlər dolaşırdı.

Mən geri dönəndə o, koftasını da çıxarmışdı, ət rəngi lifçiyi həyasız kişilər kimi məmələrini qamarlamışdı. Mənim həyasız baxışlarım altında şalvarını soyunmağa başladı. Dəfələrlə demişəm axı: qadınlar söz tapmayanda soyunurlar.

–Dayan, – dedim. – O dayandı və təəccüblə üzümə baxdı.- Niyə belə eliyirsən?- deyə xəbər aldım.

– Bizi heç zaman soyundurmurlar, özümüz soyunuruq.

– Onu soruşmuram. Deyirəm ki, səni bu yola vadar edən nədi?

Mən centlemenliyimdən belə eləmirdim, sadəcə fahişələrin psixologiyasını öyrənməyə çalışırdım. Təbii, hənanın yeri deyildi.

– İstəyirsiniz gedim? –Qız hürkək baxışlarıyla xəbər aldı və ayağa durdu.

– Yox, qal, – dedim, – danışmırsan danışma, özün bilərsən, sadəcə mənimçün maraqlıydı...

– Borcum var. Onu qaytarmalıyam.

– Kimə?

– Deyə bilmərəm.

– Bəlkə köməyim dəydi?

– Mənim borcum çoxdur. Bir-iki gecəyə onu həll eləmək olmaz.

Özümün özümə gülməyim tutdu. İstanbulun ortasında tanımadığım bir fahişəyə kömək təklif eləyirdim...

O dinmədi və soyunmaqda davam elədi...

Mən onu öpürdüm, amma Züleyxanı xatırlayırdım. Mənə elə gəlirdi ki, bu bədən, bu dodaq yad bir qadının yox, uzun illərdən bəri ürəyimdə həsrətini çəkdiyim gözəl Züleyxanındır. Onun ağappaq yumru döşlərini tumarlayırdım, məməsinin çəhrayı gilələrindən öpürdüm, həsrətini çəkdiyim baldırlarını sığallayırdım.

– Ax Züleyxa!- deyə inildəyirdim.

Qız gedəndə mənə tərəf baxmadı və dedi:

– Mənim adım Züleyxa yox, Zeynəbdir.

– Unutmuşdum,- dedim.

Əslində heç adını soruşmamışdım da. Onun adının baş hərfi mənə bəs idi. Ona görə də dinmədim. Bütün “Z” hərflərini ən hündür ağacların başına, qıyya çəkən qayaların sinəsinə yazın...

lll

Mən indi, yəni Züleyxadan ayrılandan təxminən üç ay yarım sonra İstanbula uçan təyyarədə oturub keçmişi xatırlayırdım, onun qana bələnmiş rəsmini və televiziya kadrlarını gözlərim önündə canlandırırdım. Hadisə təxminən bir həftə öncə olmuşdu. Bu dəfə İstanbula ədəbiyyat dərgilərinin toplantısında iştirak etmək üçün gedirdim, amma ondan öncə Türkiyədəki dostlarımla danışmışdım ki, bu hadisəni araşdırmaq üçün mənə iki gün əlavə vaxt və maşın ayırsınlar. “Yazacağım əsər sizi də maraqlandıra bilər”- demişdim. Arxadaşlar (səhv deyil, məhz, arxadaşlar) da mənə inanmış və İstanbulda yardım edəcəklərinə söz vermişdilər.

Dekabrın ikinci həftəsi, çisginli bir havada təyyarədə uçurdum və ölüm haqqında fikirləşirdim. Bir müddət öncə həyatı istədiyi kimi, sevə-sevə yaşayan Züleyxa – mənim və məhəllə uşaqlarının ilk sevgisi, gözəllik idealı vəhşicəsinə qətlə yetirilmişdi. Mən təkcə özümün yox, həm də keçmişin və məhlə uşaqlarının xətrinə bu hadisəni araşdırmalıydım, ona qaldırılan əli kəsə bilməsəm də tapmalıydım. Tapmalıydım ki, ona lənətlər də yağdıra biləydik. Çünki obyekti lənətləmək üçün onu müəyyən eləmək lazımıydı. Züleyxa haqqında düşüncələrimə mühərrikin uğultusu, ön oturacaqdakı cocuğun çığırtısı, sərnişinlərin hırıltısı mane olurdu. Bunlardan qurtulmaq üçün musiqi məkanını seçdim.

Qulaqcıqları taxdım və oturacağın qoltuqluğundakı radio-düyməni fırlamağa başladım. Öncə qarmaqarışıq səslər gəldi, sonra cürbəcür mahnılar eşidildi. Mən birinin üstündə dayandım. İlk dəfə İstanbula uçanda da mən eyni mahnını eşitmişdim. Müğənni xanım ölümün şəninə şərqi oxuyurdu, “ölümdən başqa, həpsi yalan”- deyirdi. Bəlkə, Züleyxanın ölümü də yalan idi. Mən tele-kadrları və qəzetdəki şəkilləri gözümlə görsəm də, Züleyxanın ölümünə inanmırdım, bəlkə də inanmaq istəmirdim.

İlmünatordan çölə baxdım. Buludların üstü ilə uçurduq. Günəş ağappaq pambığa oxşar buludları işıqlandırır və məndə nostalji hisslərini gücləndirirdi, sanki yerdə yağan çiskinin ona dəxli yoxuydu.

“Ölümdən başqa həpsi yalan”. Doğrudanda ölüm yalandımı? “Ölüm nə həyatın başlanğıcı, nə də sonudur, ölüm həyatın davamıdır”. Bu fikirləri mən gündəliyimdə yazmışdım. Bilmirəm özümünküydümü, yoxsa hardansı çırpışdırmışdım. Hər halda yaxşıydı, ağlabatan idi. Heç kim ölmək istəmir, ölməyə məhkum olunanlar isə əsl həyatın o biri dünyada – axirətdə olduğuna inanır, ya da özünü inandırır. Bu mahnını oxuyan xanım, görəsən, ölümə inanırdımı, yoxsa o da əbədi həyat axtaranlar kimi axirətə bel bağlayırdı?

Styüardessalar zəif yerlərimdən biridir. Onlar göydən enən mələklərə oxşayır. Fikirləşdim ki, işdi-şayət ölsəm, yəqin ki, bu styüardessalarla bir yerə düşəcəm, olsun ki, cənnətə. İstədim onlardan biriylə zarafat eləyəm, elə belə kefimi açmaq üçün.

– Yanımda otura bilərsiniz? – onlardan bir qədər yaşlısından soruşdum.

O, əvvəlcə məni başa düşmədi:

– Anlamadım!?- dedi və göy sürməli gözlərini döydü.

– Bilirsiniz, mən təyyarədə uçmaqdan qorxuram, siz mənim yanımda otursanız, qorxum keçər.

– Yaxşı zarafatdır, – styüardessa dedi, gülə-gülə məndən uzaqlaşdı və su istəyən sərnişinə tərəf getdi. Onun yerişində arxasınca baxan bir kişinin gözləri vardı. O bunu hiss elədiyindən elə nazla yeriyirdi ki, sanki gözlərimin inciyəcəyindən və başqa səmtə baxacağından qorxurdu.

Bir azdan sonra həmin styüardessa yenidən yanımdan keçdi və mənə tərəf baxmadan, az eşidəcək səslə, intim münasibətlərə işarə edən ədayla:

– Qorxunuz keçdimi? – deyə soruşdu.

– Onsuz da ikimiz də cənnətə düşəcəyik, – dedim.

Mənim sözlərimi eşidib-eşitmədiyini bilmirəm, ancaq gülümsədiyi şəksiziydi...

Təyyarə Boğaziçinə yaxınlaşanda yenə də məni nostalji hissləri bürüdü. Boğaziçi qara keçə kimi qırçınlanırdı, sular parket döşəməyə oxşayırdı...

lll

Səhər açılan kimi “Bahar çiçəkləri” gözəllik salonuna gəldim. İndi buranı Züleyxanın ən yaxın rəfiqəsi Əslihan xanım idarə edirdi. Gözəlliyinə söz ola bilməzdi. Amma ətiacı və eqoist qadınlara bənzəyirdi. Bu cür qadınların dodaqları nazik, döşləri xırda olur, amma bədən quruluşuna söz ola bilməz: 90-60-90. Züleyxa, bəlkə də acıdil qızları qəsdən seçirmiş, onu üstələməsinlər deyə.

O:

– Züleyxadan sizə yalnız bu qalıb,- dedi və mənə bir şəkil uzatdı.

Bu, üç yaşlı Məhəmmədlə Züleyxanın şəkiliydi. Balaca Məhəmməd Züleyxanı qucaqlamışdı, sanki onu iyləyirdi. Züleyxa bu şəkli mənə Boğaziçində göstərmişdi və onu portmanatında gəzdirirdi...

– Zinət əşyalarını heç sevməzdi, bir dəfə taxan kimi rəfiqələrinə paylayardı, – deyə Əslihan xanım əlavə elədi.

Bununla da o demək istəyirdi ki, Züleyxanın nə mülkünə, nə də var-dövlətinə iddia eləməyə dəyər. Evlərində də bu fikrə düşənlər varsa, onu başlarından çıxarsınlar. Amma Bakıda kimsə Züleyxanın mal-mülkünə göz dikə bilməzdi, çünki ondan xəbərləri də yoxuydu. Təbii, mənim də belə bir fikir ağlıma gəlməzdi. Məni ancaq Züleyxanı kimin və nəyin üstündə öldürməsi maraqlandırırdı. Bəlkə də bu, Züleyxanın taleyinə acımaqdan çox, onun ruhu ilə birgə keçmişə qayıtmaq və olanları, olacaqları qələmə köçürmək iddiasıydı. Bəzən keçmişlə yaşamaq (həmin keçmiş acı olsa da belə) gerçək həyatda vurnuxmaqdan qat-qat sərfəli və cəlbedicidir...

Olanlar olmuşdu, amma necə?

Malikanəyə Sərdar bəyin maşınında getdik. Hökumət məmuru da bizimləydi. Sərdar bəy dedi ki, Züleyxanın əmlakı reyestr xidmətinə verilib və onların icazəsi olmadan malikanəyə baxış keçirmək olmaz.

Yolda istanbullu rəssamdan soruşdum ki, Züleyxanın öldürülməsində kimdən şübhələnir. O isə cavabında “Heç kimdən”- dedi, – “Züleyxa xanımı bir kimsə izləmirdi, hər halda mən bunun şahidi olmamışam, özü də mənə bu barədə bir söz deməyib”.

Mən Züleyxayla Sərdar bəyin hansı münasibətdə olduğunu bilmirdim. Bəlkə də Sərdar bəy bir zamanlar Züleyxanı sevmişdi, ya bəlkə Züleyxa ona vurulmuşdu. Üzündə az nəzərə çarpan çopurlar olsa da, Sərdar bəy yaraşıqlı kişiydi. Bu cür kişi tiplərini mən Mopassanın “sevimli dost”una oxşadıram. Nüfuzedici baxış, çəkmə sifət, qalın bığ.

Züleyxayla zövqləri də üst-üstə düşürdü, hər ikisi Boğaziçini sevirdi. “Bahar çiçəkləri” gözəllik salonunun divarından asılmış “Boğaziçində günəş” rəsmi də Sərdar bəyin Züleyxaya hədiyyəsiydi. Mən onu Züleyxaya qısqanmırdım, əksinə düşünürdüm ki, azəri gözəli istanbullu rəssamın yanında olsaydı onu qoruya bilərdi.

Biz malikanəyə çatdıq. Malikanə Beşiktaşda, Yıldız parkına yaxın, Boğazın lap sahilindəydi.

Hökumət məmuru malikanənin iri dəmir darvazasını dəstə açarla açdı. Malikanənin böyük həyəti vardı. Hasarların dibinə mənim indiyə kimi görmədiyim, yaxud indiyə kimi fikir vermədiyim və adını bilmədiyim gül kolları basdırılmışdı. Qəribəydi. Bir kolun üstündə rəngbərəng çiçəklər vardı. Payızın bu çisginli havasında çiçəklər öz rənglərini itirməmişdilər. Mobil telefonumu çıxarıb, üstündə yağış damcıları mürgüləyən çiçəkləri çəkdim. Sərdar bəy malikanəni və gül kollarını diqqətlə süzdüyümü, onlara vurğunluqla baxdığımı görüb:

– Züleyxa xanım hər səhər özü bu güllərə quluq edərdi, onları Orhun bəy Afrikadan gətirmişdi,- dedi.

Və mən indi başa düşdüm ki, bu çiçəklər niyə gözəldilər. Çünki onlarda Züleyxanın nəfəsi vardı.

Biz üçmərtəbəli malikanəyə girdik. İçəridən kimsəsizlik qoxusu gəlirdi. Sanki hissiyyatım yoxa çıxmışdı. Mən Züleyxanın hənirtisini duya bilmirdim. Yuxarı qalxa-qalxa düşünürdüm ki, bir zamanlar Züleyxa da bu taxta pillələrlə addımlayıb. Daha doğrusu bütün bunları düşünməkdən çox, təsəvvür edirdim...

Hökumət məmuru dəstə açarla elə addımlayırdı ki, mən onu türmə nəzarətçilərinə bənzədirdim. O bizdən irəlidə addımlayır, hər qapının ağzına çatanda dayanır, açarları şaqqıldada-şaqqıldada, cəld bir hərəkətlə qapını açır, kənara çəkilir və bizim otaqları seyr eləməyimizdən zövq alırdı. Onun baxışlarında bir soyuqluq vardı.

Otaqlarda qəribə və maraqlı heç nə yox idi. Hər mərtəbədə demək olar ki, eyni əşyalar vardı: stol, stul, kreslo, divan, televizorlar...Onları toz basmışdı. Kimsəsizlik bu əşyaları gözdən salmışdı.

– Bunların üstünü örtmək olardı, – deyə mən nədənsə dilləndim, bəlkə də cansıxıcı pauzanı aradan qaldırmaq üçün belə dedim.

Sərdar bəy:

– Dostları Züleyxa xanımın əlləri dəyən əşyaları çılpaq saxlamağı üstün tuturlar, – dedi, – özü də bunlar müvəqqətidir, yəqin, malikanənin təzə sahibi buranı alanda əşyaları da saxlamayacaq.

Mənə elə gəldi ki, “çılpaq” sözünü Sərdar bəy qəsdən işlətdi. Bu, Züleyxanın açıq-saçıqlığına işarəydi. Ona görə də bir qədər incik və kinayəli tonda:

– Bəlkə özünüz alasınız? – dedim və çiçək xəstəliyinin izləri qalmış üzünə baxdım.

Sərdar bəy köhnə kişilərə məxsus ədayla, bir az da ərklə çiynimə vurdu:

– Param çatsa da, cəsarətim çatmaz, – dedi.

Üçüncü mərtəbədə qapısı bağlı iri bir otaq da vardı.

Hökumət məmuru:

– Mərhumun şəxsi əşyaları yığılan otaqdır. Yaxınlarından kimsə onları apara bilər, – dedi və üzümə baxdı.

O demək istəyirdi ki, özümü mərhuma yaxın bilirəmsə, həmin əşyaları götürə bilərəm.

Mən əşyaların nədən ibarət olduğunu soruşdum. Məmur cavab verdi ki, orada Züleyxa xanımın qanlı paltarlarından, köhnə geyincəklərdən, dodaq boyalarından, parfümdən və bər-bəzək əşyalarından savayı bir şey yoxdur.

– O əşyaları Bakıya atasıgilin ünvanına göndərsəniz, yaxşı olar. Mən Bakıya qayıdan kimi onların yeni ünvanını öyrənib sizə xəbər verərəm, bir müddətdir ki, başqa yerə köçüblər, – dedim, sonra əlavə elədim, – qanlı paltarlarından başqa.

Qan iyindən və qanlı paltarlardan zəhləm getdiyinə görə o otağa girməkdən imtina elədim.

Biz geriyə qayıtdıq. Qəlbimdə və canımda sıxıcı bir ovqat vardı. Mən burdan getmək istəmirdim, hansısa bir qüvvə, sanki ayaqlarımdan tutub geri dartırdı. Züleyxanı öldürən adamın kimliyini, bəlkə də burda öyrənmək olardı, meditasiya vasitəsiylə. Amma buna halım qalmamışdı. Mən indi heç nə istəmirdim, bir küncə çəkilib, Züleyxanı, onun gəncliyini, “Quş ağzı” restoranındakı şaqraq gülüşlərini, bəyaz dişlərini, ala gözlərini xatırlamaq istəyirdim. Mən arzuma çatdım, amma tək yox. Sərdar bəy ovqatımı duydu və:

– Bəlkə, “Quş ağzı” restoranında bir nahar eləyək,- deyə təklif elədi,- istəsən rus vodkası da içərik.

Mən imtina eləmədim. Şərab içməyin və Züleyxalı günləri xatırlamağın əsl məqamıydı.

Üz-üzə oturmuşduq və hərdən mənə elə gəlirdi ki, qarşımdakı Sərdar bəy yox, Züleyxadır. Onun sifəti tez-tez dəyişirdi. Boğaziçindən əsən külək dəniz sularını çiskinli yağış kimi hərdən üzümüzə vururdu və mən ayılırdım. Dənizdə yelkənli qayıqlar yoxa çıxmışdı. Görünür, onlar günəş olanda dənizə çıxırlar. Bəlkə Züleyxa olmadığına görə görünmürdülər?

– Cansıxıcı bir mənzərədir, – dedim.

– Cansıxıcı və ürəküzücüdür,- deyə Sərdar bəy sözümə qüvvət verdi.

Biz Züleyxa barədə bir kəlmə də kəsmədik. Bəlkə də onu xatırlamaqdan qorxurduq, amma dəqiq bilirəm ki, həmin vaxt o, bizim ürəyimizdəydi. Yəqin ki, mən onu gözəl “Malena” kimi, o isə “Göyçək” xanım kimi xatırlayırdı...

Biz ayrılanda Sərdar bəy:

– Mən demək istəmirdim, bəlkə də bunun Züleyxa xanımla əlaqəsi yoxdur. Amma son zamanlar onun yanına bir oğlan gəlirmiş, Məhəmməd adında, – dedi, – Göytəpə universitetinin tələbəsiymiş, Göyçək xanımın qohumuymuş. Züleyxa xanım öləndən sonra həmin oğlan da yoxa çıxıb. Bəziləri ondan şübhələnir. Çünki bir PKK terrorçusunun gündəliyindən onun adı tapılıb. Lap təzəlikcə olub bu. Qəzetlər belə yazır.

Mən, sanki indi ayıldım, birdən yadıma düşdü ki, Züleyxanın bacısı oğlu Məhəmməd İstanbulda oxuyur və onların əlaqəsi olmamış deyil. Ürəyimdə sevindim, amma büruzə vermədim. Araşdırma üçün gözəl mövzu vardı. Bəlkə də ipin ucunu tapmışdım...

Otağıma qayıdan kimi yatdım və səhər erkən oyandım. Üzümü qırxanda gözlərimə fikir verdim, onlarda uşaq marağına oxşar nəsə vardı...

Elçin HÜSEYNBƏYLİ

525-ci qəzet.- 2010.- 24 iyul.- S.28-29.