Dərddən yazmaq dərdi

Əslində o kitabı çoxdan oxumalıydım. Oxuya bilmirdim. Ona görə yox ki, bəzilərinin bəlkə də özlərinə təskinlik üçün dedikləri kimi “indi oxumaq vaxtı deyil”. Sadəcə olaraq, nədənsə çoxdan əldə etdiyim bu kitabı oxumağa vaxt tapa bilməmişdim. Ancaq bu zərif olduğu qədər də qüdrətli xanım-xatun jurnalisti dövlət mükafatı alması münasibətilə təbrikim zamanı öz imzası ilə mənə hədiyyə etdiyi “Qırx qızın dastanı”nı ən azı müəllifə hörmət naminə vərəqləmək istədim. Və... bir neçə gündən sonra bu kitabın vərəqləri istedadlı jurnalist Füruzə Nadirin “Ön sözü”ndən tutmuş sonuncu sətirlərədək oxucu kimi adətim üzrə sarı, qırmızı, yaşıl, göy ştrixlərlə “bəzədilmişdi”. Nə vaxtsa “müharibə uşaqları” adlandırılan yazıçı və şairlərimizin əsərlərini mütaliə etməkdən yorulmamışıq. Oxuduqlarımızın təsiri ilə müharibəyə nifrət ruhunda böyüyə-böyüyə bir də baxmışıq ki, biz özümüz zorən müharibəyə cəlb olunmuşuq, müharibə adamlarına çevrilmişik, odun, alovun içində yanıb-yaxılırıq, torpaqsızlıq, vətənsizlik dərdinə belimiz bükülür, didərginlik, köçkünlük ağrısına içimiz sökülür, haqsızlıq, ədalətsizlik iztirabında ümidlərimiz yarpaq-yarpaq üzülür, tökülür.

Qarabaq həqiqətləri, amansız Vətən müharibəsi, əsir və itkinlər haqqında özüm də bəzi cızma-qaraların müəllifi olduğumdan bu mövzu məni daha çox maraqlandırır. Zənnimcə, həqiqi vətənpərvərliklə yazılan hər bir yazı, hər bir ədəbiyyat nümunəsi elə xalqa, vətənə, dövlətçiliyə xidmətin bir nümunəsidir.

Zemfira Məhərrəmlinin müharibədə rəşadət göstərən azəri qadınlarının şücaətindən bəhs edən “Qırx qızın dastanı” kitabı ana-bacılarımızın timsalında bütün qeyrətli övladlarımızın şəninə işıq salan yazılı salnamədir.

Zərif xanımlarımızın müharibədəki şücaətlərini əks etdirən bu kitab hakimiyyətlə xalqı seçə bilməyən və demokratiyanın olmaması durumundan şikayətlənə-şikayətlənə saysız-hesabsız mətbu orqanlarda bu dövləti ifrat “demokratikcəsinə” tənqid atəşinə məruz qoyanlara, milli-mənəvi dəyərlərə zərbələr vurmaqla, ən ağrılısı isə bilərəkdən və ya bilməyərəkdən bu millətin qürurunu, mənliyini sındırmaq yolunu seçənlərə tutarlı cavabdır. Müharibə mövzusu, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi bu gün hər bir qələm sahibini düşündürən, istər-istəməz yazmağa sövq edən ağrılı bir mövzudur. Yüzlərlə kitab və monoqrafiyada, publisistik yazılarda, hekayə və şeirlərdə bu problemə toxunulub, hər istedad sahibi faktları öz düşüncəsi və təfəkkürü süzgəcində bədii mühitə təqdim etməyə meyl göstərib. Zemfira xanımın bu kitabında isə daha çox faktlar danışır, mübaliğəsiz-filansız, həyat reallıqlarını və amansız döyüş səhnələrini əks etdirməklə namusunu, qeyrətini, yurd-torpaq sevgisi yolunda şirin canından keçənləri xalqa, millətə, vicdanlı bəşəriyyətə təqdim edir. Cılız bir kəndli qızının bilə-bilə ölümün qucağına şığıdığına, odun-alovun içində gənc ananın öz hissiyyatlarını zorlamaqla nənə ümidinə qalmış ciyərparasının həsrətinə tab gətirməsinə, mərhəmətli qadının düşmən yaraqlısının sinəsini yararaq əli ilə ürəyini yardığına inanmaq, əlbəttə ki, çox çətindir. Ancaq “Qırx qız dastanı”nda qardaş itirmiş bacının, oğul itirmiş ananın, ata itirmiş övladın, özü də zəif cinsin nümayəndəsinin bu hərəkətləri fakt kimi inandırıcıdır, keçirdikləri həsrət və kədər dolu hiss və həyəcanın, qəzəb dolu kin və nifrətin müqabilində, həm də istedadlı qələm sahibinin çox ağrılı və acılı təsvirləri fonunda qəbulolunandır, haqq qazandırılandır. Torpaq, yurd itkisinin qarşısında, doğma insan yoxluğunun iztirabları ilə müqayisədə bu intiqam hissi təqdirəlayiqdir və vacibdir. Yaradıcı insan üçün yazmaq onsuz da bir dərddir. Elin, obanın, Vətənin dərdini yazmağın acısını istedadın istisində ovundurmaq isə ikiqat ağrılıdır. Bunu üçün əsl vətənpərvər ürəyə, yüksək hissiyyata, iti qələmə sahib olmaq gərəkdir. Yazıçı-jurnalist Zemfira Məhərrəmli kimi!

Mahir ALLAHVERDİOĞLU

525-ci qəzet.- 2010.- 30 noyabr.- S.7.