Xalq yazıçısı Elçinin “Şekspir” əsəri Krımtatarlarının ifasında

Xalq yazıçısı Elçinin “Şekspir” əsəri əsasında Krımtatar Akademik Musiqili Dram Teatrının hazırladığı “Xəstə könül” tamaşası Bakı tamaşaçıları tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Akademik Milli Dram teatrında səhnəyə qoyulan əsər Krımtatar Akademik Musiqili Dram Teatrının aktyorlarının ifasında tatar dilində təqdim edilib.

Tamaşanın təqdimatından əvvəl çıxış edən Akademik Milli Dram Teatrının direktoru İsrafil İsrafilov Krımtatar Akademik Musiqili Dram Teatrının ölkəmizə qastrol səfərini Azərbaycan-Ukrayna teatr əlaqələrinin mühüm mərhələsi kimi dəyərləndirib. O,qeyd edib ki, bu ilin aprel ayında Akademik Milli Dram Teatrı “Teatr. Çexov. Yalta” Beynəlxalq Teatr Festivalına qatılaraq, Krımtatar Akademik Musiqili Dram Teatrının qonağı olub, həmin səhnədə çıxış edib.

Onun sözlərinə görə bu əlaqələr və son illər teatr sahəsində Gürcüstan, Moldova və Ukrayna ilə qurulan əməkdaşlıq ölkələrarası mədəniyyətlərin tanıdılmasına xidmət edir.

Krımtatar Xalq Məclisinin sədr müavini Remzi İlyasov 1990-cı ildən bəri Bakının daha da gözəlləşdiyini, mədəni mühitinin inkişaf etdiyini bildirdi. Onun sözlərinə görə Xalq yazıçısı Elçinin “Xəstə könül” tamşasının səhnəyə qoyulması ortaq dilə, eyni soykökə malik Krımtatarları ilə Azərbaycan xalqının mədəni ələqələrinin daha da güclənməsinə, inkişafına töhfədir.

Daha sonra tamaşa təqdim edilib. Tamaşanın quruluşçu rejissoru və rəssamı Ukraynanın əməkdar incəsənət xadimi Rinat Bektaşevdir. Tamaşada rolları Ukraynanın əməkdar artisti Dilavər Səttarov (Sanitar), Krım Muxtar Vilayətinin əməkdar artistləri Eldar Cəlilov (Drob-13), Marlen Osmanov (Marslı), Fatma Asanova-Abdullayeva (Ər-arvad), Əşrəf Yaqyayev (İ.Stalin), Lemara Cəlilova ( Sara Bernar), Refat Seyid-Ablayev (Baş həkim), Gülnar Sefedina ifa ediblər.

Tamaşanın ideya xətti belə bir sual üzərində qurulub: “Kimin iç dünyası daha zəngindir? Ruhi xəstə saydığımız insanların, yoxsa məhəbbəti, paklığı, saflığı, sədaqəti unudaraq, topladıqları maddi sərvəti itirmək qorxusu ilə yaşayanların?!”

Tamaşanın əsas süjeti ondan ibarətdir ki, ruhi-əsəb klinikasındakı pasientlərin hər biri öz xəyalında qurduğu dünyasında yaşayır. Marslı saatlarla göyləri seyr edərək, onun arxasınca nə vaxt gələcəklərini gözləyir. Ər-arvad daim öz ikili təbiətinin problemləri ilə yaşayır.

Stalin bütün günü törətdiyi qanlı əməllərin, günahsız insanların ölümünə fərman verməsinin peşmançılığını çəkir. Sara Bernar isə daim özünü səhnədə təsəvvür edir, Cülyetta obrazının xəyalı ilə yaşayır. Maraqlıdır ki, baş həkim bir-birindən fərqli bu insanları dərk etməyə çalışsa da, anlayır ki, o, buna qadir deyil. Ancaq bütün bunlara baxmayaraq, xəstə kimi müalicə edilən bu insanlar öz xəyal aləmlərində xoşbəxtdirlər.

Xəstələrin ərzaqlarına belə əl uzatmaqdan çəkinməyən xəstəxana personalının hər cür təzyiq göstərdiyi, simasızlaşdırmağa çalışdığı xəstələri Şekspirin dühası öz ətrafında birləşdirir. Sara Bernarın sevimli əsəri olan “ Romeo və Cülyetta” hamını öz ülviliyi və saflığı ilə məftun edir.

Xəstəxanaya “Drob-3”ün gətirilməsi ilə hər kəs bir daha həyata baxışı barədə düşünməli olur.

Bir anda xəstəxana xəyal və hisslərin boğulduğu, sədaqət və inamın itdiyi, həyata fərdi baxışların qadağan edildiyi dünyamızın kiçik modelinə çevrilir. Şekspirin kitabını oxuyan Drob-13 də onun əsərlərindəki insan hisslərinin böyüklüyünə heyran olur və təəssüflə deyir ki, onun planetində yaşayanlar çox dərin biliklərə malik olsalar da, onlarda teatr yoxdur.

Əslində cəmiyyətin xəstə hesab etdiyi pasientlər digərlərindən mənəvi baxımdan daha təmiz, ülvi hisslərə malikdir, onlar arzuladıqları xəyallara sərhəd qoymurlar. Təsadüfi deyil ki, pasientlərin teatrı “canlı orqanizm”, “gözəllik” adlandırılması onların mənəvi iç dünyasının zənginliyindən xəbər verir.

Tamaşanı Krımtatar Teatr Xadimləri İttifaqının sədri, teatrın direktoru və bədii rəhbəri, Ukraynanın əməkdar incəsənət xadimi Bilal Bilalov və digər mədəniyyət xadimləri də izləyiblər.

Qastrol səfəri çərçivəsində “Xəstə könül”ün Bakının Qaradağ rayonunda və Sumqayıt şəhərində göstərilməsi planlaşdırılır.

GÜNEL

525-ci qəzet.- 2011.- 22 dekabr.- S.6.