Ruhun şad olsun, Ustad!

 

UNUDULMAZ SƏNƏTKAR MOBİL ƏHMƏDOVUN ƏZİZ XATİRƏSİNƏ

 

İlk dəfə “Bəxtiyar” filminə baxanda 11 yaşım vardı. Filmdə dünya şöhrətli ifaçı Rəşid Behbudovun ifasını dinlədikdən sonra məndə müğənniliyə böyük həvəs yarandı.

Oxuduğum məktəbin özfəaliyyət xorunda iştirak edirdim. Bir gün həm də adaşım olan yoldaşlarımdan biri dedi: “Dövlət Uşaq Filarmoniyasında səslə məşğul olan yaxşı müəllimlər var, gedək ora”.

Həftənin üçüncü günü idi. Dövlət Uşaq Filarmoniyasına gəldim və ikinci mərtəbəyə qalxdım. Orada xalq artisti Ramiz Mirişlinin oğlu Yusif Mirişli ilə tanış oldum. Gəlişimin məqsədini bildirəndən sonra səsimə qulaq asdı və dedi: “Sənin səsin vokal səsdir, bazar günü gələrsən, yaxşı olar ki, sənin səsini Mobil Əhmədov yoxlasın”.

Səbirsizliklə gözlədiyim bazar günü yetişdi və mən sevinə-sevinə yenə filarmoniyaya gəldim, yaxınlaşıb Mobil müəllimə salam verdim və soruşdum: “Bağışlayın, Mobil müəllim sizsiniz?” O, özünəməxsus bir tərzdə: “Ə, tutalım ki, mənəm, sonra?...” – dedi. Yaş fərqimizə görə, doğrusu bir az onun danışıq tərzi məni çaşdırdı. Oxumaq arzusunda olduğumu biləndə dedi: “Ə, burda dur görüm, səsin varmı ə...”

Mənim üçün “Ay qara göz amandır”, “ Özümün gözü, sözümün sazı”nı oxudu və onun oxuduqlarını təkrar etməyimi istədi. Mən də onun oxuduqlarını təkrarladım. Bir söz demədi. Evə qayıtdım və anama bildirdim ki, Mobil Əhmədov səsimə qulaq asdı.

Səhəri anam mənimlə Mobil müəllimin yanına gəldi və ondan soruşdu ki, bu uşaqdan oxuyan olacaqmı? – “A bajı, gərək vaxt-zaman keçsin, onun nəyə qadir olduğunu bilim ki, mən sizə nəsə deyim.

Bu minvalla Mobil müəllim mənim ustad oldu. Bir çox qastrollara getdik. Dövlət Uşaq Filarmoniyasının üzvü kimi 86 ölkə arasında, Moskvada keçirilən uşaq musiqi festivalında 15 yaşında 2-ci yerə layiq görüldüm. Mənim uğurlarım müəllimim Mobil Əhmədovu çox sevindirirdi.

O, isti yay günlərinin birində söhbətarası məndən soruşdu: “Musiqili Komediya Teatrında işləyə bilərsənmi, ə?” Mən onun sualını zarafat kimi qəbul edib dedim ki, bəli, işləyə bilərəm.

Mobil müəllim məni dirijorun yanına apardı. Çox həyəcanlı idim. Dirijor ifamı diqqətlə dinlədi və dedi: “Əla! Amma yaşı çox azdır, hələlik bu uşağı xora qəbul edək, orada daha da püxtələşəcək”.

Həmin vaxtlar Musiqili Komediya Teatrının direktoru mərhum aktyorumuz, xalq artisti, Hacıbaba Bağırov idi. Məni göstərərək Mobil müəllim ona dedi ki, nəvəmdir, onu solist kimi işə qəbul edin, oxusun. Hacıbaba müəllim də dirijor dediyi kimi, məsləhət gördü ki, götürək hələlik xorda oxusun, sonra solist kimi qeydiyyata salarıq, oxuyar. Mobil müəllim dedi ki, əgər mənim nəvəmi solist kimi qəbul etməsəniz, mən də işdən çıxacağam. Məsələni bu qədər ciddi görən Hacıbaba müəllim məni solist kimi işə qəbul etdi. İki həftədən sonra müəllimimin səsinə yazılmış, Oqtay Kazımi və Ramiz Heydərin rejissor Yusif Əkbərovun quruluşunda hazırlanmış “Qızıl toy” tamaşasında Azəri oynadım. Hiss etdim ki, iştirakım və ifam çox bəyənildi. Mobil müəllim də parterdə əyləşib sevincdən gülən gözlərini məndən çəkmirdi.

Sevincdən və həyəcandan onun burnundan qan açılmışdı. Əynindəki ağ “vodalazka” al qana boyanmışdı. Mən onu bu vəziyyətdə görəndə sənətə məsuliyyətim daha da artdı.

Əziz və heç zaman xatirimdən silinməyən mehriban müəllimim Mobil Əhmədov mənə Bülbül məktəbinin sirlərini öyrədib. Mən onun sayəsində milli vokalın sirlərini mənimsəmişəm. Onun vasitəsi ilə mən Tofiq Quliyevlə, Süleyman Ələsgərovla, Vasif Adıgözəlovla, Lütfiyar İmanovla və başqa tarixi şəxsiyyətlərlə tanış və həmsöhbət olmuşam.

1961-ci ildən Musiqili Komediya Teatrına qəlbən bağlanan Mobil Əhmədov ayrı-ayrılıqda gözəl müğənni, vokalçı ola bilərdi. Ancaq o, teatrda bir-birindən maraqlı, təkrarolunmaz özünəməxsusluğu ilə gözəl obrazlar yaradıb, xalqın yaddaşına həkk olundu. 1970-ci illərə yaxın o, Şıxəli Qurbanovun əsəri əsasında Süleyman Ələsgərovun “Milyonçunun dilənçi oğlu” operettasında Yetim obrazı ilə çox böyük uğurlar qazandı.

Mobil müəllimin sənətini, ifaçılığını analiz etdikdə onun tembrində böyük bir azərbaycanlılıq duyulur. Bülbül məktəbinin orijinallığı və professionallığı Mobil Əhmədovun ifasında bir daha özünü təsdiq edir. O, romansı romans kimi, ariyanı ariya kimi, mahnını mahnı kimi ifa edirdi.

Azərbaycan Teleradiosunun fondunda Mobil müəllimin 600-ə yaxın lent yazısı var. Ruslar “zolotaya seredina” (qızıl orta) deyirlər. Onun musiqidə “Qızıl orta”sı çox güclü idi. Hər bir əsəri zərgər dəqiqliyi ilə işlədirdi. Keçmişə nəzər saldıqda görünür ki, 45 il, fasiləsiz, incəsənətimizə xidmət edən Mobil Əhmədov, həm rolları, həm danışığı, həm də ifası ilə, yorulmadan çalışıb.

Əlavə olaraq xorda əsərlər yazdırıb. Cahangir Cahangirovla “Xəzər” mahnı romansı, Süleyman Ələsgərovun “Küsmərəm” və ona şöhrət gətirən “Qarabağın qızları” əsəri xorun və Mobil müəllimin ifasında dillər əzbərinə çevrilib. 1959-cu ildə Rauf Hacıyevin rəhbərlik etdiyi estrada orkestri ilə Mobil müəllim dünyanın onlarla ölkəsini gəzib. Qastrollar zamanı o, vətənimiz Azərbaycanı layiqincə təmsil edib. Onun ifasında xalq mahnıları da xüsusi çəkiyə malikdir. Əhsən Dadaşov adına “Xatirə” ansamblı, Əhməd Bakıxanov adına ansambl, Səid Rüstəmov adına xalq çalğı alətləri orkestri, Niyazi adına simfonik orkestrlə müxtəlif əsərləri lentə yazdıran Mobil müəllim gələcək nəslə dəyərli bir irs qoyub gedib. Bəstəkar Tofiq Quliyev deyib ki, Mobil Əhmədovun səsində böyük bir vətənpərvərlik var.

O daim müəllimini – dahi Bülbülü yad edir, qazandığı hər uğuru onun adı ilə bağlayırdı.

İnsan faktoru Mobil Əhmədov üçün həmişə ön planda idi. O, tələbələri ilə həm də yaxın dost idi. Daim onların məişəti və problemlərilə maraqlanardı. Deyərdi ki, yaradıcı insanın problemi olmamalıdır, o, yalnız yaradıcılıqla məşğul olmalıdır.

Mobil Əhmədov şərəfli bir ömür yaşadı. Mənim üçün sevimli müəllimimin itkisi çox ağır oldu. İyunun 2-si idi, teatra telefon zəngi gəldi ki, Mobil müəllimin halı pisdir. 2006-cı ilin 2 iyunu, heç demə, onun bu dünyadakı həyatının son günü imiş. Mən ona baş çəkməyə hazırlaşırdım ki, anam mənə başsağlığı verdi, dedi: “Müəllimin dünyasını dəyişib”.

Mən başımı tutaraq, teatrdan çıxıb Azneft meydanı tərəfə qaçdım. 13 il mənə ustadlıq edən bu unudulmaz insan, gözəl ailə başçısı, səmimi və qayğıkeş dost, yüksək səviyyəli pedaqoq-musiqiçi, vətənimiz Azərbaycana layiqli övlad – Mobil müəllim bizi tərk etmişdi! Məhz onun varlığında cəmlənmiş insani keyfiyyətlərə görə, əziz müəllimimin xatirəsi mənim daim sənət eşqi ilə çırpınan ürəyimdə yaşayacaq. Onun yarımçıq qalmış arzularını həyata keçirməyə və onun mənə olan ümidlərini doğruldacağıma bu əvəzsiz insanın məzarı önündə söz vermişəm.

Onun böyük arzularından biri məni “Koroğlu” rolunda görmək idi. Mən bunu etdim, onun arzusunu yerinə yetirdim. İndi ustadımın ölümündən artıq 5 il ötür. Amma bu mənə 50 il kimi görünür.

Rahat uyu, ustad! Ruhun daim şad olsun! Ulu yaradandan daim sənə rəhmət diləyirəm!

 

 

Dərin ehtiramla:

böyük ümidlər bəslədiyin tələbən,

mənəvi nəvən Ramil QASIMOV

 

525-ci qəzet.- 2011.- 3 iyun.- S.7.