Azərbaycanca danışaq: ölkə və onun dili”

PROFESSOR KAMAL ABDULLAYEVİN MACAR KENESSEY MARİA İLƏ BİRGƏ QƏLƏMƏ ALDIĞI KİTAB BUDAPEŞTDƏ İŞIQ ÜZÜ GÖR“ÜB

Xarici ölkələrin tədris ocaqları və mədəniyyət mərkəzləri ilə qarşılıqlı əlaqələr sahəsində böyük uğurlar əldə etmiş Bakı Slavyan Universiteti Azərbaycan dilinin, tarixinin və mədəniyyətinin təbliği ilə bağlı geniş fəaliyyət proqramını reallaşdırmaqdadır. BSU-nun bilavasitə iştirakı və dəstəyi ilə bir sıra nüfuzlu xarici universitetlərdə Azərbaycanşünaslıq mərkəzləri açılıb, dilimizin tədrisinə başlanıb. Xaricdə ölkəmizə, ölkə həyatının ən müxtəlif sferalarına artan maraq çeşidli tədris və məlumat xarakterli vəsaitlərin hazırlanmasını zəruri hala gətirir. BSU-nun rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü professor Kamal Abdullayevin “Azərbaycanca danışaq” seriyasından ard-arda xarici ölkələrdə nəşr olunan kitabları məhz bu amaca xidmət edir. Bu sahədə hələ ki mövcud olan çatışmazlıqların aradan qaldırılmasında onun məqsədyönlü fəaliyyəti əhəmiyyətli rol oynayır. Xatırladaq ki, 2008-ci ildə müəllifin fransız alimi Mişel Malerblə birgə qələmə aldığı “Azərbaycanca danışaq. Dil və mədəniyyət” kitabı Parisin “HARMATTAN” nəşriyyatında işıq üzü görmüşdü. Fransalı tələbələr, o cümlədən Azərbaycan dilinin tədris edildiyi İNALKO – Şərq dilləri və Sivilizasiyaları İnstitutunun tələbələri və bizim zəngin tariximiz və mədəniyyətimizlə maraqlanan oxucular üçün nəzərdə tutulmuş kitaba böyük coğrafi, kulturoloji və filoloji informasiya ilə yanaşı, praktiki səciyyəli zəngin dil materialı, fransızca-azərbaycanca və azərbaycanca-fransızca danışıq kitabçası və lüğət daxil edilib. Bunun ardınca, ötən il Rumıniyanın “İDEEA Europena” nəşriyyatında Kamal Abdullanın rumın dilində “SA VORBIM AZERBAIDJANA. Limba şi cultura” (AZƏRBAYCANCA DANIŞAQ. Dil və mədəniyyət”) adlı daha bir kitabı nəşr olunub. Bu günlərdə professor Kamal Abdullayevin macar müəllif Kenessey Maria ilə birgə qələmə aldığı “AZƏRBAYCANCA DANIŞAQ. Ölkə və onun dili” başlıqlı, bu qəbildən olan daha bir kitabı Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə işıq üzü görüb. Qeyd edək ki, K.Maria ötən əsrin 70-ci illərində BDU-nun filologiya fakültəsini bitirib. Hazırda Budapeşt universitetinin Türkologiya kafedrasının müəllimidir. Kitabın ön sözünün müəllifi Azərbaycanın Macarıstandakı səfiri professor Vilayət Quliyev, redaktoru isə dünyaca ünlü türkoloq akademik Hazay Giorgidir. Aldığımız məlumatda bildirilir ki, macar dilində işıq üzü görmüş bu əvəzsiz vəsait kitabxanalara paylanaraq bütün ölkədə yayımlanacaq.

Bu yaxınlarda Macarıstan Elmlər Akademiyasında müəlliflərin iştirakı ilə kitabın təqdimat mərasimi keçiriləcək. Azərbaycanın, onun mədəniyyətinin və dilinin xaricdə təbliğ edilməsinə layiqli töhfə olan bu nəşrin özəlliyi ondadır ki, o təkcə Azərbaycan dili üzrə deyil, bütövlükdə ölkəmiz, onun tarixi, dili, ədəbiyyatı və mədəniyyəti, incəsənəti, coğrafiyası, o cümlədən Dağlıq Qarabağ həqiqətləri barədə macar oxucularında dolğun təsəvvür yaratmaq baxımından dəyərli və etibarlı mənbə və “bələdçi”dir. “Dövlət emblemləri” sərlövhəsində dövlət atributları haqqında söz açılır, kitabda ölkəmizin coğrafiyası, iqlimi, daxili və xarici siyasəti, fauna və florası, geoloji strukturu və təbii sərvətləri, xalqımızın mənşəyi və digər sahələr haqqında macar oxucularına məlumatlar verilir. Dillə bağlı hissələrdə Azərbaycan danışıq dili və işlək leksikonundan, qrammatik quruluşundan söhbət açılır, müqayisəli nümunələr verilir, müasir danışıq dilində işlədilən ifadə və sözlərə geniş yer ayrılır. “Azərbaycan rəqəmlərdə” sərlövhəsində paytaxt, əsas şəhərlər, pul vahidi, dil və din, etnik qruplar və sair barədə məlumatlar yer alır. Kitab Azərbaycan dilini öyrənən macar tələbələri və dilimizə maraq göstərən geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulub.

Sevinc QARAYEVA

525-ci qəzet.- 2011.- 19 mart.- S.19.