Media orqanlarının ordudakı proseslərə münasibəti: inamsızlıqdan etimad mühitinə doğru

Ordu cəmiyyətin yığcam bir modelidir. Media isə cəmiyyətin güzgüsü adlandırılır. Ordu toplumun müxtəlif xüsusiyyətlərini özündə daşıdığı kimi, media da bütün bunları əks etdirir, cəmiyyətin özünü tanımasında və dəyərləndirməsində mühüm rol oynayır.

Hər bir dövlətin Silahlı Qüvvələri həmin cəmiyyətin çox mühüm tərkib hissəsini təşkil edir. Media isə həm orduya, həm də ümumən cəmiyyətə, dövlətə münasibətində müəyyən prinsiplərə əsaslanaraq, öz yanaşmasını ortaya qoyur, eyni zamanda, müvafiq funksiyalarını yerinə yetirir. Amma Silahlı Qüvvələrin elə xüsusiyyətləri də var ki, onlar orduya xüsusi yanaşmanı zərurətə çevirir. O cümlədən media da bu baxımdan istisna sayıla bilməz.

Əvvəla, Silahlı Qüvvələr hər bir dövlətin ərazisinin, müstəqilliyinin, suverenliyinin qorunmasının təminatçısıdır. Bir dövlətin ordusu nə qədər güclüdürsə, dövlət də o qədər güclüdür. Ordu cəmiyyət içində bir cəmiyyətdir. Orada ciddi nizam-intizam, qaydalar hökm sürür. Digər tərəfdən ordu elə bir sahədir ki, orada əsgər əlində silah Vətənin keşiyində dayanır. Ona görə də burada bəzi mənəvi-psixoloji aspektləri nəzərə almaq lazımdır. Buraya Azərbaycanın müharibə vəziyyətində olmasını, torpaqlarının 20 faizinin düşmən tərəfindən işğal edilməsini də əlavə edəndə orduya yanaşmada son dərəcə həssas və diqqətli olmaq zərurəti ortaya çıxır. Əks halda diqqətsizlik düşmən ölkənin kəşfiyyat orqanlarının köməyi ilə “onların dəyirmanına su tökmə” ilə nəticələnir...

Müharibə şəraitində olan ölkənin ordusu ilə bağlı məlumatların yayılmasında həmişə ehtiyatlı olmaq lazımdır. Amma bu o demək deyil ki, ordu tamamilə cəmiyyətdən təcrid olunmalıdır. Bu mümkün deyil. Belə ki, ordunu cəmiyyətin üzvləri formalaşdırır. Sadəcə, ordu ilə ailə, cəmiyyət arasındakı münasibətlər düzgün qurulmalıdır. Bu sahədə medianın işi elə qurulmalıdır ki, mülki cəmiyyətin orduya münasibətində və hərbi sahədəkilərin ictimai mühitə yanaşmasında kəskin problemlər ortaya çıxmasın.

Təəssüflər olsun ki, bizdə KİV-in xeyli fərqli istiqamətdə fəaliyyətinə də rast gəlinir. Bəzən müəyyən mətbu orqanlar və ictimai qurumların əsas işi Azərbaycan ordusu ilə bağlı yanlış informasiyalar yaymaq, orduya qara yaxmaq, kiçik bir faktı, hər hansı hadisəni şişirtməklə ictimaiyyətə yalnış fikir formalaşdırmaq kimi bir təəssürat oyadır. Müharibə şəraitində olan bir ölkənin mətbu orqanlarında gedən orduya yönəlik neqativ yazılar, yayılan çaşdırıcı xəbərlər öz ziyanımıza işləyir.

Əslində KİV bu sahədə fəaliyyətini tam fərqli şəkildə qurmalı, ordu ilə cəmiyyət arasında körpü rolunu oynamalı, cəmiyyətə ordu ilə bağlı müsbət informasiya çatdırılmasına çalışmalı, ordunun cəmiyyətdəki nüfuzunun daha da artırılması istiqamətində fəaliyyət göstərməlidir. Bunun üçün ən müxtəlif formalardan yararlanmaq mümkündür. Məsələn, bizə yaxın olan Rusiyada ordu ilə cəmiyyətin münasibətlərinin qurulması istiqamətində çoxlu tədbirlər həyata keçirirlər. Bu ölkənin “Krasnaya zvezda” qəzetindəki yazıların birində göstərilir ki, Rusiyanın “Bizimkilər” gənclər hərəkatı ordu ilə bağlı müxtəlif tədbirlər həyata keçirir. Həmin tədbirlərdən biri kimi, hərəkatın 10 nəfərlik qruplarla seçilmiş üzvləri ordunun hansısa bölməsində yerləşdirilirlər. “Təcili xidmət” adı altında keçirilən bu tədbir çərçivəsində gənclər hərbi hissələrdə olduqları müddət ərzində həm təhsillərinin davam etdirəcəklər, həm də şəxsi heyətlə birlikdə master-klasslarda iştirak edəcəklər. Bu prosesin hamısı, qəzet və televiziyalarda işıqlandırılacaq. Burada əsas məqsəd rusiyalı gənclər arasında orduya münasibəti kardinal şəkildə dəyişməkdir. Rusiya cəmiyyətinə göstərmək istəyirlər ki, ordu həbsxana deyil, əksinə kişilik, igidlik məktəbi olmaqla yanaşı, gənclərin düzgün formalaşması üçün də bir məktəbdir.

Və yaxud Rusiyada yaradılan İctimai Şura nəzdindəki müxtəlif təşkilatların fəaliyyətinə baxaq. Şuranın nəzdindəki komissiyada əsasən keçmiş zabitlər cəmləşib. Komissiyanın rəhbəri ehtiyatda olan polkovnik Aleksandr Kanışin “Krasnaya zvezda”ya müsahibəsində bildirib ki, onların əsas məqsədlərindən biri hərbçinin cəmiyyətdəki mənəvi-psixoloji reablitasiyasını təşkil etməkdən, hərbi xidməti ən müxtəlif səviyyələrdə müsbət mənada reklam etməkdən ibarətdir. Keçmiş polkovnik hesab edir ki, orduda baş verən neqativ halların mətbuata çıxarılması müsbət haldır, amma bundan müəyyən qüvvələrin qara piar məqsədilə istifadə etməsi doğru deyil. Əksinə ordu ilə bağlı müxtəlif yazılar dərc edilməli, əsgərin gündəlik həyatı qəzetlər və televiziyalar vasitəsilə cəmiyyətə çatdırılmalıdır. Amma bəziləri ordunu ancaq problem yarananda yada salır....

Bu sadəcə təqdim etdiyimiz iki faktdır. Çox yaxşı olardı ki, Azərbaycanın bütün KİV orqanları ordumuzla bağlı münasibətdə sağlam mövqe tutsunlar. Amma hələlik bu, bir arzu olaraq qalır. Cəbhə xəttində hansısa əsgərin həlak olması və ya bu kimi faktların baş verməsi faciədir, amma müharibə vəziyyətində bundan yaxa qurtarmaq da çox çətindir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan müharibə şəraitindədir və əsgərlərimiz cəbhə xəttində düşmənlə üz-üzə dayanıb. Hansısa bir əsgərimiz şəhid olursa və ya başqa neqativ hallar baş verirsə, media bundan qərəzli şəkildə faydalanıb dövləti və onun Silahlı Qüvvələrini bütövlükdə hədəfə almamalı, inam və etimad prinsiplərinə söykənərək, bu barədə lazımi ölçü götürüləcəyi rəyini yaratmağa səy göstərməlidir.

BƏXTİYAR

525-ci qəzet.- 2011.-13 oktyabr.- S.6.