Əli Məsimli: “Milli Məclisin komitələrinin işinin sürətləndirilməsinə böyük ehtiyac var”

Müsahibimiz millət vəkili Əli Məsimlidir.

– Əli müəllim, deputat Vahid Əhmədovla birgə hazırladığınız “Təhsil kreditləri haqqında” qanun layihəsi nəhayət, parlamentin payız sessiyasının qanunvericilik işləri planına daxil edilib. Bundan sonra da həmkarınızla birgə ayrı qanun layihələri hazırlayıb parlamentə təqdim etməyi düşünürsünüzmü?

– Biz xeyli öncə Sovet dövründən qalma əmanətlərin qaytarılmasına dair qanun lahəsini hazırlayıb Milli Məclisə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada təhvil verdik. İkinci qanun layihəsi qeyd etdiyiniz “Təhsil kreditləri haqqında” qanundur ki, onu da bu cür paket formasında hazırladıq, təhvil verdik. Təşəkkür edirik ki, artıq “Təhsil kreditləri haqqında” qanun layihəsi payız sessiyasının qanunvericilik planına daxil edilib.

Biz dəfələrlə parlamentdə başqa bir məsələni çox ciddi formada qaldırmışıq. Məsələ ondan ibarətdir ki, Azərbaycanın son 6 ildə büdcəsi nominal nisbətdə götürəndə haradasa 7 dəfədən çox artıb. Deməli, bu nadir haldır ki, 6 il ərzində büdcənin 7 dəfədən çox artması nominal göstərici üzrə gəlib 2011-ci ildə 16 milyard manata yaxınlaşacaq. 2012-ci ildə isə bunu dollar ifadəsi ilə götürsək artıq 22 milyarddan çox olacaq. Mən parlamentdə çıxışlarımda da qeyd etmişəm ki, indiki nəzarət sistemi şəraitində Milli Məclis, Hesablama Palatası – indi Maliyyə Nazirliyində prezidentin sərəncamı ilə xüsusi struktur da yaradılıb – nə qədər fədakarlıq etsələr də, o vəsaitin çox az hissəsinə tam nəzarət etmək mümkün olacaq. Onun 10-15, maksimum 20 faizinə nəzarət etmək mümkündür...

– Bəs siz bu məsələdə həll yolunu nədə görürsünüz?

– Hesab edirik ki, bu rəqəm nəzarət mexanizminin təkmilləşdirilməsini tələb edir. Onun da təkmilləşdirilməsi üçün kompleks tədbirlər görmək lazımdır. Kompleks tədbirlərin də əsasını “Maliyyə nəzarəti haqqında” qanunun qəbul edilməsi təşkil edir və Milli Məclisin tribunasından hər dəfə qeyd etmişik ki, əgər hökumət bu məsələnin həllini gecikdirmək fikri varsa, yaxud da belə bir qanun layihəsi hazırlamaq fikri yoxdursa, biz, məmnuniyyətlə, bunu hazırlayarıq.

Onu da deyim ki, əgər sovet dövründən qalma əmanətlər, təhsil kreditləri haqqında hazırladığımız qanunlar vaxtında, yəni, qəbul ediləndən sonra qanunvericilikdə müəyyən edilmiş müddət ərzində vaxtında qəbul olunsaydı, biz onlardan əlavə sayda qanunları hazırlayardıq. Amma bu günün özündə yenə də mənim dediyim həmin fikir qüvvədə qalır. Hökumət əgər belə bir qanunu hazırlamaq istəmirsə, biz belə bir qanunu hazırlayarıq. Ona görə ki, faktiki Milli Məclis mənim iş yerimdi, hər bir deputatın ən azı 5 illik iş yeridi və büdcə vəsaitindən isitfadəsndən söhbət gedəndə Milli Məclis tənqid atəşinə tutulur.

Özünüz də görmüsünüz, neçə dəfə məsələ qaldırmışam ki, 2011-ci ildən başlayaraq artıq temp aşağı düşəcək. Özünüz də bilirsiniz ki, nə qədər bu məsələyə ad çəkmədən narazılıqlar bildirilirdi. Amma çox təəssüflər olsun ki, mənim dediyim artıq reallıqdır. Əgər son 7 ili götürsək, Azərbaycanda iqtisadi artım tempi orta hesabla hər il 20 faiz olub. Bəzi illərdə 25, bəzi illərdə hətta 35 faiz olub. Amma 2011-ci ilin indiki dövrünün rəqəmlərinə baxanda iqtisadi artım bir faizin ətrafındadır. Əhalisi 1,1 faiz artan bir ölkə üçün bir faizlik artım staqnasiyadır. Yaxud da 1,1 faizdən artıq artan və bir neçə il bundan qabaq 35 faiz artıma nail olan bir ölkə üçün bir faizlik artım özü staqnasiyaya bərabərdir. Bəlkə də əhalisi azalan, əhalisinin sayı durğun vəziyyətə ölkə üçün bir faizlik artım nəsə deyir, amma Azərbaycan üçün, Azərbaycanın qarşısında duran sosial problemlərin həllini sürətləndirmək üçün bizə 7-8 faizlik artım lazımdır.

Ona görə biz bunu nəzərə alaraq, özünüz də görmüşdünüz ki, vergi yükünün azaldılması, iqsadi azadlıqların artırılması istiqamətində bir paket hazırlayıb təqdim etmişdik. Orada Vergi Məcəlləsinə əlavə və dəyişikliklər, sair maraqlı məqamlar var idi. Təşəkkür edirəm ki, Milli Məclisin rəhbərliyi həmin sənədləri aidiyyəti nazirliklərə göndərdi və aidiyyəti nazirliklərin hamısı birmənalı şəkildə bizim təcrübəmizi dəstəklədi, amma iki ildən artıqdır ki, biz oturub gözləyirik ki, görəsən, həmin paketi nə vaxt, heç olmasa, bir-bir başlayıb həyata keçirəcəklər.

Axı, iqtisadi fəallığı artırmasan, iqtisadi azadlıqlara geniş meydan verməsən hansı mənbələrin hesabına yenidən artıma nail olmaq olar? Bax, biz neftlə , neftin qiymətinin qaldırılması ilə bağlı xaricdən , xarici amildən asılıyıq. Konyukturadan can qurtarmaq neftdən kənar sahənin köklü iqtisadi inkişafına, fundamental inkişafına nail olmalıyıq. Bunun üçün isə həmin sahədə iqtisadi azadlıqlar bərqərar olmalıdır, orada məmur özbaşınalığı, haqsız müdaxilələr aradan qalxmalıdır, korrupsiya halları, rüşvətxorluq aradan qaldırılmalıdır ki, neftdən kənar sahələr sürətlə inkişaf edə.

Milli Məclisin də bilavasitə – həmin bir faizlik artımdan 7-8 faizlik artıma nail olmaq işində özünün kifayət qədər böyük potensialı var. Odur ki, Milli Məclis də həmin potensialdan səmərəli istifadə etmə kursunu götürməlidir...

VAHAB

525-ci qəzet.- 2011.- 14 oktyabr.- S.4.