Əli Həsənlinin “Çağ” nəsr kitabı işıq üzü görüb

Bu günlərdə yazıçı- publisist Əli Həsənlinin “Çağ” adlı hekayələr toplusu işıq üzü görüb. Kitaba yazıçının “Səs-yol yoldaşı”, “Qayıq”, “Tale bələdçisi”, “Ağ yol”, “Aşıq”, “Xof”, “Talenin oyunu”, “Doğmaların yadlığı”, “Ocaq”, “İnsan qoruğu”, “Əbədi yurd yeri”, “Sovxa adam”, Şeytan təpəcikləri”, “Oğul”, “Dar ayaqda” hekayələri və “Nəslin qiyamı”, “Tutqu” povestləri daxil edilib. Kitaba daxil edilən hekayələrdə baş verən hadisələr real həyatla yaxından səsləşir. Topluda yer alan maraqlı hekayələrdən biri “Tale bələdçisi” hekayəsidir. Hekayədə vaqon bələdçisinin milliyyətcə yəhudi olan sərnişinlə başına gələn əhvalat əks olunub. Yəhudi sərnişin ilk baxışdan bələdçiyə yalançı, fırıldaq bir insan təsiri bağışlasa da onu yarıyolda qoymağa ürəyi gəlmir və öz yanında biletsiz sərnişinə yer verir. Ancaq yol boyu sərnişinin qəribə davranışları, söhbətləri bu insan haqqında onun beynində sual işarələri yaradır. Bakı vağzalında sərnişin bələdçinin yaxşılığının əvəzi olaraq onu evinə qonaq aparmaq üçün təkid edir. Bələdçi nə qədər etiraz etsə də sərnişin israrlarında davam edir. Nəhayət bələdçi məcburiyyət qarşısında qalıb onunla getməyə razı olur. Ancaq içini dəhşətli bir qorxu bürüyür. Mənzil başına yetişənə qədər düşünür ki, bu adam onu belə israrla aparmaqda yaxşı niyyətdə deyil. Sonra cərəyan edən hadisələr göstərir ki, yəhudi heç də onun düşündüyü qədər pis niyyətli insan deyil. Digər maraqlı hekayə isə “Ağ yol” hekayəsidir ki, burada kənd camaatının Ağbaş kişi adlandırdığı, yaşlı və özünə qapalı bir kəndlinin camaat üçün müammalı qalan ölümündən bəhs edilir. Hər gün səhər tezdən və gün batandan sonra insan adı ilə çağırdığı inəyini kənddən xeyli kənar olan otlaqlarda otarmağa apran bu Ağbaş kişi bir gecə gölün üstündə gördüyü qeyri-adi bir varlığın saçdığı işıqdan vahimələnir. Onun Sadoy adlı inəyi hürkərək bataqlığa tərəf qaçır və inəyin boynuna bağlı olan kabel qırığının bir ucu da kişinin qoluna bağlı olduğu üçün onu da özü ilə bataqlığa dartır. Ağbaş kişinin gördüyü həmin qəribə məxluq institutda oxuduğu vaxtlarda taleyin, elə hamının acığına ailə qurmaq istədiyi, ancaq cəsarəti çatmadığından sevdaları baş tutmayan iki ayağı şikəst olan həmin qızın ruhu idi və sanki heç bir söz deməsə belə səssizliyi ilə onunla məşhər ayağına çəkirdi. Ağbaş kişi həmin möcüzənin təsirindən huşunu itirib inəyi ilə birlikdə bataqlığın dərinliyinə gömülür. “Aşıq” hekayəsində isə müəllif el-obasından didərgin düşmüş bir aşığın ürək ağrıdan taleyini və üzləşdiyi vəziyyətləri qələmə alıb. Müəllifin povestlərində təsəvvür olunan hadisələr də xüsusi maraq doğurur.

GÜNEL

525-ci qəzet.- 2011.- 20 yanvar.- S.7.