Türkiyəli qonaqlar “525”də olublar

QARDAŞ ÖLKƏ NÜMAYƏNDƏLƏRİ AZƏRBAYCANLA BAĞLI HƏYATA KEÇİRMƏK İSTƏDİKLƏRİ LAYİHƏ HAQQINDA GENİŞ MƏLUMAT VERİBLƏR

Ötən gün Yalova bələdiyyə sədrinin məsləhətçisi Şəmsəddin Şəkər, Türkiyənin ölkəmizdəki səfirliyinin mədəniyyət və tanıtma müşaviri Seyid Əhməd Arslan, sənət tarixçisi Asiyə Karabulud və memar Aydın Avcının təmsil olunduğu nümayəndə heyəti redaksiyamızın qonağı olub. Qonaqlar müsahibələrində Azərbaycana gəlişlərinin məqsədini açıqlayıblar. Türkiyəli nümayəndələr həyata keçirmək istədikləri mühüm bir layihənin təfərrüatlarını qəzetimizin oxucuları ilə bölüşüblər.

Şəmsəddin Şəkər Azərbaycanda olduqları üç gün ərzində muzeyləri, mədəniyyət mərkəzlərini gəzdiklərini qeyd edib: “Bu günlər ərzində ədəbi fəaliyyətləri, qəzetləri izlədik. Azərbaycandakı səfirliyimizin mədəniyyət attaşeliyi ilə birgə təmsil etdiyimiz vilayətlə bağlı həyata keçirəcəyimiz bir layihə səbəbindən buradayıq. Yalova bələdiyyəsi olaraq “Türk Dünyası Şairlər Otağı” adı ilə indiyədək yaşayıb-yaratmış böyük türk şairlərindən 40 nəfəri özündə ehtiva edən bir muzey yaratmağı qarşımıza məqsəd qoymuşuq. Azərbaycandan da 4 böyük istiqlal şairinin – Hüseyn Cavid, Əhməd Cavad, Bəxtiyar Vahabzadə və Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın həyat və yaradıcılığını türkiyəli gənclərə və turistlərə sərgiləmək istəyirik. Arzu edirik ki, türk yeniyetmə və gəncləri Azərbaycanın böyük şairlərini tanısınlar. Bununla bağlı səfərimiz çərçivəsində Azərbaycanda mədəniyyət və turizm nazirliyinin rəsmi şəxsləri ilə görüşlər keçirmişik, adı çəkilən şairlərimizin ev muzeyləri ilə əlaqə saxlamışıq, lazımi məlumatları almışıq. Layihənin həyata keçməsi ilə bağlı Azərbaycanda məsələyə aidiyyəti olan insanlarla və qurumlarla görüşlər keçirmişik. Bu görüşlərdən çox məmnun olduq. Çünki hansı qapıya getdiksə, gülər üzlə, qardaşcasına münasibətlə qarşılaşdıq və azərbaycanlı şairlərin Türkiyədə tanıdılmasından hər kəsin xoşbəxtlik hissi keçirdiyinin şahidi olduq. Buna görə bütün Azərbaycan xalqına, onun dəyərli ziyalılarına təşəkkür edirəm”. Sözügedən ideyanın yaranmasından danışan Ş. Şəkər bunun bir zərurət səbəbindən meydana gəldiyini açıqlayıb: “ Türk dünyasında belə bir layihənin olmadığını gördük. Türk xalqlarının bir-birilərinin ziyalılarını tam mənası ilə tanımadıqlarını gördükdən sonra belə bir orijinal layihəni Yalova bələdiyyəsi olaraq gerçəkləşdirməyə qərar verdik. Yeganə məqsədimiz türk dünyasının ziyalılarını, böyük mütəfəkkirlərini bir-birimizə tanıtmaqdır. İstəyirik ki, hansısa türk balası bu muzeyə girəndə orada Azərbaycandakı Bəxtiyar Vahabzadə ilə Türkiyədəki Məhmət Akif arasında bir fərq olmadığını görsün və ya Abayı tanısın, bir qırğız dastanını öyrənsin, Kərkükdən məlumatı olsun. Bütün türk dünyasında artıq yüzillərdir uzaqlaşan mədəniyyət tellərini yaxınlaşmasını, eyni bir millətin övladları olduğumuzu ən azından Türkiyədəki türklərin bilməsini istəyirik. İnşallah, 2013-cü ilin sonuna qədər layihəni yekunlaşdırmaq istəyirik. Türk Dünyası Şairlər Otağı Muzeyi türk dünyası tarixində bir ilk olacaq. Muzeydə müstəqil türk dövlətlərindən Azərbaycan, Türkmənistan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Qazaxıstan şairləri ilə yanaşı dövlət olaraq mövcud olmayan türk xalqlarının-başqırdlar, tatarlar, kərküklər şairləri ilə təmsil olunacaq. Bolqarıstan, Yunanıstan və Makedoniyadan olan türklərin şairlərindən nümayəndələr də olacaq. Burada xalqın dövlətinin olub-olmaması əhəmiyyətli faktor deyil, onların mədəniyyət və ədəbiyyat tarixinə bəxş etdikləri töhfələr, türk dünyasına xidmətləri əsas götürülür. İstiqlal şairləri, türk dünyasını bir-birinə ən çox yaxınlaşdıran, həyatlarını buna həsr edən söz adamları haqqında məlumatlar yer alacaq. Muzeydə 40 şairlə bağlı nə varsa- kitablar, proşürlər, filmlər, fotolar və sair sərgilənəcək. Həm də mövzularla bağlı sənədli filmlərin çəkilişi də nəzərdə tutulur”.

Layihədə hələlik məhz 40 şairin yer almasını Ş. Şəkər bunun uğur gətirəcəyinə inanmaları ilə əlaqələndirib: “Türklərdə tarix boyunca qırx sayı uğurlu olub. Bizim dastanlarımızda, məsələn “Kitabi-Dədə Qorqud”da qırx araba ilə gedirlər, nağıllarımızdakı qırxıncı qapı və sair. İslam dönəmində biz bunu qırx birə çıxardıq və “qırx bir kərə maşallah” dedik. Hələ ki, bu qüdsi rəqəmi gerçəkləşdirməyi, sonra bütün türk dünyası ziyalılarının birgə dəstəyi ilə bu sayı 1001-ə çatdırmağı düşünürük və beləliklə də bütün türk dünyasının şair, yazıçı və mütəfəkkirlərinin fəaliyyətini sərgiləmiş olarıq. Layihənin Yalovadakı adıçəkilən muzeylə bağlı hissəsi bələdiyyəmizin, başqa ölkələrə aid hissəsi isə həmin ölkələrə etdiyimiz rəsmi müraciətlər əsasında hər bölgənin öz maliyyə yardımı ilə gerçəkləşdiriləcək. Sonra təmsil olunan ölkələrin hər birindən rəsmi nümayəndələr dəvət edilməklə türk dünyası qurultayı ilə muzeyin açılışı reallaşacaq”. Azərbaycana, Bakıya ilk gəlişinin olduğunu bildirən həmsöhbətim dolğun təəssürat aldığını qeyd edib: “Həmişə xəyallarımda yaşatdığım bir səfər həyata keçib. Belə bir xeyirli vəsilə ilə gəlmək qismətimizdə olduğu üçün çox xoşbəxtəm. Hələ uşaqlığımdan zehnimdə Azərbaycan vardı – öz layiqli, tanınmış övladları ilə. İndi də onların sırasına Rəşad Məcid kimi, Azər bəy kimi ziyalılar əlavə olundu. Bundan çox məmnun oldum. Bakı par-par yanan, xəyallarımdakından da gözəl bir şəhərdir. Şəhər olaraq da çox inkişaf etmiş bir məkandır. Bakı Allahın sevərək yaratdığı şəhərlərdəndir. Qədrini-qiymətini bilmək lazımdır”.

Layihədə orijinal iç dizaynı ilə məşğul olacaq sənət tarixçisi Asiyə Karabulud hələ peşə həyatının əvvəlində olduğunu və belə böyük, bütün türk dünyasının marağına səbəb olacaq bir layihədə yer aldığına görə özünü xoşbəxt hiss elədiyinin vurğulayıb: “Çünki eləyəcəyimiz iş həm Türkiyədə, həm də türk dünyasında bir ilk olacaq. Mükəmməl bir işlə türk dünyasının qarşısına çıxmaq üçün qrup olaraq hamımız səfərbər olmuşuq. İnanıram ki, hər şey alınacaq. Muzeydə qırx şairdən başqa böyük bir kitabxana da yaratmağı planlaşdırırıq. Memarlığı, daxili quruluşu ilə fərqli bir iş ortaya qoymaq istəyirik”. Layihənin peşə həyatında ilk işi olması səbəbindən çox həyəcanlandığını bildirən A. Karabulud vilayətin bələdiyyə sədri Yaqub bəyin də bu layihəyə böyük önəm verdiyini deyib. Bu mənada üzərlərinə böyük bir məsuliyyət düşdüyünü, amma öhdəsindən gələcəklərinə əminliyini ifadə etdi. Yalovanın Türkiyənin göz bəbəyi olan İstanbul, Kocaeli və Bursanın qonşuluğunda, yaşıllıqlar və dəniz arasında gözəl turistik bir ortamda yerləşdiyini vurğulayan A. Karabulud muzeyin bölgəyə daha böyük turist axını cəlb edəcəyinə inandığını bildirib. Azərbaycana ilk dəfə gəldiyini, Bakının çox sadə və şıq bir şəhər olduğunu deyən A. Karabulud buradakı görüşlərdə hər kəsin onları sevgi və hörmətlə qarşıladığını söyləyib.

Layihənin memarlarından Aydın Avcı bu layihədə iştirakından məmnunluğunu diqqətə çatdırıb. A. Avcı layihənin memarlıq və inşaat işlərinin ona aid olacağını, bu məsuliyyətli işin öhdəsindən layiqincə gələcəyinə inandığını qeyd edib. A. Avcı müsahibəsində Azərbaycanı çox bəyəndiyini, indiyədək Bakıya gəlməməsindən peşmanlığını nəzərə çatdırıb.

Türkiyənin Azərbaycandakı səfirliyinin mədəniyyət və tanıtma müşaviri Seyit Əhməd Arslan söhbətimizdə hər iki ölkə arasında sağlam bir ünsiyyət qurmağın səfirlik olaraq başlıca vəzifələri olduğunu vurğulayaraq bu layihədən irəli gələn işləri görmək üçün Azərbaycanda zəmin hazırladıqlarını bildirib. Layihə ilə bağlı Hüseyn Cavidin ev muzeyində, Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat Muzeyində olduqlarını, muzeyin direktoru Rafael Hüseynovla səmimi bir görüşün alındığını, mədəniyyət və turizm nazirliyində aiddiyyəti olan şəxslərlə görüşdüklərini, lazımi dəstəyi aldıqlarını söhbətində önə çəkib. Bu layihə haqqında öyrəndikdə Azərbaycan tərəfi də çox xoşbəxt və məmnun oldu. Biz də bu məsələdə vasitəçi olmağımızdan çox sevinirik. Yalova coğrafi olaraq çox gözəl bir bölgədir və hər il ulduzu daha çox parlayan vilayətlərimizdəndir. Turizm potensialı yüksəkdir, xüsusilə də termal turizm çox inkişaf edib. Burada universitetin olması da bölgənin araşdırma qaynağına çevrilməsinə zəmin yaradır. İnanıram ki, Türk Dünyası Şairlər Otağı Muzeyi araşdırmaçı alimlər, tələbələr və şəhərə gələn qonaqlar üçün əhəmiyyətli bir mərkəzə çevriləcək və mədəniyyətimizə böyük töhfələr verəcək. İnsan xarici ölkələrə getdikdə baş çəkəcəyi yerlərin siyahısını tərtib edir. İnanıram ki, bu muzey həmin siyahıda layiqli yerini alacaq.

S.MÜRVƏTQIZI

525-ci qəzet.-2012.-3 avqust.-S.2.