Tabut şəhər
(hekayə)
Bura
necə yer-yurd idi?! Bunu heç cür başa düşə bilmirdi. Çünki hər
yan qaranlıq idi. Və bu qaranlıqda
heç nə görünmürdü. Amma hiss edirdi ki, ətrafda
hərəkət var. Danışırlar,
gülürlər, kimsə
kimin üstünə qışqırır,
o biri də dözməyib onun cavabını verir... İşıqlı
yerdə olduğu kimi, burada da
adi bir həyat
vardı.. Lakin o, bu həyatdan
kənarda idi, onunla yaşamırdı.
Bu həyat qaranlıq
bir pərdə ilə ondan ayrılmışdı.
Ətrafa boylandı. Kimisə
görmək ,onunla danışmaq,
ünsiyyət yaratmaq
istədi.
–Ey, burda kim
var?- deyə
səsləndi.
Kiminsə ayaq səsləri eşidildi. O ayaq səsləri yavaş-yavaş
ona tərəf gəldi, düz onun bərabərinə çatıb
dayandı:
–Sənə kim lazımdır
və burada neyləyirsən?
Sual ona çox qəribə göründü
və birdən-birə o suala cavab verə bilmədi,başladı kəkələməyə:
–Mə,mə, mə-nə heç kim lazım deyil. Və doğrudan mən burda neyləyirəm?
–Bunu sən bilmirsənsə
mən haradan bilim?- Üzünü
görmədiyi adam ondan soruşdu.-Yaxşı,
de görüm sən
haradan gəlmisən,işin,peşən
nədir?
–Mən,mən...- Yenə kəkələməyə
başladı.Gəldiyi yeri,
peşəsini xatırlamağa
çalışdı. Nə
illah elədisə yadına düşmədi.Üzünü
görmədiyi adam onun köməyinə çatdı.-Heç narahat
olma, bu şəhərə gələndə hamımız sənin kimi olmuşuq. Əvvəl qaranlıqda heç nə görməmişik. Sonra qaranlığa alışmışıq...
İşıqlı yerdə
necə görürdüksə
indi eləcə görürük. Bir qədər döz,
sən də bizim kimi olacaqsan.
– Qardaş,de görüm
bura haradı? Niyə bura qaranlıqdı?
Bir də ki, mən
bura yaşamaq üçün gəlməmişəm.
Niyə gəldiyimi də bilmirəm.
–Hamımız bura gələndə sənin kimi deyirdik.Amma bir müddətdən sonra bura elə
alışdıq ki, indi heç yerə getmək istəmirik. Bu tabut şəhəri bizim üçü dünyanın
ən yaxşı yeridi.Öldürsələr də
buradan gedən deyilik.
– Tabut şəhəri?-Qorxa-qorxa dilləndi.-Tabut şəhəri?
–Hə, bura Tabut
şəhəridir. Burada
yaşayan adamlar
elə burada da ölürlər.
Bax elə burada , bu şəhərdə. Harada öldü, orada da basdırırlar.
Daha tabut-zad lazım olmur onları aparmağa...
–Deməli, mən də burda qalmalıyam,elə burdaca ölməliyəm,hə? Yox,yox! Mənə göstərdiyiniz mərhəmətə
görə
sağ olun.Necə
olur olsun mən burdan- bu Tabut şəhərindən çıxmalıyam.
–Biz də əvvəl sənin kimi deyirdik. Amma sonra yavaş-yavaş
bu yerin qanun-qaydalarına alışdıq.
Bir də ki, alışmayıb
neyləyəcəkdik? Çarəsiz idik , bu yerdən
çıxmaq
heç cür mümkün deyil. Bax görürsən o dağları
? Buranı üzük qaşı kimi əhatəyə alıblar ,qala divarlarını
aşmaq olar,amma o dağları aşmaq olmaz. Heç quşlar da o dağları uçub
keçə bilmirlər.
İndi sən o dağları görmürsən.
Bir azdan gözün qaranlığa alışacaq
və sən o dağları görəcəksən.
Onda dediklərimin yalan olmadığına inanacaqsan...
Heç o bir azı da
gözləmək lazım
gəlmədi. Ətrafı görməyə başladı. Doğrudan da
dağlar şəhəri
üzük qaşı
kimi əhatəyə
almışdı. Bu dağların haça olanı da vardı,
şiş zirvəsi olanı da. Və bu dağlar
ona adi dağlar
kimi gəldi,ürəyindəki
qorxu silinib getdi. İçərisindəki evlərə
nəzər saldı,
adi evlər idi, əsasən beş mərtəbədən
ibarət idilər Amma evlərin arasına baxanda onu vahimə basdı.Küçələrin kənarlarında, xiyabanlarda
addımbaşı qəbir vardı. Maraqlı orası idi
ki, bu qəbirlər
sıra ilə düzülmüşdü, hamısına
da eyni başdaşı
qoyulmuşdu. O qəbirlərin
arasından adamlar
rahatca keçib gedirdilər, heç nəyə əhəmiyyət vermirdilər.
Bu şəhərin qəribəliyindən
biri də o idi ki, adamlar
kimi maşınlar da qaranlıqda ora-bura şütüyürdü...
Fənərləri olsa da yandırmırdılar. O fənərlər eynilə
çıxarılmış göz yerlərinə oxşayırdılar.
Və nədənsə bu Tabut şəhərdə heç
olmasa bir zərrə işıq görmək istədi. Qəribə olsa da o saat dağların üstündə bir işıq zolağı göründü. Bu işıq
zolağı dağların başından
o tərəfə uzanıb
getdi. Deməli, o işıq zolağından
o tərəfə həmişə
xəyalında yaşatdığı ağappaq
işıq
içində üzən
bir dünya var. O quş kimi qanad çalıb işıq zolağına
yaxınlaşdı. Hə,
indicə bu
işıq zolağının üstündən
uçub keçəcək,
o ağappaq işığa
bələnmiş dünyaya
düşəcəkdir...
–A kişi, bu qədər
yatmaq olar ? Dur, məhəllənin
yuxarı başında molla
əzan verir, kimsə rəhmətə
gedib. Bir ora baş çək,bir
azdan mən də ora gələrəm.
–Arvadı onu yuxudan oyatdı.
...Qəbirlər cərgə
ilə düzülmüşdü.
Və həmin cərgə ilə düzülən qəbirlərin
yanında təzəcə qazılmış qəbrin yanında yerə qoyulmuş tabutun baş tərəfində molla “Yasin” surəsini oxuyurdu. Hamı diqqət kəsilib onun
dediyi kəlmələrə
qulaq asırdı. O bu kəlmələrə qulaq
asa-asa sıra ilə düzülən qəbirlərə diqqətlə baxdı.Və birdən səhərə
yaxın yuxuda gördüyü qəbirlər gəlib gözünün
qarşısında dayandı.
Onu heyrət
bürüdü. Çünki bu qəbirlər
yuxuda gördüyü
qəbirlərin eyni idi. Başını qaldırıb ətrafa
baxdı. Dağlar da
yuxuda gördüyü
dağlar idi. Haça olanları da vardı,şiş
uclu olanları da... Onların üstündə işıq zolağı görmək istədi.
O işıq zolağını
ki, dağların bu başından başlayıb o biri tərəfə-ağappaq işığa
bələnmiş dünyaya uzanıb gedirdi. Birdən yuxuda gördüyü
işıq zolağı o dağların
başında göründü.
Heyrət içində donub
qaldı. Bu vaxt molla yasini oxuyub
qurtardı və dedi:
–Cənazəni qəbrə
endirin.
Camaat hərəkətə
gəldi. O da işıq zolağının
cazibəsindən ayrılıb adamlara qoşuldu. Cənazənin tabutdan
götürülməsinə kömək elədi.
Cənazə ehmalca
qəbrə qoyuldu.
...Mərhum torpağa
tapşırıldı və
camaat qəbiristanlıqdan çıxmağa
başladı.
Bu vaxt o özündən asılı
olmadan yenə ətrafdakı dağlara baxdı. İşıq zolağı
bir qədər əvvəlki kimi dağların başında
idi. Dağların bu başından o biri tərəfə uzanıb
gedirdi...
Nədənsə ondan başqa heç
kim dağların başındakı o işıq
zolağına fikir vermədi...
Bayram İsgəndərli
525-ci qəzet.- 2013.- 19 aprel.- S.8.