Rübailər
Məhsəti Gəncəviyə
Uçan
quşa bənzər Azərbaycanın
Ürəyi Gəncədir nə üçün
danım.
Bir qanad Məhsəti
biri Nizami –
Biri ürəyimdi, o biri canım.
Torpaqla
danışdı ömrü boyunca
Heç nə tanımadı torpaqdan uca.
Torpağın
dilini bilən Məhsəti
Döndü torpağıma şair olunca.
Yüz dəfə
soruşdum xatirələrdən
De nə diləyirdi Məhsəti meydən?
Səs gəldi
–şərab yox zəhər içirdi
Zamanın amansız tənələrindən.
Şairlər
anası olmaq şərəfdi,
Məhsəti Gəncəvi belə hədəfdi.
Tale
tövhəsidir hər gözəl şeir –
Rübai gözəllik üstə sədəfdi.
Saraylar
qoynunda kimsəsiz olan
Bilmədi
kim kimsiz, kim nəsiz olan
O zaman tək
idi yenə də təkdi
Sınanda bir sarı sim səsi olan.
Bir həzin
səda var uzaqdan gələr
Başı nələr çəkib bilmirik nələr.
Bu ölməz,
dirilməz rübaillərdə
Yerlə Günəş dinər, odla su dinər.
Dindirsən
od tutub yanasıdır o,
Susdursan
heykəl tək donasıdır o,
Kimlərə
süd verib rübailərdən –
Bütün şairlərin anasıdır o.
Özüm
də bilmirəm bu qüdrət nədi
Bir
ölməz ruhu var ürəyimdədi
Deyirlər
adımı o qoyub mənim
Görən bu həqiqət ya əfsanədi.
Günəşdi,
torpaqdı, havadı, sudu
Ürəyi
yandırır məhəbbət odu,
Rübai
bahardı, payızdı, qışdı
Yayı da yandıran həqiqət odu.
Məhsəti
nə üçün rübai yazdı
Çünki o dəryadı demə dayazdı.
Eşqi
rübaidə kamına yetdi
Sən demə rübai gözdə murazdı.
Şeirdə
dörd qatar sözdü rübai
Sevən ürəklərdə közdü rübai.
Məhsəti
bu odla alışdı yandı
Şairin cövrünə dözdü rübai.
Rübai
sevdadı həsrəti sonsuz,
Ümmanda adadı, qüdrəti sonsuz.
Məna
çəkisidi əbədiyyətin
Söz yetim qalardı bəlkə də onsuz.
Qərib
göz yaşıdır üzdə rübai
Eşqə
başdaşıdı düzdə rübai
Kəlamın
mənası, hikməti yoxsa
Yazanı naşıdı sözdə, rübai.
Rübai
sevdanı bölüb dörd yerə
Deyib ki, götürsün istəklə hərə.
Heç
nə götürməyib dünya malından
Məhəbbət paylanıb istəyənlərə.
Məhsəti
Gəncədə rübai yazdı
Nadanlar bu eşqi tərsinə yozdu.
Gənclik
gözəllikdi, şair sevəndi
Sevməzə məzarı rübai qazdı.
Rübai
ürəyi dörd yerə böldü
Payladı sevənə, sevən nə gördü.
Məhəbbət
müqəddəs həyat cövhəri –
Sevə bilməyənlər ünvansız öldü.
Rübai
açılmış süfrəyə bənzər
Şairlər süfrəyə nəyi var düzər.
Nemətlər
tükənər duzdan savayı
Duzsuzlar həyatda mənasız gəzər.
Dünyadan
dörd cəhət rübai imiş
Ona tay olammaz nə zər nə gümüş.
Təbiət
özü də rübai sevir
Odur fəsilləri dörd yerə bölmüş.
Məhsəti
çağırsın qoca Xəyyamı
Onun ad
gününə yığışsın hamı
Rübai
məclisi quraq şeirdən
Bayrama çevirsin əyyam əyyamı.
Axtarsa xəzinə
tapardı, getdi
Sözdən söz dünyası yapardı, getdi.
Yazıb
girov qoydu rübailəri
Sevən bir ürəyi apardı getdi.
Qələmi
dövranı dörd yerə böldü
Dünya
heyran qaldı bu döl nə döldü
Heyif ki,
bilmədik şairin özü
Nə vaxt doğulmuşdu, nə zaman öldü.
Rübai şairin alnında
təri
Kəpəzdən
qoparıb mirvariləri
Göygölə
batırıb çinarla yazıb
Deyirlər Məhsəti rübailəri.
Rübail
bir zərrə hikməti böyük
Dörd dayaq üstündə durub dörd bölük.
Hər
şair bu yükü qaldıra bilməz
Dünyadan ağırdı bəlkə də bu yük.
Rübai
kiçikdi –hikmət kiçikdə
Yüz
inci gizlənir hər incəlikdə
Məhsəti
növbəyə dursa görərdik
Xəyyama şərikdi birincilikdə.
GÜNƏŞƏ
PİYADA
GEDİRƏM
HƏLƏ
Günəşə
piyada gedirəm hələ
Ömür
də belədi, həyat da belə
Ya
külüm dönəcək ilkə, əvvələ
Ya sevinc gələcək şən gülə-gülə.
Günəşin
qəlbində yerim var mənim
Orda fəvvarələr
atəşfəşandı
Günəşə
deməyə sirrim var mənim
Kim bilir bu sirdə nələr yaşandı.
Günəşə
piyada gedirəm hələ
Gecəli gündüzlü yolum işıqlı.
Günəşə
ziyada gedirəm hələ
Payım bu işıqdan bircə qaşıqdı.
Getməyə
gedirəm bilmirəm fəqət
Bu yolu qayıda biləcəyəmmi?
Yerdə
yer olmasa bu da fəlakət
Göylərdən yapışıb öləcəyəmmi.
QƏRİBƏ
Loğmanlar
ölümün əlində əsir
Nə
zaman istəsə o zaman kəsir
Zaman arxayındı
ömür tələsir
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
Dünyadan
yazanlar getdi dünyadan
Şairlər,
ozanlar getdi dünyadan
Dünyada
azanlar getdi dünyadan
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
Süallar
içində sualdı həyat
Dənizdə
buluddan su aldı həyat
Sularla
durulur bulanır həyat
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
Bilən
yox neçədi yaşı dünyanın
Hardadı
ayağı, başı dünyanın
Kimindi
torpağı, daşı dünyanın
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
Günəşə
piyada getmək olarmı
Gedərsən,
məqsədə yetmək olarmı
Özün
öz içində itmək –olarmı
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
Peşəsi
yaratmaq, öldürmək imiş
Çırağı
yandırıb –söndürmək imiş
Aləmi
özünə güldürmək imiş
Bu dünya qəribə dünyadı vallah.
TAPILMIR
Ayaqyalın
nə çox eldə-obada
Ayaqqabı ondan da çox satılmır.
Papaqsızın
ehtiyacı fəryada
Başım açıq papaqtikən tapılmır.
Sirr
qalmayıb süfrələrə səriblər,
Qorxaqlara
baş bulayır nər illər,
Qönçələri
açılmamış dərillər
Gül qoruyan əyri tikan tapılmır.
Təndir
də var, xəmir də var, tabaq da,
Kündələyib
yapan da var qabaqda
İndi
bir söz hey dolanır dodaqda –
Çirmələnib taxıl əkən
tapılmır.
Dərs
oxuyan çoban olmaq istəmir
Yağlı
tikə yavan olmaq istəmir
Arzularım
güman olmaq istəmir
Aldatmayan halal dükan tapılmır.
Keçmişin
“günahkar” zirzəmisi var
Yaddaşda yaşayan fəryad səsi var.
Görəsən
daha nə təmənnası var
Zülmət zirzəmini sökən tapılmır.
Dünya
suda batır, gəmisi yoxdu
Daha
biçiləsi zəmisi yoxdu
Qayğının
köməyi- hamısı yoxdu
Sınıq könülləri tikən tapılmır.
QÜRBƏTDƏ
AYRILIQ
ƏLİMƏ
DÜŞSƏ...
Qürbətdə
ayrılıq əlimə düşsə
Üzümü qibləyə döndərəcəyəm.
Əgər
vüsal ilə ünvan dəyişsə
Qaytarıb geriyə göndərəcəyəm.
Qürbətdə
ayrılıq meydan sulayır
İntihar əlində qılınca dönür.
Hər
gecə bir qərib boz qurd ulayır,
Günəş də ünvansız qürubda
sönür.
Yaddaş
dəftərini hey vərəqləyir
Çəkisi bilinmir xatirələrin.
Uzaqdan bir
həzin meh küləkləyir
Nəfəsi mülayim, mənası dərin.
Növbəyə
dayanır xatirələr də
Vətən
torpağında süvarilər tək
Bir
ömrün yükü var xatirələrdə
Onu necə çəkir görəsən ürək.
Gedirəm
vüsaldan üzr istəməyə
Qulluq eyləyəcəm
yanında qalıb
Həsrət
nələr edib, gəl deyə-deyə
Onun hər əzabı yadımda qalıb.
BALIQLAR
MƏCNUN OLAR
Bir damla
söz cövhəri
Bir dənə
göz gövhəri
Düşsə
dəniz boyanar
Balıqları oyanar.
Bircə
ovuc ədalət
Bircə
qaşıq məhəbbət
Düşsə
sular dayanar
Balıqlar məcnun olar.
Bircə
nəfəs cinayət
Bircə ağız xəcalət.
Düşsə
dəniz qocalar
Onda fəlakət olar.
Dənizdə
yalan olmaz
Batanlar
qalan olmaz
Öz-özünü
təmizlər –
Mirvaridə gizlənər.
QIŞ
GEDİR
Qar
yağır göylərin yükü azalır
Yazın
gəlişinə ağ süfrə
salır
Bahara nə
qalır, qışa nə qalır
Əl yetsəydi soruşardıq günəşdən.
Yarpaqsız
ağaclar ağ çiçək
açır
Buz
salxım altından gedənlər qaçır
Şaxta işıq saçır, ayaz nur saçır?
Yol getsəydi soruşaraq günəşdən.
Qar nə
yaman qucaqlayıb çəməni
Yaxın qoymur qar suyunda çiməni.
Bəs nə
zaman göyərəcək səməni-
Əl çatsaydı soruşaraq küləşdən.
GECƏSİZ
GÜNDÜZLƏR
Gecələr
hardasa küsüb ağlayır
Tapa bilmirəm ki, öpüm üzündən.
Gözlər
didəsində zülmət saxlayır
Qoymayır öpəsən qara gözündən.
Gözün
ağı gündüz qarası gecə
Rənglər
nə qarışır, nə də itmir
Ağ necə
qucub gör, qaranı necə
Bu sevgi dastanı, vüsalı bitmir.
Gecələr
gündüzdən niyə gizlənir
Yoxsa özü qara, üzü qaradır.
Bəlkə
yerdən qaçıb göy gizlənir
Orda da yoxdursa yurdu hardadı?
Gecəni
axtarır tutmayır qərar
Döyür
qapıları əlində ağ daş.
Gecəsiz
gündə də yaşamaq olar
Gündüzsüz gecələr olmayaydı kaş.
ÖLÜMÖNÜ
FASİLƏ
Gözüaçıq
öləndə
Gözləri
açıq ölür...
Görsün
ki, qənimətdi
Kim bölür, necə bölür.
Gözütoxlar
öləndə
Gözü
doyunca gülür
Həm
ölür, həm də görür
Kimlər
üzdə ağlayır
Kimlər ürəkdən gülür.
Kimsəsizlər
öləndə
Göz
yaşı da tapılmır
Baş
yerinə qoymağa
Başdaşı da tapılmır.
Yaltaqlar
ölən zaman
Qoltuqaltı buzlayır.
Yaltaqlar
ölən zaman
Köhnə yara sızlayır.
Qatillər
ölən zaman
Gözlər qapalı ölür.
Etdiyi
cinayətlər
Gözdə topalı ölür.
Ölənlərin
gözündə
Nələr
yaşayır, nələr
Qalın
kitab yox imiş
Ölən gözləri qədər.
Ariflər
ölən zaman
Soruşma
necə ölür
Hər
gözü bir dünyadı
İki
yerə bölünür
Biri
yaşanmış dünya
O biri təzə
dünya.
Aşğayan batır suya.
RÜBAİL
525-ci qəzet.-
2013.- 29 dekabr.- S.29.