Ordu – müstəqilliyimizin zəmanətidir

Jurnalist fəaliyyətimlə əlaqədar, 2005-ci ildən isə parlamentin üzvü qismində mən dəfələrlə hərbi hissələrdə, hərbi təyinatlı ali təhsil və tibb müəssisələrində olmuşam, buna görə də son illər Silahlı Qüvvələrimizdə baş verən köklü dəyişiklərin canlı şahidiyəm. Azərbaycan ordusunun döyüş qabiliyyəti, şəxsi heyətin professional hazırlıq səviyyəsi, hərbi qulluqçuların intellektual səviyyəsi heç şübhəsiz nəzərə çarpacaq dərəcədə artıb. Ölkəmizin siyasi və sosial-iqtisadi həyatının müxtəlif sahələrində baş verən müsbət dəyişikliklər müstəqil Azərbaycanın Silahlı Qüvvələri kimi vacib dövlət strukturuna təsir etməyə bilməzdi. Ordu özünün döyüş və maddi-texniki potensialını artırır, onun beynəlxalq əlaqələri genişlənir və dərinləşir, cəmiyyətdə nüfuz və hörməti artır.

Bu gün Azərbaycan Silahlı Qüvvələri səhra komandirlərinə tabe olan dağınıq hərbi qruplaşmalar deyil, qarşısına qoyulan vəzifəni yerinə yetirən və düşmənə layiqli müqavimət göstərə bilən, vahid mərkəzdən idarə olunan nüfuzlu gücdür. Son illər erməni tərəfi inadkarcasına mütəmadi olaraq sülh rejimini pozur və öz fitnəkarlıqlarına adekvat cavab alır. Təəssüflər olsun ki, atışmalarda bizim əsgər və zabitlər həyatlarını itirirlər, amma düşmən də (bunu unutmaq olmaz) canlı qüvvələrində əhəmiyyətli itkilərə məruz qalır. Elan olunmamış müharibə yenə də müharibədir.

Silahlı Qüvvələrdə mövcud olan neqativ halların aradan qaldırılması istiqamətində Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi tərəfindən görülən ciddi işlər sayəsində hərbçilər arasında qeyri-nizamnamə münasibətləri, zabitlər tərəfindən başısoyuqluq və səhlənkarlıq, öz hərbi mövqeyindən sui-istifadə kimi faktlar praktiki olaraq minimuma endirilib.

Qeyd etmək lazımdır ki, şəxsi heyət arasındakı münaqişələr əksər hallarda hərbi çağırışçılar – əsgərlər tərəfindən təşviq edilir. Ordu – uşaq bağçası, zabit isə dayə deyildir, buna görə də o, 24 saat hərbi çağırışçının yanında olub yoldaşları ilə arasında ortaya çıxa biləcək mümkün münaqişələrdən onu qoruya bilməz.

Əfv Komissiyasının üzvü kimi mənə dəfələrlə bu və ya digər hərbi hissədə xidmət etmiş məhkumlardan ərizələr daxil olub. Bu şəxslər hərbi xidmət yoldaşları ilə dava və ya digər mübahisə nəticəsində məhkumluq həyatı yaşayırlar. Mübahisələrin səbəbləri – mentalitet, intellektual və əxlaqi səviyyə fərqliliyi, bizim millətdə hələ də mövcud olan yerlipərəstlik və sairdir.

Bundan əlavə dünya ilə birlikdə qlobal İnternet və ən yeni informasiya texnologiyaları tərəfindən insanı total nəzarətə alan əsrə daxil olan cəmiyyətimizin yaşadığı mənəvi-psixoloji, əxlaqi problemlər güzgü kimi orduda öz əksini tapır. Kiminsə ad gününü qeyd etməyə və əylənməyə toplaşan gənclərə fikir verin. Bir müddət sonra onlar hamısı öz planşet və ayfonlarına dalmış şəkildə müxtəlif künclərdə otururlar. Böyük əksəriyyət sadəcə olaraq bir-biri ilə normal ünsiyyətdə ola bilmirlər, insani söhbətlər əvəzinə cansız “sms-lərə” üstünlük verirlər. Gənclərin bir sıra nümayəndələrində əxlaqi dəyərlər, digərlərində məsuliyyət hissi, üçüncü qismində vicdanla işləmək, layiqli sənətə yiyələnmək istəyi itmişdir. Mənəvi və fiziki cəhətdən qüsurlu olan gənc insanlar çox hallarda elə hərəkətlər edirlər ki, normal insan bunu anlamaqda çətinlik çəkir. Azərbaycandakı informasiya saytları və qəzetlər ruhları donduran bu cinayətkar hərəkətlərin təfərrüatlarını əks etdirən məlumatlarla doludur.

Və təəssüflər olsun ki, kifayət qədər xam və hərbi xidmətin çətinliklərinə hazır olmayan bu cür insanlar, vaxt gəlir, hərbi heyətin sıralarında yer alırlar. Bir il, il yarım müddətə hətta ən qabiliyyətli zabit belə bu cür “material”dan Vətən üçün həqiqi müdafiəçi yetişdirmək iqtidarında deyildir. Mən yenə də dəfələrlə öz məqalələrimdə qeyd etdiyim məsələyə qayıtmaq istəyirəm: cavan insanı uşaq vaxtlarından, məktəb oturacağından, ailədə, televiziya ekranından orduda xidmətə hazırlamaq lazımdır. Hərbi-vətənpərvərlik səviyyəsi bizdə hələ də aşağı səviyyədədir, əsası isə odur ki, bu bütün vətəndaşlar üçün hələ də ümummilli vəzifəyə çevrilməyib.

Halbuki Vətənin gələcək müdafiəçisini tərbiyə etmək uşaq bağçasındakı dayədən tutmuş hərbi hissədəki komandirədək hamının və hər kəsin vəzifəsidir. Bunun üçün Silahlı Qüvvələrə qarşı iddia sürməzdən əvvəl bizlər hər şeydən əvvəl öz-özümüzdən soruşmalıyıq – mən orduya kömək etmək üçün, ailədə (cəmiyyətdə, ali təhsil ocağında və s.) gələcək layiqli hərbçinin tərbiyəsi üçün hər bir şeyi etmişəmmi? Təəssüflər olsun ki, cavab qənaətbəxş olmayacaq, təəssüflər olsun ki, insanlar yalnız yaxınlarını və əzizlərini hərbi xidmətə yollayarkən ordunu yada salırlar.

Qərəzli fikirlərin əksinə olaraq qeyd etmək lazımdır ki, ordudakı neqativ halların hər biri diqqətlə tədqiq olunur, günahkarlar məsuliyyətə, hətta cinayət məsuliyyətinə cəlb olunur. Bu mənada mən “Ehtiyatda və istefada olan zabitlər” İctimai Birliyinin sədri Yaşar Cəfərlinin fikri ilə heç razı deyiləm, belə ki, o, “Turan” agentliyinə verdiyi müsahibədə Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyinə qarşı imzatoplama kampaniyasının məqsədini izah edərkən bildirmişdir ki, orduda əsgər ölümləri demək olar incələnmir və indiki vaxta qədər bircə fakt da araşdırılmayıb. Əsgərlərin şikəst olmasında və ya ölümündə günahkar olan zabitlər isə guya müxtəlif iqtisadi cinayətlərə – rüşvət və ya hərbi əmlakın dağıdılmasına görə cəzalandırılır. Bunlar Yaşar Cəfərli kimilərin öz iddialarını havadan götürdüyünü sübut edən büsbütün yalanlardır.

Mən ondan fərqli olaraq faktlar göstərə bilərəm. Biz Əfv Komissiyasının hər iclasında müxtəlif hərbi cinayətlərə görə, ən çox da şəxsiyyətə qarşı törədilmiş cinayətlərə görə uzun müddətli azadlıqdan məhrum olmuş əsgər və zabitlərdən əfvlə bağlı onlarla müraciətə baxırıq. Təkrar edirəm, əksər hallarda əsgər yoldaşının ölümünə görə zabit deyil, hərbi xidmətçi günahkar olur (baxmayaraq ki, zabit də laqeydlik və diqqətsizliyə görə günahkardır). Qeyd etməliyəm ki, əgər müraciət edən məhkum “dedovşina” və ya əsgərlərlə qəddar davranışa görə mühakimə olunmuşdursa, Komissiya üzvləri belə ərizələrə baxmırlar. Yaşar Cəfərlinin fikirlərinin əksinə olaraq hərbi prokurorluq ən cüzi faktları və hadisələri də araşdırır, günahkarlar isə hətta çox sadə dava-dalaşa görə ciddi cəzalandırılır (zənnimcə bəzən həddindən artıq ciddi).

Maraqlısı odur ki, cəmiyyətin özündə kriminal hadisələr, o cümlədən qəddar məişət cinayətləri həddən artıq çoxdur, amma nədənsə bütün bu ölüm, zorlama, bıçaqlama faktları qeyri-hökumət təşkilatlarının bu qədər ciddi reaksiyasına səbəb olmur. Amma çox təəssüf ... Son iki-üç ildə məişət zorakılığının qurbanı olan yüzlərlə cavan qız və qadın bıçaq və ya döyülmə ilə həyatlarını itirmişlər! Lakin mən bununla əlaqəli bizim müxalif gənc fəalların və ya “feysbuk” və “tvitterin sivil” istifadəçilərinin etiraz piketini keçirdiyini görməmişəm. Bununla belə yenicə yetkinlik yaşına çatmış qızlarımıza qarşı qəddar davranış əsl ümumilli problemə çevrilib və onun həlli üçün cəmiyyət birləşməlidir.

Buna müqabil ordu ətrafında kimlərsə tərəfindən məharətlə yenidən və yenidən ehtiraslar qızışdırılır. Həm də suyu o QHT və qeyri-hökumət strukturları bulandırırlar ki, məhz onların rəhbərləri zabit rütbəsi ilə bir araya sığmayan qəbahət və ya qanun pozuntularına görə ehtiyata göndəriliblər. Ordumuzda baş verən faciəvi və sarsıdıcı hadisə bu cür insanlar üçün onları Silahlı Qüvvələrdən kənarlaşdıran insanlarla hesablaşma vasitəsi, səs salmaq və özlərini bir daha ucadan bəyan etmək bəhanəsidir. Bununla bərabər yoxlanılmamış və ya açıq-aşkar saxtalaşdırılmış məlumatlar, şayə və dedi-qodular da daxil olmaqla bütün şübhəli vasitələr işə salınır.

Buna görə Silahlı Qüvvələrin ünvanına olan əsassız ittihamlara hiddətlənən Azərbaycan zabitlərini mən başa düşə bilirəm. Onlar öz cavab bəyanatlarında bir qrup QHT və ehtiyata buraxılan zabitlərdən tələb edirlər ki, ümumi ordunun ləkələnməsinə, cəmiyyətin yanlış məlumatlandırılmasına, nəticədə ölkənin ictimai-siyasi vəziyyətinin stabilliyinin pozulmasına istiqamətlənmiş destruktiv fəaliyyəti dayandırsınlar.

Xatırlamaq lazımdır ki, ordu bizim müstəqilliyimizin yeganə zəmanətidir. Buna görə Silahlı Qüvvələrə siyasi qalmaqal, münaqişə, hər hansı regional maraqları qoşmaq nəinki vicdandan uzaqdır, həmçinin cinayətdir, çünki bundan düşmənlərimiz dərhal istifadə edə bilər.

Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Ali Baş Komandanın – cənab Prezident İlham Əliyevin daimi nəzarət və diqqəti altındadır. Hər iki-üç aydan bir o, növbəti hərbi hissəsini ziyarət edir, hərbi obyektləri təftiş edir, əsgər və zabitlərin həyatı və məişəti ilə tanış olur. Başa vurduğumuz 2012-ci ildəki qısa xronologiyanı qeyd etmək kifayətdir: 21 yanvar – Goranboy rayonunda “N” saylı hərbi hissəni ziyarət; 30 may – Naxçıvan Muxtar Respublikasında “N” saylı hərbi hissəni, həmçinin Culfadakı müasirləşdirilmiş sərhəd postunu ziyarət; 31 iyul – sərhəd xidmətinin Lənkəran qarnizonu ilə görüş; 7 oktyabr – Yevlaxda sərhəd xidmətinin hərbi hissəsinin yeni yaşayış binası kompleksinin açılışı. Biz Silahlı Qüvvələrimizin necə müasirləşdiyini və yeniləndiyini, onların müdafiə potensialının necə gücləndiyini, ordunun saxlanılmasına dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitlərin hansı həndəsi silsilə üzrə artdığını əyani şəkildə görürük. Tam arxayın ola bilərik ki, bu vəsaitlərin istifadəsi də müvafiq orqanların ciddi nəzarəti altındadır. Buna görə də Silahlı Qüvvələrdə guya ki, geniş korrupsiyanın olması barədə bəyanatlar həqiqəti əks etdirməyən böhtan və iftiradır.

Mənim fikrimcə ordu ətrafında gedən bütün bu QHT oyunları bir sıra məqsədlər güdməkdədir. Bunlar cəmiyyətdə orduya qarşı inamsızlıq toxumları səpmək, vətəndaşların dinclik və təhlükəsizliyini təmin etmək bacarığı ilə bağlı şübhələr oyatmaq, vahimə əhval-ruhiyyəsini təhrik etməkdir.

Bir sıra qeyri-hökumət təşkilatlarını, cəmiyyətin həddən artıq siyasiləşmiş təbəqəsini daha çox məsuliyyətli və təmkinli olmağa çağırmaq istərdim. Odla oynamayın (sözün hərfi və məcazi mənasında), hərbçilərimizin şərəf və ləyaqətini təhqir etməyin! Ordunun təhqiri – ölkənin, dövlətin, ali baş komandanın təhqiridir.

Bizim hərbçilərin, cəsarətli əsgər və zabitlərin üzərinə daha böyük işlər düşür, həmçinin ən ağır və məsuliyyətli iş olan, təcavüzkarlardan Azərbaycan torpaqlarını azad etmək, 100 minlərlə vətəndaşı tarixi torpaqlarına qaytarmaq, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü təmin etmək.

Bu vəzifə həqiqətən də ümummilli işdir. Bunu unutmayaq!

Elmira Axundova,

Milli Məclisin deputatı,

yazıçı, publisist

525-ci qəzet.- 2013.- 6 fevral.- S.4.