Yollar

İzi yox olmuş yollarım

tük basmış üzüm kimidi,

giləsin quşlar aparan

qurumuş üzüm kimidi.

Durub səni gözlədiyim

yol ayrıcı yoxdu, itib,

mənim izim qalan yerdə

görən hansı otdu, bitib?

Yamaclar nazilib yaman

köhnə xalı tək süzülüb,

axtarma yazıq cığırı,

cığır həsrətdən üzülüb.

Təklikdən darıxan yolu

durnalar aparıb gedib,

saxlayıb biz gələn yaza

payızdan qoparıb gedib.

Zamansız şeir

Əllərim səmanın ətəklərində,

əllərim zamanın tətiklərində,

bu sonsuz yolların harasındayam?

Tapdanan izlərim yarımçıq, pozuq,

ləpirlər üstündə ləpirlər dolu,

bu köhnə evlərin tapılmır yolu.

Azman ağacların boynu kəsili,

təzə ağacların baxışı köhnə.

külək də yorulub, külək həvəssiz,

daha axşamlar da gəlir həvəssiz,

qaranlıq gecəni öldürür səssiz.

Qaranlıq gecənin üzü qorxulu,

o başdan duranın çoxu yuxulu,

günahsız körpələr gecələr yatmır,

əlim bu gecənin sonuna çatmır.

Qanunlar, qaydalar pozulur daha,

sən bilən, mən bilən yozulur daha.

Dəyişir yazılan, yazılmayanlar,

beyinə, qəlblərə qazılmayanlar.

Sən də dəyişirsən, mən dəyişirəm,

kimlər dəyişsə də, nə dəyişsə də,

zaman olanları yoluna qoyur,

zaman içimizi oyur, hey oyur.

Əllərim səmanın ətəklərində,

özüm bu yolların arasındayam.

Gözüm bu yolların sonuna baxır,

gözümdə zamanın yelləri axır...

Xatirə yaşadır insanı bəzən

Günlər ilə dönür, illər yox olur,

ağrılar, həsrətlər hərdən çox olur,

görənin görməzdən gözü tox olur,

gedə bilmədiyi yerlərdən gələn

xatirə yaşadır insanı bəzən.

Ağrıdı, acıdı, şirindi, baldı,

gəldimi, getdimi, itdimi, qaldı,

yığıb saxladığın yoldamı saldı?

Gedə bilmədiyi yerlərdən gələn

xatirə yaşadır insanı bəzən.

Ömürdən keçəni yaddaşa tikir,

kim deyir evini yad daşa tikir,

sinədə asılan ad daşa tikir,

gedə bilmədiyi yerlərdən gələn

xatirə yaşadır insanı bəzən.

Bəzən qalanından ötəni gözəl,

qəlbin dərinində bitəni gözəl,

əlindən, ovcundan itəni gözəl,

gedə bilmədiyi yerlərdən gələn

xatirə yaşadır insanı bəzən.

Sevdiyim payıza döndüm

bu gecə

Şaxta vurmuş gül kimi,

qanadı sınmış quş kimi,

ruhu tam ölmüş kimi,

sevdiyim payıza döndüm bu gecə.

Sevgiyə qar yağdı vaxtından qabaq,

bəxtəvər dedilər baxtından qabaq,

ümidlər qırıldı taxtından qabaq,

sevdiyim payıza döndüm bu gecə.

Bu gecə payızım, bu payız gecəm,

dedim mənim olan payızdan keçəm,

məni tanımadı öz doğma küçəm,

məni tanımadı öz doğma gecəm,

əlim ətəyimdən uzun, lap uzun

sevdiyim payıza döndüm bu gecə,

sevdiyim payızda söndüm bu gecə.

Sənin ayrılığın

Uçub gedən xəyalım

qayıdıb geri dönmür,

süzür dənizin üstə

əsən mehlər qoynunda.

Çək əlini üzümə,

sən mənim ağ yelkənim,

mən sənin dor ağacın.

Buludların kölgəsi

dalğalanır dənizdə,

könlümün yaxasını

titrəyən barmaqların

sığallayır ahəstə.

Dənizin ortasında

dalğalar layla çalır

köhnə xatirələrə.

Qollarım arasında

susur lal xəyallarım,

üfüqlər də qaralır,

sönür ümid işığı-

yoluna tutacağım.

Sənin ayrılığındı

mənim tək dar ağacım.

lll

Əllərində bir dəniz,

gözlərində bir röya,

yanağın bir ay kimi

işıq salır gözümə,

barmaqlarım dalğa tək,

telində dalğalanır,

saçının həzin mehi

üzümdə sığallanır.

Mənə dikilən baxış

tökülər üz-gözümə

mehriban xəyal kimi,

durub baxıram sənə

bir ömürlük lal kimi.

Süzülür arzuların

o qönçə dodaqlardan

ürəyimə bal kimi

necə də gözəl həyat,

sığın bu sinəmə, yat.

Yol ayrıcı, məni burda saxlama

Hara getdi, harda qaldı bu yollar,

yol yeriyən yolda qaldı bu yollar,

sağda qaldı, solda qaldı bu yollar,

yol ayrıcı, məni burda saxlama.

Mən nə bilim bu yol hara dönəcək,

yoldakılar deyinəcək, döyəcək,

kimlər məni nəyə görə söyəcək,

yol ayrıcı, məni burda saxlama.

Daldalanıb duran yerim yoxdusa,

gecələyib qalan yerim yoxdusa,

bu yolları yola salan yoxdusa,

yol ayrıcı, məni burda saxlama.

Biri ötər, biri keçər bu yoldan,

öz ömrünə ömür seçər bu yoldan.

mənimkilər nələr çəkər bu yoldan,

yol ayrıcı, məni burda saxlama.

Bu qız uçar xəyalların içində

Fikirləri qanad kimi qol açıb

bu qız uçur xəyallarin içində,

gümanları bu yerləri yol bilib

bu qız uçur xəyalların içində.

O eyvandan süzüb itən baxışla,

bu şəhəri yuyub gedən yağışla,

günahımı sən özümə bağışla –

bu qız uçur xəyalların içində.

Gələn dalğa ötüb gedir, boy vermir,

əncirli bağ əncirindən pay vermir,

bakılı qız daha mənə hay vermir,

bu qız uçur xəyalların içində.

Xəyalları, arzuları sona ver,

istəyini ona yetir, ona ver.

ey yaradan, sən bu qızı yola ver,

bu qız uçur xəyalların içində.

Mən bir simurq quşuyam

Arzular uçurdacaq məni göy üzünə,

soraqlar qopacaq lələklərimdən,

sevdalar süzüləcək könlümün

süzgəcindən,

pəmbə buludlar örtəcək üstümü

ay işığında,

gəzəcəm qitələri öz rəngində,

Şimal Buzlu Okeanının,

Antarktidanın buzunu

daşıyacam Afrikaya.

Günün günorta çağı

yaşıllıqları aparacam Ərəbistan səhralığına,

Skandinaviyanın göllərini qonaq edəcəm

Saxara qumsallıqlarına.

Boş torpaqları icarəyə verəcəm Çinə, Yaponiyaya...

və nələri, nələrə, kimlərə...

Bir də

Asiyaya, Afrikaya, Amerikaya və haralara ...

elə buralara

azadlıq səpəcəyəm

buludların gözləriylə,

təzələnəcək dünya,

təmizlənəcək dünya.

Ay üzü,

bulud gözü,

tərtəmiz göy üzü,

bir də azad yer üzü.

mən bir simurq quşuyam...

gecə sənsizliyi

son ayrılıq elə iti,

son görüş elə qısa-

utancaq baxışların görüşü kimi.

sənsizlikdən alışıb-yanan üzümü

soyuq pəncərə şüşəsi soyudur,

baxışlarımı qaranlıq...

gecənin qaranlığı kölgən kimi

sərinlik səpmək istədi od tutan bədənimə...

gecədə ay da yox,

baxıb oxşadam sənə

... xəyalların azdığı gecədə

hər şey, hər şey qaranlıq...

İntihar edən paltar

Geyindiyi bədəni oxşaya-oxşaya,

öpə-öpə,

dərəli-təpəli sinəni tumarlaya-tumarlaya,

kürəyi qucaqlaya-qucaqlaya

boşaldı,

sonuncu həvəsi töküldü ətəyindən

dolabdakı asılqandan asılan paltar

çırpına-çırpına intihar etdi bu gecə

Palatada yazılan şeir

Palata pəncərəsindən bayıra boylanıram

yenə həmin bağ,

yenə həmin vədə,

oturacaqdan qalxan kölgələr

ağaclar arasından addımlayır sakitcə,

həyat davam edir ahəstə.

ilk dəfəydi baxırdım palata çarpayısından,

ilk dəfəydi baxırdım ayrılığın arxasından,

ilk dəfəydi ayrılıq özü gəlmişdi

məni görməyə...

burda yatanların hamısı müvəqqəti, köçəri,

bir sevda boylanır pəncərədən içəri

əllərində umud

söyləyir: ağrıları unut, unut,

həkim məni əməliyyata aparır,

süpürgəçi qadın ayaq izlərimi süpürür,

qulağıma addım səsləri gəlir

xəzəl qarışıq

bil, gülüm,

burdan bayırda hər şey yaraşıq

...bu da sevdiyimiz payız

Listopad

Listopad,

üzündən üzgünlük tökülür,

gözlərindən yaş,

küləklərin oynatdığı yarpağı

yağış döyür yavaş-yavaş,

yarpağın köç dövrüdü,

xatirələrin kövrələn çağı,

könüldə ilin son arzuları,

ümidlər saralır

yarpaqlar kimi,

solan ümidlər...

Noyabr ayına,

“Listopad” deyir, polyaklar,

necə də gözəl, necə də dəqiq:

“Yarpaq tökümü” ayı-

Mazurka meşələrində yarpaqlar tökülür,

ilin son günləri bükülür,

Rekviyem çalır küləklər...

Yarpaqlar tökülür payız axşamı,

saralmış yarpağı oynadır külək,

Listopad ayında

ilin son günləri tək

döyünür sinəmdə ürək.

İthaf

Səni səndən yaxşı heç kim tanımaz, deyirlər

bu qarışıq dünyada.

sükutlar pozular,

qəfil buludlar çökər yer üzünə,

qapqara buludlar.

ümidlər çaxnaşar

sakitliyini yel pozan yerin səma saatında.

çılpaq əqrəblər oynaşar,

könlündə fələklər dolaşar.

qaranlıqda heç nəyin görünmədiyini

düşünən adam,

görənçün fərqi yox

işıq, ya qaranlıq.

bir sən özün-özünü yaxşı tanıyırsan,

bir də O səni..

Pəncərə

Sıxar ürəyini, sıxar köksünü,

yenə də tənhalıq, yoxluq həsrəti.

Pəncərə önündən bir cüt göz baxar

gələn qaraltının xəyal izinə.

Soyuq pəncərələr ağlayar hərdən,

tər tökər, utanar xəcalətindən.

... Qapının ağzında ayaq səsləri,

zəngin düyməsi də sevinər bu dəm,

oynamaq istəyər çağırış səsinə.

üzünün, gözünün tərini silər

gecə növbəsini çəkən pəncərə.

Pərdələr dartılar, qaranlıq qaçar,

otağın sevinən işıq səsindən.

Əlində axşamın ad siyahısı

evə adamları daşıyır gecə,

yorğun, əldən düşmüş növbətçi gecə

sonuncu adamı ötürür evə-

yenə öz ömrünü yaşayır gecə.

Rəfail Tağızadə

525-ci qəzet.- 2013.- 9 fevral.- S.30.