Vəsiyyət məqamları

 

...ölsəmbir min il

sonra dirilsəm...

Vaqif Bayatlı*

 

Birinci məqam

 

                  Sevgi sevgiylə

                  Dərd dərdlə unudulur...

 

Oğlum! Balam!

Mənə qalmayan, məndən qalan!

 

Ölən kimi,

üzlərdən, gözlərdən çəkilən kimi

unut, unutdur məni!

 

Mən ömrüm uzunu

ha çalışdım-vuruşdum –

unutdurammadım özümü...

 

Neylədim –

üzlərdən çəkiləmmədim,

Neylədim –

gözlərdən yayınammadım;

 

Keçəmmədim

üz vuranın üzündən,

Qaçammadım

göz qoyanın gözündən...

 

Sinəmə dağ çəkdilər,

divan tutdular mənə

hara qaçsam haxlayıb

üzümdən göz çəkməyib, gözümdən getməyənlər;

 

Boğazıma çökdülər,

qan uddurdular mənə

qudağını şəkləyib,

qanıma yerikləyib məni unutmayanlar...

 

Hamıdan çıx heyfimi,

Hamıdan al qanımı!

 

Ölən kimi,

qonur gözlərimə

qara torpaqlar tökülən kimi

unut, unutdur məni!

 

Unutdur –

unutmayanlara qan uddur!!!

 

Məni söz öldürdü,

bir şair sözü –

məni göz tutmazdı, söz məni tutdu!

 

Bir gül qoxusutək,

əcəl yuxusutək tez məni tutdu!

Bir qəfil ox kimi çıxdı yayından

göydə durna kimi düz məni tutdu!

 

Gözüm açıq qaldı –

çətin bağlana...

ağzımda son sözüm qaldı yarımçıq!

 

Neyləmək?!

Neyləmək?! Neyləmək daha?!

 

Üzümə

oxşayan qərib üzünlə,

Gözümə

oxşayan qonur gözünlə,

 

səsinlə-sözünlə,

dərdlə-hüznlə unutdur məni;

 

İnsan insanla,

dərd dərdlə unudulduğu kimi,

Musa İsayla,

İsa Məhəmmədlə unudulduğu kimi –

 

özünlə,

özünlə unutdur məni...

 

İkinci məqam

 

             Əlim əllərindən çəkilməmiş,

                            qonur gözlərimə

               qara torpaqlar tökülməmiş

             unutdular məni, unutdular...

 

Şair dostum! Qatil dostum!

Gözün aydın olsun, sözün mübarək!

 

Elə sözünlə də

sonuma çıxdın –

daha deyiləsi sözüm qalmadı;

 

Yetirdim –

bircə yol yoluna çıxdım,

İtirdin –

yolunda izim qalmadı...

 

Di buyur,

sözündən itir məni də –

unut və unutdur xatirəmi də!

 

Unut şah şeirinin

qəfil yaddan çıxan misrası kimi;

Unutmaq felinin

hamıdan peşəkar ustası kimi!

 

Unut məni –

qonur gözlü şairim,

qara maskalı qatilim!

 

Müstəntiq

ala gözlərini ağartsa da,

qara gözlərini bərəltsə də,

durna kimi çığırtsa da,

zurna kimi mələtsə də;

 

Lap hirslənib

kirpiyinlə od götürtsə,

kəlbətinlə dırnağını çıxartsa da;

 

Yüz hiyləylə

səni şoka,

şeir yazan barmağını

toka salsa belə –

yadına düşməsin adım...

 

Amandı!!!

 

Adımı yazmadığın

o son şeiri də yandır,

külünü ver küləklərə –

fələklər də duymasın;

 

Gecələr qaranlığa üz tutub,

dua pıçıldayanda

adımın bircə hərfini də işlətmə –

mələklər də duymasın...

 

Üçüncü məqam

 

             Ən gözəl xatirə də

             ən acı göz yaşıtək udulur –

             udulur, unudulur...

Dənizlər giləsi!

Sular sonası!

qağayı səsindən diksinən mələk!

 

Daha neyləmək?!

 

Unutmaq çətindir...

Döz, unut məni!

 

Amma unutmağı sona saxlama,

sonra unudarsan,

yadından çıxar –

yadından çıxmamış tez unut məni...

 

Neyləmək?!

Neyləmək?! Neyləmək daha?!

 

Çox – sənə zor gələr,

çox-çox unutma,

özünü zorlama, az unut məni!

Acı göz yaşına nə gərək daha?!

Gözünü korlama, sus, unut məni!

 

Qara təbaşirlə,

bəyaz kömürlə

qismətə yazılan hər nə ki vardı –

hamısı pozuldu, bitdi ömürlə...

 

Mənli xatirələr bir içim sudu,

bir udum havadı...

 

İç!..

Ud!..

Unut sən!..

 

Unutma,

hamısı zəli kimidir –

yaxandan əl çəkməz yaxa tanıtsan,

yuxundan əl çəkməz gözünü yumsan...

 

Üzdən unutmağın ağrısı çoxdur,

dibindən-kökündən kəs,  unut məni;

Ən pisi odur ki, yaxşısı yoxdur –

yaxşısı budur ki, pis unut məni!

 

Hər necə

unutsan, fərq etməz mənə,

istər kirimişcə, istər qəzəblə –

özün bax: ya o cür, ya bu cür unut;

 

Hər gecə

yüz dəfə say birdən minə,

qatla barmağını minbir əzabla –

sübhəcən ya tək-tək, ya cüt-cüt unut!

 

Axşam çətin olsa, səhəri gözlə –

bir az küs, bir az da...

bez, unut məni;

 

Qəfil alınmasa, özünü üzmə –

unut asta-asta...

gec unut məni!

 

Neyləmək?!

Neyləmək?! Neyləmək daha?!

 

Bir kimsə duymadan

qumunu sevdiyin dəniz taparsan,

adımı yazarsan boz qumun üstə –

köpüklü dalğalar yuyub aparsın...

Gəlib yenə yazarsan,

yenə yuyar dalğalar;

    ...hər dəfə sən yazarsan,

    hər dəfə dalğalar yuyar...

 

Dördüncü məqam

 

  Hamı səni unudanda

  bu dünyada ölümlər gerçək olur...

 

Ay nuru!

Gün işığı!

Dəcəl, qaragöz qızım!

 

Mən öləndə yatmışdın,

oyatmağa qıymadım...

 

Yuxudan duran kimi

yeddi dil bilən barmaqlarınla

pozarsan adımı bütün lentlərdən,

bütün ekranlardan, internetlərdən.

 

Qırğı barmaqların qırılanacan,

düymələr ilişib dirənənəcən –

basarsan, cızarsan, qaralayarsan

hər nəyim vardısa ta dünənəcən.

 

Künc-bucağa göz yetirib

bircə-bircə dənləyərsən quş kimi

orda-burda düşüb qalan,

hardasa ilişib qalan,

gözdən qaçan hər sözümü, sətrimi.

 

Qırıb-çatmaqdısa – qırıb çatarsan,

cırıb-atmaqdısa – cırıb atarsan;

dartıb qopararsan hafizələrdən,

bütün yaddaşlardan vurub atarsan!

 

Xülasə, bir nəfəs, bir səs, bir hənir,

bir varaq, bir sətir, bir söz qalmasın;

Elə yox edərsən varlıqdan məni –

məndən bu dünyada bir iz qalmasın!

 

Sonra da ya cənnət,

ya cəhənnəm saytına girərsən –

ikisindən birində olasıyam.

 

Ayrı harda olacam ki?!

Ya mələklərin açılan qucağında,

ya qır qazanlarının çatılan ocağında

taparsan məni.

 

Tez də silib atarsan məni,

süpürüb atarsan o dünyadan da!

 

Elə uzaqlarda itirərsən ki –

azıb çatılması da mümkün olmasın;

Elə dərinlərdə batırarsan ki –

qazıb tapılması da mümkün olmasın!..

 

Ən dərin arxeoloji qazıntılar belə

rast gəlməsin bircə sümüyümə ;

Yaşadığımı unudanlar

biryolluq unutsun ölməyimi ...

 

Mahir N. Qarayev

 

* Epiqraflar

Vaqif Bayatlıdandır.

 

Bu günlərdə qələm dostumuz, şair-tərcüməçi Mahir N. Qarayevin 55 yaşı tamam olur. Həmkarımızı ürəkdən təbrik edir, ona yeni yaradıcılıq uğurları arzulayırıq.

525-cilər

 

525-ci qəzet.- 2013.- 13 iyul.- S.29.