KÖHNƏ TANIŞLAR: TANINMIŞ JURNALİST Şakir YAQUBOV –1
“MƏN
HƏYATIMI JURNALİSTİKAYA QURBAN VERDİM”
UVERTURA
TÜRKİYE’YE BÜYÜK SAYQIYLA
Azerbaycanlı
mühabir, Bakü’deki 1990,Ocak
katliamınden sonra yayına giren Seher
enformatik-haber gazetisi Genel müdürünün yardımcısı,tanınmış
gezeteçi Şakir Yakupov geçtiğimiz günlerde bizzat
benim misafirim olarak Türkiye’ye, genlede ise İstanbul’a
gelmişti.Geldi,bir kaç gün İstanbul’da gezdi ve
Bakü’ye döndükten sonra bu gezintiyle ilğlili bir okunaklı ve dikkati çeken
yazı yayınlattı kendi gazetesinde.
Önceler
Türkiye hakkında bir o kadar da saygıyla konuşamayan bu
yazarın (şunu anlatmalıyızki, kötüleyen bir
şeyler de yapmıyordu) geçtiğimiz günlerde
bana gönderdiği dizi
yazını dikkatle okudum.Okudukça da bu büyük
Türkiye’ye ve genelde İstanbul’a olan sayğısını
ve sevgisini duydum.
“İstanbulda
her şey var,Bakü’den başka”adlı
dizi yazı genel olarak şu
satırlara bitiyor: ”Bir akşam Tevfik bey Abidin’le İstanbulda
geçirdiğim günlerin duyğularını paylaşanda
böyle bir dialoğumuz
oldu:iİstanbul çok büyük bir tent,ne ararsansa bulmak
çok kolay. Tevfik bey dedi: evet Şakir bey,İstanbul’da
‘yoktur’ sözüne bir ihtyac yok.Ama İstanbul’da BAKÜ yoktur.
Tebii bir kaç yıl İstanbul’da yaşan Tevfik bey’in
şu sözlerini şimdi de unutamıyorum.”
Şakir
Yakupov Azerbaycan’da en iyi tanınmış,titiz
ve profesyonel gazeteçilerden biridir.Kuşkusuz şunu
söyleyim ki, böyle okunaklı ve azeri
türkçesinde söylesek:
şirin,tatlı bir yazı ortaya koyacağını
kendisinden bekliyordum.Bu beni candan sevindirdi. Bu açıdan
Şakır Yakupov’un yazı usulubunda İstanbul’un vapurlar
yüzen bağazları,Türkiye’de
üniversitelerde okuyan azeri
öğrencilerin hayatı ve tahsili
hatta televizyon yayanları ve Türkiye’nine politik
gündemi hakkında sevndirici sözler yazan Şakir Yakupov
hakkında şu sözleri sarf etmeğe değer:İstanbul’da
her şey var Bakü’den başka,azizim Şakir.Ama senin bu
güzel dizi yazında da her şey kötü niyetten
başka. Büyük saygılar sunarım yazar
arkadaşıma.
İstanbul’dan
büyük saygılar...
TOFİQ
ABDİN
“Orta
doğu” QEZETİ 11mart, 1994
–Bir
öncəki müsahibəmizdə mən deyəsən yanlış
olaraq Sizi də ALTMIŞINCILAR kimi təqdim
etmişdim.Görünür Sizin bir yenilikçi və
islahatçı
düşüncələriniz mənə buna haqq
qazandırmışdı.Hər halda söhbətimizə o
illərdən başlayaq.
– Əvvəlcə
təşəkkürümü bildirirəm ki, nəhayət,
62 yaşımın tamamında olsa da yazı-pozu işiylə
bağlı ümumi şəkildə mənim də fikrimi
bilməyə Azərbaycan cəmiyyəti... Yox, bu, çox yekə
çıxır, konkret olaraq sənin özün, 10-12 ildən
bəri ardıcıl olaraq yazdığın bu köşədə
məni də dinləməyə, daha doğrusu, dilləndirməyə
əşhədü-ehtiyac hiss eləyibsən. Hərgah
müsahibə verməyə mənim nə həvəsim, nə
də vaxtım var.
Birinci səbəb
budur ki, mən “altmışıncı” deyiləm; ümumiyyətlə,
əgər Azərbaycan ədəbiyyatında belə bir
şey olubsa, bunun bir qədər yeri var – çünki həmin
illərdə Anarın, Elçinin, İsa Hüseynovun, Sabir
Əhmədlinin, Əkrəm Əylislinin “və
başqaları”nın ədəbi-ictimai fikrə yenilik gətirən
əsərləri olub, çap edilib və oxucuya
çatdırılıb.
–Azərbaycan
jurnalistikasında belə bir şey olubmu?
–Bəlkə
“samizdat”lar olub, hardasa yeni-yeni qəzet və
ya jurnallar çap olunub və onlarda kommunist partiyasının
qoyduğu “ustanovka”lardan fərqli tərzdə
yazılmış yazılar dərc olunub? Əsla belə bir
şey olmayıb! Olub Cəmil Əlibəyov, Rəfail
Nağıyev, Nəriman Zeynalov – öncə də
QƏZETÇİ kimi. 1967-ci ildə “Ulduz” jurnalı,
1969-cu ildə “Qobustan” sənət toplusu nəşrə
başlayıb və onlarda Anar, Vidadi Paşayev, Tofiq Məhərrəmoğlu (onun
“Etüd” kitabı da 1969-cu ildə, özü də
“MƏHƏRRƏMOĞLU” imzasıyla çap olunub), Səyavuş
Sərxanlı, Seyran Səxavət, Azər Abdulla, radioda Vaqif
Əlixanlı, Mövlud Süleymanlı başlayıblar o
dövr üçün yeni olan mövzularda, qeyri-standart ifadə
üslubunda yazılar yazmağa. Əslində, onilliyin sonuna
düşdüyü üçün onları və
yazdıqlarını da “altmışıncı” yox, tərəddüdsüz-filansız
“yetmişinci” hesab eləmək lazımdır və bu halda
sel kimi gələn, azı 20 il sərasər SÖZ DEYƏN
böyük bir nəsildən
danışmaq olar –təsəvvür elə ki, Şamil
Şahməmmədov, Aqşin Kazımzadə, Şahin Quliyev,
Piri Məmmədov, Əhməd İsayev, Fazil Rəhmanzadə, Akif
Ağayev, İlham Rəhimli, Şahmar Əkbərzadə,
Yusif İsmayılov, Nemət Veysəlli, İntiqam Mehdiyev, Məmməd
Oruc, Möhbəddin Səməd, Rafael Hüseynov və bir neçə digər qələmdaşımızın
aid olduğu o nəslin
sıralarına düşmək də mənim üçün asan deyil.
İkinci səbəb: “yel əsir, qoz
tökülür” — heç kimin
vecinə də deyil ki, Şakir Yaqubov Azərbaycan
jurnalistikası, onun dünəni və bu günü,
ayrı-ayrı nümayəndələri barədə nə
fikirdədir. Çünki elə həmin bu
insan-oxucuların dəftər-kitabında Şakir Yaqubov
adlı-soyadlı jurnalist, ümumiyyətlə, yoxdur.
– Şakir
müəllim, bu bir az insafsız
yanaşmadır və təvazökarlıqdan o yana bir
söhbətdir.
–Bu mənim
fikrimdir.Halbuki bu adam, yəni Şakir Yaqubov sovet dövrünün mətbuatında ştatdankənar
müxbirlikdən ölkənin birinci qəzetinin rəhbər
üçlüyünədək istisnasız olaraq ÖZ
ƏMƏYİ hesabına uzun bir yol keçib, “Əməkdar
mədəniyyət işçisi” fəxri adına layiq
görülüb və o dövrün bir xeyli jurnalistindən
fərqli olaraq, bizim müasir BAZAR jurnalistikasında da ÖZ
SİFƏTİ və ÖZ SÖZÜ olan tək-tək
jurnalistlərdən biri olaraq qalıb, müstəqil Azərbaycanda
da “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri
adını alıb; başqa sözlə, bu fəxri ada
İKİ DƏFƏ layiq görülmüş
YEGANƏ jurnalistdir...
On il bundan qabağın söhbətidir,
oturmuşam bir redaktorun, daha doğrusu, baş redaktorun
otağında və onunla dünyanın gərdişi barədə
dərdləşirik. Mənim nəvəm yaşında bir qız
içəri girir, salamsız-kəlamsız baş redaktora nə
barədəsə məlumat verib geri qayıtmaq istəyəndə
bu baş redaktor ondan soruşur ki, bəs içəri girəndə
niyə salam vermədin? Qız qayıdır ki, mən bu
gün neçənci dəfədir bu otağa
girib-çıxıram və salam da
vermişəm... Müdir him-cimlə buna qandırmaq istəyir
ki, mənə yox, bu müəllimə, yəni qonağa salam vermək lazım idi. Qız çiyinlərini
çəkir və bəndənizi
tanımadığını bildirir, yəni
tanımadığım adama niyə salam verməliyəm
ki?! Onda baş redaktor mənim ad-soyadımı söyləyir
– qız yenə təəccüblə üzümə
baxır; bunu görüb az qala birnəfəsə
bütün titullarımı, hansı mətbuat orqanında
hansı vəzifələrdə
çalışdığımı sadalayır. Ancaq bunun da
bir təsiri olmur və “nəvə” birmənalı şəkildə
“baba”sını tanımır... Vəziyyətdən
çıxmaq üçün baş redaktor
üzrxahlıqla qızın jurnalistika üzrə
magistraturada oxuduğunu bildirir...
Necə bilirsən, Tofiq, mən bundan sonra ölməliyəmmi? Demə, heç də yox!
Bu hadisə-faktdan düz SƏKKİZ İL sonra qol.az
saytında elə həmin o qızla yaşıd olan Aydın Bağırovun
“Korifeylər və intelligentlər” adlı yazısını
oxuyuram. Gör o, nə yazır:
“Az əvvəl
Rövşən Binnətliyə, Azərbaycanın idman
jurnalistikasının ağsaqqallarından sayılan, dünən
100 yaşını qeyd edən futbolumuzun təbliğində
müstəsna xidmətləri olan Rövşən Binnətliyə
zəng edib soruşuram:
– Tədbiriniz
necə keçdi?
Sualıma
sualla cavab verir:
– Hansı
tədbir?
Mən tədbir deyəndə, əlbəttə ki,
AFFA-nın “Buta palace”da təşkil etdiyi möhtəşəm
yubiley mərasimini nəzərdə tuturdum. Binnətlidən
aldığım cavab məni təəccübləndirir:
– Ora dəvət
olunmamışdım.
Ardınca
dedikləri isə məni artıq təəccübləndirmir,
sarsıdır:
–
Heç Şakir Yaqubov da
çağırılmamışdı.
Tanıyan tanıyır, tanımayanlar üçünsə
çox sadə, hamının, o cümlədən AFFA-da
oturan yoldaşların (daha burada hörmətli
sözünü əlavə etmək qətiyyən yerinə
düşmür. Hörmət etməyi bacarmayan və ya
istəməyən adama nə hörmət?) anlayacağı dildə deyirəm: Azərbaycan
futbolu üçün Banişevski kimdirsə, Azərbaycan
idman jurnalistikası üçün də Şakir Yaqubov
odur”...
Sağ
olsun bu cavan oğlanı ki, Şakir Yaqubovun, heç olmazsa,
Azərbaycan idman jurnalistikasındakı əməyini bu dərəcədə
qiymətləndirib. Hərçənd sən özün də
yaxşı bilirsən ki, idman tematikası jurnalist Şakir
Yaqubovun məşğul olduğu çoxsaylı sahələrdən
yalnız biriydi və o, yəni Şakir Yaqubov ürəyin
istəyən temaların hər hansı birində kifayət
qədər dəyərli yazılar yazıb, elə indi də yazmaqdadır, başqa
sözlə, o, təkcə idman jurnalisti deyil...
ŞAKİR YAQUBOV (Ş.HƏNİFƏZADƏ) KİMDİR?
1951-ci il fevralın 25-də Astaranın Balaca Şahağac kəndində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indi Bakı Dövlət Universiteti) Kitabxanaçılıq fakültəsini, Azərbaycan Jurnalist Sənətkarlığı İnstitutunu və Azərbaycan KP MK yanında Marksizm-Leninizm Universitetini fərqlənmə diplomları ilə bitirib. Leytenant rütbəsində iki il keçmiş Almaniya Demokratik Respublikasında hərbi xidmətdə olub.
1974-2000-ci illərdə “Azərbaycan gəncləri”, “Kommunist” (indiki “Xalq” qəzeti), “Həyat” (indiki “Azərbaycan”), “Sirdaş”, “Səhər” və “AFFA news”, “Panorama” qəzetlərində müqaviləli xüsusi müxbirlikdən baş redaktorun birinci müavini və baş redaktoracan ən müxtəlif vəzifələrdə, sonrakı 10 ildə isə Azərbaycan Respublikası Auditorlar Palatasının redaksiya-nəşriyyat şöbəsinin müdiri, “İqtisadiyyat və audit” elmi-praktik jurnalının məsul redaktoru vəzifəsində çalışıb. Hazırda 2-ci qrup əlildir, işləmir.
“Mən şahidəm ki...”, “Qətiyyətin təntənəsi”, “Hakim mərkəzi göstərər”, “Bizim səfər haçandı?!”, “Banişevski olduğu kimi”, “Taleyimdən keçənlər” kitablarının müəllifi, “Vətən bizim şöhrətimiz...”, “Bizim müasirimiz” və “On ikinci şeyxülislam” kitablarının həmmüəllifi, məşhur islamşünas alim Q.E. fon Qrünebaumun “Klassik islam” monoqrafiyasının, Y.Boqatın “Onlar belə sevirdilər” (Ə.Ağalarov və E.Cabbarovla birgə) kitabının və dövri mətbuatda çap olunmuş onlarca digər dəyərli əsərin tərcüməçisi, Vasif Səmədov, Bəxtiyar Sadıqov, Müsəllim Həsənov, Adil Qaçayoğlu və digər qələm sahiblərinin publisistik kitablarının, habelə auditə dair 35-dən çox elmi-kütləvi nəşrə redaktorluq edib. Müxtəlif janrlı yazıları ayrı-ayrı toplulara, o cümlədən əxlaq mövzusunda “Sevirsə, qayıdacaq...” adlı oçerki IX siniflər üçün “Ailə həyatının etika və psixologiyası üzrə müntəxəbat”a (Bakı, 1989-cu il) daxil edilib.
İki dəfə – sovet dövründə (1989-cu il) və müstəqillik illərində (2005-ci il) “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adına, “Qızıl qələm” və “Həsən bəy Zərdabi” mükafatlarına, 10-dək yaradıcılıq müsabiqəsinin mükafatlarına layiq görülüb. “Azərbaycan Respublikasının fəxri auditoru” adını almış ilk və yeganə peşəkar jurnalistdir.
NOT: Suallara yazılı cavab alındığı üçün bu və bundan sonrakı müsahibələrdə həmkarımın vergülünə və nöqtəsinə toxunmadan çap edirik.
(Davamı olacaq)
525-ci qəzet.- 2013.- 16 noyabr.- S.23.