Qaradağ rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı: real vəziyyət və perspektivlər

Ölkəmizdə həyata keçirilən islahatlar, bir sıra ümummilli proqramlar, mühüm infrastruktur layihələrin uğurla reallaşdırılması ölkəmizin sosial-iqtisadi mənzərəsini əhəmiyyətli dərəcədə dəyişərək, tarazlı inkişaf və davamlı yüksəliş üçün möhkəm əsas yaradıb. Prezident İlham Əliyev yürütdüyü siyasətin reallığa adekvatlığını əməli işi ilə sübuta yetirərək islahatların davamlılığını, ardıcıllığını təmin edərək ictimai həyatın bütün sahələrində intibah və tərəqqinin əsasını qoyub. Məhz həyata keçirilən uğurlu islahatların nəticəsidir ki, təkcə son 10 ildə ölkə iqtisadiyyatının strukturu müsbətə doğru dəyişərək, çoxşaxəli iqtisadiyyata çevrilib və qeyri-neft sektorunun dinamik inkişafı təmin edilib. MDB ölkələri üzrə lider dövlət statusunu, nüfuzunu qoruyan Azərbaycanda sənaye potensialı gücləndirilib, yeni istehsal sahələri yaradılıb, minlərlə obyekt, bir milyondan artıq iş yeri açılıb. Habelə sahibkarlığın inkişafı üçün yeni-yeni imkanlar yaradılıb. Ölkədə əldə edilən nailiyyətlərə öz payını verməyə çalışan Qaradağ rayonunda da sosial-iqtisadi sahədə parlaq göstəricilər əldə edilib.

Qaradağın yeni siması

Qaradağ rayonu Puta-Şubanı mədəninin kəşfi ilə əlaqədar 1923-cü ildə yaradılıb. Toponimlərimizin özünküləşdirməsi məqsədini reallaşdırmağa çalışan məkirli qüvvələr bu rayona da Azərbaycana aidiyyəti olmayan şəxslərin adını verməyə çalışıblar. Belə ki, Qaradağ rayonu 1937-ci ilədək Mikoyanın, 1956-cı ilədək Molotovun adını daşıyıb. 1956-63-cü illərdə Qaradağ rayonu adlandırılsa da, 1963-66-cı illərdə dəyişdirilərək Əzizbəyov, 1966-cı ildən isə yenidən Qaradağ adlandırılıb. Rayonun adı Zaqafqaziyada ilk dəmiryol stansiyalarından hesab olan Qaradağın adı ilə bağlıdır. Hazırda Qaradağ rayonunun inzibati ərazi vahidliyinə 11 qəsəbə daxildir. Qaradağ rayonunun ərazisi 1080 kvadratkilometr, əhalisinin sayı isə 120 min nəfərə yaxındır.

Artıq rayon özünün bir əsrlik simasını tamamilə dəyişərək yeni görkəm alıb. Xüsusən, son on illiklər ərzində rayonda müqayisə olunmayacaq tərzdə yeniliklər baş verib. Bu dəyişikliklər rayonun infrastrukrturundan tutmuş sakinlərin sosial rifah halına qədər bütün sahələrdə aydın sezilir.

Qaradağ: güclü sənaye mərkəzi

Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğurla reallaşdırılan regionların sosial-iqtisadi inkişafı üzrə Dövlət Proqramları, həmçinin, Bakı şəhərinin və onun ətraf qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramlarının uğurla icrası paytaxt Bakı ilə yanaşı, ətraf rayon və qəsəbələrdə də sıçrayışlı inkişafını şərtləndirib. Məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində Qaradağ artıq respublikanın mühüm sənaye mərkəzlərindən birinə çevrilib. Geniş sənaye potensialı olan rayonun iqtisadi göstəriciləri də qarşıya qoyulan hədəflərin uğurla reallaşdırıldığını və Qaradağın ölkəmizin dinamik inkişafında öz üzərinə düşən vəzifələrin öhdəsindən layiqincə gəldiyini göstərir. Bütün bunları nəzərə alaraq demək olar ki, Qaradağ rayonu Azərbaycanın güclü sənaye mərkəzinə çevrilib.

Bu mənada Prezident İlham Əliyevin "Qaradağ rayonu Azərbaycanın güclü sənaye mərkəzinə çevrilir. Burada yaradılan müəssisələr və tikilməkdə olan zavodlar rayonun iqtisadi gücünü artıracaq, yeni iş yerlərinin açılmasına gətirib çıxaracaq" fikirləri də çox şeyi ifadə edir.

İşsizliyin uğurlu həlli

Qaradağ Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Süleyman Mikayılovun rəhbərliyi ilə həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində rayonda işsizlik problemi uğurla həllini tapmaqdadır. Rəsmi strukturların statistik məlumatına görə, paytaxt rayonları arasında daha çox iş yeri məhz Qaradağda yaradılıb.

Rayonda yeni istifadəyə verilən, habelə tikintisi davam edən müəssisələr eyni zamanda, işsizlik probleminin həllində də mühüm rol oynayır. Hazırda Ələt qəsəbəsində Beynəlxalq Dəniz Limanının inşası uğurla davam etdirilir. Puta qəsəbəsində Metanol zavodunun tikintisi başa çatıb və açılışa hazır vəziyyətdədir. Zavod nəinki respublikamızda, eləcə də Cənubi Qafqazda ən nəhəng özəl müəssisələrdən biri sayılır. Rayonun Səngəçal qəsəbəsi ərazisində Neft-Qaz Emalı və Neft-Kimya Kompleksinin salınması üçün 1875 hektar yer ayrılıb (ümumi sahəsi 3850 hektar). Kompleksdə təqribən 2000 nəfər işlə təmin olunacaq.

Təhsil və səhiyyəyə xüsusi diqqət

Sözügedən rayonda təhsil və səhiyyə sahələrinin inkişafına da xüsusi diqqət yetirilir. Xüsusən son aylar Qaradağda yeni-yeni təhsil, səhiyyə və mədəniyyət müəssisələri inşa edilərək sakinlərin istifadəsinə verilib. Dövlət Proqramına əsasən təhsil sahəsi üzrə 8 körpələr evi - uşaq bağçasında əsaslı təmir işləri başa çatıb, 2 uşaq bağçası üçün yeni bina, 2 məktəb üçün isə əlavə tədris korpusu tikilib. Eyni zamanda 7 nömrəli Bakı Peşə məktəbi üçün yeni binanın tikintisi başa çatdırılıb. Qobustan qəsəbəsindəki körpələr evi-uşaq bağçası əsaslı təmir olunub. Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə rayonun 3 qəsəbəsində yeni uşaq bağçasının tikintisinə başlanılıb. Ümumilikdə isə rayonda 25 orta məktəb, 4 lisey və peşə məktəbi, 3 musiqi məktəbi, 1 xüsusi internat məktəbi fəaliyyət göstərir. Uşaq bağçaları və körpələr evinin sayı isə 22-ə çatıb. "2014-2016-cı illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"nda Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən 23 nömrəli Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasının ərazisində uşaq poliklinikası üçün yeni binanın inşası nəzərdə tutulub. Bununla yanaşı Qobustan qəsəbəsindəki 17 nömrəli Birləşmiş Şəhər Xəstəxanası və Lökbatandakı yeni müasir xəstəxana binalarının istifadəyə verilməsi üçün tamamlama işləri aparılır. Rayon ərazisində 7 xəstəxana, 6 poliklinika, 2 müstəqil poliklinika, 1 stomatoloji poliklinika, 1 özəl klinika, 1 uşaq sanatoriyası, 1 doğum evi, 2 təcili və təxirə salınmaz tibbi yardim stansiyası, eyni zamanda, Respublika Güzəm xəstəxanası və Ələt Dəmiryol xəstəxanası fəaliyyət göstərir. Müvafiq Dövlət Proqramına əsasən bu ilin may ayında Müşfiqabadda mədəniyyət evi əsaslı təmirdən sonra istifadəyə verilib. Eyni zamanda, Lökbatandakı 9 saylı musiqi məktəbi üçün yeni bina inşa olunub. Bütövlükdə rayonda mədəniyyət və istirahət mərkəzlərinin sayının artırılmasına xüsusi diqqət ayrılır. Rayonda 8 mədəniyyət evi, 1 muzey, 10 kitabxana, 10 mədəniyyət və istirahət parkı, 1 dövlət qoruğu fəaliyyət göstərir. Habelə Qaradağ rayonu ərazisində olan 15 tarixi abidə var ki, onun da 4-ü respublika, 1-i isə dünya əhəmiyyətlidir.

İnkişafın sirri

Qaradağ rayonunun statistik göstəriciləri kifayət qədər yüksəkdir. Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Elnur Qurbanov cari ilin doqquz ayının yekunları barədə danışarkən bunları deyib: "Rayon üzrə sənaye məhsulunun ümumi həcmi 447, nəqliyyat sektorunda xidmətlərin həcmi 8,7 milyon manat olub. Sosial-iqtisadi sahələrin inkişafı üçün bütün maliyyə mənbələri hesabına 403,7 milyon manat investisiyadan istifadə edilib. İstifadə olunmuş vəsaitin 312,3 milyon manatı tikinti-quraşdırma işlərinin yerinə yetirilməsinə sərf olunub. İqtisadiyyatın aparıcı sahəsini təşkil edən neft və qaz sənayesi müəssisələrində 430 min ton xam neft və 653,3 milyon kubmetr təbii qaz hasil edilib. Rayon üzrə 1,4 milyon ton sement, 97,2 min ton mişar daşı istehsal olunub. Hesabat dövründə rabitə xidmətlərinin həcmi 1,7 milyon manat təşkil edib. Pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 1,4 milyard manat, əhaliyə göstərilən pullu xidmətlər isə 84,7 milyon manat olub. Ötən dövr ərzində rayonumuzda orta aylıq əməkhaqqı 765 manatdır. Rayonda əhalinin məşğulluq probleminin həlli üçün də əsaslı işlər görülüb. Əhalinin daimi iş yerləri ilə təmin olunması rayon rəhbərliyinin xüsusi diqqət ayırdığı məsələlərdən biridir".

Heydər Əliyev Fondundan qayğı

Qaradağ rayonunda əhalinin və sosial obyektlərin davamlı olaraq qaz, su, elektrik enerjisi və kommunal xidmətlə təminatı məqsədilə də çox böyük işlər görülüb. Rayonun elektrik enerjisi ilə təchizatının yaxşılaşdırılması üçün 6 ədəd yeni kompleks transformator məntəqəsi quraşdırılıb, 144 ədəd transformator məntəqəsində profilaktik təmir işləri aparılıb, 61 min metrdən çox müxtəlif diametrli kabel və hava xətləri çəkilib. Qaz təchizatının yaxşılaşdırılması, qaz təsərrüfatının təhlükəsiz istismarının təmin edilməsi məqsədilə müxtəlif diametrli 168 min paqometr mövcud qaz xətti yenisi ilə əvəz olunub. "2014-2016-cı illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"na əsasən bu istiqamətdə işlər davam etdirilir. Ötən qış mövsümündə rayon üzrə 96 bina, 10 orta məktəb, 4 uşaq bağçası və 3 səhiyyə obyekti istiliklə təmin olunub.

Rayonda aztəminatlı ailələrdən olan məktəbli uşaqlara da vaxtaşırı yardımlar edilir. Belə ki, Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə yeni tədris ili ərəfəsində rayondakı imkansız, maddi durumu ağır olan ailələrin orta məktəblərdə təhsil alan 200 nəfərdən çox uşağa yeni məktəbli formaları və 160 nəfər birinci sinif şagirdi məktəb ləvazimatları ilə təmin olunub. Eləcə də İcra Hakimiyyəti rayonun əlil sakinlərindən heç vaxt zəruri qayğısını əsirgəmir. Məsələn, son olaraq dekabrın əvvəllərində İcra Hakimiyyətində əlil sakinlərlə görüş keçirilərək 200-ə yaxın əlil vətəndaşa ərzaq yardımı paylanıb.

Qaradağ ekspert gözü ilə

Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) Qaradağ rayon təşkilatının sədri Aydın Hüseynov son illər Azərbaycanın mühüm inkişaf yolu keçdiyini bildirib: "Geridə qoyduğumuz 10 ilin təcrübəsi göstərir ki, ölkənin sosial-iqtisadi inkişafında prioritet kimi müəyyən edilmiş və neft-qaz gəlirlərindən səmərəli istifadə etməklə regional tarazlığın təmin edilməsində regional inkişaf üzrə Dövlət Proqramları mühüm rol oynayıb. İcrası başa çatmış iki Dövlət Proqramı çərçivəsində Azərbaycanın iqtisadi qüdrəti daha da yüksəlib, ölkədə işgüzar fəallıq artıb, regionlarda sahibkarlıq fəaliyyəti daha da genişlənib, geniş və ölkənin bütün coğrafi hüdudlarını əhatə edən iri infrastruktur layihələri həyata keçirilib. Bu müsbət inkişaf dinamikası Qaradağ rayonunda da özünü göstərir. Rayonda həyata keçirilən uğurlu tədbirlər nəticəsində istehsal sahələrinin dinamik və effektiv fəaliyyəti təmin olunub, sənaye potensialı əsaslı şəkildə gücləndirilib. Rayonda ən müasir texnologiyaların tətbiq olunduğu və beynəlxalq tələblərə cavab verən rəqabətqabiliyyətli və ixracyönümlü məhsullar istehsal edən yeni müəssisə və obyektlər yaradılıb. İstehsal müəssisələrində işlə təmin olunan vətəndaşların rifahını xarakterizə edən keyfiyyət göstəriciləri əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşıb. Rayonda çox geniş infrastruktur şəbəkəsi yaradılıb, yeni müasir tipli müəssisələr, xidmət obyektləri, istirahət və yaradıcılıq guşələri, parklar, səhiyyə, təhsil, idman qurğuları və s. həm rayonun inkişafına töhfələr verir, həm də vətəndaşların güzəranının daha da yaxşılaşmasında ifadə olunur".

İsgəndər HƏSƏNOV

Yazı Qaradağ Rayon İcra Hakimiyyəti və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun birgə keçirdiyi müsabiqəyə təqdim edilir.

525-ci qəzet.- 2014.- 24 dekabr.- S.8.