“İşığın zülmətində”

(hekayə)

Qəfil quzey qarı qəlbini üşütdü. Sözün güneyinə çəkildi.

Sözün güneyində badam bağları çiçəkləmişdi. Badam çiçəkləri körpə uşaq gözləri kimi dumduru idi, elə duru idi ki, adamı dərin dəryalar, ovsunlu girdablar kimi çəkib aparırdı.

Badam çiçəklərinin ağappaq təzəliyi, təmizliyi gözlərini qamaşdırırdı. Qamaşan gözlərini təndirin alovu qovurğa kimi qovurdu. Yandırıb kor kömürə döndərdi.

Hövüllənib qır qazanı qaynarcadan qırağa atıldı; Sözün quzeyinə çəkildi. Və quzey qarları qəlbini qaraladı, ruhunu dondurdu.

Heç nə yox idi. Tək bircə Söz vardı. Sözün güneyi ilə quzeyi arasında yollar yorğunu idi. Yollardan yaralı tənhalığın susqun, səbirli səsi gəlirdi.

Nuh gəmiyə yox, dağa, aşkar ölümə tərəf üzən və batan oğlunun dərdi üstünə çıxıb Allaha deyirdi:

– Mənə söz vermişdin, niyə oğlumu xilas etmədin?

Allah həqiqətin qıfılı bağlı qırxıncı qapısını açırdı:

– O, sənin oğlun deyil, Nuh deyib peyğəmbər deməyən arvadının sirridir... O, sənin ailəndən deyil; bilmədiyin şeylər barədə məndən soruşma – Dedi Allah.

Sözün sarı səhraları səbrini zəhərləyirdi. Zəhər tuluğu dağılıb yeri-göyü yandırırdı. Yer-göy korun-korun kösövə dönüb tüstüləyirdi. Və yanıq iyi ruhunu gəmirirdi. Yer üzünə gələnlərin ən günahsızı olan Zəkəriyyə oğlu peyğəmbər Yəhyanın, Məryəmin xalası oğlu Yəhyanın kəsilən başı yanıq iyinin zəlil zülmətində dığırlana-dığırlana, qaça-qaça qışqırırdı: – Düz deyil! Düzgün deyil!

Həqiqəti dediyi üçün hökmdar Herodis tərəfindən başı kəsilən günahsız Yəhyanın bərəlib hədəqəsindən çıxan gözlərində Sözün əvvəli və sonu görünürdü. Sözün son sahilində köhnəlməyən köhnə kədərin tənha və boş qəbri həsrətdən sarala-sarala sahibini gözləyirdi.

Cənnətdən qovulan, Behiştdən ayağı çəkilən Adəmlə Həvvanın da, Allahı ilə oğlu arasında sınağa çəkilən İbrahimin də, dərdi ilə dağlara çəkilən Musanın da, çarəsiylə çarmıxa çəkilən İsanın da, dərin quyunun qarayaxa qaranlıqlarından işığa çəkilən Yaqub oğlu Yusifin də, qırx sualla sorğu-suala çəkilən Məhəmmədin də, qarnı ilə qəlbi arasındakı tərəzidə çəkilən və dünya alverxanasında gözlərinə mil çəkilən insan oğlu insanın da yolu Sözdən başlamışdı və Sözdə qurtarırdı. Sözün son sahillərinə uzanan yorğun yolların nişangahında qaynar qanlı hərflərlə “Gedər-gəlməz” yazılmışdı. Və bir qoca abid bir gözü gülə-gülə, bir gözü ağlaya-ağlaya deyirdi ki, bu yola gedən də peşman olacaq, getməyən də...

Arvadının qəfil qışqırığına dik atıldı.

Arvadı səsi qarala-qarala, sözü qırıla-qırıla qışqırırdı:

– Adamı, insan oğlu insanı nə qədər oyatmaq olar?! İşə gecikirsən axı! Bir şiddətli töhməti də bu gün alarsan, mitilini atarlar bayıra, inşallah... – Ərinin matdım-matdım, soyuq-soyuq, bumbuz baxışlarla baxdığını görüb daha da qeyzləndi. – Nə günnü güneysən, nə qarrı quzeysən, avara qalmısan, avara!

Key-key gülümsədi, elə bil neçə illik buz parçasının üstündə nagahan gün işığı oynaşdı:

– Nə dedin?

Arvad ərinin nəsə deyəcəyini gözləmirdi, neçə ilin binəva buz parçası nə vaxt danışıb ki; əməllicə çaşdı, heyrətlə gözlərini bərəltdi:

– Heç... Gecikirsən, qalx görək...

Buz parçasının üstündə oynaşan gün işığı lap ağını çıxartdı:

– Nəsə dedin axı... – Elə yazıq-yazıq baxdı, baxışlarıyla elə çarəsiz yalvardı ki, sanki arvadı o sözləri təzədən deməsəydi, Nuh tufanı qopacaqdı, yer-göy çilik-çilik olub dərin-dibsiz qiyamət dərəsinə töküləcəkdi, qədim mayyalıların, vikinqlərin dedikləri bu dəqiqə baş verəcəkdi: – Necə dedin onu?

Arvadın ürəyi isindi, qiyamət uçqunları altında boğula-boğula dönə-dönə bismillah dedi, sözlə çin ayağı bağlaya-bağlaya, gün işığı oğurlaya-oğurlaya kövrəldi, çarnaçar təkrarladı:

– Nə günnü güneysən, nə qarrı quzeysən, avara qalmısan, avara... – Elə gülümsədi ki, elə bil indicə ağlayacaqdı.

Qalxıb arvadıyla üz-üzə, göz-gözə dayandı, bulaq kimi bulanan görünməz gözləri anbaan duruldu, göründü:

– İşə getməyəcəyəm. – Pıçıldadı, sanki dünyanın ən böyük sirrini dilinə gətirdi.

– Qovdular? – Arvadı quru, kövrək ağac kimi kökündən qopdu, sınıb töküldü.

– Yox.

– Onda bəs...

– Getməyəcəyəm! – Buz parçası əriyir, neçə ilin donu açılırdı.

– Axı, qovarlar, özün cəhənnəmə, bizi, ailəni düşün... Qonum-qonşular, dost-düşmən var...

– Ailəmi də, allahımı da, peyğəmbərləri də düşünürəm. Mən o alçaq, o əbləh müdirin əlində alət olmaq, pul almaq, rüşvət yığmaq maşınına dönmək istəmirəm. Mən haqlının haqqına ortaq, alçağın alçaqlığına şərik olmaq istəmirəm. Ürəyim qiyamət qapısına, ruhum cəhənnəm bazarına dönüb; ürəyimdə, ruhumda ölə-ölə gəzirəm; mən ölmək istəmirəm, yaşamaq istəyirəm! – Dəli daşqının, nagahan Nuh tufanının qarşısını ala bilmədi; qəfil hıçqırıq bəndi-bərəni aşdı, sinəsi sökülə-sökülə, səsi sarala-sarala hönkürdü.

Arvadı bahar buludu kimi dolmuşdu, təkəmseyrək isti yağışlar yağırdı. Və kövrək, isti yağışlarla dəli daşqınlar qarışıb-qovuşub elə bir sirri-xuda müjdələyir, elə bir gülgün gözəllik, qənirsiz qövsi-qüzeh yaradırdı ki, insan oğlu insanın hələ bu dünyada yaşamağı gəlirdi.

Sadıq Elcanlı

525-ci qəzet.- 2014.- 1 mart.- S.31.