Sevib-sevilən qadın...
“Mən
ona həyat yoldaşı kimi baxmıram”
Sən demə
yaşından, statusundan
asılı olmayaraq, xoşbəxt qadının
gözlərində gülüş,
sözündə, söhbətində
istilik, təbəssümündə
həyat eşqi yaşarmış. Sən demə bir insan
hər sahədə elmlərin hakimi, qadın qəlbini ovsunlayan ər ola bilərmiş.
Söhbət üçün
yolumuzu Texnika və filologiya elmlər
doktoru, professor Elçin
İsgəndərzadənin hərarət dolu ocağından saldıq. Elçin müəllimin həyat yoldaşı Afət xanımın nəql etdiyi həyat hekayəsini oxucularımızın
ixtiyarına buraxırıq.
Qarabağlı günlər
Əslən Laçın rayonundan olsaq da, Ağdamda
doğulub, böyümüşəm. Anam tibb
işçisi, atam rabitəçi idi. Orta məktəbdə istedad və bacarıqlarıma görə hər zaman öndə olmuşam. Qızıl medal almasam da,
məktəbi əla qiymətlərlə bitirdim.
Gəncə şəhərində Texnologiya Universiteti təzə açılmışdı.
Zamanın tələbinə uyğun olaraq orada təhsil almağa qərar verdim. Atam çox mühafizəkar
olduğundan, əyani
təhsil almağıma
icazə vermədi.
Qida mühəndisi ixtisasında
qiyabi bölmədə
oxudum. Evimizə yaxın bir
müəssisədə işə
düzəldim. İş bacarığım
tez gözə çarpdığından günü-gündən
vəzifəm artırdı.
Bəzən oturub həyat
yoldaşımla keçmiş
günlərdən danışırıq,
zarafatla ona deyirəm ki, vaxtında icazə versəydin indi mən ən azı deputat olmuşdum (gülür).
Xasiyyətcə olduqca ciddi insanam. Bəlkə buna görə
idi ki, gəncliyimdə
ailə həyatımla
bağlı olan gələcək planlarım
da ciddi idi. Həmişə deyirdim, atam
kimi məsləhət
bilsə onunla da ailə quracam.
Çünki atamın, könlümcə
olan insanı seçəcəyinə əmin
idim.
Təsadüfmü, talemi?
Qonşu kənddə yaşayan çox sevdiyim xalam var idi. Bizə gəlib-getdikcə
elə hey qiyabi olaraq tanıdığımız
Elçindən danışırdı.
Bilirdik ki, o bu söhbətləri
məqsədli şəkildə,
bilərəkdən etmir.
Sadəcə qızıl
medal alan, əla qiymətlərlə
universitetə daxil olan, oranı qırmızı diplomla bitirən bu istedadlı, savadlı gəncin onun qonşusu olmağı xalamda fəxr hissi doğururdu. Və o bu hissi hər
gələndə bizimlə
bölüşürdü.
Günlərin bir günü xəbər gəldi ki, heç vaxt üzünü görüb, səsini eşitmədiyim Elçin
mənə namizəd
çıxıb. Bəlkə də
bunun səbəbkarı
xalam idi. Mən əvvəlcədən demişdim,
atam kimlə desə, onunla da ailə quracaqdım.
Amma rəhmətlik qərara gəldi ki, evlənən gənc qız olaraq mən də Elçini tanımalıyam.
Elçinin sınağı
çətin olacaqdı:
ilk olaraq atamın hörmətini qazanmalıydı,
sonra mənim. Elçinlə görüşdən sonra atamın təəssüratları olduqca
müsbət idi.
Bizə dedi ki, bu yaşda
aspirant olan gəncin dünyagörüşü, savadı,
tərbiyəsi məni
heyran etdi. Peşman olmazsan. Mən məsləhət bilirəm. Yenə də özün
tanı, qərar ver. Qismət oldu Elçinlə görüşdük.
Beləliklə avqust ayında tanış
olduq, sentyabrda nişanımız baş
tutdu, nişandan dərhal sonra nigahımız bağlandı,
noyabr ayında isə toyumuz oldu.
Getmə
gözümdən, gedərəm
özümdən
Nişanla toy arasında Elçinlə
mən iki ya üç dəfə görüşdük. Hiss edirdim
ki, ruhuma yaxın, düşüncə
tərzimə uyğun
insandır. O mənə
xoş insan təsiri bağışlayırdı.
Toyumuzdan
bir həftə sonra mən çox dəyişmişdim.
Həyat
gözlərimdə canlanmışdı.
Bilmirəm ona qarşı olan hisslərim sevgiydi ya yox, amma
zənnimcə sevgidən
daha artıq idi...
İlk övladımız – Ayşənimiz dünyaya gəldi. Mənə ağır olmasın
deyə, Elçinin anası bir müddət körpəmlə məni Ağdamdakı evlərində
saxladı. Həyat yoldaşımsa
Gəncədə işləyir,
yalnız həftə
sonları yanımıza
gəlməyə imkan
tapırdı. Orada
evimiz olmasına baxmayaraq Elçin həya edib qulluğa
ehtiyacı olduğunu
ata-anasına deyə bilmirdi.
İki qızımız, onlardan
14 il sonra
dünyaya gələn
oğlumuz var. Ayşənimiz
atasının davamçısıdır
– Londonda təhsil alıb, doktorantdır. Aydanımız İstanbulda yaşayır.
Tibb uzmanlığı təhsilini
orada alır. Həyat yoldaşı da uzman həkimdir. Oğlumuz Əli Allahın bizə ən gözəl hədiyyəsidir.
İşıqlı
yol
Çox çətin vaxtda ailə qurmuşduq. 1988-ci il idi. Qarabag hadisələri
tüğyan edirdi. Mənfur düşmənlərimiz şərəfsiz quldurluqla
məşğul olur,
sonra özlərini dünya ictimaiyyətinə
məzlum xalq kimi təqdim edirdilər.
Bizsə əli-qolu
bağlı vəziyyətdə,
Gəncədə, paytaxtdan
uzaq, hadisələrdən
kənar özümüzü
lap çarəsiz hiss edirdik.
Vətənin bu dar günündə, çiyin-çiyinə
verib bir qurum yaratmağa qərar verdik. Elə bir qurum ki,
dövlətimizin xarici
əlaqəsini genişləndirsin,
Xocalı faciəsini,
Qarabağ problemini dünyaya çatdırmağa
kömək etsin.
Arzumuzu həyata keçirmək paytaxtda daha münasib idi. Bakıda ev kirayələdik.
Təsadüfən mənim ad günümdə
təməlini qoyduğumuz
təşkilat dövlət
qeydiyyatından keçdi.
Şanslı idik. “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzini yaratdıq.
İşlərimiz uğurlu alındı. İlk beynəlxalq elmi-mədəni
əlaqələrimizi qardaş
Türkiyədən başladıq.
Türk aydınları,
dövlət və iş adamları, həqiqi türksevərlər
bizə əvəzedilməz
dəstək oldular.Azərbaycan
gerçəklərinin təbliğatı yolunda xeyli addımlar atdıq. Bu kiçik
uğurlar bizə güc verirdi. Bu gücün hesabına,
zamanla fəaliyyətimizi
genişləndirdik. Türk qardaşlarımız
Avropaya çıxmamıza
yardımçı oldular.
Otuzadək ölkə ilə
əməkdaşlıq yaradıb,
yüksək tribunalardan
Azərbaycan həqiqətlərini
elmi və ədəbi ictimaiyyətə
çatdıra bildik. İndi özümüzü o çətin
günlərdəki kimi
çarəsiz hiss etmirik.
Dəryada bir damla belə olsa payımız olduğunu hiss etmək gözəldir. Gələcəkdə Azərbaycan haqqında
yeni kitab hazırlamağı planlaşdırırıq.
Elə bir kitab ki,
Azərbaycanın bütün
bölgələrinin tarixi
abidələrini, adət-ənənələrini,
insanlarını xaricilərə
tanıda bilsin. Artıq həyatda yeni addımlar atmağa hazırlaşanda çalışırıq
ki, mənim ad günümə düşsün,
– “VEKTOR” kimi uğurlu
olsun (gülür).
Yuxu zəlili
Elçinin xoşagəlməyən tək
cəhəti səbirsiz
olmağıdır. O zaman və hadisələrin çaxnaşmasında yaşayır.
Necə deyərlər əlində
beş-on qarpızı
birdən tutmağa çalışır. Hərəkətini də, danışdığını
da tələsik edir. İllərdir evliyik,
heç olmasa
bir gecə saat üçdən tez yatdığını
görməmişəm. Özünün sözü ilə desək Elçin yuxu zəlilidir. Həmişə deyir ki, bu günün işini sabaha qoyacaq qədər vaxtım yoxdur. İşdə olan bu yorğunluq onu həm fiziki, həm zehni cəhətdən çox
yorur. Tək rahatlaşdığı yer evi, ailəsi
olduğuna görə,
bu səbirsizliyini bilənlər də elə biz özümüzük.
O həm ictimai, həm ailə həyatında tam zövqümə
uyğun insandır. Ona görə geriyə baxanda yalnız gözəllik görürəm. Nə mümkündürsə
ona nail olub. Onun mənfisi səbirsizlik, mənimki qısqanclıqdır.
Çox
şükür ki, Elçin bu səhvimi bağışlamağı
bacarır (gülür).
Barak Obamanın rəqibi
O mənim istəklərimi əvvəlcədən hiss edib, mənim də ona qarşı tələblərim olmayıb. Elçinə güvənim sonsuzdur. Ondan umuram, buna görə ən kiçik şeydə inciyirəm. Mənə o qədər doğmalaşıb ki, bəzən məni incidəndə, elə bilirəm anamın xəyanətiylə üzləşmişəm. Çünki o bizimlə dostdur. Elçin mənə qardaşdır, atadır. Elçinə həyat yoldaşı kimi baxmıram. O mənim doğmam, əzizimdir... Elçinin etdiyi səhvlər o qədər yüngüldür ki, bunu kiçik uşaqlar da edə bilər. Amma düzlərini təkrarlamağa, ondan başqa heç kimin gücü çatmaz. Gənc vaxtlarımızda mənə nağıl kimi görünən: “Səni xarici ölkələrə aparacam, xəyalımızdakı evi tikəcəm və.s”- buna bənzər bir çox arzularından danışardı. Mən əvvəllər onun bu danışıqlarını reallıq olaraq qəbul etmirdim. Bir müddət keçdi. Gördüm bu insan əvvəlcə deyir, sonra dediklərini həyata keçirir. İndi ona olan güvənim o qədər sonsuz və möhkəmdir ki, günü bu gün desə, Barak Obamanın yerinə keçəcəm, heç şübhə etmərəm (gülür).
Qadının arzusu
O sıxıntıları tək çəkib, sevincləri bizimlə yaşayıb. Mən və uşaqlarım sadəcə olaraq Elçinlə fəxr edirik. Bizi özünə lazım olandan da çox yaxına buraxır, biz onu özümüz hesab edirik. Bacardığı qədər qohum-əqrəbaya əl tutmağa çalışır. Ucalmağa can atan insandır. Olduqca humanistdir. Onun insanpərəstliyi bəzən məni dəhşətə gətirir. Ürəyi o qədər gözəldir ki, pisliyini arzu edən insanların uğuruna sevinməyi bacarır. Elçin çox real yaşayır. Çoxları kimi şair obrazı yaratmağa çalışmır, şeir yazmaq təbi gəlir, oturub yazır. Çox konkret insandır. Onun şairliyini şeir yazmağından, bir də gözəllərə vurğunluğundan anlamaq olar (gülür). Bu insan heç nəyin mübtəlası deyil. Həyatı dolu-dolu yaşayır. Özü daddığı gözəllikləri ailəsinə yaşatmağa can atır. Ailə yükünü təkbaşına daşıyıb. Belə bir misal var: vur deyənlə, vuran eyni olur. Hər zaman onun yanında olduğumu hiss etdirməyə çalışmışam. İstəmişəm onunla birlikdəliyimə, mənim ona inandığım qədər əmin olsun. Elçin ailəsinə zərər verə biləcək hər şeyi qurban etməyə hazırdır. Şairliyini də, elmi dərəcələrini də bizə görə yerlə-yeksan edər. Gözəl ata, gözəl həyat yoldaşıdır. Bu günə qədər tək bir dəfə də olsun məni peşman etməyib. Bir qadın bundan başqa həyatdan daha nə istəyər ki?
Məhəbbət
HACIYEVA
Firəngiz AĞALAR
İdeya müəllifi: Tofiq
Abdin
525-ci qəzet.-
2014.- 20 mart.- S.20.