İltimas

Boynumu soxmağa,

quyu qazanda

diribaş köməkçi,

kankan ver, kankan!

Topal olmuşumu qaza basanda

yolumu tutmağa sükan ver, sükan!

Vuruldum,

dizinə düşdü bədənim,

doğrandım,

bir deyil, beşdi bədənim,

zülmündən hovladı,

şişdi bədənim

yaramı deşməyə tikan ver, tikan.

Yükümü tək çəkdim –

təkan vermədin,

sinəmə dirsəkcə məkan vermədin,

rahat yaşamağa imkan vermədin,

sakitcə ölməyə imkan ver, imkan.

Heçə toxunuram dönsəm

hayana,

Boşluğu tapdayıb düşürəm qana,

Min fikir yığmısan evə, eyvana –

onları satmağa dükan ver, dükan.

Varım bu; varımı toxum, darı san –

Necə şum altına girsin yarıcan?

Sən ki bu tarlanın mülkədarısan

Qara kotanımı çəkən ver, çəkən!

2014

Həyat haqqında zarafat

Dünya içinə dolsa da,

hərədən bir iz qalsa da,

ömür doyulmaz olsa da

sonda məhkumdu çarmıxa...

Siftə başı sənlik deyil –

doğulursan çağa-çağa.

Keçir bir il, keçir üç il...

öyrənirsən baxa-baxa.

Heç bir körpə çirkin olmur –

körpəlikdə irqin olmur...

Keçidən bir fərqin olmur

dırmaşırsan daşa, dağa.

İtsən dərhal tapılırsan,

suç etsən də öpülürsən...

Qismət deyib təpilirsən

gah o bağa, gah bu bağa.

İşıq kimi saçılırsan –

kəsilmirsən

qayçı vursan...

Qönçə kimi açılırsan

baxan deyir:

- oxay, oxay!

Nə yuxu var,

nə də dinclik

Gah o incik,

gah sən incik

leysan-leysan ötür gənclik

qız telinə yağa-yağa.

Tanrı kəsmir insafını,

seçir toxumun safını...

Bir də gördün ətrafını

uşaq basır-qaqaş, qağa...

Vaxt olur

can sıxır canı –

diz çökdürür bəyi, xanı...

bel boşalır xanım-xanım,

dal əyilir ağa-ağa.

Sonda ürək cığallayır,

üst alt olur,

alt da bayır,

mürdəşirlər sığallayır

ağ kəfəni yuxa-yuxa...

2013

Ağ-qara ürək

Canımız ağrıdı,

yola düzəldik,

Pulumuz az idi,

dərdimiz çoxlu...

“Karpat”da, sağlamlıq evinə gəldik

mən idim,

bir də ki, Çingiz Əlioğlu.

Həkim seyriçiydi,

“UZİ”ydi həkim –

əslində monitor

bizi yoxladı.

Bilmirəm,

Çingizə nə dedi həkim,

məni işarəylə sona saxladı.

Düzdü qənşərimə rəngbərəng “atlas”:

- Bunlar,

“atlas” deyil, ürəkdi, – dedi, –

Ürək salamatsa, ağ-qara olmaz,

sənə rəngli ürək gərəkdi, – dedi.

Süzdüm şəkilləri,

abı, sarı, ağ...

Ürək var, beş rəngin xəlitəsidi,

Yaşılı çəməndi,

bozu yalçın dağ,

rəngləri qarışıq ürək var, sanki

dünyanın fiziki xəritəsidi.

Həkim:

-Rəng pozmaqdı dünyanın işi,

yaradan ürəyi rəngli yaradır,

Nədən ürəyinin rəngi, a kişi,

gecə-gündüz təki ağdı, qaradı?

... Başımın üstündə peşəkar həkim,

ürək yoxlanışı, ekoqramma...

Monitor donuqdu ağ şüşə kimi –

içində ürəyim vururdu amma!

Nə deyim həkimə?

Söyüm nə təhər?

Qaralır al rəngim, hirs məni boğur.

- Sən heç bilirsənmi,

həkim, hər səhər

Günəş

bu ağ-qara qəlbimdən doğur?

Həkim, əməlli bax;

Rəng nədi?

heç nə,

bilərzik boş şeydi, bazubənd hədər.

Ağ-qara ürəyim

həm dost, həm düşmən

həm də sapı çıxıb bozarmış təkər.

İçimi soldurub bəlkə də nəzər,

xalça varlığımdan

kilim çıxmayıb.

Hayıf ki, könlümün şəklinə bənzər

həyatda bir yönlü şəklim çıxmayıb.

Əsl ürək hara, qatqı rəng hara;

aləmdə iki rəng gerçəyə tuşdu.

Mənim ürəyimin rəngi ağ-qara –

beşikdən məzara dirək uçuşdu...

... mənimki hərəkət, mənimki səsdi,

bir az ağ,

bir az da qaradı hirsim.

Qəlbim döyünürsə

mənə bu bəsdi,

rəngi yaradanın gözünə girsin!

2014

Şəxsi güc

Dibindən bələdəm

dibsiz həyata,

Yalla aldadaram ən quduz iti.

Oğruya anayam, caniyə ata –

mənə əl qaldırmaz ən qatı qatil.

Kəndirli kətili durub dan üzü

ayağım altından darta bilərəm,

ovxarlı xançalı

yalnız mən özüm

sirr dolu qarnıma yorta bilərəm!

2014

Köhnə söhbət

İlk başmağım, son donum?

Çox sevirəm torpağı.

Məni yekəldib onun

pencəri, yemiş tağı.

Torpaq, üzün fətirdi –

bir dən itirmədin heç.

Hayıf, alaq bitirdin,

Adam bitirmədin heç.

Nə babam var, nə nənəm,

iz qalmadı atamdan.

Torpaq, səni sevirəm,

Həm də qorxuram, inan!

Baş əjdaha ağzında;

torpaq, eşit tövbəmi,

Durub kaha ağzında

gözləyirəm növbəmi.

Torpaq, bir gün oğlumu,

nəvəmi yeyəcəksən.

Eşib qara bığını:

“doymadım”, – deyəcəksən.

Dərin dibəcən sirsən,

dənsən, samansan, torpaq!

Bitirib itirirsən,

Sən nə yamansan, torpaq?

2014

Əyyaş

Qoy danlasın üzümü uşaq, arvad - içirəm!

Guya abad canımı edib bərbad - içirəm...

“Tökülmüşə səbəbsiz almaram tökülmüşü”

Kim deyir yalan deyir ki, hər saat içirəm...

Olur ki, qəmlər basır başımı mey qabına

Bəzən də eşqim qalxır, oluram şad - içirəm...

Bilirəm arsızları əzrail də bəyənmir,

Kefqomları qoruyur kefsiz həyat- içirəm.

Azman-azman insanı boğub azaldır azan,

Rəhmət deyib çəkirəm yek salavat - içirəm.

Fələk sıxıb suyumu çıxardanda yanıram,

Dərhal oda mey səpib ala-babat içirəm.

Dostun biri satılır, birini maşın vurur

Görünür bu səbəbdən mən qatbaqat içirəm.

Nuhu, Musa, İsanı, İbrahimi düşünüb

Müqəddəslər eşqinə, bil, adbaad içirəm.

Əndərir boğazıma ömür ilan zəhrini

Arağı, dil altında sanıb nabat - içirəm.

Göydə Allah, yerdə də həkim tapşırır, içmə,

Kürəyim zoqquldayır, ürəyim çat- içirəm.

Quruyanı kəsirlər, qorxuram dəhrəsindən

Dünyanın səhrasından canısulu keçirəm?

Vallahi, mən içmirəm,

Billahi, mən içmirəm!

2014

Salamat

Mən nə istəyirəm;

salamat qalmaq!

Qalmaq məkanıdı bu həyat –

qalmaq...

Haqqımdı,

öləndə Allah işinə

qəti inanmamaq,

hətta mat qalmaq!

Ya tikan,

ya çiçək,

ya da ot qalmaq,

Ya dəvə,

ya inək,

ya da at qalmaq,

Min illik şöhrətdən

daha üstündü

qismətdən izafi bir saat...

qalmaq!

Getmək –

çürüntüdü,

qənd-nabat –

qalmaq!

Yaxşısı cəhənnəm, lap babat qalmaq...

Sirkanlar gizləyən şipşirin qarpız,

Son payız narı tək çatbaçat qalmaq!

Vaqifə sərfədi

bomboyat qalmaq

Tanrıya ən düzgün hesabat –

Qalmaq!

Axı, qapısından it kimi qovmur,

axı mənə demir bu həyat:

Qalma!

2014

Səbir

Nə vermisən bəsimdi,

ya iki ver, ya bir ver

Sərvətim sarı simdi,

Allah, mənə səbir ver!

Ağayamsa qul vermə,

yolçuyamsa yol vermə,

fəqirəmsə pul vermə,

Allah, mənə səbir ver!

Dizdə taqətim olmasın,

Sümükdə ətim olmasın,

Evdə züryətim olmasın-

Allah, mənə səbir ver!

Əllərdən ələ düşüm,

Məcnun tək çölə düşüm,

Pis adla dilə düşüm?

Allah, mənə səbir ver!

Fəndgiri iraq elə,

Təndiri iraq elə,

Kəndiri iraq elə —

Allah, mənə səbir ver.

Qəmə qəm hörüm, neynək,

Hökmünü görüm, neynək,

İt olum, hürüm neynək –

Allah, mənə səbir ver!

Səbrimi yoxlamağa,

Zülmətdə ağlamağa,

Canımı saxlamağa

Səbir boyda qəbir ver,

Allah, mənə səbir ver!

2013

Sən nə yamansan, a yaz

Bu yazın son qızılgülü

Su dolu balonda soldu.

Cəh-cəh qoparan bülbülü

Heç bilmirəm nejoldu?

Anidi yaz yır-yığışı?

Şiddətli şimşək çaxışı...

Bu baharın son yağışı

Bostan vedrəsinə doldu.

Vəfasızmış, Vaqif, bahar?

yay ortası... saçında qar!

Ağgül yazdan yadigar

Ağçal qocalıq qaldı...

2014

Dəvət

Yaz gəlsən, ələnsə yağışlar qəfil –

Şaman tək qam tutub,

vuraram dəfi,

Tutaram üstünə canımı çətir,

Haləsi göy boyda tül asdıraram.

Bağım su istəyib yananda səssiz,

Günün istisində donanda sənsiz,

Əgər yayda gəlsən, ağlaram şəksiz

Sənə göz yaşımdan gilas dərərəm.

Demə payız hara,

demə bağ hara –

saralmış həsrəti, gəl, yara-yara.

İki qara gözü çəkərəm dara,

şəninə cüt qara qul asdıraram.

Qoca həsrətimi ağsaqqal bilsən,

salıb qabağına başda gətirsən,

sən mənim bağıma qar-qışda

gəlsən

Quru budaqlara gül asdıraram.

İstəsən ayımdan-ilimdən kəsib

Sənə yaradaram beşinci fəsil.

Fərqi yox, səmtini deməsən, desən

Təki gəl, dörd yandan

yol açdıraram.

2014

Övladlarımız

Heç kimin övladı mum deyil,

balıq sayaq suda çırpınanı,

quş olub ağaca qonanı var.

Heç kimin övladı mum deyil...

Səhərdən axşamacan dəmir döyür

atalar, analar –

Hətta daşyonan ata,

qum yeyən ana da var!

Heç kimin övladı mum deyil,

torpaq deyil, bellə yumşaldasan,

ələyib ələkdən keçirmək olmur övladları –

onlar un deyil, qum deyil,

saqqız deyil ki, övladlar

diş altına salıb əfkələyəsən,

Ağac deyil ki, övladlar

baltayla budayıb, sonra

muçur-muçur,

budaq-budaq,

yarpaq-yarpaq

göynəyəsən!

Namusdur onlar!?

adam nədi,

heç itə atsan da

yeyilməz!

İçimizdi,

içimizin içidi onlar –

dünya dibindən qopar

onlar qəhrə sayılmaz!

Onlar –

ciyərin,

ürəyin,

sinənin,

kürəyin

ayağın,

budun...

parçası kimidi.

Onlar –

şir pəncəsinə batmış

odun parçası kimidi!

Ağrıdan

o dünyanı görüb gələr şir,

amma ki, heç bir halda

yaxınına boşdamaz

baytar həkimi –

ki, çəksin tilişkəni,

qurtarsın canı...

2014

Mərdəkan

Qədir Rüstəmov

Azərbaycanın heç kəsə bənzəməyən xanəndəsi Qədir Rüstəmov ağır xəstəlik səbəbindən komaya düşdü və uzun müddət komadan ayılmadan haqq dünyasına qovuşdu.

Dünən vardı,

bu gün yoxdur –

karvanını sürüb getdi.

Ağ Damını, Şah Taxtını

Yurd içində qurub getdi.

Adamları quru “sərdi”,

yaş balığa könül verdi...

Haçan suyu lili gördü

Ordan qəfil durub getdi.

Arıq cana qəsd elədi –

qoca qəmi üstələdi,

yarpızları dəstələdi,

süsən-sünbül dərib getdi.

Verməzlər, dedi bir yandan,

görməzlər, dedi bir yandan,

hörməzlər, dedi bir yandan...

saçın ucun hörüb getdi.

Əl sürtüb gözü bağladı,

dözməyib – dözüb ağladı,

gülləri üzüb bağladı,

dörd yanına sərib getdi.

İstədi ölümü aşıra,

ötdü Qurbanlıq, Aşura...

bu dünyada dura-dura

o dünyanı görüb getdi.

Qaval olub döyülmədi,

Tar-kamana əyilmədi.

Yuxu yatdı ayılmadı

yuxusunu yorub getdi.

Axır həddində uyudu,

qoca cəddində uyudu,

üçdə, yeddidə uyudu,

qırxın özü verib getdi.

Gizlin qaldı ləl misalı,

haçalandı yol misalı,

havalandı yel misalı

qərib gəldi, qərib getdi –

Qədir getdi, Qədir getdi!

2012

Yarımçıq

... Qala fikirlərdən alaçıq qalır –

yəqin bir kəmlik var damazlığımda,

Eyzan şeirlərim yarımçıq qalır,

qəhr olur sözlərim –

qan azlığından...

Misralar kəsilir kəndir yerinə,

Div qanı tükənir quyu ağzında,

Ağlımın kəndiri getmir dərinə;

bəlkə də səbəbi...

dayazlığımdı!

Daşır səbir kasam quyu başında,

Ha hörüm –

uçulur qalacıq sözüm.

Lap gedim dünyadan milyon yaşında

bilirəm;

yarımçıq qalacaq sözüm.

Amma hər bir halda qoymaz azmağa,

yarımçıq canımda bölməz dözümü,

Allah imkan verər bütöv yazmağa

Vətən kəlməsini,

Ana sözünü...

2013

Anamdan sonra

Qoy deyim nələr oldu,

nələr boşaldı, doldu? –

marallar mələr qaldı,

şanlı səyyadlar soldu,

sən solmadın ki, ana...

Kəsdi toylar, düyünlər,

susdu aşığın sazı.

Sovruldu sərçə dənlər,

doğrandı qumral quzu?

sən bilmədin ki, ana!

Çürüdü gözəl çöhrən,

pakizə əzaların öldü,

üstünü basdı pöhrə,

çürük əzabların öldü ?

baxtın gülmədi ki, ana!

Qurşağa qalxdı qarlar...

ellərin köç oldular,

əsdi acı ruzigarlar,

oğlanların qəhr oldu,

qızların puç oldular?

sən ölmədin ki, ana!

Analar firqətinə

dözərmi yer, asiman? –

balan düşdü çətinə –

qırxım çıxdı, yasıma

sən gəlmədin ki, ana!..

2012

Yeriyərkən dediyim şeirlər

Sadə izah

Xoşbəxtlik nə yüz il sonrakı

nəsil-nəcabətə qismət olan axçadı,

nə daş-qaşa tutulan,

qu tükündən döşəli

taxçadı,

taxtdı,

Xoşbəxtlik

başqasının zərli-zibalı

taxtını görəndə

köks ötürməmək,

başqasının

xoşbəxtliyinə baxıb

darıxmamaqdı!...

2012

Müəmma

Ya səni deyirlər,

ya sən deyirsən,

ya səni yeyirlər,

ya sən yeyirsən.

Ölməksə əbədi

görünməməkdi –

nə səni görürlər,

nə sən görürsən...

2014

Nisgil

Məndən əlin üzdü gözəl anam da,

Ala gözlərini yığdı yolumdan.

Döndüm qara daşa

bir dar dalanda,

Anamsa çürüdü

bir daş altında...

2014

Çovğun

Çovğun –

çoban iti...

qaçır, ləhləyir,

açıb gen ağzını dərələr –

hürür...

Təkənin gözündə qum çiçəkləyir,

ha yana üz tutsun? –

Anlamır sürü!

2014

Qaraçı qalayçı

Ovcumun içindən oxunmaz baxtım

Qanundan kənaram qaraçı kimi.

Sənətim sirlərin üstün açmaqdı

Sürtgəcli, səbirli qalayçı kimi.

2014

Məhəbbətin həcmi

Əcəli dəhlizdən otağa qədər,

təşnəsi dodaqdan dodağa qədər...

əzilib qəhr olur yataqdan sonra

məhəbbət yaşayır... yatağa qədər!

2013

Vaqif BƏHMƏNLİ

525-ci qəzet.- 2014.- 15 noyabr.- S.28-29.