Yazıçılar Birliyində Abbas Abdullanın kitablarının təqdimatı
olub
Ötən gün Yazıçılar
Birliyində (AYB) şair
Abbas Abdullanın
"Gördüyüm və
sevdiyim Nazim Hikmət" və rus dilində "Şeirlər və poema" kitablarının
təqdimatı keçirilib.
Tədbiri AYB-nin katibi İlqar Fəhmi açıb və Abbas Abdullanın yaradıcılığından danışıb: "Abbas
Abdulla həm Azərbaycan
ədəbiyyatı miqyasında,
həm də şəxsiyyət, ağsaqqal
kimi bütün türk dünyasında bizi təmsil edən insanlardandır. Bilirik ki, uzun illər
də Türkiyədə
çalışıb, orda
bizim mədəniyyətimizin,
ədəbiyyatımızın təbliği ilə məşğul olub.
Bu gün təqdim olunan kitablarda isə bir nömrəli
türk şairi Nazim Hikmət haqqında xatirələr,
ona həsr etdiyi şeirlər və özünün çap etmədiyi bəzi şeirləri yer
alıb. Bizim yaşlı nəsildən
kimi dindirsən, elə bil ki,
hər birinin içində öz Nazim Hikməti var. Anar müəllim dəfələrlə təkrar
eləyib ki, uzun illər bizim üçün Türkiyə deyəndə
Nazim Hikmət yada düşür. Bizim nəzərimizdə Nazim Hikmət həmişə
Türkiyənin simvolu
olub. Əslində
bəlkə də Türkiyənin özündə
Nazim Hikmətin Azərbaycan, eləcə də SSRİ-nin türk respublikaları üçün nə demək olduğunu bir o qədər dərindən hiss eləməyiblər. Abbas müəllimin Nazim
Hikmət haqqında xatirələrini oxumaq mənə çox xoş oldu. Çünki bunlar səmimi-qəlbdən
qələmə alınmış
və Nazim Hikmətin özünə
layiq yazılardı.
Çünki Nazim Hikmət
özü də pafoslu, guruldayan insan olmayıb. Düzdü,
həyatında çox
keşməkeşli, qarışıq
məqamlar olub, amma şeirlərindən görünən Nazim Hikmət çox sadə, səmimi, necə varsa, o cür görünən bir insandı. Abbas müəllimin bu kitabı da onu məhz bu
cür təqdim edir. Abbas müəllimin bu
gün təqdim olunan ikinci kitabı
isə şeirlərinin
rus dilinə tərcüməsidir. Bu şeirləri bizim gözəl tərcüməçimiz
Siyavuş Məmmədzadə
çevirib. Düşünürəm ki, bu kitabı
səfirliyimiz, mədəniyyət
mərkəzlərimiz vasitəsilə
Rusiyaya çıxarmaq
lazımdır ".
Şair
Oqtay Rza bildirib ki, Abbas
Abdulla bu kiçikhəcmli
kitablarda böyük ağrılardan söz açıb: "Abbas
Abdulla bu kitabda Nazim Hikmət kimi möhtəşəm
şair haqqında səmimi-qəlbdən söhbət
açıb. Bu kitabda olduqca böyük təəssürat
oyadan misallar gətirilib. Bu kitabda
Abbas Abdullanın Nazim Hikmətə həsr etdiyi şeirlər, həmçinin
onun indiyə qədər tanış
olmadığımız şeirlərindən
nümunələr var. Sən
demə, Nazim Hikmət Sumqayıta da şeir həsr
edibmiş. Bu dəyərli kitabları ərsəyə gətirdiyinə
görə Abbas Abdullaya minnətdarıq".
AYB-nin katibi, "525-ci qəzet"in baş redaktoru Rəşad Məcid Abbas Abdulla ilə tanışlıq tarixçəsini yada salıb, onun gördüyü işlər
haqqında ətraflı
söz açıb:
"Mən ədəbi
mühiti yeni tanıyanda Abbas Abdulla
"Ədəbiyyat qəzeti"nin
redaktor müavini idi. "Ədəbiyyat
qəzeti"nin də
o vaxt çox nüfuzlu vaxtlarıydı.
Baş redaktor məzuniyyətə
gedəndə müavini
bir ay onu əvəz edirdi. Bu bir ay bizim
cavan yazarların bayramı olurdu. Çünki bu ay ərzində
Abbas müəllim
"Ədəbiyyat qəzeti"ndə
gənclərin yazılarını
çap eləyirdi.
O bir ayda ab-hava bir az dəyişirdi, gənclərə daha çox yer verilirdi. Həmin gözəl ayların birində mənim "At,
saz, qılınc"
şeirimi Abbas
müəllim "Ədəbiyyat
qəzeti"ndə çap
edib. Yəqin ki, özünün
yadında deyil. Sonra Abbas müəllim 80-ci illərin ikinci yarısında "Ulduz"
jurnalına redaktor təyin olundu. Bu jurnal o vaxt
64 səhifə çıxırdı.
Və o vaxt səhifələrin sayını artırmaq, jurnalı qalınlaşdırmaq
üçün Moskvadan
icazə alınmalıydı.
Onda Abbas müəllim bir xeyli mücadilə
elədi, Moskvada Mərkəzi Komitədə
kiminsə qəbuluna girdi. O vaxt hamı mif, əfsanə kimi Abbas müəllimin bu hərəkətini
-"Ulduz" jurnalının
səhifələrinin sayını
96-ya çatdırmasını danışırdı. "Ulduz" jurnalının indi 96 altı səhifə çıxmasının
səbəbkarı Abbas
Abdulladır. Abbas
müəllim doğrudan
da o dövrdə öz inadkarlığı,
əzmi ilə seçilən insan idi və "Ulduz" jurnalına gəldiyi vaxt xalq hərəkatının
başlandığı dövrə
təsadüf edirdi, yadımdadır ki, onun otağı qaynar bir mühitə
çevrilmişdi, oraya
çoxlu insanlar gəlirdi. Abbas Abdulla xalq hərəkatının
ön sıralarında
gedənlərdən biriydi,
öz fikrini, sözünü çəkinmədən
deyirdi. İstanbulda konsul işlədiyi
dövrdə, qısa
müddət də olsa, gördüyü işlər hamımızın
yadındadır. Bütün bu
gördüyü işlərə,
insanlara elədiyi xeyirxahlıqlara görə
ona təşəkkürümü
bildirirəm. Mən hələ
gəncliyimdən Abbas
Abdullanın şeirlərinin
vurğunu olmuşam.
Özüylə rastlaşanda
da hərdən deyirəm:
Mən Abbasam, Abdullanın oğluyam,
Əzəl gündən anlayanın quluyam.
Anlamazlar
elə bilər ölüyəm,
Yurd-yuvamı sar alıbdı, ay aman...
Borçalıya, Kəpənəkçiyə, Faxralıya bayatılar həsr eləyib Abbas müəllim. O bayatılarda yer adlarını çox gözəl yazmışdı.
Bir bayatısı heç mənim yadımdan çıxmır:
Bu çala ov çalası,
Ov yeri, ov çalası.
Aç
sinəni, əllərim
Bir cüt nar ovcalasın...
Abbas müəllimin poeziyası
çox fərqlidir, orada Nazim Hikmətin
ruhu və təsiri hiss olunur, eyni zamanda indi dediyim
bu bayatılar kimi xalq yaradıcılığından
gələn dil, gözəllik, ahəng də var. Abbas müəllimin gördüyü
işlər, bioqrafiyası,
bu gün təqdim olunan bu kitablar onun
haqqında çox söz deyir. Biz Abbas müəllimin
arxivindəki materiallara
çox həssasıq,
nəsə tapıb bizə təqdim eləyən kimi
"525-ci qəzet"də çap edirik.
Abbas müəllimin
arxivi əslində bir tarixdir, orda
bizim böyük sənətkarlarla, özüylə
bağlı çoxlu
maraqlı məqamlar var".
Tədbirdə çıxış edən
Siyavuş Məmmədzadə,
Qəşəm Nəcəfzadə
və digərləri
A.Abdullanın yaradıcılıq
yolundan, insani keyfiyyətlərindən söz
açıblar.
Abbas Abdulla təqdimatda
iştirak edən və təqdim olunan kitablar haqqında fikir söyləyən qonaqlara
minnətdarlığını bildirib. Sonda isə
Xalq şairi Hüseyn Arifin ona yazdığı şeiri də tədbir iştirakçılarının
diqqətinə çatdırıb:
Bu ağlı-qaralı dünyanı
gəzdim,
Çağladı könlümün həvəsi,
Abbas.
Haranı
dolaşdım, haranı
gəzdim,
Duyduqca bu isti nəfəsi, Abbas.
Sevincin də duru, qəmin
də duru,
Bu eşqi əzizlə,
bu hissi qoru.
Dağlar
kəlamında dağlar
qüruru,
Hər şeyin
ucası, zirvəsi Abbas.
Qalalar, talalar, çalalar qədim,
Neçəsi fərəhim, neçəsi
dərdim.
Sinəmi
çovğuna, borana
gərdim,
Qulaqda Koroğlu
nərəsi Abbas.
Sadaxlı, Qaçağan, Sarvan
şirindi,
Muğanlı, İncəli dindi, nə dindi.
Özgə almayanı özün
al indi,
Nə yanıb,
nə yanır özgəsi, Abbas.
Şenliyin, Sadığın ötdüyü
yerlər,
Mehlə
nəfəs alıb, çiskinlə tərlər,
Gümüş üzəngili ceyran
kəhərlər
Cıdırda mat qoydu hər kəsi, Abbas.
Çay
çaya qovuşur, bağ bağa bağlı,
Düz düzə
calanır, dağ dağa bağlı.
Borçalı çölləri Qazağa
bağlı
Birdir mərəkəsi,
məzəsi, Abbas.
Açar
yaxasını ulduzlu göylər,
Qızıl düymə taxar
qızıl güneylər,
Vətən torpağında bizə
bəs eylər,
Bir çinar,
bir söyüd kölgəsi, Abbas.
Dəyişir hökmünü illər
get-gedə
Cığır hara gedə, iz hara gedə?
Dincələk bir axşam Kəpənəkçidə,
Qarşıda bir çəmən süfrəsi, Abbas.
Çalıb-çağırsaq da yüz diyarda biz,
Olub yaxınlarda,
uzaqlarda biz.
Xəyanət etməyək dədə
yurda biz,
Silinməz xəyanət ləkəsi,
Abbas.
İncilər düzülüb düz
kitabında,
Üfüqdən üfüqə üz
kitabında,
Dostlardan
söz düşüb
söz kitabında,
Yayılsın qardaşlıq nəğməsi,
Abbas.
Bəlkə zaman-zaman gül
açdı dilək,
Bəlkə yarıyolda dayandı ürək.
Bəlkə unudulduq...bəlkə...
nə bilək...
Nə çoxdur
həyatın bəlkəsi,
Abbas.
Hüseyn
Arifi gətirdin dilə,
Yaşa
öz əhdinlə, öz niyyətinlə,
Bu sazlı, söhbətli, məhəbbətinlə
Babamız Abbasın nəvəsi Abbas.
S.MÜRVƏTQIZI
525-ci qəzet.-
2014.- 30 oktyabr.- S.7.