Dövlət Miqrasiya Xidməti: 8 il xidmətdə...
Martın 19-u Dövlət Miqrasiya Xidmətinin ad
günüdür. Miqrasiya Xidmətində
çalışan bütün əməkdaşları ad
günü münasibətilə təbrik edirəm. Bu kiçik yazını da onların ad gününə
bağışlayıram.
Bu ilin Qara Yanvar günləri idi, "Şəhidlər"
kitabının müəllifi kimi məni Dövlət
Miqrasiya Xidmətinə görüşə
çağırmışdılar. Yeni təşkilat,
yeni xidmət sahəsi, bir də bağ yolumun üstündə
yeni bina. Çox maraqlı idi mənim
üçün. Qapıdan içəri
girəndə göz oxşayan bir səliqə-səhman,
nizam-intizam. Bu səliqə-səhman
yanımdan ötən əməkdaşların həm
üst-başında, həm daxilində, həm də
davranışında hiss olunurdu. Girəcəkdə
xeylaq insan toplaşmışdı, hamısının da əlində
müxtəlif sənədlər. Hiss olunurdu ki, hər
hansı bir işlə bağlı Miqrasiya Xidmətinə
müraciət ediblər, gəliblər. Diqqətimi
nə çəkdi bu yerdə? Çox
sakitçilik idi. Bir adamın səsi
çıxmırdı. Demək iş gedir və
hamı razıdır. Sonradan Miqrasiya Xidməti haqqında sənədlərə
baxanda bir bölmə diqqətimi çox çəkdi və
girəcəkdəki o epizodu xatırladım: "Xidmətin
hüquq mühafizə orqanı olması ilə
yanaşı, həm də bir xidmət orqanı kimi fəaliyyətinin
əsası - müraciət edənlərin məmnunluğunun
təmin edilməsidir". Bunu öz gözlərimlə
gördüm.
Sənədlərdən
daha bir cümlə: "Xidmətdə müasir iş şəraiti,
xidmətin keyfiyyəti, nizam-intizam, səmimiyyət..." Bunların da şahidi oldum.
Və ən
nəhayət, birbaşa iştirakçısı olduğum
bölmə: "Vətənpərvərliyin möhkəmləndirilməsinə
xidmət edən tarixi və əlamətdar günlərin
qeyd olunması, hadisələrin miqyası barədə, əməkdaşlarda,
o cümlədən, əcnəbilərdə təəssürat
yaratmaq üçün sərgilər təşkil etmək,
ziyalılarla görüşlər keçirtmək". Məhz, belə bir görüşdə mən də
iştirak etdim. Görüş yüksək
səviyyədə keçdi. Görüşdən
sonra 90-cı ilin Qara Yanvarı haqqında sənədli film
nümayiş etdirildi. Axşam evə gələndə
köhnə bir dostum zəng edib dedi ki, Azertag.az saytına bax, Dövlət
Miqrasiya Xidmətində görüş haqqında xəbər
və şəkillər orda yerləşdirilib. Nəvəmə
dedim saytı açdı, baxdı və heyrətlə:
- Baba, nə
yaxşı yerdi. Şəklin də
yaxşı düşüb, - deyib, o şəkli telefonunun və
kompyuterinin açılış səhifələrinə
yerləşdirdi. Doğrudan da Miqrasiya Xidmətinin
həm əməkdaşları, həm salonu, həm də
tribunası çox gözəl və möhtəşəm
görünürdü. Üstündən
keçdi bir neçə gün, nəvəmlə
maşında Novxanıya bağa gedirdik. "Azadlıq"
metrosunun üst tərəfindən Azadlıq prospektinə
dönəndə düz Miqrasiya Xidmətinin binası
qarşısında tıxaca düşdüm. Binanı
nəvəmə göstərib dedim.
- Atam,
bax, Miqrasiya Xidmətinin binası buradır. Baba
burda görüşdə olub. O telefonundakı şəkil
də burda çəkilib. Nəvəm
böyük maraqla üzünü maşının yan
şüşəsinə dirəyib, binaya baxmağa
başladı. Və höccələyə-höccələyə
üstündəki yazını oxudu:
- Dövlət
Miqrasiya Xidməti!
İçəridən şux geyimli əməkdaşlar
çıxırdı. Nəvəm onları maraqla
süzürdü.
- Baba,
onlar hamısı dayday kimi cavandı?
Dedim:
- Hə,
burda işləyənlərin çoxu cavandı, özü
də gör nə yaxşı yaraşır forma onlara.
Nəvəm
qayıtdı ki:
- Baba, bu
formanı onlar özləri alır?
Dedim:
- Yox,
dövlət verir.
Nəvəm
heyrətlə qayıtdı ki:
- Nə
yaxşı...
Bir anlıq fikrimi nəvəmdən ayırıb,
tıxaca baxdım. Heç bir metrə belə yerimdən tərpənməmişdim.
Bekarçılıqdan nəvəm bir də binanın
üstündəki yazını oxudu:
- Dövlət
Miqrasiya Xidməti.
Və
qayıtdı mənə ki:
- Baba,
Miqrasiya nə deməkdir?
Ürəyimdən o dəqiqə bir fikir keçdi ki,
yaxşı yerdə axşamladıq. Bu tıxac bir az
qabaqda ola bilməzdi. Sonra
özüm-özümə cavab verdim. Yox ola
bilməzdi. Bu tıxac burda məhz ona görə
yaranıb ki, mən nəvəmə və onun timsalında
müstəqil dövlətimizin bu yaşda olan balalarına
Miqrasiya Xidməti haqqında bildiklərimi anladım, başa
salım. Nəvəm xeylaq susduğumu görüb, bir də
soruşdu:
- Nə
oldu, baba, bilmirsən Miqrasiya nədi? Bəs necə
orda çıxış eləmisən?
Təcrübəmdə
belə çətin vəziyyətə düşməmişdim.. Bilsəydim söhbət gəlib
bu yerə çatacaq, əvvəlcədən səmtini dəyişərdim.
Bir tərəfdən də tıxac. Maşın yerindən tərpənmirdi. Başqa çıxış yolum da yox idi.
Böyük adam soruşsaydı Miqrasiya nədi,
onu başa salmağa nə var idi ki, oxuduqlarımdan, bildiklərimdən,
müxtəlif sənədlərdən sitatlar gətirib deyərdim
ki:" Əcnəbilərin son illər Azərbaycana artan
marağı, turistlər, təhsil lamağa gələnlər,
iş axtaranlar, yaşamaq üçün ölkəmizi
seçənlər, Azərbaycan vətəndaşı olmaq
istəyənlər və sair və ilaxır. Buna görə
də Ulu öndər Heydər Əliyevin əsasını
qoyduğu və prezident İlham Əliyevin müvəffəqiyyətlə
davam və inkişaf etdirdiyi siyasətin nəticəsi kimi
miqrasiya proseslərini tənzimləmək üçün Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 19 mart
tarixli fərmanı ilə Dövlət Miqrasiya Xidməti
yaradıldı. İlk gündən ictimaiyyətlə
əlaqə işinin təşkilinə və xalqı maarifləndirilməsinə
xüsusi fikir verildi.
Azərbaycana
gələn əcnəbilərin və vətəndaşlığı
olmayan şəxslərin olduğu yer üzrə qeydiyyata
alınması, müvəqqəti yaşama icazəsinin verilməsi
halları və qanunsuz miqrasiya ilə bağlı
hazırlanmış video-çarxlar, slaydlar, Dövlət
Miqrasiya Xidmətinin fəaliyyətinə dair, eləcə də
əcnəbi işçi qüvvəsindən istifadə
qaydalarından bəhs edən filmlər, mütəmadi olaraq
respublika televiziyalarında yayımlanmağa başladı.
Bununla yanaşı adları çəkilən video
materiallar, Nəqliyyat Nazirliyi, Azərbaycan Hava Yolları, Xəzər
Dəniz Gəmiçiliyi, Azərbaycan Dəmir Yolları Səhmdar
Cəmiyyətin xətti ilə Nəqliyyatın
İntellektual İdarəetmə Mərkəzi vasitəsilə şəhərin
avtobus dayanacaqlarında, Azərbaycan Dəmir yollarının
kassa zallarında, Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin
Bakı-Aktau və Bakı-Türkmənbaşı istiqamətində
hərəkət edən gəmilərində, həmçinin
Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunun uçub gəlmə
zallarında müntəzəm olaraq yayımlanmış, eləcə
də Azərbaycan Hava Yollarına məxsus təyyarələrdə
bələdçilər tərəfindən elan olunması təmin
edilib və xidmətin rəsmi internet səhifəsində
yerləşdirilmişdir. Bütün bu
oxuduqlarımı, bildiklərimi, beynimdən keçənləri
əlbəttə ki, maşının arxa oturacağında əyləşib,
gözlərini Miqrasiya Xidmətinin yaraşıqlı
binasına dikən on yaşlı uşağa demək
olmazdı. Bəs onu necə başa
salım. Böyüklər onsuz da Miqrasiya
Xidmətinin fəaliyyəti haqqında az-çox bilir. Bilirlər ki, Miqrasiya Xidməti nə deməkdir.
Ancaq uşaq heç nə bilmir. Və ən əsası da Azərbaycan
Respublikasının gələcəyi olan bu uşaqların
bilməsi vacibdir. Bunu özüm də
çox gözəl başa düşürdüm. Amma hardan başlayıb, harda qurtarım, onu necə
başa salım bilmirdim. Bu arada nəvəm yenə dilləndi:
- Nə
oldu, baba?
Dərindən
nəfəs alıb dedim:
- Atam, bax
Azərbaycana nə qədər xaricdən adam
gəlirsə həm işləməyə, həm
yaşamağa, oxumağa, onların gəlməsinə-getməsinə
Miqrasiya deyilir. Onlar ölkəmizə gələndə
bu idarədə işləyən əmilər onların sənədlərini
yoxlayır. Onların adını dəftərə
yazır.
- Kompyuterə
yazır.
- Hə,
kompyuterə. Sonra pasportlarına möhür
vurur ki "olar" ya da "olmaz".
- Niyə
olmaz?
- Sənədləri
düz deyilsə olmaz. Sonra onların ölkəmizdəki
işlərinə nəzarət edirlər.
- Baba,
Mahmud Hoca da burdan icazə alıb?
- Əlbəttə, (Mahmud Hoca "Beşiktaş"
futbol komandasından gələn məşqçidir. Burda
uşaqlara futbol dərsləri keçir. Nəvəm
də həmən qrupların birində məşq edir).
Mahmud Hoca da burda qeydiyyatdan keçib. Ona icazə veriblər. Nə qədər
qala bilər, nə qədər işləyə bilər.
- Birdən
vaxtı qurtardı.
-
Vaxtı qurtardısa burdakı əmilər bilir neyləməlidir.
Onun xüsusi qayda-qanunları var.
-
Neftçinin oyunçularına da onlar icazə verir?
- Bəli, nəinki Neftçinin, bütün komandaların xarici oyunçuları da burda qeydiyyatdan keçir. Ölkəmizin qayda-qanunlarına tabe olur.
- Bəs, xarici uşaqlar gələ bilər?
- Əlbəttə, gələ bilər ata-anasıynan.
- Bəlkə
onların pasportu yoxdur?
-
Onların yoxdu, ata-anasının var. Yadına gəlir həyətimizdə
kirədə qalan Şotlandiyadan ata-anasıynan gələn
uşaqlar var idi. Biz bağdan gələndə
onlara əncir verdik.
- Hə,
onlar nə oldu bəs?
-
Vaxtları qurtardı, çıxıb getdilər evlərinə.
Bax bütün bu işlər Miqrasiya Xidməti
adlanır. Bu qəşəng bina da onların iş
yeridir.
Bir qədər
fikirləşəndən sonra nəvəm qayıtdı ki:
-
Yaxşı yerdi. Baba, mən də böyüyəndə
burda işləyəcəyəm.
- Allah qoysa,
- deyib, qarşıma baxdım. Tıxac
çoxdan açılmışdı. Biz
isə hələ də Miqrasiya Xidmətinin sehrində,
gözəl aurasında idik. Maşını
sürüb dedim:
- Ad
gününüz mübarək olsun!
Nəvəm
isə onların ad gününü ingilis dilində təbrik
etdi:
- Happy
birthday!
Rafiq SƏMƏNDƏR
Əməkdar jurnalist
525-ci qəzet.- 2015.- 17 mart.- S .2.